Η ανύπαρκτη εμπιστοσύνη των αγορών προς το πρόσωπο του Σίλβιο Μπερλουσκόνι οδήγησε τα ιταλικά σπρεντ στα ύψη. Του τελευταίους μήνες επαναλάμβανε ότι η ιταλική οικονομία δεν είχε πρόβλημα. Οι αγορές όμως δεν τον επιβεβαίωσαν. Αντιθέτως ήταν η αιτία που τον έριξε από την κυβέρνηση σε χρόνο ρεκόρ. Οι ανησυχίες ξεκίνησαν τον Ιούλιο του 2011 όταν η Ιταλία είδε τα πρώτα μαύρα σύννεφα στις αγορές, δανειζόμενη με το απαγορευτικό επιτόκιο του 6,3% όταν το όριο είναι το 7%. Έκτοτε τα σπρεντς εκτινάχτηκαν στα ύψη και ο Μπερλουσκόνι οδηγήθηκε στην έξοδο της πρωθυπουργικής κατοικίας.

Το δίμηνο Νοέμβριος-Δεκέμβριος για την Ιταλία και τις αγορές ήταν από τα πιο σημαντικά καθώς η μία έπρεπε να ανακτήσει την χαμένη εμπιστοσύνη και οι άλλες να σιγουρευτούν για τα προσόντα του τεχνοκράτη πρωθυπουργού. Συγκεκριμένα στον πρώτο δανεισμό του Νοεμβρίου επί κυβέρνησης Μπερλουσκόνι στις 10 του μήνα το επιτόκιο έφτασε το 6%. Αυτή ήταν και η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι για την επιβίωση του καβαλιέρε στην πρωθυπουργία.

Άγριο καλωσόρισμα επιφύλαξαν οι αγορές και στον Μόντι με τον πρώτο δανεισμό της Ιταλίας στις 29 Νοεμβρίου για τριετή ομόλογα να υπερβαίνει το απαγορευτικό όριο του 7% σκαρφαλώνοντας στα 8 %! παρά την άντληση ομολόγων 8 δις ευρώ. Η συνέχεια βέβαια αποδείχθηκε ιδιαίτερα ανησυχητική με την τεχνοκρατική κυβέρνηση Μόντι που ανέλαβε στις 17 Νοεμβρίου να γράφει συνταγή γιατρού για να μην καταλήξει στο κρεβάτι δίπλα στον Έλληνα ασθενή. Εν μέσω έντονων πιέσεων από την Ευρωπαϊκή Ένωση και υποσχόμενη μέτρα σωτηρίας, η Ιταλία βγαίνει και πάλι στις αγορές στις 14 Δεκεμβρίου. Αυτή τη φορά το ιταλικό δημόσιο άντλησε περί τα 3 δις ευρώ ομόλογα .Η απόδοση πάλι ανέβηκε στο 6,47% για τα πενταετή ομόλογα, από το 6,29% από την δημοπρασία Οκτωβρίου.

Ο τελευταίος δανεισμός της Ιταλίας για φέτος έγινε στις 28 Δεκεμβρίου μετά από μία περίοδο σκληρών αντιδράσεων από τα συνδικάτα για τα μέτρα λιτότητας που ζητούσε η Ευρωπαϊκή Ένωση. Παρά την αρχική αισιοδοξία τα μέτρα μόντι δεν ήταν αρκετά πειστικά για τις αγορές, με την Ιταλία να αντλεί 1,5 δις ευρώ λιγότερα από τα 8,5 που ζητούσε. Από την άλλη η απόδοση δεκαετών ομολόγων έπεσε στα 6,98% από το 7,56% και πτώση στο 5,6% από το 7,9% των τριετών ομολόγων σε σχέση με την τελευταία δημοπρασία.

Με δύο μόνο μήνες κυβέρνησης το κλίμα είναι ιδιαίτερα ασταθές και ανήσυχο παρά την ικανοποίηση Μόντι για τον δανεισμό και τις δηλώσεις ότι δεν θα γίνουμε τελικά Ελλάδα. Την αισιοδοξία του δεν συμμερίζονται όμως και οι οικονομικοί αναλυτές που μιλούν για ένα δύσκολο 2012 που περιμένει στην γωνία και για άτοπα μέτρα χωρίς ανάπτυξη.

Κ.Στράτος