Ουσιαστικά μετά τις τελευταίες ανακοινώσεις για το «ενεργειακό πακέτο» ύψους 400 εκατ. ευρώ για τον μήνα Ιανουάριο ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανέλυσε τις βασικές παραμέτρους του νέου πακέτου που περιλαμβάνουν την επίσπευση της δεύτερης αύξησης του κατώτατου μισθού στα περίπου 700 ευρώ το 2022, από 663 ευρώ, την επέκταση της δυνατότητας για ένταξη κι άλλων επιχειρήσεων στο καθεστώς αναστολών για τους εργαζομένους τους με το επίδομα των 534 ευρώ.

Βέβαια, και ο Πρωθυπουργός, όπως έπραξε και ο υπουργός Οικονομικών τις προηγούμενες μέρες έσπευσε να θέσει και το θέμα της ανάγκης για δημοσιονομική ισορροπία ώστε να δώσει το στίγμα ότι οι όποιες παρεμβάσεις θα είναι στοχευμένες και προσεκτικές. Κι αυτό την ώρα που τα αιτήματα από την αγορά είναι συνεχή και έντονα για γενναία μέτρα στήριξης.

Αναστολές

Ειδικότερα μιλώντας χθες βράδυ ο  κ. Μητσοτάκης προανήγγειλε ότι θα ανακοινωθούν νέα μέτρα στήριξης για εργαζόμενους και επιχειρήσεις που επλήγησαν από το νέο κύμα του Covid και διευκρίνισε ότι σε πρώτη φάση οι επιχειρήσεις που έχουν υποστεί απώλειες θα έχουν τη δυνατότητα για δύο εβδομάδες να βάλουν το 25% των εργαζομένων τους σε καθεστώς αναστολής.

«Θα δοθεί η δυνατότητα για δύο εβδομάδες σε πρώτη φάση, εκτιμούμε ότι τα μέτρα δεν θα χρειαστεί να τα κρατήσουμε περισσότερο, να βάλουν το 25% των εργαζόμενών τους σε καθεστώς αναστολής. Άρα να μην πληρώνονται ουσιαστικά από την επιχείρηση» ανέφερε ο Κυριάκος Μητσοτάκης και προσέθεσε:

«Είναι μία σημαντική παρέμβαση που θα βοηθήσει την εστίαση αυτή τη στιγμή» και την προστασία των θέσεων εργασίας ανέφερε. «Δεν θα θέλαμε άνθρωποι αυτή τη στιγμή,  εργαζόμενοι στην εστίαση να χάσουν τη δουλειά τους επειδή κάποια επιχείρηση πιέζεται προσωρινά. Και τονίζω το προσωρινά διότι ειδικά η εστίαση βοηθήθηκε πάρα πολύ από το κράτος με σημαντικότατα ποσά Επιστρεπτέας Προκαταβολής, με κάλυψη των ενοικίων, μετάθεση των ασφαλιστικών και φορολογικών υποχρεώσεων. Και η εστίαση, για να είμαστε δίκαιοι, μέχρι να μας χτυπήσει το κύμα της Όμικρον πήγαινε -και πιστεύω και θα πάει και στη συνέχεια- πάρα πολύ καλά. Άρα τι θέλουμε να κάνουμε; Θέλουμε να δώσουμε ένα πρόσθετο δίχτυ ασφάλειας σε αυτές τις εβδομάδες -ελπίζουμε ότι θα είναι εβδομάδες- μέχρι να μπορέσουμε να επανέλθουμε σε πλήρη λειτουργία και να απομακρύνουμε και τους λίγους περιορισμούς οι οποίοι όμως δεν είναι για την εστίαση και για τον πολιτισμό αμελητέοι.»

Να σημειωθεί ότι και ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας ανέφερε από τη μεριά του ότι από σήμερα 14 Ιανουαρίου, και μέχρι 31 Ιανουαρίου στους κλάδους που έχουν ενταχθεί στο καθεστώς αναστολής συμβάσεων εργασίας για το 100% των εργαζομένων θα προστεθούν θέατρα και παιδότοποι, ενώ για την ίδια περίοδο (14/1-31/1/2022) θα μπορούν να θέσουν σε αναστολή εργασίας το 25% των εργαζομένων τους επιχειρήσεις των κλάδων εστίασης, πολιτισμού, αθλητισμού, γυμναστήρια και ξενοδοχεία.

Οι μισθοί

Επίσης ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε επίσης την επίσπευση της διαδικασίας και του χρόνου ισχύος της δεύτερης δόσης αυξήσεων εντός του 2022, ώστε ο νέος μισθός να ισχύσει από 1η Μαΐου και όχι από τον Ιούλιο. Ο πρωθυπουργός δεν αναφέρθηκε στο ύψος του ποσοστού αλλά χαρακτήρισε την δεύτερη δόση της αύξησης ως «σημαντική και πολύ μεγαλύτερη» από την αύξηση του 2% που δόθηκε την 1η Ιανουαρίου 2022. Η αναφορά αυτή συντείνει προς το κυβερνητικό σενάριο για επιπλέον αύξηση 6% – πέραν του 2% που ίσχυσε από την 1.1.2022 – και διαμόρφωση του κατώτατου στα 703 ευρώ.

Το ποσό της αύξησης θα εξαρτηθεί από την πορεία των τιμών και από την πορεία του ΑΕΠ, κατά το οποίο προηγούμενο έτος η ανάκαμψη διαμορφώθηκε κοντά στο 8% και το 2022 εκτιμάται να ανέλθει στο 4,5-5%.

Υπό το «δημοσιονομικό» φόβο

Βέβαια, και ο Πρωθυπουργός, όπως έπραξε και ο υπουργός Οικονομικών τις προηγούμενες μέρες έσπευσε να θέσει και το θέμα της ανάγκης για δημοσιονομική ισορροπία ώστε να δώσει το στίγμα ότι οι όποιες παρεμβάσεις θα είναι στοχευμένες και προσεκτικές. Αυτό ουσιαστικά παραπέμπει σε «κόφτες» που αναμένεται να θέσουν εκτός κλάδους που αν και δεν πλήττονται άμεσα, βλέπουν τους τζίρους τους να εξανεμίζονται, όπως άλλωστε έχουν επισημάνει φορείς π.χ. η ΕΣΕΕ ζητώντας γενναία μέτρα στήριξης

Μείωση φόρων

Να σημειωθεί ότι και χτες ο Πρωθυπουργός εστίασε στη μείωση φόρων και της συνδεόμενη, όπως υποστηρίζει η κυβέρνηση, αύξηση των εισοδημάτων. «Η πολιτική της μείωσης των φόρων δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί. Ο νέος ΕΝΦΙΑ θα ανακοινωθεί εντός των επόμενων μηνών.  Εκτιμούμε ότι για τους πιο πολλούς συμπολίτες μας θα υπάρξει περαιτέρω μείωση του ΕΝΦΙΑ. Για κάποιους, επειδή υπάρχει μια σύνδεση πια -δίκαιη και σωστή- με τις αντικειμενικές αξίες, θα υπάρχει αύξηση στον ΕΝΦΙΑ. Ειδικά για κάποιες πολύ ακριβές περιοχές ή σε κάποια πολύ τουριστικά νησιά.

Από εκεί και πέρα, έχουμε ακόμα εκκρεμότητες ως προς τη μείωση της φορολογίας. Θα ήθελα να ανατρέξετε στο προεκλογικό μας πρόγραμμα. Θα διαπιστώσετε ότι το 80% των μειώσεων φόρων για τις οποίες είχαμε δεσμευτεί έχουν ήδη υλοποιηθεί.  Αλλά μένει ακόμα ένα κομμάτι το οποίο θα έχει και αυτό, εκτιμώ, υλοποιηθεί πριν τις εκλογές που θα λάβουν χώρα στο τέλος της τετραετίας» ανέφερε ο Πρωθυπουργός και προσέθεσε: «Η πρώτη μας προτεραιότητα αυτή τη στιγμή, κ. Χατζηνικολάου, είναι να μην έχουμε από τον Ιανουάριο φαινόμενα εκτροχιασμού της δημοσιονομικής μας πολιτικής.

Έχουμε να κάνουμε μια σημαντική προσαρμογή το 2022, δεν θα υπήρχαν πάντα οι εποχές όπου θα μπορούμε να έχουμε πολύ σημαντικά ελλείμματα. Κατά συνέπεια οποιαδήποτε παρέμβαση θέτει σε αμφισβήτηση τους στόχους των εσόδων θα πρέπει να είμαστε απολύτως βέβαιοι ότι μπορούμε να την υποστηρίξουμε» τόνισε. Αναφορικά, δε, με την πρόταση για μείωση του ΦΠΑ σε βασικά είδη, τόνισε: «Μια τέτοια παρέμβαση, εάν την επέλεγε η Ελληνική Κυβέρνηση τελικά, θα έπρεπε να ήμασταν απολύτως βέβαιοι ότι η μείωση του ΦΠΑ θα έφτανε τελικά στον καταναλωτή και δεν θα χανόταν μέσα στην αξιακή αλυσίδα.

Δεν είναι αυτή τη στιγμή στις προθέσεις μας να υλοποιήσουμε ένα τέτοιο μέτρο διότι ακόμα είμαστε Ιανουάριο, καλά-καλά δεν έχει κλείσει ο Ιανουάριος, πρέπει να έχουμε μια εικόνα για την υλοποίηση των στόχων του προϋπολογισμού» σημείωσε ο Πρωθυπουργός.

Τι εξετάζεται

Αναλυτικά το όλο πλαίσιο αφορά μέτρα χαμηλού δημοσιονομικού κόστους για εστίαση, ψυχαγωγία και πολιτισμό που πλήττονται άμεσα από τα περιοριστικά μέτρα. Είναι μια  επέκταση του υφιστάμενου πακέτου με κάποιες στοχευμένες πρόσθετες παρεμβάσεις, κυρίως με παρατάσεις στις φορολογικές και ασφαλιστικές υποχρεώσεις και άνοιγμα της βεντάλιας για τις άδειες ειδικού σκοπού. Επίσης στη «φαρέτρα» είναι και τα προγράμματα ΕΣΠΑ.

Ειδικότερα εξετάζεται παράταση των πληρωμών για φόρους και ασφαλιστικές εισφορές που λήγουν στο τέλος του μήνα συμπεριλαμβανομένης και της πρώτης από τις 36 ή τις 72 δόσεις τη ρύθμισης για την εξόφληση των πανδημικών χρεών ενώ σε δεύτερη φάση και ανάλογα με τις εξελίξεις στο υγειονομικό μέτωπο θα εξεταστεί το ενδεχόμενο μεγαλύτερου «κουρέματος» της επιστρεπτέας προκαταβολής και νέας επιμήκυνσης του χρονοδιαγράμματος για την επιδότηση των παγίων δαπανών. Από τους περίπου 820.000 οφειλέτες που έχουν τη δυνατότητα να εξοφλήσουν τα φορολογικά χρέη που δημιουργήθηκαν την περίοδο της πανδημίας σε έως και 6 χρόνια, λιγότεροι από 40.000 έχουν υποβάλλει αίτηση μέχρι στιγμής, ενώ σε 15 ημέρες εκπνέει η προθεσμία. Με βάση τη ρύθμιση οι οφειλέτες μπορούν να επιλέξουν την αποπληρωμή των κορονοχρεών σε έως 36 μηνιαίες δόσεις χωρίς τόκο, ή σε 72 δόσεις με επιτόκιο 2,5%.

Άδειες

Επίσης σήμερα αναμένεται να γίνει η επικαιροποίηση του πλαισίου που αφορά στις άδειες των εργαζομένων γονέων με παιδιά – μαθητές που νοσούν από κορονοϊό η οποία αναμένεται να έχει αναδρομική ισχύ για να συμπεριληφθούν και οι γονείς που χρεώθηκαν ημέρες από την τακτική τους άδεια από το άνοιγμα των σχολείων την περασμένη Δευτέρα. Με την νέα ρύθμιση θα αλλάξει το εύρος της συγκεκριμένης άδειας, η οποία είχε προβλεφθεί μεν το 2020 για ιδιωτικό και ευρύτερο δημόσιο τομέα, αλλά για 14 ημέρες καθώς τα υγειονομικά πρωτόκολλα του ΕΟΔΥ ήταν διαφορετικά στις πρώτες φάσεις της πανδημίας η άδεια ειδικού σκοπού θα δίνεται ανεξάρτητα από το αν κλείνει ή όχι το σχολικό τμήμα και οι γονείς εργαζόμενοι σε περίπτωση νόσησης από κορονοϊό COVID-19 των παιδιών τους, θα δικαιούνται να κάνουν χρήση ειδικής άδειας ανάλογα με τα εκάστοτε υγειονομικά πρωτόκολλα του ΕΟΔΥ.

Επιστρεπτέες Προκαταβολές

Σε σχέση με το αίτημα που έχει τεθεί για αύξηση των συντελεστών «κουρέματος» στα ποσά της επιστρεπτέας προκαταβολή, το οικονομικό επιτελείο είναι διστακτικό. Ανάλογα, με την πορεία της πανδημίας και των ζημιών μπορεί να προωθηθεί μια τέτοια λύση, εφόσον βέβαια υπάρχει δημοσιονομικός χώρος. Πάντως στο τραπέζι είναι μια επί πλέον έκπτωση επί του ποσού της επιστροφής σε περίπτωση εφάπαξ εξόφλησης και παράταση της προθεσμίας πέραν της 31ης Μαρτίου του 2022.

Με βάση το ισχύον νομοθετικό καθεστώς το «κούρεμα» φθάνει το 75% καθώς το 28% των επιχειρήσεων θα επιστρέψει το 25% των κρατικών δανείων. Το 39% των επιχειρήσεων θα επιστρέψει το 33,3% της ενίσχυσης και το 33% θα επιστρέψει  το 50%. Υπενθυμίζεται ότι η καταβολή της πρώτης από τις 60 μηνιαίες δόσεις για την εξόφληση των δανείων έχει μετατεθεί για τις 30 Ιουνίου του 2022 αντί τις 31 Ιανουαρίου που προβλέπονταν αρχικά.