Σε χειμώνα των Ελληνικών επιχειρήσεων εξελίσσεται το 2014 και το στίγμα το έδωσε χθες ο ίδιος ο διοικητής της τράπεζας της Ελλάδος κ. Γ. Προβόπουλος, που μιλώντας σε εκδήλωαση του ΣΕΒ, είπε λίγο πολύ, ότι νέα δάνεια σε προβληματικές ή υπερδανεισμένες επιχειρήσεις δεν πρόκειται να δοθούν, αν οι βασικοί μέτοχοι και οι ιδιοκτήτες δεν βάλουν το χέρι στη τσέπη. Το πρόβλημα είναι σύνθετο σχολιάζει η αγορά, καθώς από τη μία οι τράπεζες θα πρέπει να διαχειριστούν τα παλιά “κόκκινα δάνεια” ύψους 70 δισ. ευρώ (πολλά από τα οποία ανήκουν στο παρελθόν, όπως είπε ο κ. Φ. Καραβίας της Eurobank) και από την άλλη οι εισηγμένες θα πρέπει να πάψουν να ελπίζουν σε θαλασσοδάνεια, αλλά θα πρέπει να βρουν τρόπους για την εξασφάλιση ρευστότητας.

Γνωστός επιχειρηματίας τόνιζε χθες στο “R” ότι φέτος πρόκειται να γίνει το μεγάλο ξεκαθάρισμα στο Ελληνικό επιχειρείν, προετοιμάζοντας το έδαφος για μεγάλα κανόνια που πρόκειται να σκάσουν από τη στιγμή που οι τράπεζες τραβούν τον αναπνευστήρα από προβληματικούς κλάδους, εταιρείες, αλλά και εισηγμένες που βρίσκονται στο κόκκινο.

Όπως έχει γράψει το “R”, χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της Ελληνικής Υφαντουργίας, που κατά τις τελευταίες μέρες η επιχείρηση διάσωσης μονοπωλεί του ενδιαφέροντος στην αγορά. Καλά ενημερωμένες πηγές αναφέρουν ότι η αναδιάρθρωση του δανεισμού δεν θα γίνει χωρίς κόστος για τους βασικούς μετόχους. Ήδη, έβαλε λουκέτο το εργοστάσιο στην Πέλλα, αναμένεται το κλείσιμο ενός ακόμα, ενώ συνεχίζονται οι υποθήκες σε ακίνητα της οικογένειας Ακκά, ενώ δεν θα πρέπει να αποκλειστεί αύξηση κεφαλαίου, προκειμένου να πειστούν οι τράπεζες ότι οι ίδιοι οι βασικοί μέτοχοι ενδιαφέρονται για τη σωρηρία της επιχείρησής τους.

Δεν αποκλείεται να δούμε εντός του 2014, σύμφωνα με εκτιμήσεις τραπεζικών παραγόντων, άλλη Ελληνική Υφαντουργία, στην οποία θα εισφερθούν παραγωγικές μονάδες οι οποίες «δουλεύουν», αποδίδουν και έχουν προοπτική επιστροφής στην κερδοφορία του ομίλου.

Εισηγμένες που δεν έχουν πρόβλημα, με εξαγωγικό προσανατολισμό και μειωμένο λειτουργικό κόστος έχουν βρει το δρόμο στις αγορές με την έκδοση ομολογιακών δανείων που ξεπερνούν τα τα 6 δις. Ευρώ και μέσο επιτόκιο κοντά στο 7 με 8%. Ιδανικό παράδειγμα, σύμφωνα με την αγορά αποτελεί το ομολογιακό της Κρι - Κρι, το οποίο κάλυψε εξ ολοκλήρου ο βασικός μέτοχος, η οικογένεια Τσινάβου. Από κατασκευαστικές εταιρείες, ή εταιρείες του κλάδου υγείας, οι τράπεζες επιθυμούν να διαπιστώσουν τις διαθέσεις των ίδιων των επιχειρηματιών, διαφορετικά οι εταιρείες θα περάσουν στις οι οποίεςμε τη σειρά τους θα τις μεταπουλήσουν ή σε hedge funds, ή σε ανταγωνιστικές εταιρείες, ή θ' αρχίσουν να μοσχοπωλούν πάγιά τους.

Παραδείγματα

Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις εισηγμένων που δίνουν τον νυν υπέρ πάντων αγώνα τους. Μιά σειρά εταιρειών το 2013 έπεισαν τις τράπεζες, αλλά και τους μετόχους τους, περνώντας το μήνυμα ότι δεν ρίχνουν λευκή πετσέτα και πως μάχονται για την επιστροφή στην κερδοφορία, ή τέλος πάντων, για την προσπάθειά τους να αποκαταστήσουν τις ταμειακές ροές τους, πληρώνοντας δάνεια και άλλες υποχρεώσεις. Στην Ηλεκτρονική Αθηνών ο βασικός μέτοχος κ. Στρούτσης κάλυψε εξ ολοκλήρου την αύξηση κεφαλαίου και οι τράπεζες μετέτρεψαν τον δανεισμό από βραχυπρόθεσμο σε μακροπρόθεσμο. Στην Dionic, η διοίκηση της εταιρείας έχει το πράσινο φως για αναδιάρθρωση δανεισμού από τη στιγμή που θα καλυφθεί η αύξηση κεφαλαίου. Στον Τηλέτυπο, οι βασικοί μέτοχοι πέρασαν το μήνυμα ότι μπορούν να ελπίζουν σε αποκατάσταση των σχέσεων με τις τράπεζες από τη στιγμή που ολοκληρώθηκε η αύξηση κεφαλαίου και οι ίδιοι έπραξαν το καθήκον τους. Ψήφο εμπιστοσύνης αποτελεί και η ομαλή πληρωμή του ομολογιακού από την MIG στη λήξη κάθε περιόδου, δίνοντας το μήνυμα ότι ό όμιλος παραμένει κραταιός και συνεχίζει την επέκτση των δραστηριοτήτων του στο εξωτερικό, ενώ οφελήθηκε σημαντικά από την πώληση της Ολυμπιακής στην Aegean αντλώντας περί τα 80 εκατ. ευρώ. Στο ίδιο μήκος κύματος προς αποκατάσταση της ρευστότητας κινούνται τα deals της ΓΕΚ/Τέρνα με την York Capital, ή της Eurobank Properties με το fund Fairfax, το οπο΄πιο έχει συμμετοχή στον Μυτιληναίο και χτυπάει την Eurobank.

Σημειωτέον, ότι το 2013 ήταν η χρονιά με τα περισσότερα λουκέτα για τις εισηγμένες στο Χ.Α.

Λουκέτα

Οι έξι πτωχεύσεις εισηγμένων με επίσημες δικαστικές αποφάσεις αφορούσαν τη Φίντεξπορτ, τη Nutriart (πρώην Κατσέλης) την Πετζετάκις Βορείου Ελλάδος, τη Sprider Stores, τη Χατζηιωάννου και την Alapis. Στις 29 Ιανουαρίου 2014 θα εκδικαστεί το αίτημα της Δίας Ιχθυοκαλλιέργειες για την ένταξή της στις διατάξεις του άρθρου 99. Στο διάστημα που μεσολαβεί, η εισηγμένη με τις πιστώτριες τράπεζες θα επιχειρήσουν να βρουν συμβιβαστική λύση σε ό,τι αφορά τη ρύθμιση των τραπεζικών υποχρεώσεων της Δίας. Αυτό αποφασίστηκε στη χθεσινή δικάσιμο της εταιρείας στο Πρωτοδικείο Αθηνών. Να αναφέρουμε ότι η εισηγμένη στη διάρκεια του εννεαμήνου του 2013 εμφάνισε ενοποιημένες ζημίες ύψους 41,75 εκατ. ευρώ από ζημίες ύψους 2,67 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περσινή περίοδο, ενώ ο κύκλος εργασιών του ομίλου υποχώρησε στα 63,24 εκατ. ευρώ από 76,45 εκατ. ευρώ κατά την αντίστοιχη περυσινή περίοδο.

Όπως επισημαίνει ο ορκωτός ελεγκτής, "η μητρική εταιρεία και ο όμιλος παρουσιάζουν σημαντικές συσσωρευμένες ζημιές και έχουν αρνητική καθαρή θέση ύψους 63,9 εκατ. ευρώ και 46,5 εκατ. ευρώ αντίστοιχα, πραγματοποιώντας αρνητικές ταμειακές ροές από λειτουργικές δραστηριότητες κατά τη διάρκεια της περιόδου".

Τράπεζες

Κινούνται τα νήματα για τις ιδιωτικοποιήσεις και την ανεξαρτητοποίηση των τραπεζών, έστω και αν οι πρωτοβουλίες που ήδη λαμβάνονται είναι στην πρώτη φάση του εγχειρήματος ή αν σημειώνονται καθυστερήσεις, όπως συμβαίνει στην περίπτωση της Eurobank. Η αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της Eurobank και η πρόθεση για αντίστοιχη κίνηση εκ μέρους της Γενικής Τράπεζας, αποσκοπούν στην ίδια κατεύθυνση, αυτή της ανεξάρτητης λειτουργίας και της προσέλκυσης ξένων επενδυτικών οίκων .

Για τη μεν Eurobank, κυκλοφορεί το όνομα της Fairfax, ενώ η Goldman Sachs, φιγουράρει μεταξύ άλλων, ως ενδιαφερόμενος επενδυτής για τη Γενική Τράπεζα, αν και προς το παρόν όλα είναι πρώιμα και άτυπα.

Οσον αφορά την αύξηση κεφαλαίου της Eurobank, η καθυστέρηση στην κατάθεση του νέου θεσμικού πλαισίου για την επιστροφή των τραπεζών που ανακεφαλαιοποιήθηκαν σε καθεστώς ανεξαρτησίας και ιδιωτικοποίησης, είχε ως αποτέλεσμα την αναβολή της αύξησης. Επόμενο βήμα, είναι η επικαιροποίηση του Ενημερωτικού Δελτίου. Ηδη, ήταν «κοινό μυστικό» τις προηγούμενες ημέρες ότι μάλλον δεν θα προλάβαινε η Τράπεζα τα χρονοδιαγράμματα που είχαν τεθεί για ιδιωτικοποίηση το Φεβρουάριο.Τα εκκρεμή ζητήματα και τα μέτωπα τροϊκανών και τραπεζών, που αφορούν σε βασικές πτυχές του νόμου της ανακεφαλαιοποίησης, οδηγούν σε καθυστερήσεις αντίστοιχων πρωτοβουλιών. Από την άλλη πλευρά, κρίνεται σκόπιμο να τελειώσει πρώτα η δημοσίευση των αποτελεσμάτων των stress tests και να ψηφισθεί το νέο θεσμικό πλαίσιο.

Ετσι, μετατίθεται για.... την άνοιξη και πλέον, η ιδιωτικοποίηση της Eurobank, της οποίας ο έλεγχος πλέον ανήκει αποκλειστικά στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ). Λογικά, το εγχείρημα της ιδιωτικοποίησης που θα λάμβανε χώρα ίσως το πρώτο δεκαπενθήμερο του Φεβρουαρίου θα καθυστερήσει για περίπου ένα δίμηνο, άρα η αγορά, προσδοκά και οριοθετεί χρονικά την αύξηση κεφαλάιου για τον Απρίλιο και μετά.

Geniki Bank

Εντός του έτους, η Γενική Τράπεζα φιλοδοξεί να συμπεριλάβει στη μετοχική της σύνθεση, διεθνή και καταξιωμένα επενδυτικά funds, τα οποία ήδη «φλερτάρουν» με την Τράπεζα. Τα «ηνία» της διοίκησης κρατά ο έμπειρος τραπεζίτης, Νικ. Καραμούζης, που ανέλαβε πρόσφατα το εγχείρημα της μετατροπής της Γενικής Τράπεζας σε αναπτυξιακή-επενδυτική τράπεζα, κάτι το οποίο διευκολύνεται και από το μεσαίο της μέγεθος.

Μετά τις τελευταίες εξελίξεις της ανακεφαλαιοποίησης, η Γενική Τράπεζα βρέθηκε στον Ομιλο Πειραιώς, αποτελώντας 100% θυγατρική του. Στα σχέδια της Πειραιώς είναι η διατήρηση συμμετοχής στη Γενική και μετά τη σχεδιαζόμενη για φέτος αύξηση μετοχικού της κεφαλαίου. Μάλιστα, πληροφορίες αναφέρουν ότι η Τράπεζα Πειραιώς σκοπεύει να διατηρήσει το 20% περίπου του νέου μετοχικού κεφαλαίου που θα προκύψει μετά την αύξηση.

Στο μεταξύ, στο πλαίσιο της προσέγγισης νέων επενδυτών, η Γενική Τράπεζα φαίνεται ότι προσελκύει το ενδιαφέρον διεθνών επενδυτικών funds, μεταξύ των οποίων η Goldman Sachs. Πηγές της αγοράς αναφέρουν ότι ήδη οι δύο πλευρές (Γενική -Goldman Sachs) βρίσκονται σε συζητήσεις και διαπραγματεύσεις από τις αρχές του έτους και είναι πιθανό, να υπάρξει μια συφωνία προς τα τέλη Ιανουαρίου.

Θεωρητικά, αναφέρουν οι πηγές, η Goldman Sachs θα μπορούσε να συμμετάσχει στη σχεδιαζόμενη αύξηση κεφαλάιου κατά 40 - 50%, ενώ συμμετοχή είναι πιθανό να διεκδικήσουν πέραν της μητρικής της και άλλα funds που είναι ήδη μέτοχοι του Ομίλου Πειραιώς, όπως το τσέχικο fund PPF. Πληροφορίες κάνουν λόγο για ύψος αύξησης μετοχικού κεφαλαίου 200 -300 εκατ. ευρώ. Ομως, από την άλλη πλευρά, τραπεζικοί παράγοντες διευκρινίζουν ότι είναι πολύ πρώιμο να ανοίξει η συζήτηση για συγκεκριμένο ποσοστό συμμετοχής στην αύξηση, όπως και για το αν τελικώς η Goldman θα είναι ο βασικός επενδυτής που θα συμμετάσχει ή θα κινηθούν «ανταγωνιστικά» και άλλα funds.

Το σχέδιο για την αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της Γενικής θα έχει ως αποτέλεσμα την ανεξαρτητοποίηση της Τράπεζας και τη μετατροπή της σε επενδυτική και αναπτυξιακή τράπεζα. Ομως, δεν υπάρχει βιασύνη και συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, καθώς οι όποιες κινήσεις γίνονται στοχευμένα και σταδιακά. Οσο για την αύξηση κεφαλάιου, φαίνεται να προγραμματίζεται για το τρέχον έτος, αλλά μάλλον στο δεύτερο εξάμηνο.

H άμυνα των τραπεζών

Οι τράπεζες πάντως, φαίνεται ότι απορρίπτουν τόσο το να ελέγξουν μέσω των δικών τους διευθύνσεων τα κόκκινα δάνεια, όσο και το να τα πουλήσουν σε distress funds. Το πρώτο, διότι θα πάρει μεγάλο διάστημα να ξεκαθαρίσουν τα χαρτοφυλάκιά τους, δεδομένης της άσχημης οικονομικής συγκυρίας και της απροθυμίας ή της αδυναμίας πληρωμής από τους δανειολήπτες, είτε νοικοκυριά είναι αυτά, είτε επιχειρηματίες. Ταυτόχρονα, οι διευκολύνσεις που κάνουν στους δανειολήπτες, κυρίως με επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής των δανείων είναι, όπως εξηγούν τραπεζίτες ότι καλύτερο μπορούν να κάνουν σε αυτή τη συγκυρία. «Έχουμε κι εμείς τις κόκκινες γραμμές μας», αναφέρουν χαρακτηριστικά. Επιπρόσθετα, όσο υπάρχουν τα προβληματικά δάνεια δεν θα μπορούν να χρηματοδοτήσουν υγιείς πελάτες και κυρίως επιχειρήσεις και μάλιστα από τη στιγμή που τα γρανάζια της οικονομίας αρχίζουν να παίρνουν μπροστά.

Το δεύτερο απορρίπτεται διότι ξέρουν εξ ορισμού ότι αν πουλήσουν τα δάνεια στο 20 και στο 30% της αξίας τους, όπως ζητούν τα distress funds θα κάνουν διαγραφές στους ισολογισμούς τους για το υπόλοιπο 80 ή 70%, απώλειες οι οποίες θα συνοδεύουν τις τράπεζες για τα υπόλοιπα χρόνια. Μάλιστα, τα ίδια τραπεζικά στελέχη επισημαίνουν ότι το παράδειγμα της Citibank Ελλάδος που πούλησε τα δάνειά της στο 30% της αξίας τους στο hedge fund Βaupost, δεν πρόκειται να αποτελέσει τον κανόνα, διότι είναι γνωστό πια στην τραπεζική πιάτσα ότι η Citibank σιγά – σιγά αποχωρεί από την Ελληνική αγορά, γι’ αυτό και το μεγάλο λουκέτο στα υποκαταστήματά της ανά την Ελλάδα την τελευταία διετία.

Για την ιστορία και μόνο, αξίζει να υπενθυμιστεί ότι η Citibank μετά την χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 προχώρησε στη δημιουργία ενός ειδικού εταιρικού οχήματος στο οποίο μεταφέρθηκαν όλα τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και τα άλλα τοξικά στοιχεία του ισολογισμού. Η διοίκηση της τράπεζας είχε τον διπλό στόχο, δηλαδή από τη μία να δίνει ώθηση και να καταγράφει υψηλές αποδόσεις μέσω των εργασιών της και από την άλλη να επιτυγχάνει την μείωση του ύψους των προβληματικών στοιχείων.

Στ.Κ.Χαρίτος

[email protected]

Ακολουθήστε το reporter.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr