Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr

Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ανέφερε σε ανακοίνωσή του στο X (πρώην Twitter) ότι τα κυβερνητικά πλοία «μπορούν πλέον να διέρχονται από τη διώρυγα του Παναμά χωρίς τέλη, εξοικονομώντας έτσι εκατομμύρια δολάρια ετησίως για την αμερικανική κυβέρνηση». Απαντώντας στα παραπάνω, η Αρχή Διώρυγας του Παναμά (ACP) δήλωσε ότι «έχει την εξουσία να καθορίζει διόδια και άλλα τέλη για τη διέλευση από τη διώρυγα», προσθέτοντας ότι «δεν έχει προβεί σε καμία προσαρμογή τους».
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, έχει επανειλημμένα εκφράσει την επιθυμία του να ανακτήσει τον έλεγχο της πλωτής οδού, η οποία αποτελεί κλειδί για το παγκόσμιο εμπόριο. Η διώρυγα του Παναμά μήκους 82 χιλιομέτρων, διασχίζει το κράτος της Κεντρικής Αμερικής και αποτελεί τον κύριο σύνδεσμο μεταξύ του Ατλαντικού και του Ειρηνικού Ωκεανού.
Ο υπουργός Εξωτερικών, Μάρκο Ρούμπιο, ο οποίος πραγματοποιεί αυτή την εβδομάδα επίσκεψη σε χώρες της Λατινικής Αμερικής, απαίτησε από τον Παναμά να προβεί σε «άμεσες αλλαγές» σε αυτό που αποκαλεί «επιρροή και έλεγχο» της Κίνας επί της διώρυγας. Ο διπλωμάτης της Αμερικής δήλωσε ότι ο Παναμάς πρέπει να δράσει, αλλιώς οι ΗΠΑ θα λάβουν τα απαραίτητα μέτρα για να προστατεύσουν τα δικαιώματά τους βάσει συνθήκης μεταξύ των δύο χωρών. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στη χώρα, ο Ρούμπιο συναντήθηκε με τον πρόεδρο του Παναμά Χοσέ Ραούλ Μουλίνο, καθώς και με τον διαχειριστή της διώρυγας, Ρικέρτε Βάσκες Μοράλες. Η δέσμευση για διάλογο με την Ουάσινγκτον παρέμεινε, ανέφερε σε ξεχωριστή δήλωση την Τετάρτη.
Σύμφωνα με τον Τραμπ, η Κίνα εκμεταλλεύεται την διώρυγα
Τα αμερικανικά πλοία αποτελούν σημαντικό ποσοστό της κυκλοφορίας στη διώρυγα. Το 2024, σύμφωνα με τις αρχές της διώρυγας, το 52% των διελεύσεων μέσω της υδάτινης οδού είχαν λιμάνια προέλευσης ή προορισμού στις Ηνωμένες Πολιτείες. Έως και 14.000 πλοία χρησιμοποιούν τη διώρυγα κάθε χρόνο για να αποφύγουν ένα μακρύ και δαπανηρό ταξίδι γύρω από την άκρη της Νότιας Αμερικής.
Στην εναρκτήρια ομιλία του, ο πρόεδρος Τραμπ δήλωσε ότι σκοπεύει να «πάρει πίσω» τη διώρυγα, υποστηρίζοντας ότι η Κίνα την εκμεταλλεύεται και ότι ο Παναμάς έχει «αθετήσει» την υπόσχεση να παραμείνει ουδέτερος.Το σχέδιο απορρίφθηκε έντονα από τον Μουλίνο, ο οποίος δήλωσε ότι η βασική εμπορική οδός «είναι και θα παραμείνει» στα χέρια της χώρας. Απέρριψε, επίσης, τους ισχυρισμούς του Τραμπ για την επιρροή της Κίνας, λέγοντας ότι «δεν υπάρχει παρουσία κανενός έθνους στον κόσμο που να παρεμβαίνει στη διοίκησή μας».
Ο Τραμπ επανέλαβε πρόσφατα τον ισχυρισμό του. Παρά το γεγονός ότι δήλωσε νωρίτερα αυτή την εβδομάδα ότι «δεν είναι ευχαριστημένος» με την κατάσταση, αναγνώρισε ότι ο Παναμάς είχε «συμφωνήσει σε ορισμένα πράγματα». Ο Μουλίνο δήλωσε ότι η χώρα του δεν θα συνεχίσει τη συμμετοχή της στο πρόγραμμα της Κίνας για την οικοδόμηση υποδομών, την Πρωτοβουλία Belt and Road.
Οι ΗΠΑ κατασκεύασαν τη διώρυγα στις αρχές του 20ού αιώνα, αλλά, μετά από χρόνια διαμαρτυρίας, ο πρόεδρος Τζίμι Κάρτερ υπέγραψε συνθήκη με τον Παναμά το 1977 για τη σταδιακή επιστροφή του ελέγχου της υδάτινης οδού, την οποία ο Τραμπ χαρακτήρισε «μεγάλο λάθος».