Η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας από εδώ και πέρα εξαρτάται από τη δυνατότητα των τραπεζών να τη χρηματοδοτήσουν. Και η δυνατότητα των τραπεζών να χρηματοδοτήσουν τις επιχειρήσεις εξαρτάται από την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας. Το φαινομενικά παράδοξο αυτό συμπέρασμα προκύπτει από τις απαντήσεις των κορυφαίων τραπεζικών στελεχών στα ανάλογα ερωτήματα, οι οποίες παρόλα αυτά εξηγούν τελικά το τι πράγματι συμβαίνει.

Οι μεταρρυθμίσεις που υλοποιεί ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυριάκος Πιερρακάκης θα έχουν πάρα πολύ θετικό και μακροπρόθεσμο αποτέλεσμα στην οικονομία αλλά και στην κοινωνική ζωή. Επιγραμματικά, αυτό που κάνει ο Υπουργός είναι να περιορίζει τις φυσικές επαφές του πολίτη με το δημόσιο, περνώντας σταδιακά όλες τις υπηρεσίες σε ηλεκτρονική μορφή. Μέσα από αυτή τη διαδικασία του δίνεται η δυνατότητα να καταργεί άχρηστα έγγραφα και άχρηστες διαδικασίες. Ουσιαστικά περιορίζει ραγδαία τη γραφειοκρατία, άρα και το κόστος που επιβάλει η παλαιολιθική δημόσια διοίκηση σε όλους, πολίτες και επιχειρήσεις.
Πρόκειται για ένα πλήθος μεταρρυθμίσεων που επεκτείνονται διαρκώς προς όλες τις κατευθύνσεις και όπως ο ίδιος ανακοίνωσε σε λίγους μήνες θα υλοποιηθούν άλλες 15 μεταρρυθμίσεις μεταξύ των οποίων κάποιες που αφορούν στην αγορά ακινήτων, στην έκδοση διαζυγίων, στην ίδρυση εταιριών.

Η αποφυγή ενός νέου lockdown είναι προτεραιότητα όχι μόνο για την κυβέρνηση αλλά και για το σύνολο της κοινωνίας για πολλούς λόγους. Προφανώς για οικονομικούς, αλλά και για ψυχολογικούς και κοινωνικούς. Οι άνθρωποι είναι κοινωνικά όντα, η απομόνωση και ο εγκλεισμός στα σπίτια δεν τους ταιριάζει. Οι κοινωνικοί φορείς και οι φορείς υγείας σε ολόκληρο τον κόσμο έχουν παρουσιάσει μελέτες που δείχνουν ότι οι ψυχικές διαταραχές αυξάνονται με το lockdown, το ίδιο και η εγκληματικότητα. Φυσικά ο προφανέστερος λόγος για την αποφυγή ενός νέου lockdown είναι οι επιπτώσεις στην οικονομία που φέρνει μεγάλο μέρος του πληθυσμού σε ιδιαίτερα δύσκολη θέση. Η ελληνική οικονομία είναι σε φάση ανόρθωσης, προβλέπονται υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης, ο τουρισμός αναμένεται ότι θα αυξηθεί πολύ το 2022 και οι προοπτικές για τα εισοδήματα όλων είναι θετικές για τον επόμενο χρόνο, ίσως και για περισσότερα χρόνια. Ένα lockdown θα ανέτρεπε αυτές τις προοπτικές και φυσικά θα περιόριζε και το τουριστικό ρεύμα. Για αυτό πρέπει να αποφευχθεί όπως πρέπει απαραιτήτως να αποφευχθεί και η επέκταση της πανδημίας.

Όλες οι προβλέψεις που δημοσιεύονται για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας τα επόμενα χρόνια είναι ιδιαιτέρως θετικές. Προβλέπονται ρυθμοί ανάπτυξης άνω του 7% αρχικά και ενδεχομένως και άνω του 10% κάποιες χρονιές. Οι προβλέψεις αυτές στηρίζονται σε προϋποθέσεις με βασικότερη όλων την αξιοποίηση του Αναπτυξιακού ταμείου που αναμένεται να συνεισφέρει δεκάδες δισ χρηματοδοτήσεων στη χώρα. Όμως προϋπόθεση για την αξιοποίηση των πόρων του ταμείου είναι η ύπαρξη αφενός ιδίων κεφαλαίων κατά 20% και δανείων κατά 30% του ύψους της επένδυσης. Αυτή η προϋπόθεση αυτομάτως αποκλείει τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις από τις χρηματοδοτήσεις αφού πολλές δεν διαθέτουν το 20% των ιδίων κεφαλαίων και οι περισσότερες βρίσκουν την πόρτα των τραπεζών κλειστή αφού οι τράπεζες είναι πολύ προσεκτικές στη δανειοδότηση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων λόγω του φόβου της δημιουργίας νέων κόκκινων δανείων. Οι τραπεζίτες ορθώς επισημαίνουν ότι δεν μπορούν να δανείζουν αφερέγγυους δανειολήπτες αλλά από την άλλη όπως έχει αποδειχθεί στην πράξη κανένας δανειολήπτης δεν είναι αφερέγγυος αν δεν αποδειχθεί ότι είναι αφερέγγυος τη στιγμή που δεν πληρώνει τις υποχρεώσεις του. Η προεξόφληση λοιπόν της αφερεγγυότητας του υποψήφιου δανειολήπτη είναι λίγο πολύ αυθαίρετη. Παρόλα αυτά η επιφυλακτικότητα των τραπεζών είναι δικαιολογημένη. Αν όμως δεν δώσουν δάνεια ούτε οι ίδιες θα βγάλουν κέρδη, ούτε επενδύσεις θα γίνουν, ούτε οι προβλέψεις για ανάπτυξη θα επιτευχθούν.

Ο Υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας επεσήμανε στη Βουλή πριν από λίγες ημέρες ότι οι τράπεζες δεν δίνουν αρκετά δάνεια στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και τους ζήτησε να αυξήσουν τη ροή χρήματος. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε, στην Ελλάδα υπάρχει το μεγαλύτερο χρηματοδοτικό κενό σε σχέση με όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Η ζήτηση δανείων από τις επιχειρήσεις είναι 14% μεγαλύτερη από την προσφορά δανείων από τις τράπεζες όταν ο μέσος όρος της Ευρώπης βρίσκεται στο 4%. Επιπλέον, όπως είπε, στην Ελλάδα απορρίπτεται το 22% των αιτήσεων για δάνεια από μικρομεσαίες επιχειρήσεις ενώ στην ΕΕ το 8%. Σύμφωνα δε με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, ο ρυθμός χορήγησης δανείων προς μεγάλες επιχειρήσεις είναι πολύ ταχύτερος από ότι είναι προς μικρομεσαίες και η σχέση δανείων προς μεγάλες επιχειρήσεις σε σχέση με τις μικρομεσαίες είναι 60/40.

Η συμμετοχή έξι υποψηφίων στις εκλογές για ανάδειξη νέου Προέδρου του ΚΙΝΑΛ αυξάνει ξαφνικά το ενδιαφέρον γύρω από τις εξελίξεις στο χώρο της κεντροαριστεράς. Και φυσικά αυξάνει και τον ανταγωνισμό μεταξύ των υποψηφίων.

Η ελληνική κυβέρνηση – όπως και όλες οι άλλες κυβερνήσεις του κόσμου – δεν ευθύνεται για την αύξηση του πληθωρισμού που εκδηλώνεται στις Ευρωπαϊκές χώρες. Όμως σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να αντιμετωπίσει την απώλεια εισοδήματος που προκαλείται στους πολίτες . Αν δεν το κάνει θα εισπράξει – και δικαίως – το πολιτικό κόστος που η οικονομική δυσκολία των πολιτών θα προκαλέσει.