Αναμφίβολα, η Νέα Δημοκρατία παραμένει ο βασικός πολιτικός φορέας της κεντροδεξιάς στην Ελλάδα, καθώς ο ιδεολογικός της πυλώνας, το τρίπτυχο «Πατρίς, Θρησκεία, Οικογένεια», συνενώνει όλες τις συνιστώσες της. Παρομοίως, στην κλίμακα προόδου-συντήρησης, είναι μάλλον συντηρητική, δεδομένου ότι τα περισσότερα στελέχη της επαίρονται ότι το κόμμα τους υπερασπίζεται τις πατροπαράδοτες αξίες του έθνους, αντιτιθέμενο στους νεωτερισμούς που έρχονται από το εξωτερικό. Εκεί που η ιδεολογία της Νέας Δημοκρατίας θολώνει αισθητά είναι ο τομέας της οικονομίας, όπου η Ελλάδα δίνει και τη μάχη της επιβίωσης.
Ο ιδρυτής της Νέας Δημοκρατίας προσδιόρισε το ιδεολογικό της στίγμα στο συνέδριο του 1979 με τη συνοπτική φράση «ριζοσπαστικός φιλελευθερισμός». Κάνοντας μια αναδρομή στο παρελθόν, αξίζει να θυμηθούμε ότι ο Κωνσταντίνος Καραμανλής κατηγορήθηκε στην πρώτη μεταπολιτευτική περίοδο για «σοσιαλμανία». Πράγματι, στο διάστημα 1974 – 1980, ο δημόσιος τομέας επεκτάθηκε μέσα από αλλεπάλληλες κρατικοποιήσεις και την ίδρυση νέων επιχειρηματικών φορέων, οι οποίοι φιλοδοξούσαν να πρωταγωνιστήσουν στην ανάπτυξη βασικών κλάδων της βιομηχανίας, που υπερέβαιναν τις περιορισμένες τότε δυνατότητες του ιδιωτικού κεφαλαίου. Δεν μπορεί, όμως, να υποτιμηθεί το γεγονός ότι τη δεκαετία του 1970 ο κεϋνσιανισμός παρέμενε διεθνώς το βασικό πρότυπο οικονομικής πολιτικής, αλλά και το βέλτιστο με κριτήριο τις –συγκριτικά με τα σημερινά δεδομένα– κλειστές διεθνείς αγορές και την περιορισμένη κίνηση κεφαλαίων.
Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, πρόεδρος του κόμματος την περίοδο 1984 – 1993, προσπάθησε να εκσυγχρονίσει την οικονομική πολιτική της Νέας Δημοκρατίας, βάσει των διεθνών οικονομικών εξελίξεων της εποχής του. Το στίγμα του «νεοφιλελεύθερου» και η πολυσυζητημένη πολιτική του διαδρομή δεν επέτρεψαν να ολοκληρωθεί αυτός ο αναγκαίος εκσυγχρονισμός στο μοναδικό κόμμα που θα μπορούσε να εκφράσει τις φιλελεύθερες ιδέες στην Ελλάδα. Μια σύγκριση με τον πολιτικό στίβο της Μεγάλης Βρετανίας, όπου το φιλελεύθερο και το συντηρητικό κόμμα έχουν διακριτή κοινοβουλευτική εκπροσώπηση, λέει πολλά για την καχεξία του ελληνικού φιλελευθερισμού…
Γιατί, όμως, χάθηκε αυτή η ευκαιρία της φιλελευθεροποίησης του οικονομικού προγράμματος της Νέας Δημοκρατίας και, κατ’ επέκταση, της μείωσης των παρεμβάσεων του κράτους στην ελληνική οικονομία; Περισσότερο βάσιμες είναι οι απαντήσεις που αντλούν από το βιογραφικό του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη. Όντως, ο πρώην πρωθυπουργός και πρώην πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας δεν υπήρξε ποτέ ιδρυτικό της στέλεχος, αλλά προσχώρησε σε αυτήν, με απόφαση του Κωνσταντίνου Καραμανλή, το 1978. Προηγούμενα, ο τελευταίος δεν τον είχε συμπεριλάβει στην κυβέρνηση εθνικής ενότητας που διαδέχτηκε τη Χούντα, το 1974, ενώ εκείνος, το 1977, είχε ιδρύσει δικό του κόμμα, το κόμμα των Νεοφιλελευθέρων, με το οποίο είχε συμμετάσχει στις εθνικές εκλογές της ίδιας χρονιάς, κερδίζοντας δύο βουλευτικές έδρες. Το γεγονός ότι προδιδακτορικά ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης ήταν ένα από τα πιο προβεβλημένα στελέχη της Ένωσης Κέντρου, θεωρούμενος από πολλούς διάδοχος του Γεωργίου Παπανδρέου στην ηγεσία της, σε συνδυασμό με το ότι είχε αποτελέσει και τον ιθύνοντα νου του λεγόμενου «Ανένδοτου Αγώνα» εναντίον του Κωνσταντίνου Καραμανλή και της Εθνικής Ριζοσπαστικής Ένωσης (Ε.Ρ.Ε.) εξηγεί σε μεγάλο βαθμό αυτόν τον ισχυρό και ιδιότυπο «αντιμητσοτακισμό» στο διάδοχο κόμμα της Ε.Ρ.Ε., τη Νέα Δημοκρατία, που εν πολλοίς καθόρισε και το αποτέλεσμα της προηγούμενης μάχης για την ηγεσία του κόμματος.
Αν είναι υπερβολικό η ιστορία ενός πολιτικού προσώπου να ναρκοθετεί την εφαρμογή των αναγκαίων οικονομικών πολιτικών σε μία χώρα, δεν έχουμε παρά να εστιάσουμε σε αυτές. Φαινομενικά, το πρόθεμα «νεο» στον «φιλελευθερισμό» προστέθηκε για να χαρακτηρίσει την υπερβολή των νεοφιλελεύθερων πολιτικών εις βάρος των θιγομένων από την εφαρμογή τους. Στην πραγματικότητα, όμως, στην Ελλάδα αποτέλεσε περισσότερο την αιχμή του δόρατος μιας προπαγάνδας που εμπόδισε και εξακολουθεί να εμποδίζει την απελευθέρωση των παραγωγικών δυνάμεων του Τόπου από τα δεσμά του κρατισμού…
Πόσος νεοφιλελευθερισμός εφαρμόζεται σε μια χώρα που, για να πραγματοποιηθεί η απόλυση ενός δημοσίου υπαλλήλου, έστω κι αν είναι οφθαλμοφανώς επίορκος, πρέπει να… έρθει ο κόσμος ανάποδα; Η ελληνική οικονομία παραμένει η τελευταία σοβιετικού τύπου της Ευρώπης και οι πολιτικές δυνάμεις που μπορούν να απελευθερώσουν τις αγορές της είναι φανερό πως διστάζουν και να υποστηρίξουν ακόμα τις αναγκαίες φιλελεύθερες πολιτικές.
Συγκεκριμένα, για την ιστορία της Νέας Δημοκρατίας, αποτελεί ειρωνεία της τύχης ότι στο όνομα του «καραμανλισμού», την πενταετία 2004 – 2009, και ιδιαιτέρα την άφρονα δημοσιονομικά διετία 2007 – 2009, επιβλήθηκε ένας τοξικός κρατισμός, που επιδείνωσε ραγδαία τα δημοσιονομικά μεγέθη. Κι όμως, είναι βέβαιον ότι ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, αν βρισκόταν στη ζωή και την ενεργό πολιτική τις δεκαετίες του 1990 και του 2000, θα εφάρμοζε οικονομικές πολιτικές παρόμοιες με αυτές που εφάρμοσαν ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης και ο Κώστας Σημίτης –και όχι ο ανιψιός του, Κώστας Καραμανλής -, αφού σε όλη την πολιτική του διαδρομή έθετε υπεράνω όλων τα συμφέροντα του Τόπου και όχι την υπεράσπιση νεκρών δογμάτων. Πέραν της απόστασης που, φυσικά, χωρίζει τις δημόσιες επενδύσεις για τη δημιουργία έργων υποδομής από τις μονιμοποιήσεις συμβασιούχων, τη διατήρηση κρατικών οργανισμών χωρίς αντικείμενο, τα χρυσά εφάπαξ και τις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις…
Σήμερα, η Νέα Δημοκρατία καλείται πρώτιστα να γίνει ένα φιλελεύθερο κόμμα στην οικονομική πολιτική που προτείνει, χωρίς το φόβο ότι θα χαρακτηριστεί νεοφιλελεύθερη. Στο πόσος φιλελευθερισμός είναι αναγκαίος σε μια οικονομία που βρίσκεται σε μακρόχρονη ακινησία λόγω των κρατικών δομών, καλούνται να απαντήσουν άμεσα οι Κυριάκος Μητσοτάκης, Απόστολος Τζιτζικώστας, Βαγγέλης Μεϊμαράκης και Άδωνις Γεωργιάδης. Πριν συμπληρωθεί μια ακόμα τετραετία με το ελληνικό ΑΕΠ να μένει στάσιμο ή να “σέρνεται” και τους εκατοντάδες χιλιάδες ανέργους να μεταναστεύουν ή να οδηγούνται στη φτώχεια, περιμένοντας μάταια το πτωχευμένο ελληνικό κράτος να τους δώσει δουλειά…
Ο Στέλιος Κοντέας είναι υποψήφιος διδάκτωρ του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr