Όπως επισημαίνει η Eurobank στην τελευταία έκθεση της, η οικονομία συρρικνώνεται με ρυθμό 1,7% του ΑΕΠ, η κατανάλωση λιανικών ειδών μειώνεται με ρυθμό 6,4%, οι εξαγωγές μειώθηκαν κατά 7,3% και ο δείκτης προμηθειών της βιομηχανίας μειώθηκε κάτω από το όριο “άνθισης/συρρίκνωσης” που είναι οι 50 μονάδες, σε 48,7 μονάδες τον Ιούλιο, από 50,4 τον Ιούνιο. Η ανεργία δείχνει να “τσιμπάει” ελαφρώς ενώ αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά από τον Οκτώβριο εξαιτίας των τραπεζικών παρεμβάσεων στις επιχιερήσεις με τα κόκκινα δάνεια. Η PWC (διεθνής οίκος με πολύ ισχυρή εγχώρια παρουσία) προβλέπει οτι 70.000 εργαζόμενοι θα μείνουν στο δρόμο από το κλείσιμο επιχειρήσεων με κόκκινα δάνεια, ενώ άλλες 243.000 θα κινδυνεύσουν καθώς οι επιχειρήσεις στις οποίες εργάζονται θα αναγκαστούν από τις τράπεζες να πάρουν μέτρα εξυγίανσης (περικοπές με λίγα λόγια).
Όλα αυτά σε συνδυασμό με τη μείωση των συντάξεων και των αμοιβών, θα περιορίσουν ακόμη περισσότερο το εισόδημα, ενώ οι φόροι που στραγγίζουν τις τσέπες όλων, εξαφανίζουν το διαθέσιμο προς κατανάλωση εισόδημα. Δεδομένου οτι οι λιανικές πωλήσεις είναι το 70% του ΑΕΠ στην Ελλάδα, είναι προφανές οτι η οικονομική δραστηριότητα θα συρρικνωθεί σημαντικά στους επόμενους μήνες από τη μείωση της κατανάλωσης και μόνο.
Την ίδια στιγμή, οι ασυνάρτητες παρεμβάσεις πολλών υπουργών, όπως η παρέμβαση του υπουργείου Πολιτισμού στο θέμα του Ελληνικού το οποίο θέλει να κηρύξει αρχαιολογικό χώρο, οι δηλώσεις κατά των αποκρατικοποιήσεων, ακόμη και όσων έχουν ήδη γίνει ή έχουν δρομολογηθεί, οι διώξεις επιχειρηματιών, η ανυπαρξία οποιουδήποτε σχεδίου ανάπτυξης, δεν αφήνουν κανένα περιθώριο αισιοδοξίας για την οικονομία.
Το μεγάλο ερώτημα είναι αν όλα αυτά θα μεταφραστούν σε κοινωνική δυσαρέσκεια και ποιά μορφή θα πάρει αυτή.
Μέχρι στιγμής, το μόνο κομμάτι της κοινωνίας που δείχνει να αντιδρά είναι διάφορες αναρχοαυτόνομες οργανώσεις (και αυτές σχετικά ήπια) οι οποίες απολαμβάνουν την ανοχή της κυβέρνησης, αν όχι την υποστήριξη αρκετών μελών της. Η κοινωνία, ακόμη και αν δεν έχει “συνηθίσει” στα διαρκώς μειούμενα επίπεδα διαβίωσης, πάντως παραμένει βουβή, αδυνατώντας να αντιδράσει μέχρι στιγμής. Ίσως η αντίδραση της φανεί στις εκλογές όταν αυτές γίνουν. Και ίσως να μην αργήσουν αφού όλοι οι πολιτικοί αναλυτές εκτιμούν οτι η κυβέρνηση έχει ήδη ξεκινήσει ένα προεκλογικό επικοινωνιακό παιχνίδι με δηλώσεις, επαναφορά του θέματος της διαπραγμάτευσης για το χρέος, προσπάθειας εύρεσης συμμάχων σε κοινοβουλευτικό επίπεδο και άλλα “μικροπολιτικά”.
Η διενέργεια εκλογών λοιπόν είναι πιθανή το φθινόπωρο, αλλά όχι βέβαιη. Αυτό που είναι βέβαιον είναι η συνέχιση της ύφεσης και η φτωχοποίηση και άλλων ομάδων του πληθυσμού. Όπως είναι βέβαιον οτι ολοένα και περισσότεροι πολίτες θα ενοχοποιούνται από την εφορία ώς φοροφυγάδες, ακόμη και αν βρίσκονται απλώς σε αδυναμία πληρωμής των υποχρεώσεων τους. Βέβαιον επίσης είναι οτι τα σφαλιστικά ταμεία θα βρεθούν ξανά σε μεγάλες δυσκολίες για την καταβολή συντάξεων, ενώ είναι πολύ πιθανό οτι εξαιτίας της μη επίτευξης των στόχων για τα φορολογικά έσοδα, το δημόσιο αργά ή γρήγορα να βρεθεί σε δύσκολη θέση για να πληρώσει τους μισθούς και τις συντάξεις. Σε μια προσπάθεια να μην εφαρμοστεί ο κόφτης των δαπανών, η κυβέρνηση παρεμβαίνει από τώρα, μειώνοντας επιλεκτικά εισοδήματα και συντάξεις με διάφορα προσχήματα.
Είναι γνωστό από χρόνια, αλλά γίνεται απολύτως προφανές σήμερα, οτι η ελληνική οικονομία δεν μπορεί πλέον να στηρίζεται στον δημόσιο τομέα αλλά όποια προκοπή μπορεί να δούμε εξαρτάται από τον ιδιωτικό τομέα. Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και στους εκτός οικονομίας τομείς, όπως πχ στην Παιδεία και στην Υγεία, αφού η κυβερνητική λογική της ισοπέδωσης όλων προς τα κάτω, ο διωγμός της αριστείας, η συγκάλυψη όλων των αδυναμιών του δημοσίου τομέα, εξασφαλίζουν χειροτέρευση των δημοσίων υπηρεσιών και ανάγκη κάλυψης του κενού που αφήνουν από τον ιδιωτικό τομέα.
Δυστυχώς όμως αυτό, δηλαδή η υποκατάσταση δημοσίων υπηρεσιών από ιδιωτικές επιχειρήσεις, δεν είναι λύση. Και δεν είναι λύση διότι δεν έχουν όλοι οι πολίτες - αντίθετα μάλιστα, ελάχιστοι πολίτες έχουν - τη δυνατότητα να πληρώνουν για τις υπηρεσίες που παραδοσιακά πρέπει να παρέχει το κράτος σε όλους. Αν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση θα δούμε έναν πρωτοφανή για την Ελλάδα και για οποιαδήποτε ευρωπαική χώρα διαχωρισμό των πολιτών σε πλούσιους και φτωχούς όπου οι μεν θα απολαμβάνουν ακριβές ιδιωτικές υπηρεσίες Παιδείας, Υγείας, Αστυνόμευσης, Μεταφορών κλπ, ενώ οι δε, θα στερούνται ουσιαστικά αυτές τις υπηρεσίες περιοριζόμενοι σε στοιχειώδεις ‘δωρεάν” παροχές, τις οποίες είτε έχουν είτε όχι, είναι το ίδιο.
Δυστυχώς το ελληνικό κράτος κατέληξε να μη μπορεί να καλύψει τις στοιχειώδεις ανάγκες πολύ μεγάλου μέρους των πολιτών του και τους έχει εγκαταλείψει στην τύχη τους, την οποία μάλιστα φροντίζει διαρκώς να χειροτερεύει, ενώ προστατεύει μια κομματική και δημοσιουπαλληλική νομενκλατούρα. Μοιάζει η κατάσταση με τη Φάρμα των ζώων του Όργουελ όπου θεωρητικά όλα τα ζώα ήταν ίσα, αλλά μερικά ήταν πιο ίσα από τα άλλα.
Αυτό που χρειάζεται σήμερα - και που έπρεπε να έχει γίνει εδώ και δεκαετίες - είναι μια επανίδρυση του κράτους. Μια επανίδρυση του κράτους - όχι όπως την εννοούσε ο Κώστας Καραμανλής ο οποίος είχε χρησιμοποιήσει τον όρο προεκλογικά ώς πυροτέχνημα για να εκλεγεί και τελικά συνέβαλε καθοριστικά στη διάλυση του κράτους - αλλά μια πραγματική επανίδρυση του κράτους που θα βελτιώσει τις δημόσιες υπηρεσίες και θα διευκολύνει την ανάπτυξη μέσω ιδιωτικών επενδύσεων, που θα φέρει τους δημόσιους υπαλλήλους αρωγούς στην επιχειρηματικότητα και στον πολίτη, αντί να είναι όπως σήμερα διώκτες και αντίπαλοι.
Μαγικές λύσεις για την οικονομία δεν υπάρχουν και αυτό πρέπει να το έχουν πλέον αντιληφθεί όλοι οι Έλληνες. Η λύση για την οικονομία περνάει από την εκ βάθρων αναδιοργάνωση του κράτους με στόχο την αύξηση της παραγωγικότητας του και τον επαναπροσδιορισμό της σχέσης του με τους πολίτες και τις επιχειρήσεις.
Μόνον όταν το κράτος σταματήσει να είναι εμπόδιο θα πάραμε μια ανάσα και μόνο όταν γίνει συμπαραστάτης του ιδιωτικού τομέα θα μπορούμε να ελπίζουμε σε μια ουσιαστική αλλαγή των προοπτικών της χώρας.
Από αυτό όμως απέχουμε πάρα πολύ και δεν θα πετύχουμε ποτέ αν δεν υπάρξει διαχωρισμός κράτους και κομμάτων. Αυτός είναι πολύ σημαντικότερος από τον διαχωρισμό κράτους και εκκλησίας που έχουμε συνηθίσει να ζητάμε - που και αυτός είναι απαραίτητος.
Ο διαχωρισμός κράτους και κομμάτων, ουσιαστικά δημόσιας διοίκησης και κυβέρνησης, είναι προυπόθεση για να αλλάξει η χώρα, αλλά δεν εντάσσεται καθόλου στη λογική του πολιτικού μας κόσμου. Το αντίθετο μάλιστα συμβαίνει, να θεωρούν δηλαδή οι εκάστοτε κυβερνήσεις, τσιφλίκι τους τον δημόσιο τομέα και ο δημόσιος τομέας να θεωρεί οτι είναι υπόλογος μόνο απέναντι στον εκάστοτε υπουργό και στην κυβέρνηση και όχι στους πολίτες. Σε τόσο μεγάλη παρεξήγηση των ρόλων βρισκόμαστε, που αυτό φαίνεται αυτονόητο και λογικό σε όλους μας, ενώ είναι εντελώς παράδοξο, ανήθικο και αντιδημοκρατικό.
Όπως είναι παράδοξο η “αριστερή” κυβέρνηση που έχουμε να μην επιδιώκει την βελτίωση των δημοσίων υπηρεσιών αλλά να τις οδηγεί σε κατάρρευση, δήθεν προστατεύοντας τις, ενώ αυτό που τελικά πετυχαίνει είναι να απαξιώνονται στα μάτια του πολίτη και να τον αναγκάζουν να αναζητήσει υπηρεσίες λύσεις στα προβλήματα του, εκτός δημοσίου.
Παρόλο που είναι ιδιαίτερα δυσάρεστο να γράφει κανείς σαν τον Νοστράδαμο μόνο δυσάρεστες “προφητείες” (όπως επισημαίνουν κάποιοι αναγνώστες που μου ζητούν να γράψω κάτι “δροσερό” και αισιόδοξο), είναι δυστυχώς και αναπόφευκτο. Δεν είναι δυνατόν να δεί σήμερα κανείς κάποια ευχάριστη και αισιόδοξη προοπτική εκτός αν κάποιος θεωρεί ευχάριστη την Οργουελική προοπτική, δηλαδή να συνηθίσουν κάποια ζώα στην ιδέα οτι θα είναι λιγότερο ίσα από τα άλλα ζώα, ώστε να μην εκραγεί η φάρμα των ζώων που λέγεται Ελλάδα.
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr