Καθώς έχουν σημειωθεί θεμελιώδεις αλλαγές που επηρεάζουν το οικονομικό περιβάλλον από την προηγούμενη επανεξέταση της στρατηγικής το 2003, ο επαναπροσδιορισμός των γενικών αρχών της στρατηγικής καθίσταται αναγκαίος ώστε η νομισματική πολιτική να παραμείνει κατάλληλη και να αντιδρά αποτελεσματικά σε κάθε πιθανή πρόκληση.
• Ένα από τα βασικά θέματα που εξετάζουμε στο Διοικητικό Συμβούλιο είναι η επαναδιατύπωση του ορισμού της σταθερότητας των τιμών, με σκοπό να αποφεύγονται τόσο οι προς τα κάτω όσο και οι προς τα άνω αποκλίσεις του πληθωρισμού από το επιθυμητό επίπεδο.
• Μελετάμε ακόμη αν είναι σκόπιμο η νομισματική πολιτική να επιδιώκει να αντισταθμίζει παρατεταμένες αποκλίσεις του πληθωρισμού από το στόχο. Η αξιόπιστη δέσμευση της κεντρικής τράπεζας να επιτρέπει υπέρβαση του πληθωρισμού σε σχέση με το στόχο μετά από περιόδους υστέρησής του από το επιθυμητό επίπεδο ενδέχεται να διαμορφώσει κατάλληλα τις πληθωριστικές προσδοκίες των αγορών και να οδηγήσει σε σταθεροποίηση των τιμών.
• Στο πλαίσιο αυτό, η διαμόρφωση ορθής αντίληψης από τους καταναλωτές και τους επενδυτές για το στόχο πληθωρισμού της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας έχει ιδιαίτερη σημασία καθώς επηρεάζει τη διαμόρφωση των προσδοκιών τους για το μελλοντικό πληθωρισμό.
• Αξιολογούμε επίσης ποια είναι η κατάλληλη μεθοδολογία μέτρησης του πληθωρισμού για να διαπιστωθεί αν υπάρχει δυνατότητα καλύτερης αντιστοίχισης προς στις πραγματικές δαπάνες των καταναλωτών. Ως παράδειγμα που μπορεί να διερευνηθεί είναι αν ο ρυθμός πληθωρισμού θα μπορούσε να περιλαμβάνει και τις τιμές ιδιοκατοίκησης, εφόσον υπάρχουν αξιόπιστα και τακτικά δεδομένα.
• Παράλληλα, χρειάζεται να επιβεβαιωθεί ο μεσοπρόθεσμος προσανατολισμός της στρατηγικής ώστε να δίνεται έμφαση στην υποστήριξη βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης με σεβασμό στο περιβάλλον και στην πλήρη απασχόληση και κοινωνική πρόοδο, καθώς το Ευρωσύστημα, με την επιφύλαξη του πρωταρχικού στόχου του, συμβάλλει στην υλοποίηση των οικονομικών πολιτικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
• Προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι κίνδυνοι για τη σταθερότητα των τιμών εντοπίζονται εγκαίρως, μελετάμε την ενσωμάτωση στην οικονομική και νομισματική ανάλυση των εκτιμήσεων για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα στις αγορές της ζώνης του ευρώ, καθώς και των επιδράσεων που ασκούνται από την κλιματική αλλαγή, τις δημογραφικές εξελίξεις, την παγκοσμιοποίηση και τον ψηφιακό μετασχηματισμό στην εξέλιξη των τιμών και της οικονομικής ανάπτυξης.
• Αντικείμενο συζήτησης αποτελεί και η ενσωμάτωση των “μη συμβατικών” μέτρων νομισματικής πολιτικής στη μόνιμη εργαλειοθήκη μας. Τα μέτρα αυτά ελήφθησαν από το Διοικητικό Συμβούλιο την τελευταία δεκαετία, καθώς η πολιτική επιτοκίων, όταν έχουν διαμορφωθεί κοντά στο κατώτατο όριό τους, δεν μπορούσε να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης, αλλά και της πανδημίας. Ένα παράδειγμα είναι οι στοχευμένες πράξεις πιο μακροπρόθεσμης αναχρηματοδότησης, μέσω των οποίων δίνονται κίνητρα στις τράπεζες να αυξάνουν τις χορηγήσεις δανείων προς τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις.
Ένα άλλο παράδειγμα αποτελούν τα προγράμματα αγοράς τίτλων, όπως το διευρυμένο πρόγραμμα αγοράς περιουσιακών στοιχείων (APP) και το έκτακτο πρόγραμμα αγοράς στοιχείων ενεργητικού λόγω πανδημίας (PEPP), το οποίο χαρακτηρίζεται από ιδιαίτερη ευελιξία και περιλαμβάνει και αγορές τίτλων που εκδίδονται από την Ελληνική Κυβέρνηση. Τα μέτρα αυτά σταθεροποίησαν τις χρηματοπιστωτικές συνθήκες και ενίσχυσαν σημαντικά τόσο το ρυθμό ανόδου του ΑΕΠ όσο και τον πληθωρισμό από πολύ χαμηλά επίπεδα.
• Ταυτόχρονα, χρειάζεται να ληφθεί υπόψη και η αλληλεπίδραση της νομισματικής και της δημοσιονομικής πολιτικής, καθώς οι δύο πολιτικές, λειτουργώντας συμπληρωματικά, ενισχύουν την αποτελεσματικότητα των νομισματικών αποφάσεων και των δημοσιονομικών μέτρων στη σταθεροποίηση της οικονομίας και των τιμών στη ζώνη του ευρώ.
Θα κλείσω σε αυτό το σημείο την ομιλία μου, προκειμένου να ξεκινήσουμε (με τη συνδρομή των συνεργατών μου) το δημόσιο διάλογο με τους εκπροσώπους σημαντικών κοινωνικών φορέων που δραστηριοποιούνται σε διαφορετικούς τομείς της ελληνικής οικονομίας. Με βάση τα συμπεράσματα από τη σημερινή εκδήλωση, θα διαμορφωθεί συνοπτική έκθεση, η οποία θα δοθεί στη δημοσιότητα και θα συνεκτιμηθεί από το Διοικητικό Συμβούλιο για την ολοκλήρωση, κατά το δεύτερο εξάμηνο του έτους, της επανεξέτασης της στρατηγικής της νομισματικής πολιτικής. Αναμένω με ενδιαφέρον να σας ακούσω να εκφράζετε τις απόψεις σας για τη νομισματική πολιτική του Ευρωσυστήματος.