Τα παραπάνω σαν εισαγωγή προκειμένου να διατυπώσω εδώ αυτά που είπα και εκείνα που παρέλειψα λόγω χρόνου στην εκδήλωση, όπου από την πρώτη στιγμή δήλωσα απλά «προβληματισμένος» για την πορεία της πατρίδας. Επισημαίνοντας ότι τα μπόλικα χρόνια που παρακολουθώ επαγγελματικά, αλλά και σαν απλός πολίτης την εξέλιξη της χώρας μου δεν έχω διακρίνει σημαντικές βελτιωτικές αλλαγές σε πρακτικές, συμπεριφορές και νοοτροπίες τόσο της πολιτικής τάξης, όσο και της ελληνικής κοινωνίας στο σύνολό της. Αντίθετα, πιστεύω και το διαλαλώ ότι έχει χειροτερεύσει το επίπεδο των «ταγών» αυτής της κοινωνίας, των ανθρώπων δηλαδή που διαθέτουν οικονομική επιφάνεια, που ασκούν επιρροή στα πολιτικά πράγματα και αντικειμενικά λειτουργούν σαν παραδείγματα για την κοινωνία.

Τρανή απόδειξη αυτού του ισχυρισμού οι ιδιοκτήτες αθλητικών σωματείων που ταυτόχρονα «τυχαίνει» να είναι και ιδιοκτήτες μήντια… Αλλά και άλλοι «επιφανείς» που οικονομικά ανήκουν στην τάξη των αστών, αλλά δεν διαθέτουν κανένα άλλο χαρακτηριστικό της, όπως ίχνος κάποιας σχετικής μόρφωσης, αίσθηση κοινωνικής ευθύνης, τρόπους και συμπεριφορά με επικάλυψη έστω ευγένειας, σκέψη και ενδιαφέροντα που ξεπερνούν κάπως το… πεζοδρόμιο. Η Ελλάδα δεν είχε ποτέ μεγάλη αστική τάξη, κάποια εποχή όμως είχε σχηματιστεί μία μαγιά με αξιοσημείωτη θετική επιρροή στα πράγματα, αλλά τώρα πάλι τείνει να εξαφανιστεί. Δυστυχώς, αυτό το γεγονός φαίνεται καθαρά στην αλληλεπίδραση πολιτικής τάξης – ταγών – κοινωνίας και φυσικά στην καθημερινότητα.

Το δημογραφικό

Τούτων λεχθέντων, φρονώ ότι το πιο τρομακτικό ορατό πρόβλημα της χώρας είναι το δημογραφικό. Η υπογεννητικότητα σε συνδυασμό με τη φυγή νέων με προσόντα και δεξιότητες στο εξωτερικό απειλεί με εξαφάνιση τη φυλή στο όχι και τόσο μακρινό μέλλον. Επειδή όμως αυτό το όχι και τόσο μακρινό μέλλον ξεπερνάει όσων ζουν σήμερα και εκείνων που θα έλθουν στη ζωή αύριο, σε συνδυασμό με τη δυσκολία της αντιμετώπισης της υπογεννητικότητας, επικρατεί αμεριμνησία. Μπορεί ίσως η  φυγή των νέων με δεξιότητες  αντιμετωπίζεται  με οικονομικά μέτρα – καλύτερους μισθούς, περισσότερες ευκαιρίες εργασίας για τα προσόντα τους, διευκολύνσεις στέγασης κλπ –, όμως η αντιμετώπιση της υπογεννητικότητας είναι πιο περίπλοκη γιατί έχει να κάνει με τους νέους τρόπους ζωής, την αστικοποίηση του πληθυσμού, την αυξανόμενη συμμετοχή των γυναικών σε όλο το φάσμα της οικονομικής και κοινωνικής ζωής, τις καριέρες τους. Δεν είναι τυχαίο ότι πρόβλημα υπογεννητικότητας έχουν πολλά από τα πλούσια κράτη της Ευρώπης, η Ρωσία κλπ. Με την υπογεννητικότητα σχετίζεται φυσικά η γήρανση του πληθυσμού, η τροφοδότηση του ασφαλιστικού συστήματος (εδώ μπαίνει και η παράμετρος της μαύρη εργασίας και οικονομίας), η έλλειψη εργατικών χεριών, αλλά και εξειδικευμένου προσωπικού, οι ανάγκες απασχόλησης ξένων και οι αντιδράσεις που προκαλούν. Μπλεγμένα πράγματα.

Η οικονομία

Ακούμε θριαμβολογίες και «μπράβο» για την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας, οι προοπτικές ανάπτυξης θεωρούνται αξιοζήλευτες και βλέπουμε και το κράτος να μοιράζει λεφτά, με αποτέλεσμα να επικρατεί αίσθηση ευημερίας, ανάλογη της εποχής της… αστακομακαρονάδας. Και αυτό φοβίζει γιατί οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στον υπερτουρισμό σε ασταθές διεθνές περιβάλλον και στην υπερκατανάλωση – δείτε τις αγορές καινούργιων αυτοκινήτων και τον τζίρο της εστίασης και των συναφών μαγαζιών –, έστω και αυξήθηκαν οι εξαγωγές του πρωτογενούς τομέα (αγροτικών προϊόντων). Εκείνο όμως που προβληματίζει είναι ότι δεν αλλάζει ουσιαστικά η δομή της ελληνικής οικονομίας. Του τεράστιου πλήθους των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (με τα ελληνικά στάνταρντς δηλαδή 0 – 5 εργαζόμενους το 95% από αυτές) και του πολύ μεγάλου αριθμού των αυτοαπασχολουμένων, που δεν επιτρέπουν τον εξορθολογισμό της οικονομίας, δεν βοηθούν την ανάπτυξη, δεν δημιουργούν προστιθέμενη αξία, αυξάνουν το κόστος και συμβάλλουν στην ακρίβεια. Αντίθετα, για να φάνε ψωμί έως παντεσπάνι όλοι αυτοί οι μικρομεσαίοι είναι σχεδόν υποχρεωμένοι να καταφεύγουν στη φοροδιαφυγή – που με τη σειρά της στηρίζει αυτή τη δομή – και στη μαύρη οικονομία. Εξ ου και τα επίσημα στοιχεία περί ανεργίας και φτώχειας δεν έχουν καμία αξιοπιστία, όπως βέβαια και οι φορολογικές δηλώσεις ή οι αγοραπωλησίες ακινήτων. Το μαύρο χρήμα είναι άφθονο και μία οικονομία γεμάτη νυχάδικα, ντελιβεράδες, καφετζίδικα, μπαράκια, κομμωτήρια, βενζινάδικα μαφιόζων, δύσκολα αντέχει στη διαδρομή του χρόνου,  ακόμη και με στήριξη από κονδύλια του ΕΣΠΑ…

Η εκπαίδευση

Το τρίτο μεγάλο πρόβλημα της Ελλάδας είναι η δημόσια εκπαίδευση. Ξεκινάει από το σπίτι, καλύπτεται λόγω ηλικίας των παιδιών και σχετικά περιορισμένων απαιτήσεων στο δημοτικό, αποκαλύπτεται, φουντώνει και αποκτά μεγάλες διαστάσεις και παραμέτρους στο γυμνάσιο και στο λύκειο και κορυφώνεται στο πανεπιστήμιο. Είναι και αυτό εξαιρετικά δισεπίλυτο πρόβλημα, καθώς βολεύει πάρα πολλούς και είναι απόλυτα εδραιωμένο στην ελληνική κοινωνία που δεν δείχνει καμία διάθεση να το αλλάξει. Παρ’ όλο που είναι εμφανές ότι παράγει μεγάλους αριθμούς τιτλούχων, δηλαδή ανθρώπους με απολυτήρια, πτυχία, διδακτορικά και διάφορες άλλες περγαμηνές, δίχως δεξιότητες και προσόντα, αλλά με απαιτήσεις ένταξης στην αγορά και κυρίως στο δημόσιο τομέα. Και η μεν αγορά κρίνει όπως αυτή θέλει, ο δημόσιος τομέας όμως κρίνει τυπικά «προσόντα», έχει μεγάλη αγκαλιά, προσφέρει θαλπωρή και εξασφαλισμένη μακροημέρευση χωρίς ενοχλητικές διαδικασίες!

Κάπως αόριστα διατυπωμένα τα αμέσως προηγούμενα, θα πει κάποιος. Πιο συγκεκριμένα λοιπόν, είναι γνωστό ότι το σύστημα παιδείας στην Ελλάδα είναι ουσιαστικά σύστημα παραπαιδείας, κρίνοντας από τα φροντιστήρια και τα ιδιαίτερα που ανθούν, οπότε στην υποθετική περίπτωση που κάποια «φαντασιόπληκτη» κυβέρνηση προσπαθήσει να την εξαλείψει, καθώς αυτόματα θα δημιουργήσει κοινωνικό πρόβλημα. Είναι πολλές χιλιάδες τα άτομα και οι οικογένειες που ζουν από την παραπαιδεία. Πέρα από αυτό το γεγονός είναι πολλές οι κοινωνικές και πολιτικές αντιλήψεις που φτιάχνουν το πλαίσιο της εκπαίδευσης στη χώρα. Είναι η χαμηλή γνώση που συμβαδίζει με το χαμηλό ενδιαφέρον διδασκόντων, ο συντεχνιασμός της ΟΛΜΕ, η απουσία αξιολόγησης δασκάλων, καθηγητών και μαθητών (όλοι προβιβάζονται και παίρνουν απολυτήριο λυκείου, ακόμη και οι εντελώς στούρνοι), η νοοτροπία γονέων που συνδυάζουν άγνοια – αδιαφορία – υπερπροστατευτισμό των βλαστών – παρεμβατικότητα στους δασκάλους και τα σχολεία, η παντελής έλλειψη στοιχειώδους πειθαρχίας και αντίληψης του τι επιτρέπεται και τι όχι, αφού δεν υπάρχουν συνέπειες, η έλλειψη κάποιου ξεκαθαρίσματος μεταξύ γυμνασίου και λυκείου, το χάος στα επαγγελματικά λύκεια.

Όλα αυτά μαζί με άλλα μεταφέρονται και αναπαράγονται πλέον στα πανεπιστήμια και στην καθημερινότητα ως αντιλήψεις ότι όλα επιτρέπονται και λογαριασμός δεν δίνεται, ότι πάντα γίνονται και αποκτώνται δίχως κόπο, με πλάγια μέσα και διαφθορά, με νταηλίκι, μπούλινγκ και βίαιη συμπεριφορά, με παντελή έλλειψη εκπαίδευσης και επαγγελματισμού σημαντικών οργάνων της κοινωνικής συνοχής και ασφάλειας –χαρακτηριστικό παράδειγμα η ΕΛΑΣ και φοβάμαι μήπως το ίδιο ισχύει και στο στράτευμα –, με την κάλυψη παράλογου συνδικαλισμού / συντεχνιασμού στον δημόσιο τομέα, με πολύ σημαντικά ελλείμματα κοινωνικής ευθύνης και συναίσθησης υποχρεώσεων και συμπεριφοράς απέναντι στο κοινωνικό σύνολο.

Το σήμερα

Καλύτερα να μη μπούμε στην ιστορία για να ξαναθυμηθούμε πως και από ποιους δημιουργήθηκε το νεοελληνικό κράτος και ας μην αναλογιστούμε τη διαδρομή των 200 χρόνων από την ίδρυσή του. Ας μείνουμε στο που βρίσκεται σήμερα η Ελλάς και κατά την παγιωμένη άποψή μου είναι σχεδόν μη κυβερνήσιμη χώρα. Αυτό που βιώνουμε σήμερα είναι το αποτέλεσμα αλληλοτροφοδοσίας της πολιτικής τάξης, της κοινωνίας και των ταγών που ξεπετάχθηκαν με ποικίλους τρόπους τις τελευταίες δεκαετίες για να εγκαθιδρύσουν τον κατσαπλιαδισμό σε μοντέρνα έκδοση. Το καταπληκτικό από την άλλη πλευρά είναι ότι χωρίς επιβολή του νόμου, με κυβερνήσεις που κάνουν ό,τι μπορούν για να στηρίξουν αυτό που είμαστε και ζούμε, με πλήρη ανορθολογισμό και δίχως λογική, με την αυθαιρεσία και την ασυδοσία σε έξαρση (δείγμα το κυκλοφοριακό και οι συμπεριφορές οδηγών και πεζών), με δόγμα «ο καθένας μόνος του και ο Θεός για όλους», με τη γελοιότητα να συμπληρώνει τα πάντα και με τη λειτουργία της Δικαιοσύνης ως θεσμού τυπικά προβληματική και ουσιαστικά ανύπαρκτη, η Ελλαδάρα μας εξακολουθεί να υπάρχει σαν κρατική οντότητα, να ζει σχετικά ειρηνικά, ο λαός της να ευημερεί σχετικά, έστω και μέσα σε αυξανόμενη ακρίβεια (λιγότερο εισαγόμενη και περισσότερο ντόπιας παραγωγής, είναι η αλήθεια) και να πορεύεται πεισματικά χωρίς να αλλάζει ρότα.

Φτου λοιπόν, να μην αβασκαθούμε και προβληματισμένοι προχωρούμε…

Ακολουθήστε το reporter.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr