Η κυβέρνηση θεωρεί οτι η ανακούφιση του πολίτη απο τα σκληρά μέτρα περιορισμού του εισοδήματος θα προέλθει απο τη μείωση των τιμών. Στο πλαίσιο αυτό επεξεργάζεται μέτρα που θα αναγκάσουν τους πάντες να μειώσουν τις τιμές τους. Διοικητικά μέτρα, δηλαδή αγορανομικός καθορισμός των τιμών προιόντων και υπηρεσιών δεν επιτρέπεται απο την Ευρωπαική Ένωση. Η αγορά πρέπει να λειτουργήσει απο μόνη της και η ύφεση αναμένεται οτι θα ωθήσει τις τιμές προς τα κάτω. Προς το παρόν η μείωση αυτή δεν είναι γενικευμένη. Σποραδικά ακούμε για επιχειρήσεις που μειώνουν τις τιμές τους προφανώς ελλείψει τζίρου. Οι περισσότερες όμως επιμένουν σε υψηλές τιμές, προφανώς διότι δεν έχουν αντιληφθεί οτι η κρίση θα έχει διάρκεια και βάθος και επειδή δεν έχουν καταφέρει να περικόψουν το κόστος τους. Η λογική του υπερβολικού κέρδους με μειωμένο τζίρο, αντί της διατήρησης του τζίρου με μειωμένο ποσοστό κέρδους συνεχίζει να επικρατεί στην ελληνική αγορά. Πρόκειται για τη λογική της αρπαχτής. Η αντίδραση της αγοράς είναι σχετικά αργή καθώς πολλοί περιμένουν να τελειώσει το «συρτάρι». Τρώνε δηλαδή απο τα έτοιμα κρατώντας ψηλά τις τιμές τους. Η λογική αυτή είναι λάθος. Το ζητούμενο είναι η διατήρηση του τζίρου με μείωση του περιθωρίου κέρδους. Βεβαίως μεγάλη ευθύνη για τις υψηλές τιμές έχει και ο καταναλωτής διότι μέχρι σήμερα ήταν πρόθυμος να πληρώσει όσο όσο χωρίς να ερευνήσει την αγορά. Σοβαρή έλλειψη καταναλωτικής παιδείας. Αυτά όλα όμως τώρα τελειώνουν καθώς στερεύει απο χρήμα η αγορά.
Πώς μπορεί όμως η κυβέρνηση να βοηθήσει στην αποκλιμάκωση των τιμών αφού δεν μπορεί να επιβάλει αγορανομικά μέτρα καθορισμού συγκεκριμένων τιμών ή τιμών πλαφόν;
Μέσω της ενημέρωσης των πολιτών και της τυποποίησης των προιόντων. Ενώ στις Ευρωπαικές χώρες τα προιόντα – ακόμη και τα χύμα- είναι τυποποιημένα, στην Ελλάδα αυτό δεν ισχύει. Τι θα πεί τυποποίηση χύμα προιόντων; Για παράδειγμα, οι ντομάτες ή τα αγγουράκια που πουλιούνται στα σούπερ μάρκετ έχουν πολλών είδών ποιότητες ανάλογα με το μέγεθος την ωρίμαση κλπ. Αν δεν κάνω λάθος, υπάρχουν εξι ποιότητες αγγουράκια! Και ενώ όσα προιόντα προορίζονται για εξαγωγές τυποποιούνται, αυτά που προορίζονται για την εγχώρια αγορά δεν τυποποιούνται. Κανονικά στο σούπερ μάρκετ – όπως γίνεται σε ολόκληρη την Ευρώπη – θα έπρεπε να υπάρχουν χωριστά καφάσια με ντομάτες διαφορετικών ποιοτήτων και τιμών και ο καταναλωτής να επιλέγει. Αυτό είναι η τυποποίηση των χύμα προιόντων. Η τυποποίηση βοηθάει στην μείωση των τιμών.
Στην ίδια κατεύυθυνση θα συμβάλει και η ενημέρωση του καταναλωτή μέσω ενδεικτικών εβδομαδιαίων τιμών που θα πρέπει να εκδίδει το υπουργείο Ανάπτυξης και οι οποίες θα πρέπει να αναρτώνται στα σούπερ μάρκετ. Οι ενδεικτικές τιμές θα λειτουργήσουν εκπαιδευτικά για τον καταναλωτή και θα αναγκάσουν τα σούπερ μάρκετ να κινηθούν προς αυτές τις τιμές στόχους για να πουλήσουν. Ο καταναλωτής θα έχει ενα μπούσουλα για να καταλάβει ποιός πουλάει ποιό φθηνά και ποιός τον επιβαρρύνει με υπερβολικό κέρδος.
Πέρα απο όλα αυτά όμως η ακρίβεια οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στο transfer pricing. Τι είναι αυτό;
Η Ελλάδα είναι εισαγωγική χώρα. Εισάγει σχεδόν τα πάντα. Οι πολυεθνικές εταιρίες λοιπόν ιδρύουν στην Ελλάδα μια θυγατρική η οποία αγοράζει απο την μητρική τα προιόντα της σε ιδιαίτερα αυξημένες τιμές. Στη συνέχεια βάζει πάνω σε αυτή την ήδη υψηλή τιμή ενα περιθώριο κέρδους και το πουλάει στα σούπερ μάρκετ και στην αγορά γενικά. Έτσι η τελική τιμή στην Ελλάδα είναι πανάκριβη σε σχέση με όλες τις άλλες χώρες.
Η μέθοδος αυτή είναι καταδικαστεά παγκοσμίως και μπορεί να προκαλέσει τεράστιο πρόβλημα στις εταιρίες που την υιοθετούν. Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς των ΗΠΑ για παράδειγμα, κυνηγάει μετά μανίας τις πρακτικές αυτές διότι παραπλανούν τους επενδυτές και τους μετόχους της μητρικής εταιρίας. Η λογική είναι οτι η μητρική που πουλάει στη θυγατρική της σε υψηλές τιμές παραπλανά τους μετόχους της εμφανίζοντας αυξημένο τζίρο σε σχέση με αυτόν που θα είχε αν πουλούσε ελεύθερα στην αγορά. Και οι ποινές για αυτές τις πρακτικές είναι τεράστιες στο εξωτερικό.
Τι θα μπορούς λοιπόν να κάνει η κυβέρνηση; Πρώτον να ελέγξει ποιές εταιρίες στην Ελλάδα χρησιμοποιούν αυτή τη μέθοδο υπερβολικών τιμολογήσεων. Δεύτερον θα μπορούσε να ενημερώσει με επιστολές τις διοικήσεις των πολυεθνικών εταιριών οτι ξεκινά έλεγχο για transfer pricing και θα μπορούσε ακόμη και να ενημερώσει τις Επιτροπές Κεφαλαιαγορών των χωρών στις οποίες εδράζουν οι πολυθενικές οτι θα ξεκινήσει αυτούςτους ελέγχους. Η πίεση στις πολυθενικές απο τις Επιτροπές Κεφαλαιαγοράς τους θα είναι άμεση και το αποτέλεσμα στην Ελλάδα θα είναι η μείωση των τιμών.
Όλα αυτά γιατί; Διότι προφανώς ενώ όλες οι αρμόδιες υπηρεσίες γνωρίζουν ποιές εταιρίες ακολουθούν αυτές τις πρακτικές, λόγω αδράνειας ή λόγω διαφθοράς δεν πραγματοποιούν τους ελέγχους. Και αφού οι Έλληνες ελεγκτές δεν ελέγχουν, ας ελέγξουν κατευθείαν οι αποτελεσματικές Επιτροπές Κεφαλαιαγοράς του εξωτερικού για να τελειώνουμε.
Φυσκά για τη μείωση των τιμών υπάρχουν κατά περίπτωση και άλλα ειδικά μέτρα τα οποία ελπίζουμε οτι το υπουργείο θα υιοθετήσει. Πάντως αυτά πυ θα έχουν άμεσο αποτέλεσμα είναι ο ελεγχος του transfer pricing, η τυποίηση των χύμα προιόντων και η ενημέρωση του καταναλωτή με ενδεικτικές τιμές τουλάχιστον στα 50 – 100 βασικά καταναλωτικά είδη.
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr