Καθώς κανείς δεν είναι σε θέση ούτε να γνωρίζει, ούτε να προβλέψει με κάποια σχετική ασφάλεια το πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση, η αβεβαιότητα επηρεάζει το σύνολο των οικονομικών αποφάσεων και προκαλεί μεγάλες διακυμάνσεις στις αγορές.
Κάθε είδηση ανάλογα με το αν είναι καλή (αν βοηθάει την ειρήνη) ή κακή (αν οξύνει την κρίση) επηρεάζει όλες τις αξίες. Από την τιμή του πετρελαίου και όλες τις τιμές της ενέργειας, μέχρι τις τιμές των μετοχών, των ομολόγων και του χρυσού.
Οι πιο συντηρητικοί επενδυτές αναζητούν καταφύγια ασφαλείας - που είναι ο χρυσός κυρίως αλλά για ορισμένους και τα κρατικά ομόλογα - ενώ οι πιο ρισκαδόροι ψάχνουν ευκαιρίες σε πολύ γρήγορες αγοραπωλησίες για να αποκομίσουν ημερήσια κέρδη.
Η ουσία είναι ότι το ρίσκο για όλες τις επενδύσεις ανεβαίνει και αυτό απεικονίζεται και στον δείκτη VIX που είναι ο δείκτης της διεθνούς αβεβαιότητας της Wall Street και ο οποίος ανέβηκε κατά 40% τον τελευταίο μήνα. Η ημερήσια διακύμανση του έφτασε πριν από λίγες ημέρες στο 15%. Αυτό σημαίνει ότι η αβεβαιότητα είναι μεγάλη και κατά πάσα πιθανότητα θα παραμείνει μεγάλη μέχρις ότου φανεί ποια θα είναι η εξέλιξη αυτής της κρίσης.
Η τιμή του χρυσού (που κινείται ανοδικά αλλά με μέτρια άνοδο που φτάνει το 7% από την επίθεση της Χαμάς μέχρι σήμερα) δείχνει την διάθεση των επενδυτών για “ασφαλή καταφύγια”.
Την ίδια τιμή οι τιμές των αμερικανικών ομολόγων πέφτουν διότι προβλέπεται ότι θα διατηρηθούν υψηλά τα επιτόκια του δολαρίου για καιρό και έτσι οι αποδόσεις τους μεγαλώνουν. Όταν το αμερικάνικο δεκαετές ομόλογο δίνει απόδοση άνω του 5% είναι πολλοί αυτοί που θα εγκατέλειπαν υπερτιμημένες μετοχές για να το αγοράσουν. Και έτσι η διακύμανση σε μια αξία, επηρεάζει την πορεία των άλλων αξιών.
Υπό αυτές τις συνθήκες αβεβαιότητας, οι μεν ιδιώτες επενδυτές και οι επιχειρήσεις κρατούν αμυντική στάση, τα δε κράτη και οι οικονομικές αρχές αναβάλουν τις σοβαρές αποφάσεις για το μέλλον, μέχρι δηλαδή να αποκτήσουν μια πιο ξεκάθαρη εικόνα για το μέγεθος της κρίσης και τις επιπτώσεις της στις οικονομίες.
Στο πλαίσιο αυτό, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Γιάννης Στουρνάρας απευθυνόμενος προς τους συναδέλφους του στην ΕΚΤ αλλά και τους διεθνείς επενδυτές υπογράμμισε ότι δεν μπορεί τώρα η ΕΚΤ να αποφασίσει σφίξιμο της νομισματικής πολιτικής διότι δεν γνωρίζει ακόμη τι ανάγκες θα προκληθούν στην Ευρωπαϊκή οικονομία από την κρίση στη Μέση Ανατολή. Ο κ. Στουρνάρας (εκπροσωπεί τις “περιστερές” δηλαδή τους μετριοπαθείς κεντρικούς τραπεζίτες των χωρών του Νότου, έναντι των “ιεράκων”, δηλαδή των τραπεζιτών των περί την Γερμανία χωρών που απαιτούν πολύ σφικτή νομισματική πολιτική) δεν αναφέρεται μόνο στη νομισματική πολιτική που ασκείται από την ΕΚΤ αλλά περνάει ένα ανάλογο μήνυμα και προς την Κομισιόν. Υποστηρίζει ότι όλες οι πολιτικές που είχαν επιστρατευτεί για την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας, πρέπει να παραμείνουν προς το παρόν στο οπλοστάσιο της Ευρώπης ώστε να είναι διαθέσιμες αν χρειαστεί. Με λίγα λόγια τους λέει να μην πάρουν τώρα αποφάσεις που προγραμμάτιζαν, για να σφίξουν νομισματικά ή δημοσιονομικά την ευρωπαϊκή οικονομία, διότι δεν ξέρουμε τι μας ξημερώνει και τι χρήματα θα χρειαστούμε για να αντιμετωπίσουμε αυτό που θα ξημερώσει.
Τέλος ένα άλλο ζήτημα που εντείνει την αβεβαιότητα είναι η ανησυχία που προκαλούν επιθέσεις μεμονωμένων τζιχαντιστών στην Ευρώπη. Την περασμένη Τρίτη έκλεισαν 6 αεροδρόμια στη Γαλλία αφού υπήρξαν απειλές για βόμβες, ενώ στις Βρυξέλλες ένας ισλαμιστής σκότωσε δυο Σουηδούς. Η ανησυχία σχετίζεται με το ενδεχόμενο να υπάρχουν ακραίοι ισλαμιστές, οι οποίοι ξαφνικά μπορεί να ενεργοποιηθούν επιθετικά, μεταξύ των πολλών μουσουλμάνων που ζουν στην ΕΕ.
Καθώς η αβεβαιότητα διαρκεί και δεν φαίνεται ότι θα υποχωρήσει σύντομα, οι προοπτικές των οικονομιών είναι εξίσου αβέβαιες. Τα καλά σενάρια που υπήρχαν μέχρι σήμερα για τους ρυθμούς ανάπτυξης σκιάζονται από τον φόβο των απρόβλεπτων γεωπολιτικών εξελίξεων και οι απότομες διακυμάνσεις θα είναι η καθημερινότητα των αγορών ανάλογα με την ερμηνεία των ειδήσεων της ημέρας.

Ακολουθήστε το reporter.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr