Τα εγκαίνια του πρώτου McDonald´s στη Μόσχα έγιναν στις 31 Ιανουαρίου του 1990, επί εποχής δηλαδή ακόμη Σοβιετικής Ένωσης. Η διείσδυση της αμερικανικής αλυσίδας fast food στην κοιτίδα του κομμουνισμού έγινε για πολλούς σύμβολο των μεγάλων αλλαγών με τις οποίες βρίσκονταν τότε αντιμέτωπη η χώρα.

Λίγο πριν την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης τα McDonald´s ήταν μια από τις πρώτες ξένες επιχειρήσεις στη χώρα, υπενθυμίζει η DW. Τα εγκαίνια του πρώτου πολύχρωμου καταστήματος ήταν ένα σχεδόν κοσμοϊστορικό γεγονός στο συνήθως μουντό τοπίο της Μόσχας, θυμάται σήμερα ο ρώσος Κονσταντίν, ο οποίος ήταν ανάμεσα στους 30.000 που πολιορκούσαν την πλατεία Πούσκιν για να αγοράσουν μετά από ώρες αναμονής, το πρώτο τους μπέργκερ. «Αισθανόμασταν εκείνες τις στιγμές ότι στον αέρα και στα κεφάλια των ανθρώπων έπνεε ένας άνεμος αλλαγής». Με την έλευση της αμερικανικής αλυσίδας αρκετοί έβλεπαν να εκπληρώνονται πολλές από τις υποσχέσεις του Μιχαήλ Γκορμπατσόφ και να ανοίγει ακόμη περισσότερο το παράθυρο προς την ελευθερία και τον καπιταλισμό.

700 καταστήματα και 1,7 εκατ. πελάτες καθημερινά

«Πολλοί μας έβλεπαν ως σύμβολο της Δύσης και της αλλαγής», λέει ο νυν διευθυντής των McDonald´s στη Ρωσία Μαρκ Μαρένα. «Γι΄ αυτό και υπάρχει μέχρι και σήμερα ένας ισχυρός συναισθηματικός δεσμός με τα καταστήματά μας».

Το φαγητό ή ο καφές στα McDonald´s έχουν γίνει στο μεταξύ καθημερινότητα για εκατομμύρια Ρώσους. Τα 700 περίπου καταστήματα που υπάρχουν σε όλη τη χώρα μετρούν καθημερινά πάνω από 1,7 εκατομμύρια πελάτες. Καμία άλλη αλυσίδα δεν έχει καταφέρει να απειλήσει μέχρι σήμερα την πρωτοκαθεδρία των Αμερικανών. Ένας στους πέντε Ρώσους που δεν τρώει σπίτι του τρώει στα McDonald´s, λέει ο Μαρκ Καρένα.

Οι λόγοι της επιτυχίας των McDonald´s στη Ρωσία είναι πολλοί και διαφορετικοί. Καταρχήν οι βασικοί ανταγωνιστές όπως τα Burger King ή τα KFC έκαναν την εμφάνισή τους στη ρωσική αγορά πολύ αργότερα. Ο βασικότερος όμως λόγος είναι καθαρά οικονομικός: το μέσο μηνιαίο εισόδημα των Ρώσων δεν ξεπερνά τα 50.000 ρούβλια (700 ευρώ). Σύμφωνα με τη στατιστική υπηρεσία της χώρας οι Ρώσοι ξοδεύουν κατά μέσο όρο μόλις 800 ρούβλια (12 ευρώ) για φαγητό εκτός σπιτιού. Με τα πλήρη μενού στα ρωσικά McDonald´s να ξεκινούν από τα 2 ευρώ η αμερικανική αλυσίδα προσφέρει αναμφίβολα ασυναγώνιστες τιμές.

Προβλήματα λόγω Κριμαίας

Κάθε χρόνο ανοίγουν δεκάδες νέα καταστήματα. Μόνο πέρσι εγκαινιάστηκαν 54 νέα McDonald´s. Τα υλικά που χρησιμοποιούνται προέρχονται κατά σχεδόν 100% από τη Ρωσία. «Παράγουμε σχεδόν τα πάντα επί τόπου και δεν εξαρτόμαστε από έναν και μόνο προμηθευτή», εξηγεί ο Καρένα.

Τα τελευταία χρόνια ωστόσο τα πράγματα δεν εξελίσσονται πάντα τόσο ρόδινα για τον αμερικανικό κολοσσό. Μετά την προσάρτηση της Κριμαίας το 2014 και την επιβολή κυρώσεων σε βάρος της Ρωσίας από τη διεθνή κοινότητα η McDonald´s έκλεισε τα καταστήματά της στην Κριμαία. Αίφνης η εταιρία κατηγορήθηκε για κακές συνθήκες υγιεινής και δικαστήριο διέταξε το προσωρινό κλείσιμο ορισμένων καταστημάτων στη Μόσχα. Πολλοί υποστήριξαν πως επρόκειτο για ωμή πράξη αντεκδίκησης.

Ήταν η εποχή που σε σχετικές δημοσκοπήσεις τα δυο τρίτα των ερωτηθέντων ζητούσαν να μπει λουκέτο σε όλα τα καταστήματα McDonald´s. Ακόμη και ο ρώσος πρόεδρος Πούτιν είχε πει: «Έχουμε μια υπέροχη ρωσική κουζίνα. Θα πρέπει να ανταποκριθούμε στη ζήτηση της αγοράς και να το κάνουμε καλύτερα από τους ανταγωνιστές τύπου McDonald´s».

Το ενδεχόμενο αυτό όμως θεωρείται μάλλον απίθανο. Με πάνω από 60.000 εργαζομένους τα McDonald´s δεν είναι απλώς ένας από τους μεγαλύτερους, αλλά, σύμφωνα με το Forbes, και ένας από τους καλύτερους εργοδότες όσον αφορά μισθούς και κοινωνικές παροχές. Εξάλλου, παρά τα όποια προβλήματα, οι πωλήσεις ανεβαίνουν. «Παρά την δύσκολη οικονομική συγκυρία που προκαλεί η στασιμότητα των πραγματικών εισοδημάτων οι ρώσοι καταναλωτές παραμένουν πιστοί στα McDonald´s», επισημαίνει ο διευθυντής της αλυσίδας στη Ρωσία. Για να κερδίσει δε ακόμη περισσότερους πελάτες, προσπαθεί να εντάξει και στοιχεία της ρωσικής κουζίνας, όπως τα μπέργκερ á la russe με ψωμί σικάλεως.

Ακολουθήστε το reporter.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr