Του Γιώργου Γεωργίου

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο Reporter Magazine Δεκεμβρίου 2020

Αυτό επισημαίνει, μεταξύ άλλων, στο Reporter Magazine ο Δρ. Βασίλης Ζεϊμπέκης, Επίκουρος Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Αντιπρόεδρος Διοικητικού στην Ελληνική Εταιρεία Logistics (EEL) και Μέλος στο Εθνικό Συμβούλιο Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας Εφοδιαστικής.

Δρ. Βασίλης Ζεϊμπέκης

Ειδικότερα, ο Δρ. Ζεϊμπέκης τονίζει ότι «το ηλεκτρονικό εμπόριο ήρθε για να μείνει» και καταγράφει «έξυπνους τρόπους» για τη μεταφορά του προϊόντος στον πελάτη, με στόχο πάντοτε ένα υψηλής ποιότητας «customer experience». Προς αυτήν την κατεύθυνση, θέτει ως απαραίτητη προϋπόθεση για την αποσυμφόρηση των επιχειρήσεων λιανεμπορίου, την επένδυση σε dark store (κατάστημα, το οποίο ασχολείται αποκλειστικά με την προετοιμασία ηλεκτρονικών παραγγελιών). Η άμεση εξυπηρέτηση του μεγάλου όγκου παραγγελιών, τις οποίες έπρεπε να διαχειριστούν οι επιχειρήσεις, είναι, άλλωστε, μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που προέκυψαν με την εμφάνιση της πανδημίας.

Τέλος, ο ίδιος εξηγεί πως θα επηρεάσουν οι νέες συνθήκες που διαμορφώνονται τις θέσεις εργασίας στην εφοδιαστική αλυσίδα και αναλύει τι ακριβώς σημαίνει η ψηφιοποίηση του κλάδου και πως μπορεί αυτή να επιτευχθεί.

Επιτάχυνση των ηλεκτρονικών αγορών - «Έξυπνη» διαδικασία διανομής

«Το ηλεκτρονικό εμπόριο ήρθε για να μείνει. Υπολογίζεται από έρευνες που έχουν διεξαχθεί στην Ελλάδα πως ένα 10%-15% των καταναλωτών που ψώνιζαν από φυσικά καταστήματα, θα συνεχίσουν να χρησιμοποιούν το διαδίκτυο για τις αγορές τους» σημειώνει αρχικά ο Δρ. Ζεϊμπέκης. Αυτό, όπως εξηγεί, έχει οδηγήσει στην «άνοδο του διακινούμενου όγκου εμπορευμάτων, σε συνεχώς αυξανόμενες απαιτήσεις των καταναλωτών για αυθημερόν παραδόσεις, χαμηλό κόστος, υψηλό επίπεδο εξυπηρέτησης και δυνατότητα παρακολούθησης της κατάστασης της παραγγελίας τους σε πραγματικό χρόνο». Έτσι, προκύπτουν «μία σειρά από προκλήσεις, οι οποίες οδηγούν στην εκθετική αύξηση του βαθμού πολυπλοκότητας και δυσκολίας, τόσο κατά τη διάρκεια του σχεδιασμού όσο και κατά τη διάρκεια εκτέλεσης των διαδικασιών logistics» προσθέτει.

Σύμφωνα με τον Δρ. Ζεϊμπέκη, για την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων και την επίτευξη υψηλής ποιότητας «customer experience», οι εταιρείες θα πρέπει να ενορχηστρώσουν με «έξυπνο» τρόπο το τελευταίο τους μίλι (δηλ. τη διανομή στον τελικό πελάτη).

«Η χρήση εναλλακτικών τρόπων παράδοσης, όπως η παραλαβή από το κατάστημα (Click ‘n’ collect), η παραλαβή από συγκεκριμένα σημεία παράδοσης (π.χ. pick up points), η παραλαβή μέσω χρήσης smart lockers, πιθανόν να αποτελούν έναν καλύτερο και πιο επιθυμητό τρόπο παράδοσης. Επίσης, η χρήση τεχνολογιών και πλατφορμών SaaS (π.χ. last mile orchestration platforms) για την αυτοματοποίηση της διαδικασίας ανάθεσης εργασιών παραλαβής ή παράδοσης σε οδηγούς (auto-dispatch technology), αποτελεί έναν ακόμη κρίσιμο παράγοντα για την καλύτερη διαχείριση των παραγγελιών που εισέρχονται σε μια εταιρεία, την εξοικονόμηση χρόνου και την αύξηση του επιπέδου ακρίβειας κατά την ανάθεση εργασιών (task allocation) σε οδηγούς» υπογραμμίζει σχετικά και συμπληρώνει:

«Ακόμη, η δυνατότητα ανταπόκρισης σε δυναμικά γεγονότα και η συνεχής βελτιστοποίηση των δρομολογίων παίζει καθοριστικό ρόλο κατά την εκτέλεση του last mile. H άμεση λήψη, διαχείριση, δρομολόγηση και ανάθεση σε οδηγούς έκτακτων/δυναμικών αιτημάτων παράδοσης ή παραλαβής (π.χ. αλλαγή ώρας παράδοσης/παραλαβής ή αλλαγή σημείου παράδοσης/παραλαβής), λαμβάνοντας υπόψη όλους τους απαραίτητους περιορισμούς, συμβάλλει σημαντικά στην ταχύτερη εκτέλεση των εργασιών και κατ’ επέκταση στη μείωση των περιπτώσεων καθυστέρησης εξυπηρέτησης σημείων παράδοσης ή παραλαβής».

«Επιπροσθέτως, η άμεση και σε πραγματικό χρόνο ενημέρωση της εταιρείας για την εξυπηρέτηση του εκάστοτε σημείου παράδοσης ή παραλαβής μέσω PoD/IoD συμβάλλει σημαντικά στη γνώση της εταιρείας σχετικά με το πότε μια παραγγελία παραδόθηκε, ποιος την παρέλαβε, καθώς επίσης και σε ποιο σημείο παραδόθηκε» καταλήγει.

«Υπερφόρτωση» των εταιρειών - Απαραίτητη η επένδυση σε αποθηκευτικούς χώρους

«Η πανδημία έφερε στα όρια όλα τα κυκλώματα εφοδιασμού και ανέδειξε τις αδυναμίες τους», επισημαίνει, παράλληλα, ο Δρ. Ζεϊμπέκης και αναφέρει ως τρόπο επίλυσης αυτού του προβλήματος «σημαντικές και στοχευμένες επενδύσεις τόσο στους αποθηκευτικούς χώρους όσο και στη διανομή». «Πιστεύω ακράδαντα πως η πλειονότητα των εταιρειών έχει πια αντιληφθεί το ρόλο των logistics στη λειτουργία τους. Δε φτάνει μόνο να πουλάς, πρέπει να παραδίδεις και το προϊόν στον τελικό πελάτη, πετυχαίνοντας ένα υψηλό customer experience» αναφέρει χαρακτηριστικά.

Ιδιαίτερη μνεία κάνει στην επένδυση σε dark stores στο λιανεμπόριο (supermarkets), στην περίπτωση που οι ηλεκτρονικές παραγγελίες που προετοιμάζει ένα κατάστημα αυξηθούν και ξεπεράσουν το 10%. «Αυτό είναι αναγκαίο γιατί στις περισσότερες περιπτώσεις, τα καταστήματα λιανικής δεν έχουν τον απαιτούμενο χώρο και τη δυναμικότητα να εξυπηρετήσουν τις αυξανόμενες παραγγελίες μέσω e-shop, με αποτέλεσμα να αντιμετωπίζουν προβλήματα, όπως συμφόρηση στους διαδρόμους, μη ύπαρξη χώρου στην αποθήκη, συνεχή ανάγκη για αναπλήρωση ραφιών, ανεπαρκή χώρο στάθμευσης για οχήματα home delivery, κλπ.» εξηγεί.

Μάλιστα, παραθέτει και τα οφέλη από την υιοθέτηση του μοντέλου των dark stores. Συγκεκριμένα οι εταιρείες μπορούν να επιτύχουν:

• Αυξημένη παραγωγικότητα λόγω ειδικής χωροθέτησης
• Διαθεσιμότητα προϊόντων ελλείψει πελατών
• Αυξημένη αποτελεσματικότητα λόγω χρήσης ειδικού εξοπλισμού και αυτοματισμών
• Αποτελεσματικότητα στις διανομές λόγω ενοποίησης παραγγελιών

To εργασιακό τοπίο στην εφοδιαστική

Η νέα τάση και ο νέος τρόπος αγορών θα επεκταθούν και μετά το πέρας της πανδημίας, σύμφωνα με τον κ. Ζεϊμπέκη, οδηγώντας συνάμα σε αλλαγές στο εργασιακό τοπίο του κλάδου της εφοδιαστικής αλυσίδας.

Αναλυτικότερα, όπως σημειώνει, «σε επίπεδο λιανεμπορίου εκτιμώ πως οι καταναλωτές θα επιστρέψουν σε ένα μεγάλο βαθμό στο φυσικό κατάστημα, άρα πιστεύω πως πολλές θέσεις εργασίας που σχετίζονται με τα καταστήματα θα διατηρηθούν. Αναφορικά με τις εσωτερικές διαδικασίες logistics των εταιρειών, εκεί λόγω ψηφιακού μετασχηματισμού, πολλές διαδικασίες, ειδικά μέσα στην αποθήκη, θα αυτοματοποιηθούν. Όμως οι θέσεις που μοιραία θα χαθούν σε αυτά τα πόστα, θα μεταφερθούν σε νέες θέσεις εργασίας, οι οποίες θα σχετίζονται με την ανάλυση μεγάλου όγκου δεδομένων, τον προγραμματισμό και έλεγχο των συστημάτων, κτλ. Άρα μιλάμε για νέες θέσεις που θα απευθύνονται σε εργαζόμενους με δεξιότητες και εξειδίκευση. Γι' αυτό, άλλωστε, είναι κρίσιμο να δοθεί έμφαση από τις εταιρείες στην εκπαίδευση των υφιστάμενων εργαζόμενών τους, καθώς και στην προσέλκυση νέων με ειδικές γνώσεις».

Ψηφιακός μετασχηματισμός της εφοδιαστικής: Προοπτικές και «αγκυλώσεις»

«Ο ψηφιακός μετασχηματισμός στην εφοδιαστική αλυσίδα περιλαμβάνει την υιοθέτηση νέων τεχνολογιών, πληροφοριακών συστημάτων και μοντέλων logistics, τα οποία σε συνδυασμό με την αναδιοργάνωση των επιχειρηματικών διαδικασιών και την εκπαίδευση/κατάρτιση των εργαζομένων μπορούν να οδηγήσουν στην αύξηση του επιπέδου εξυπηρέτησης των πελατών, στην αύξηση της παραγωγικότητας με παράλληλη μείωση του λειτουργικού κόστους μιας εταιρείας» τονίζει ο Δρ. Ζεϊμπέκης.

«Τα τελευταία χρόνια μάλιστα, ακούγεται έντονα η έννοια των Logistics 4.0. Στην ουσία αναφερόμαστε στην 4^η βιομηχανική επανάσταση στον κλάδο των logistics, η οποία έχει ως πυρήνα της το συνδυασμό της δύναμης της αυτο-εκπαίδευσης των ίδιων των μηχανών (Machine Learning), της επιστήμης των Δεδομένων (Data Science) και της Τεχνητής Νοημοσύνης (Αrtificial Intelligence) που αθροιστικά δημιουργούν ένα καινοτόμο και ανατρεπτικό περιβάλλον λειτουργίας των επιχειρήσεων» προσθέτει.

Στη συνέχεια, κάνει μία σημαντική επισήμανση για την έννοια του μετασχηματισμού των επιχειρήσεων και αναδεικνύει την ανάγκη άμεσης υλοποίησης του ελληνικού ψηφιακού πλάνου.

«Πρέπει να τονιστεί πως για να επιτευχθεί ο ψηφιακός μετασχηματισμός  της εφοδιαστικής αλυσίδας, οι επιχειρήσεις δεν πρέπει να εστιάσουν μόνο στην υιοθέτηση νέων τεχνολογιών. Ένας τέτοιος μετασχηματισμός συνίσταται στον επανασχεδιασμό του τρόπου με τον οποίο μια εταιρεία συνδέει τους ανθρώπους, τα δεδομένα και τις διαδικασίες της τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό της περιβάλλον. Δυστυχώς η Ελλάδα κατέχει την 27^η θέση σε σύνολο 28 στον Δείκτη Ψηφιακής Οικονομίας & Κοινωνίας (The Digital Economy & Society Index – DESI) της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα βασικά συμπεράσματα από αυτήν την αξιολόγηση ως χώρα δείχνουν ότι η Ελλάδα προχωρά αργά με την υλοποίηση της Εθνικής Ψηφιακής Στρατηγικής λόγω έλλειψης γνώσεων και δεξιοτήτων, καθώς και της γραφειοκρατίας στο δημόσιο, ενώ από την άλλη στον ιδιωτικό τομέα, οι εταιρείες έχουν αναγνωρίσει την ανάγκη για τον ψηφιακό τους μετασχηματισμό (ειδικά λόγω COVID-19), αλλά αντιμετωπίζουν πλειάδα προβλημάτων και προκλήσεων» υπογραμμίζει.

Ακολουθήστε το reporter.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr