Μπορεί και τις δύο χώρες η «κακιά μάγισσα» οικονομική κρίση να τις μεταμόρφωσε σε γουρούνια (PIGS), αλλά πέραν αυτού, οι διαφορές τους είναι πολύ περισσότερες από τις ομοιότητες. Κατ’ αρχάς, διαφέρουν στον πληθυσμό. Οι Έλληνες είναι γύρω στα 10 εκατομμύρια, οι Ιρλανδοί 4,5. Αυτό σημαίνει, ότι αναλογικά, τα 85 δις που παίρνουν οι Ιρλανδοί απ’ τον μηχανισμό στήριξης, είναι πολύ περισσότερα από τα 110 που παίρνει η χώρα μας.

Παράλληλα, ο βαθμός έκθεσης των ευρωπαϊκών τραπεζών στην κρίση των δύο χωρών είναι διαφορετικός. Οι ευρωπαϊκές τράπεζες έχουν πολύ περισσότερο ιρλανδικό χρέος στα ταμεία τους, από ό,τι ελληνικό. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι μόνο οι γερμανικές τράπεζες έχουν 37 δισ. δολάρια  ελληνικά ομόλογα και 139 δισ. δολάρια ιρλανδικά (4 φορές δηλαδή παραπάνω). Αυτό, από μόνο του, ίσως, εξηγεί γιατί η Ιρλανδία πιέστηκε να ενταχθεί στο μηχανισμό στήριξης, ενώ οι Έλληνες πολιτικοί έπρεπε να παρακαλέσουν.

Διαφορές υπάρχουν και στο βιοτικό επίπεδο. Το κατά κεφαλήν εισόδημα των Ιρλανδών (περίπου 45.000 ευρώ) είναι σημαντικά μεγαλύτερο από αυτό των Ελλήνων (περί τα 30.000 ευρώ). Αντίστοιχα, ο κατώτατος μισθός του Ιρλανδού (1.152 ευρώ), είναι σημαντικά μεγαλύτερος από τον κατώτατο μισθό του Έλληνα.

Άλλες διαφορές εντοπίζονται στις βάσεις της ελληνικής και της ιρλανδικής οικονομίας. Η Ελλάδα, μία χώρα με τεράστιο έλλειμμα στο εμπορικό ισοζύγιο, μπαλώνει κάπως τις τρύπες της, κυρίως χάρη στα χρήματα που μπαίνουν στη χώρα από τον τουρισμό και το πανίσχυρο εφοπλιστικό κεφάλαιο.

Αντίθετα, στην ιρλανδική οικονομία τον καθοριστικό ρόλο έπαιξε η προσπάθεια προσέλκυσης ξένων επενδύσεων. Η χώρα ωφελήθηκε πολύ από την ανάπτυξη της δεκαετίας του 1990, ειδικώς στον κλάδο της υψηλής τεχνολογίας, όπου διέθετε καλά καταρτισμένο εργατικό δυναμικό. Η τόσο στενή εξάρτησή της ιρλανδικής οικονομίας από ξένες επενδύσεις δεν υπήρχε σε τέτοιο βαθμό σε καμία άλλη αναπτυγμένη χώρα. Η Ιρλανδία βάσισε όλη την ανάπτυξη της στο μοντέλο των πολύ χαμηλών φόρων στις επιχειρήσεις. Καμία άλλη χώρα στην Ευρωζώνη δεν φορολογεί με μόλις 12,4% τις επιχειρήσεις. Πολλοί κάνουν λόγο- μάλλον δικαίως, τώρα που η οικονομική φούσκα της Ιρλανδίας έχει σκάσει- και για αθέμιτο ανταγωνισμό.

Αντίστοιχα, οι δύο χώρες έφτασαν στα τεράστια δημοσιονομικά ελλείμματα με διαφορετικούς τρόπους. Η Ελλάδα ακολουθεί εδώ και δεκαετίες μία πολιτική  διόγκωσης του δημοσίου και υπερβολικών προσλήψεων. Όλα στρέφονται γύρω από το δημόσιο και το κομματικό σύστημα. Το κράτος, για να αντεπεξέλθει στις υψηλές δαπάνες του και να κινεί όλη την ελληνική οικονομία παράλληλα, δανείζεται μεγάλα ποσά και υπερχρεώνεται. Αν σε αυτό το προβληματικό οικονομικό μοντέλο, προστεθούν και οι «νεοφιλελεύθερου τύπου» επιλογές της κυβέρνησης Καραμανλή- Αλογοσκούφη να αποδυναμώσει τους φοροεισπρακτικούς μηχανισμούς και να μειώσει φόρους, με αποτέλεσμα να «πατώσουν» τα έσοδα σε μια χώρα που έτσι κι αλλιώς μαστιζόταν από τεράστια φοροδιαφυγή, το πράγμα έφτασε στο απροχώρητο και το έλλειμμα του 2009 πάνω από 15%!

Αντίθετα, το μεγάλο πρόβλημα της Ιρλανδίας είναι οι καταχρεωμένες της τράπεζες. Για να τις διασώσει το Ιρλανδικό δημόσιο, δανείστηκε και καταχρεώθηκε, με αποτέλεσμα ένα έλλειμμα της τάξης περίπου του 13% το 2009, να φτάνει πλέον το 2010 στο εξωπραγματικό 32% κι ενώ οι Ιρλανδοί είχαν ήδη ξεκινήσει - ατελέσφορα, όπως αποδείχθηκαν- προγράμματα περικοπών ήδη πριν από 2 χρόνια.

Κοινά στοιχεία των δύο χωρών είναι πως και είχαν πρόβλημα με την τρομοκρατία, αν και με διαφορετικούς στόχους και ιδεολογικές αφετηρίες, χαρακτηρίζονται ή χαρακτηρίζονταν για καιρό από έντονη θρησκοληψία και παντοδυναμία του κλήρου. Ακόμη, Ελλάδα και Ιρλανδία έχουν μεγάλη παράδοση «ξενιτιάς». Επίσης, ήταν δύο κοινωνίες που είχαν μάθει στη φτώχια και τα τελευταία χρόνια βρέθηκαν μπροστά σε μια απότομη άνοδο του βιοτικού τους επιπέδου, την οποία δεν μπόρεσαν να διαχειρισθούν. Γενικά, πάντως, Ιρλανδία και Ελλάδα είναι δυο πολύ διαφορετικές χώρες, οι οποίες βρέθηκαν να κουβαλάνε τον ίδιο σταυρό του μαρτυρίου, για να «ξεπλύνουν»  άλλες οικονομικές αμαρτίες η καθεμιά.

Γιώργος Σμυρνής