Η τιμή της μετοχής της citibank είχε φθάσει το 2001 στα 56 δολάρια. Προχθές έπεσε κάτω απο ενα δολάριο, ενώ το υψηλότερο σημείο που είχε βρεθεί τον τελευταίο χρόνο ήταν 27 δολάρια. Είναι προφανές οτι οι μέτοχοι της τράπεζας έχουν κυριολεκτικά καταστραφεί. Και όμως, πρίν απο μια εβδομάδα η αμερικανική κυβέρνηση διέθεσε δισεκατομμύρα δολάρια και απέκτησε το 32,5% των μετοχών της τράπεζας. Έδωσε λοιπόν ο πρόεδρος Ομπαμα ενα σήμα στις αγορές οτι η Citibank θα συνεχίσει να υπάρχει εφόσον το αμερικανικό δημόσιο ανέλαβε την ιδιοκτησία της και φυσικά ενεργό ρόλο στη διοίκηση της. Όσο μεγάλες λοιπόν και αν είναι οι ζημιές της τράπεζας, οι μέτοχοι ξέρουν οτι το αμερικανικό κράτος θα την διατηρήσει σε λειτουργία και οτι κάποια στιγμή, αυτό το πολύ μεγάλο όνομα του παγκόσμιου τραπεζικού συστήματος, θα ανακάμεψει. Γιατί λοιπόν οι μέτοχοι της σπεύδουν να την πουλήσουν τώρα που γνωρίζουν οτι το αμερικανικό κράτος έχει αναλάβει τα ηνία και εξασφαλίζει την ύπαρξη της τράπεζας για τα επόμενα χρόνια;
Οι μέτοχοι φοβούνται οτι εφόσον οι ζημιές της τράπεζας είναι μεγάλες και αυξανόμενες, θα χρειαστεί και νέα αύξση κεφαλαίου οπότε το δημόσιο θα αποκτήσει ακόμη μεγαλύτερο ποσοστό των μετοχών της τράπεζας. Εφόσον θα αυξηθεί το ποσοστό του κράτους, αυτομάτως θα μειωθεί το ποσοστό που κατέχουν στην τράπεζα οι ιδιώτες μέτοχοι. Δηλαδή θα μειωθεί το μερίδιο τους στην τράπεζα και αυτό σημαίνει οτι θα μειωθεί ακόμη περισσότερο η περιουσία τους.
Γιατί όμως όλα αυτά ενδιαφέρουν τους Έλληνες; Διότι είναι ενα πολύ εντυπωσιακό παράδειγμα του πώς λειτουργεί η στήριξη των τραπεζών - ενδεχομένως μελλοντικά και των ελληνικών - όταν το δημόσιο αρχίζει να αποκτά τις μετοχές τους. Αυτό που φοβούνται οι επενδυτές είναι πολύ απλό: Οτι ναι μεν η τράπεζα θα σωθεί και θα υπάρχει αλλά δεν θα υπάρχουν ιδιώτες μέτοχοι αφού το δημόσιο θα έχει το 100% των μετοχών της. Όποιος λοιπόν έχει βάλει λεφτά σε μετοχές της τράπεζας τα έχει χάσει.
Γυρνάμε λοιπόν στο αρχικό ερώτημα που απασχόλησε τον Ομπάμα: πρέπει ή δεν πρέπει το δημόσιο να στηρίξει τις τράπεζες και να αποκτήσει τις μετοχές τους; Αν δεν το έκανε η citi θα είχε πτωχεύσει. Αν είχε πτωχεύσει η citi θα είχε δημιουργηθεί ενα ντόμινο κατάρρευσης όλων των τραπεζών του κόσμου. Όχι κάποιων, αλλά όλων! Η πτώχευση όλων των τραπεζών θα σήμαινε την κατάργηση του χρήματος και την επάνοδο στην ανταλλακτική οικονομία δηλαδή ανταλλαγή πατάτας με ελιές κλπ. Αντ' αυτού, ο αμερικανός πρόεδρος προτίμησε να διασώσει το τραπεζικό σύστημα και να γκρεμίσει τα χρηματιστήρια και υπο αυτή την έννοια πολύ καλά έκανε. Όταν όμως γίνεται αυτό στον τραπεζικό κλάδο των ΗΠΑ, είναι τρόπον τινά "κολλητικό". Μεταφέρεται στο παγκόσμιο τραπεζικό σύστημα και γενικεύεται. Θεωρητικά αν συνεχίσουμε έτσι, οδεύουμε προς απολύτως κρατικό τραπεζικό σύστημα παγκοσμίως. Και ενα κρατικό τραπεζικό σύστημα ουσιαστικά σημαίνει κρατική οικονομία ευθέως ή εμμέσσως αφού οι τράπεζες θα χρηματοδοτούν τους κλάδους και τις επιχειρήσεις που θέλει το κράτος. Με λίγα λόγια αυτό σημαίνει οτι είκοσι χρόνια μετά την κατάρρευση του τείχους του Βερολίνου και την συνακόλουθη κατάρρευση του κομμουνισμού, καταρρέει και ο καπιταλισμός και περνάμε όλοι στην κρατική σχεδιασμένη οικονομία με μια μικρή παραλλαγή οτι υπάρχει ένας εξαρτημένος απο το δημόσιο ιδιωτικός τομέας. Δικαιώνεται έτσι τελικά και ο μακαρίτης πρόεδρος Κέννεντι που είχε πεί "είμαστε όλοι Βερολινέζοι".
Γρηγόρης Νικολόπουλος
[email protected]
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr