Η αγαπημένη λέξη του Ντόναλντ Τραμπ δημιουργεί τεράστια προβλήματα στην Ευρωπαϊκή Ένωση: Ο εκλεγμένος πρόεδρος των ΗΠΑ θεωρεί ότι οι «δασμοί» είναι η πιο όμορφη λέξη του λεξικού, σχολιάζει η ανταπόκριση του γερμανικού ARD από τις Βρυξέλλες. Σε πρόσφατη συνέντευξή του στο αμερικανικό ραδιοτηλεοπτικό δίκτυο NBC News, περιέγραψε τους δασμούς ως ένα πολύ ισχυρό εργαλείο - και όχι μόνο για την επίτευξη οικονομικών στόχων, κάτι που η ΕΕ θεωρεί απειλή. Υπάρχει μεγάλη ανησυχία στις Βρυξέλλες ότι ο Τραμπ θα επιβάλει υψηλότερους δασμούς στις εισαγωγές από την ΕΕ μόλις αναλάβει τα καθήκοντά του στις 20 Ιανουαρίου, όπως έκανε εξάλλου κατά την πρώτη του θητεία.

Υπενθυμίζεται ότι το 2018, η Ουάσινγκτον εισήγαγε αυξημένους δασμούς στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου. Ο Τραμπ χρησιμοποίησε μια νομική διάταξη που επιτρέπει περιορισμούς εάν οι εισαγωγές θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ, και η ΕΕ απάντησε με αντίποινα σε δασμούς στις μοτοσικλέτες Harley-Davidson, στο ουίσκι bourbon και στα τζιν. Κλιμακώθηκε επίσης η διατλαντική διαμάχη για τις μη εγκεκριμένες επιδοτήσεις προς την Airbus και την Boeing.

Το 2024, ο Τραμπ πρόβαλε το τεράστιο εμπορικό έλλειμμα της χώρας του με την Ευρώπη: Η ΕΕ εισάγει στις ΗΠΑ αγαθά αξίας περίπου 150 δισεκατομμυρίων ευρώ περισσότερα από όσα εισάγει από εκεί, και ο Τραμπ ισχυρίζεται ότι η Ευρώπη εκμεταλλεύεται τις ΗΠΑ, κάνοντας λόγο για «ντροπή». Ο Τραμπ στοχεύει ιδιαίτερα στη γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία, από την οποία εξαρτώνται εργοστάσια και προμηθευτές σε όλη την Ευρώπη. Κατά την πρώτη του θητεία, απείλησε επίσης με τιμωρητικούς δασμούς στα αυτοκίνητα, αλλά αυτοί δεν υλοποιήθηκαν ποτέ.

Είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση έτοιμη να αντιμετωπίσει τον Τραμπ;

Ό,τι κι αν συμβεί αυτή τη φορά, η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι πλέον καλύτερα προετοιμασμένη, σύμφωνα με τον Μπερντ Λάγνκε, πρόεδρο της Επιτροπής Εμπορίου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Ο Γερμανός Ευρωβουλευτής αναφέρεται σε μια ομάδα εργασίας της Επιτροπής της ΕΕ που προετοιμάζει διατομεακά μέτρα. «Με τη νέα νομοθεσία, μπορούμε να αντισταθούμε καλύτερα στην προσπάθεια άσκησης πολιτικής πίεσης με δασμούς», λέει ο Lange. Ως μάθημα από τις κακές εμπειρίες, η ΕΕ έχει εδώ και ένα χρόνο στη διάθεσή της ένα μέσο για να αμύνεται ταχύτερα και αποτελεσματικότερα απέναντι σε καταναγκαστικά μέτρα.

Έκτοτε, ένας κανονισμός επέτρεψε να περιοριστούν οι εισαγωγές και οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών, να ανασταλούν τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας, να σταματήσουν οι άμεσες ξένες επενδύσεις και να απαγορευτεί η πρόσβαση στην αγορά σε εταιρείες από τρίτες χώρες, ιδίως όταν πρόκειται για δημόσιες συμβάσεις.

Κοινά συμφέρονταΜια νέα διατλαντική τελωνειακή διαμάχη δεν θα είχε νόημα από άποψη οικονομικής πολιτικής. Εξάλλου, οι ΗΠΑ ήταν ο μεγαλύτερος αγοραστής προϊόντων της ΕΕ πέρυσι και ο δεύτερος μεγαλύτερος προμηθευτής αγαθών στην Ευρώπη μετά την Κίνα.

Οι Βρυξέλλες και η Ουάσινγκτον επιδιώκουν επίσης σε κάποιο βαθμό παρόμοιους στόχους, εξηγεί ο Gabriel Felbermayr, διευθυντής του Αυστριακού Ινστιτούτου Οικονομικών Ερευνών. Για παράδειγμα, και οι δύο θέλουν να προστατεύσουν τους κατασκευαστές χάλυβα από τον αθέμιτο ανταγωνισμό ή να προωθήσουν τις πράσινες τεχνολογίες. ο Felbermayr βλέπει επομένως όχι μόνο το ενδεχόμενο σύγκρουσης, αλλά και «πάντα την ευκαιρία να αναπτύξουμε τα πράγματα περαιτέρω μαζί με τους Αμερικανούς - ακόμη και με έναν Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος έχει επανειλημμένα δείξει στο παρελθόν ότι θέλει πραγματικά να κάνει συμφωνίες». Σε κάθε περίπτωση, τα πράγματα είναι πιθανό να γίνουν πιο δύσκολα με τον σημαντικότερο εμπορικό εταίρο της Ευρώπης.

Η αναζήτηση νέων εταίρων και η γεωπολιτική αναβάθμιση της ΕΕ

Την ίδια στιγμή, η σύγκρουση με τον δεύτερο σημαντικότερο εταίρο, την Κίνα, κορυφώνεται. Στα τέλη Οκτωβρίου, η ΕΕ επέβαλε αντισταθμιστικούς δασμούς στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα που εισάγονται από την Κίνα. Ωστόσο, οι δύο πλευρές εξακολουθούν να διαπραγματεύονται μια λύση. Η ΕΕ κατηγορεί το Πεκίνο ότι στρεβλώνει τον ανταγωνισμό μέσω μαζικών επιδοτήσεων. Κατ' αρχήν, οι Βρυξέλλες θέλουν να μειώσουν τους κινδύνους υπερβολικής εξάρτησης από την Κίνα, γι' αυτό και η Ευρώπη αναζητά νέους εταίρους και προμηθευτές πρώτων υλών και θέλει να καλύψει το έδαφος έναντι του Πεκίνου - για παράδειγμα στη Λατινική Αμερική, όπου η Κίνα έχει αντικαταστήσει την ΕΕ ως ο σημαντικότερος εμπορικός εταίρος.

Την 6^η Δεκεμβρίου, η πρόεδρος της Επιτροπής της ΕΕ Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν ολοκλήρωσε τις διαπραγματεύσεις για μια συμφωνία ελεύθερου εμπορίου με τέσσερα νοτιοαμερικανικά κράτη της Mercosur μετά από σχεδόν 25 χρόνια. Η ίδια εξήρε τη συμφωνία ως πολιτική αναγκαιότητα και ως «σαφή απάντηση στις τάσεις απομόνωσης και κατακερματισμού». η αρχή της διαπραγματεύεται εμπορικές συμφωνίες με κράτη εκτός ΕΕ.

Τους τελευταίους μήνες, η φον ντερ Λάιεν παρακάμπτει τις ανησυχίες των δύο μεγαλύτερων χωρών της ΕΕ, οι οποίες έχουν αποδυναμωθεί από κυβερνητικές κρίσεις: οι δασμοί για τα ηλεκτρονικά αυτοκίνητα ήρθαν ενάντια στη γερμανική αντίσταση, η συμφωνία με τη Mercosur ενάντια στη γαλλική διαμαρτυρία. η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν εδραίωσε έτσι τη θέση της στην εσωτερική ευρωπαϊκή δομή εξουσίας και απέδειξε στην εμπορική πολιτική αυτό που είχε ήδη αποδείξει κατά την διάρκεια της πανδημίας και του πολέμου της Ουκρανίας: την αξίωσή της να καταστήσει την Επιτροπή σημαντικό γεωπολιτικό παράγοντα.

Ακολουθήστε το reporter.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr