Οι προβλέψεις του Μάριο Ντράγκι για την Ευρώπη είναι ζοφερές. «Είμαστε μια κοινωνία που βασικά συρρικνώνεται», δήλωσε ο πρώην επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στις Βρυξέλλες τη Δευτέρα, καθώς παρουσίαζε τις ιδέες του για την επανεκκίνηση της οικονομίας και την ανάσχεση της αμερικανικής και κινεζικής κυριαρχίας.

Η διάγνωση που διατύπωσε ο Ντράγκι, καθώς η Ευρώπη διολισθαίνει στην οικονομική απομόνωση, βρίσκει ευρεία αποδοχή από τους ειδικούς και εμπειρογνώμονες. Ωστόσο, το τι πρέπει να γίνει για να ανακοπεί αυτή η πορεία είναι το δύσκολο ζητούμενο. Σε πολιτικό επίπεδο η έκθεση Ντράγκι δεν είναι εύκολα αποδεκτή, σημειώνει το Politico.

Ευρωπαϊκό πρόβλημα παραγωγικότητας

Αυτό που είναι σαφές είναι ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιμετωπίζει μεγάλο πρόβλημα παραγωγικότητας. Οι εργαζόμενοί της συνεισφέρουν λιγότερη παραγωγή ανά ώρα από ό,τι οι εργαζόμενοι στις Ηνωμένες Πολιτείες. Μεγάλο μέρος αυτής της εξέλιξης σχετίζεται με την τεχνολογία. Τα τελευταία 20 χρόνια η Αμερική κυριάρχησε στη μετάβαση στην ψηφιακή τεχνολογία, ενώ η Ευρώπη ήταν σε μεγάλο βαθμό απούσα.

Δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις

Το όραμα του Ντράγκι, το οποίο επικεντρώνεται στην καθαρή ενέργεια, την υψηλή τεχνολογία και την ανθεκτικότητα, είναι φιλόδοξο. Οι προτάσεις καλύπτουν τη μεταρρύθμιση της αγοράς ενέργειας, χαλαρότερους κανόνες για τις συγχωνεύσεις, ακόμη και αλλαγές στη διαδικασία νομοθετικής διαβούλευσης της ΕΕ (γνωστή στην ορολογία ως «επιτροπολογία»).

Ο τέως πρωθυπουργός της Ιταλίας επιθυμεί να διασφαλίσει σοβαρούς οικονομικούς πόρους για αυτό το σχέδιο: πρόσθετα 800 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως για ιδιωτικές και δημόσιες επενδύσεις, που θα δημιουργούσαν τις προϋποθέσεις για ένα άνευ προηγουμένου άλμα στις δαπάνες για μια ήπειρο που δεν είναι ακόμη σίγουρη για το αν θα πρέπει να προσπαθήσει να προχωρήσει σε επενδύσεις ή να κρατήσει σταθερούς τους ισολογισμούς. Αν μπορούσε να κουνηθεί ένα ραβδί και να εφαρμοστούν όλες αυτές οι λύσεις, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι θα έβαζαν πυραύλους κάτω από την ευρωπαϊκή οικονομία.

Όμως η πλούσια εμπειρία του Ντράγκι πρέπει να τον έχουν διδάξει, όπως και όλους τους νυν και τέως Ευρωπαίους πολιτικούς, ότι δεν υπάρχουν εύκολες και μαγικές λύσεις. Η νομοθετική διαδικασία της ΕΕ παραμένει δυσκίνητη, αργή και παρεμποδίζεται εύκολα από μια διαφωνούσα μειοψηφία σε κάθε στροφή.

Το γερμανικό εμπόδιο

Όταν μπαίνουν τα χρήματα στη μέση, τα προβλήματα γίνονται συνήθως πιο περίπλοκα. Ο Ντράγκι επιδιώκει περισσότερο κοινό δανεισμό. Έχοντας πάντα θεωρηθεί ως ένα μεγάλο ταμπού, η ΕΕ τον εισήγαγε με περιορισμένο τρόπο κατά τη διάρκεια της πανδημικής κρίσης για να στηρίξει την χρηματοδότηση για την οικονομική ανάκαμψη. Μία αντίστοιχη επανάληψη φαίνεται αδύνατη, καθώς εμποδίζεται από μια ομάδα χωρών όπως η Γερμανία και η Ολλανδία, οι οποίες έχουν χαμηλά επίπεδα χρέους και δεν επιθυμούν να στηρίξουν τους πιο υπερχρεωμένους γείτονές τους.

Το πρόβλημα δεν είναι θεωρητικό. Είχαν περάσει λιγότερες από τρεις ώρες αφότου ο Ντράγκι ολοκλήρωσε την παρουσίασή του πριν ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας Κρίστιαν Λίντνερ δηλώσει ότι «η Γερμανία δεν θα συμφωνήσει» σε κοινό δανεισμό. Αυτή η δήλωση από μόνη της αρκεί για να φανερώσει τους λόγους για τους οποίους υπάρχουν όρια σε πολλές από τις φιλοδοξίες του Ντράγκι. Αύξηση των «κοινών πόρων», μέσω της εισαγωγής μίας κοινής και ενιαίας ευρωπαϊκής φορολογίας, απαιτούν τη συγκατάθεση κάθε κράτους-μέλους για αυτούς πριν εισαχθούν. Αυτό φαίνεται σχεδόν αδύνατο στο υπάρχον πολιτικό τοπίο.

Άλλες πηγές ρευστότητας, όπως η αξιοποίηση των κονδυλίων της ΕΕ που έχουν προβλεφθεί για να βοηθήσουν τις λιγότερο ανεπτυγμένες ευρωπαϊκές χώρες, ώστε να καλύψουν το χαμένο έδαφος, αντιμετωπίζουν παρόμοια πολιτικά προβλήματα.

Πώς θα επιβιώσει και θα επανακάμψει η Ευρώπη;  

Στην έκθεση Ντράγκι υπάρχουν ωστόσο αρκετά θετικά στοιχεία που αξίζουν να αναφερθούν. Για όσους έχουν συνηθίσει την προσεκτικά καλυμμένη γλώσσα που είναι χαρακτηριστική των γραφειοκρατών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο Ντράγκι ήταν αναζωογονητικά άμεσος, ακόμη και ωμός.

Η διάγνωση είναι ένα πρώτο βήμα, αλλά δεν αποτελεί εγγύηση για την εξεύρεση θεραπείας.

Πώς μπορούν λοιπόν οι ηγέτες της Ευρώπης να αποτρέψουν την παρακμή της ηπείρου; Η ευρωπαϊκή παρακμή δεν είναι προδιαγεγραμμένη. Υπάρχουν παραδείγματα επανάκαμψης της Ευρώπης από το παρελθόν: Κανείς δεν μπορούσε να περιμένει το οικονομικό θαύμα που ακολούθησε τους δύο παγκόσμιους πολέμους και το οποίο είδε το μέγεθος του ΑΕΠ της Δυτικής Ευρώπης να πλησιάζει το αντίστοιχο των ΗΠΑ. Τα έντονα σοκ των τελευταίων δύο δεκαετιών, όπως η χρηματοπιστωτική κρίση και η πανδημία, ώθησαν τελικά τις κυβερνήσεις να παραμερίσουν τα στενά τους συμφέροντα και να ξεκινήσουν τις μεταρρυθμίσεις. Θα μπορούσε και τώρα να συμβεί το ίδιο.

Ακολουθήστε το reporter.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr