Το σενάριο του αποπληθωρισμού είναι απλά τραγικό και καταστροφικό. Ιδιαίτερα την ώρα που οι κεντρικές τράπεζες έχουν ήδη ξοδέψει όλα τα όπλα τους
Την ώρα που γράφεται το κείμενο αυτό, η Wall Street βρίσκεται λίγο χαμηλότερα από τα προηγούμενα ιστορικά της υψηλά και έχοντας πραγματοποιήσει ένα εξωφρενικό μηνιαίο ανοδικό ράλι με τα κέρδη να ξεπερνούν το 11%. Φυσικά, η άνοδος των χρηματιστηρίων δεν έχει ποτέ μια και μόνη ανάγνωση. Συνήθως, η άνοδος των χρηματιστηρίων είναι κάτι θετικό και δηλώνει κάτι θετικό. Ότι η παγκόσμια οικονομία αναπτύσσεται, ότι τα εταιρικά κέρδη είναι ισχυρά και αναμένονται να αυξάνονται συνεχώς τα επόμενα τρίμηνα. Ότι τα μερίσματα διατηρούνται ή αυξάνονται.
Υπάρχει όμως και η άλλη ανάγνωση των χρηματιστηριακών αγορών. Αυτή που θέλει τα χρηματιστήρια να ανεβαίνουν για να κρύψουν μια πολύ άσχημη πραγματικότητα. Και δυστυχώς, από το 2013 και ύστερα, η πραγματικότητα της παγκόσμιας οικονομίας είναι πάρα πολύ άσχημη. Και χρειάζονται τα ιστορικά ρεκόρ της Wall Street για να κρύψουν αυτή την ασχήμια.
Η Wall Street πραγματοποίησε ένα flash crash με απώλειες 11% σε μερικές ημέρες τον Αύγουστο, εξαιτίας των φόβων που προκαλούσε η κατάρρευση της Κίνας, η πτώση των εμπορευμάτων, η άνοδος του δολαρίου, η επιβράδυνση της οικονομίας σε παγκόσμιο επίπεδο, η πτώση του πληθωρισμού. Κι όμως τα χρηματιστήρια κατάφεραν να ανακάμψουν και πάλι. Τι άλλαξε σε μόλις δέκα συνεδριάσεις; Αυξήθηκε η ανάπτυξη στην Κίνα; Ανέβηκε το πετρέλαιο; Αυξήθηκε ο πληθωρισμός; Τίποτα απολύτως δεν άλλαξε. Και τίποτα δεν θα αλλάξει τους επόμενους μήνες, τουλάχιστον προς το καλύτερο.
Ακόμα και αν δούμε τη Wall Street να απογειώνεται 30% τους επόμενους μήνες, αυτό θα δείχνει ότι το πρόβλημα με την παγκόσμια οικονομία είναι ακόμα μεγαλύτερο. Οι κεντρικές τράπεζες εγκλωβίστηκαν με αποτέλεσμα η παγκόσμια οικονομία ενώ είναι πλημμυρισμένη από χρήμα, να καταρρέει. Οι επιχειρήσεις δεν επενδύουν στο μέλλον, δεν επενδύουν στην καινοτομία. Επενδύουν μόνο σε επαναγορές ιδίων μετοχών και σε εξαγορές και συγχωνεύσεις για να ανακυκλώσουν το χρήμα και για να κάνουν τα στελέχη τους και τους μετόχους τους ακόμα πιο πλούσια.
Το παρακάτω γράφημα δείχνει ένα μόνο από τα προβλήματα, αλλά ίσως και το βασικότερο. Οι τέσσερις μεγάλες οικονομίες οδεύουν προς τον αποπληθωρισμό, με την Ευρωζώνη να βρίσκεται ήδη εκεί. Τρισεκατομμύρια από τις κεντρικές τράπεζες, αλλά τίποτα δε βλέπει την τιμή του να αυξάνεται παρά μόνο οι μετοχές. Είναι προφανές το που τοποθετήθηκαν αυτά τα τρισεκατομμύρια.
Για να υπάρξει πληθωρισμός, το χρήμα θα πρέπει να περάσει στην πραγματική οικονομία, στους καταναλωτές, να αλλάξει χέρια να δημιουργήσει επενδύσεις, θέσεις εργασίας, κατανάλωση. Αλλά αυτό δε συμβαίνει και υπάρχουν δεκάδες δείκτες για να το δούμε και να το μετρήσουμε. Για να υπάρξει πληθωρισμός θα πρέπει να υπάρξει γενικευμένη άνοδος των τιμών των εμπορευμάτων. Ούτε και αυτό ισχύει όμως και σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στην άνοδο του δολαρίου αλλά και στην επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας.
Το σπάσιμο της ιαπωνικής φούσκας μετοχών, οδήγησε σε μια χαμένη εικοσαετία για την ιαπωνική οικονομία. Το σπάσιμο της φούσκας ακολούθησε μια μεγάλη περίοδος χαμηλής ανάπτυξης, πτώσης της καινοτομίας, δυσκολιών στην πίστωση, χαμηλά επιτόκια, μείωση του ρυθμού γεννήσεων με αποτέλεσμα πλέον εκτός από οικονομικό πρόβλημα να παρατηρείται και δημογραφικό πρόβλημα, που απειλεί να αποσταθεροποιήσει την ιαπωνική οικονομία του μέλλοντος.
Μήπως έχετε διαγνώσει να συμβαίνει κάτι διαφορετικό σε όλα αυτά που βιώνουμε από την κρίση του 2008 και ύστερα; Κατάφερε η παγκόσμια οικονομία να επιστρέψει στα προ της κρίσης επίπεδα, πλην των μετοχών; Στο μόνο που το κατάφερε ήταν σε δείκτες οι οποίοι προκάλεσαν και την κρίση του 2008.
Πως αυτό είναι αρνητικό για τις καταθέσεις στο μέλλον;
Το σενάριο του αποπληθωρισμού είναι απλά τραγικό και καταστροφικό. Ιδιαίτερα την ώρα που οι κεντρικές τράπεζες έχουν ήδη ξοδέψει όλα τα όπλα που έχουν στη διάθεσή τους και πλέον μένουν λίγα και πλήρως αντισυμβατικά. Η μάχη με τον αποπληθωρισμό, μπορεί να αποδειχθεί εύκολη ή εξαιρετικά δύσκολη. Εξαρτάται την πολιτική την οποία θα εφαρμόσεις.
Η πρώτη πολιτική είναι αυτή μέσα από την κατανάλωση και την άνοδο των τιμών των εμπορευμάτων, κάτι το οποίο απαιτεί αυξημένη ζήτηση και προσδοκίες για διαρκώς αυξανόμενη ζήτηση προϊόντων από καταναλωτές και χώρες. Κάτι το οποίο δε μπορεί να ισχύσει μετά από επτά χρόνια οικονομικής ανάπτυξης. Δεδομένων και των εξελίξεων στο πετρέλαιο, δεν αναμένουμε καμία στήριξη στον πληθωρισμό.
Τι μένει λοιπόν; Οι κεντρικές τράπεζες οφείλουν να χρησιμοποιήσουν και το τελευταίο τους όπλο. Τα αρνητικά επιτόκια. Στόχος είναι να αποτραπεί η αδράνεια των τραπεζικών αποθεματικών κεφαλαίων και η συσσώρευση καταθέσεων από τους καταθέτες. Γενικά μιλώντας, στόχος είναι να μην υπάρχει πουθενά χρήμα το οποίο δε θα χρησιμοποιείται. Είτε θα ξοδεύεται χωρίς σκέψη, είτε θα επενδύεται σε μια αγορά που θα είναι η μεγαλύτερη φούσκα της ιστορίας.
Σε κάθε περίπτωση, επανερχόμαστε σε αυτό που είχα γράψει σχεδόν πριν από τρία χρόνια. Όταν οι κεντρικές τράπεζες αδυνατούν να προκαλέσουν ανάπτυξη με τα κεφάλαιά τους (άσχετα αν τελικά επιβαρύνεται ο πολίτης) τότε καλείται ο πολίτης να διαθέσει τα δικά του κεφάλαια προς ανάπτυξη. Μόνο που θα ξοδέψει για την ανάπτυξη των άλλων και όχι τη δική του.
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr