Ο λόγος για την Συνεταιριστική Τράπεζα Καρδίτσας που ιδρύθηκε το 1994 με πρωτοβουλία του Εμπορικού και Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου του νομού και έκτοτε, συνεχίζει αδιάλειπτα και εμπράκτως να στηρίζει τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά της περιοχής, τους αγρότες και τους ελεύθερους επαγγελματίες, δείχνοντας ότι η Κοινωνική Οικονομία, είναι ένας αξιόπιστος εναλλακτικός δρόμος για την έξοδο από την κρίση.
Είναι απολύτως ενδεικτικό ότι την περίοδο της πρωτοφανούς ύφεσης και ενώ το υπόλοιπο τραπεζικό σύστημα συρρικνωνόταν δραματικά, η Τράπεζα ακολούθησε επεκτατική πορεία εγκαινιάζοντας εκτός από το Κεντρικό, 3 νέα καταστήματα στον Νομό Καρδίτσας σε Παλαμά, Μουζάκι, Σοφάδες. Που οφείλεται αυτό;
«Δεν ακούσαμε ποτέ τις σειρήνες. Κάναμε απλώς τη δουλειά μας» εξηγεί με υπέρμετρη σεμνότητα στο reporter.gr ο Παναγιώτης Τουρναβίτης, Γενικός Διευθυντής του Ιδρύματος, εξηγώντας ότι συνειδητά η Τράπεζα επέλεξε να μην επεκταθεί σε ευκαιριακά κερδοσκοπικούς τομείς (που πληρώθηκαν εκ των υστέρων ακριβά…) χορηγώντας αφειδώς διακοποδάνεια και πιστωτικές κάρτες.
Το αποτέλεσμα ήταν, κατά την περίοδο της κρίσης και ειδικά στην πρώτη πενταετία, να παρουσιάζει αύξηση στις χορηγήσεις κατά 53%, στις καταθέσεις 47% και στα εγγεγραμμένα μέλη της κατά 67%.
Μια Συνεταιριστική…Συστημική Τράπεζα!
Με αυτή την στρατηγική, επισημαίνει ο κ. Τουρναβίτης, «κατάφερε να υπερδιπλασιάσει σχεδόν το μερίδιο αγοράς που κατέχει και να φτάσει σήμερα να έχει 7.500 μέλη (σ.σ: η εγγραφή κοστίζει μόλις 85 ευρώ και συνεπάγεται αυτόματα δικαίωμα εκλέγειν και εκλέγεσθαι) και σχεδόν 20.000 πελάτες τόσο της Καρδίτσας, όσο και όμορων νομών.
Ειδικότερα στις ΜΜΕ, που αφορούν κυρίως το πελατολόγιο της, κατάφερε να έχει με στοιχεία 31.12.2016 μερίδιο αγοράς σχεδόν 25%, καθιστώντας την ουσιαστικά συστημική για την λειτουργία της επιχειρηματικότητας στην περιοχή μας».
Υπάρχουν όμως διαφορές με τις συστημικές Τράπεζες. «Η βασικότερη - παρατηρεί ο κ. Τουρναβίτης- είναι ότι η δική μας δημιουργήθηκε από την ανάγκη της τοπικής κοινωνίας να αυτοδιαχειριστεί τον πλούτο που παράγει. Οι μέτοχοι της τράπεζας δεν είναι μεγαλοεπενδυτές. Στηρίζεται σε μικρομετόχους και σε όλους όσοι απαρτίζουν την τοπική κοινωνία».
Θεμελιώδης στόχος, όπως προσθέτει, είναι «η προσήλωση στην εξυπηρέτηση του μικρομεσαίου επιχειρηματία. Το χαρτοφυλάκιό μας είναι πολύ μικρό στην στεγαστική πίστη και ανύπαρκτο στην καταναλωτική».
Δεδομένου λοιπόν ότι η Τράπεζα «δημιουργήθηκε από την ίδια την κοινωνία, διαθέτει το πλεονέκτημα ότι ξέρει τον τοπικό παράγοντα, επιχειρηματία, έμπορο και άρα τα κεφάλαια που διαθέτει προς την τοπική αγορά και οικονομία είναι εξατομικευμένα και έχουν το μέγιστο αντίκρισμα».
«Ούτε ένα ευρώ κρατική βοήθεια»
Με στοιχεία της 31.12.2016 το σύνολο των δανείων ανέρχεται στα 64 εκ. ευρώ, την ώρα που οι καταθέσεις βρίσκονται στα 74,4 εκ. ευρώ. Και μόνο το γεγονός ότι ο λόγος αυτός βρίσκεται κάτω από το 100%- σε αντίθεση με την διαμετρικά διαφορετική εικόνα των συστημικών Τραπεζών- αποτυπώνει το σφρίγος της Τράπεζας που στηρίζεται στην νοικοκυρεμένη και απολύτως συνετή διαχείριση και επιβεβαιώνει την εκτίμηση ότι υπάρχει ρεαλιστική δυναμική περαιτέρω χρηματοδοτήσεων.
Αποτυπώνεται αυτό τόσο στον δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας ο οποίος με όριο ασφαλείας το 8% βρίσκεται στο υπερδιπλάσιο 18%, όσο και στον Δείκτη Ρευστών Διαθεσίμων που υπερβαίνει το 300%, γεγονός που επέτρεψε να περάσει με ευκολία ακόμα και το δυσμενές σενάριο στα stress test της ΤτΕ, όταν μεγάλες Τράπεζες αγκομαχούσαν.
«Είναι σημαντικό να τονίσουμε- επιμένει ο Γενικός Διευθυντής του Ιδρύματος- ότι ως Τράπεζα ουδέποτε χρειάστηκε ή πήρε έστω και ένα ευρώ κρατική βοήθεια ή ενίσχυση και ότι εφαρμόζει το επιχειρηματικό της σχέδιο αποκλειστικά με δικούς της πόρους, αποτελώντας εξαίρεση και φωτεινό παράδειγμα για το Ελληνικό Τραπεζικό Σύστημα».
Πράγματι παρά τις συνθήκες εξάρτησης από τον Έκτακτο Μηχανισμό Ρευστότητας (ELA) στα περισσότερα πιστωτικά ιδρύματα και κυρίως στις μεγάλες τράπεζες της χώρας αλλά, και στις μεγάλες τράπεζες του κλάδου των Συνεταιριστικών Τραπεζών, η Συνεταιριστική Τράπεζα Καρδίτσας, δεν χρειάστηκε να χρηματοδοτηθεί από τον ELA, καθώς διατηρούσε σημαντική διαθέσιμη ρευστότητα, κυρίως μέσω των καταθέσεων της σε άλλες Τράπεζες, σε λογαριασμούς όψεως και προθεσμιακούς.
Η Τράπεζα παρακολουθεί στενά τους πιθανούς κινδύνους και τις επιπτώσεις τους στην δραστηριότητά της, με σκοπό να τροποποιεί όπου απαιτείται με ευελιξία την επιχειρηματική της στρατηγική ή την χρηματοοικονομική πολιτική της.
Ευρωπαϊκές Συνέργειες
Η εξαιρετική ποιότητα των οικονομικών στοιχείων (είναι άλλωστε η μοναδική Συνεταιριστική Τράπεζα με rating από ανεξάρτητο διεθνή οίκο) και ο στρατηγικός σχεδιασμός που εφαρμόζεται, οδήγησαν τον Μάιο του 2016 να είναι η Συνεταιριστική Καρδίτσας, η πρώτη Ελληνική Τράπεζα που υπέγραψε συμφωνία με το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων (ΕΤαΕ,) για την παροχή εγγυήσεων σε μικροχρηματοδοτήσεις προς επιχειρήσεις, ύψους 5.000.000€ στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος για την απασχόληση και την κοινωνική καινοτομία («EaSI»).
Στόχος είναι να αυξηθεί η πρόσβαση στη μικροχρηματοδότηση, ιδίως για τις ευάλωτες ομάδες που θέλουν να ιδρύσουν ή να αναπτύξουν τις επιχειρήσεις τους καθώς και τις πολύ μικρές επιχειρήσεις, ιδίως μέσω δανείων μέχρι 25.000 ευρώ.
Αυτή η νέα συμφωνία εγγυήσεων καλύπτει χαρτοφυλάκιο δανείων για πάνω από 300 μικροδανειολήπτες, κυρίως γεωργούς, νέους ανέργους, συνεταιρισμούς και επιχειρήσεις κοινωνικής οικονομίας, καθώς και πολύ μικρές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο πλαίσιο της «πράσινης» οικονομίας, ενώ ποσοστό 80% του ύψους κάθε δανείου είναι εγγυημένο από το ΕΤαΕ.
Βαδίζοντας επίμονα στον δρόμο της στήριξης της τοπικής Οικονομίας και με ευρωπαϊκές συνέργειες, η Συνεταιριστική Καρδίτσας, μόλις πριν από δύο χρόνια, ήταν η πρώτη Ελληνική Τράπεζα που εντάχθηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση Ηθικών και Εναλλακτικών Τραπεζών (FEBEA), έναν μη κερδοσκοπικό οργανισμό που ενώνει κάτω από την ομπρέλα του, χρηματοοικονομικά και χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, που έχουν ως στόχο την χρηματοδότηση της κοινωνικής και αλληλεγγυοκεντρικής οικονομίας
Επίσης, η FEBEA στοχεύει στην δημιουργία χρηματοοικονομικών εργαλείων που θα στηρίξουν τις Ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες και θα ενδυναμώσουν την ανάπτυξη νέων πρωτοβουλιών στον τομέα της Εναλλακτικής Χρηματοοικονομικής.
Παράλληλα μετέχει ενεργά σε συνέδρια και πρωτοβουλίες για την προώθηση της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας, όπως το Δίκτυο Υποστήριξης Επιχειρήσεων Κοινωνικής Οικονομίας (http://sesnet.eu/index.php/en/ ), σε προγράμματα με στόχο την ανάπτυξη του επιπέδου οικονομικής γνώσης στην Ελλάδα (http://projectprofit.eu/ ) αλλά και συνδιοργανώνει ημερίδες για την ανάπτυξη της νεανικής και νεοφυούς επιχειρηματικότητας (Karditsa restart).
Στον δύσβατο δρόμο της Κοινωνικής Οικονομίας
«Ουσιαστικά πιστοποιείται η προσέγγιση που έχουμε όλα αυτά τα χρόνια και ειδικά στην περίοδο της κρίσης. Η σχέση μας με τον πελάτη στηρίζεται περισσότερο στην αμοιβαία κατανόηση, παρά σε μια σχέση κέρδους και αυτός είναι ο λόγος που είμαστε από τις λίγες τράπεζες που δεν χρειαστήκαμε ανακεφαλαιοποίηση, δεν πήραμε ούτε ένα ευρώ κρατική ενίσχυση και ποτέ δεν ενταχθήκαμε σε πρόγραμμα εξυγίανσης» τονίζει με δικαιολογημένη υπερηφάνεια ο κ. Τουρναβίτης.
Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι, πριν σκάσει η βόμβα των «κόκκινων δανείων», η Τράπεζα είχε μεριμνήσει ώστε η κατάσταση να είναι διαχειρίσιμη. «Η διαδικασία χορήγησης του δανείου γινόταν αφού αξιολογούνταν πρώτα αρκετοί παράγοντες. Συνέβαλε επίσης το ότι έχουμε επαφή με την τοπική κοινωνία και βαθύτερη γνώση» εξηγεί το στέλεχος της Τράπεζας.
Οι χορηγήσεις παρέχονται χωρίς περιορισμούς- έως 3 χρόνια για τις βραχυπρόθεσμες επενδύσεις και από 10-15 χρόνια κατά περίπτωση για τις μακροπρόθεσμες- και αφού ελεγχθούν προηγουμένως εξονυχιστικά η βιωσιμότητα του σχεδίου και το business plan της επιχείρησης.
Κάπως έτσι, η κρίση άφησε αλώβητη την Τράπεζα, αφού όπως λέει ο κ. Τουρναβίτης: «Υπήρξε για μας μια ευκαιρία να δείξουμε το πραγματικό κέρδος που υπάρχει σε μία κοινωνία όταν έχει στη διάθεσή της ένα χρηματοδοτικό εργαλείο όπως η συνεταιριστική τράπεζα».
Σε επίπεδο υπηρεσιών, οι πελάτες, όπως σημειώνει «έχουν πρόσβαση στα παραδοσιακά τραπεζικά προϊόντα αλλά και σε σύγχρονες υπηρεσίες υποστήριξης αγορών, όπως η κάρτα POS, εναλλακτικά δίκτυα και ανεπτυγμένη πλατφόρμα ηλεκτρονικής τραπεζικής που μπορεί να αξιοποιεί ανά πάσα στιγμή κανείς, σαν να ήταν στο γκισέ».
Ζητήσαμε στο τέλος της συζήτησης από τον κ. Τουρναβίτη να συνοψίσει με δυό λόγια τον χαρακτήρα της Συνεταιριστικής Τράπεζας Καρδίτσας. Το σκέφτηκε για λίγο κι ύστερα είπε χαμηλόφωνα «Ένα κρυμμένο διαμάντι»!..
Γιώργος Χατζηδημητρίου
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr