Η μεταβλητότητα  ταρακούνησε για άλλη μία φορά τις χρηματοπιστωτικές αγορές στις αρχές του 2016. Η απαισιοδοξία στις αγορές αυξάνεται...

Η μεταβλητότητα  ταρακούνησε για άλλη μία φορά τις χρηματοπιστωτικές αγορές στις αρχές του 2016. Η απαισιοδοξία στις αγορές αυξάνεται, με τις μετοχές να κινούνται πτωτικά, τις τιμές του πετρελαίου να αγγίζουν νέα χαμηλά, το RMB και άλλα νομίσματα των αναδυόμενων οικονομιών να έχουν υποτιμηθεί έναντι του δολαρίου ΗΠΑ, και τις πιστωτικές αγορές να δείχνουν σημάδια στρεσαρίσματος.

Το αν η μεταβλητότητα αποτελεί συνέπεια ή αιτία της πτώσης  της παγκόσμιας οικονομικής δραστηριότητας μένει να αποδειχθεί. Στην πρόσφατη αναθεώρηση του ΔΝΤ, η ανάπτυξη αναμένεται να αγγίξει το 2016 τα 3,4% κάτι το οποίο από πολλούς αναλυτές θεωρείται απλά ένα άπιαστο όνειρο.  Οι προβλέψεις για τον πληθωρισμό παγκοσμίως έχουν επίσης αναθεωρηθεί προς τα κάτω, σε μεγάλο βαθμό συνέπεια της μείωσης των τιμών του πετρελαίου, ενώ παράλληλα είναι επίσης πιθανό κάποιες δευτερογενείς επιδράσεις να πιέσουν προς τα κάτω τον βασικό πληθωρισμό.

Από την άποψη των υποκείμενων μακροχρόνιων παραγόντων, είναι σαφές ότι ακόμη δεν έχουμε ανακάμψει από την παγκόσμια οικονομική κρίση. Η νομισματική πολιτική στις ΗΠΑ ήταν πολύ χαλαρή για πάρα πολύ καιρό, οδηγώντας σε στρέβλωση του κινδύνου των τιμών των περιουσιακών στοιχείων και σε κακή κατανομή των πόρων. Η Κίνα επίσης συσσώρευσε υπερβολικό χρέος μετά τη παγκόσμια οικονομική κρίση και στηρίχθηκε σε ένα μοντέλο ανάπτυξης που οδήγησε σε πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα. Και δεν ήταν η μόνη χώρα. H Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών αναφέρει ότι, από το 2009, ο λόγος ιδιωτική πίστη / ΑΕΠ στις αναδυόμενες αγορές αυξήθηκε από περίπου 75% σε 125% κατά μέσο όρο! Το εταιρικό χρέος στις αναδυόμενες αγορές είναι ένα σημαντικό ζήτημα. Σύμφωνα με την Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών (BIS) το παραπάνω δεν αποτελεί απλώς ένα χαρακτηριστικό γνώρισμα των εταιρειών commodities. Στην πραγματικότητα, με βάση έρευνα της BIS βρέθηκε ότι η μόχλευση των εταιρειών σε μη εμπορεύσιμους τομείς αυξήθηκε ταχύτερα από ό, τι σε εμπορεύσιμους.

Δύο ήταν οι βασικοί καταλύτες  για την αργή ανάπτυξη και τη χρηματοοικονομική πίεση. Πρώτον, η κυκλική επιβράδυνση της οικονομίας της Κίνας, η οποία αρχικά ξεκίνησε από τον τομέα των ακινήτων και στη συνέχεια μεγεθύνθηκε λόγω της δημοσιονομικής σύσφιξης. Το παραπάνω σε συνδυασμό με μια πολιτική εξισορρόπησης της οικονομίας έχει οδηγήσει σε μία απότομη επιβράδυνση της βιομηχανικής ζήτησης. Η ονομαστική αύξηση του ΑΕΠ ήταν μόλις 5,8% στο 4ο τρίμηνο του 2015, μία μείωση περίπου 4,4 ποσοστιαίες μονάδες σε σύγκριση με το 4ο τρίμηνο του 2013.

Δεύτερος παράγοντας ήταν η σημαντική σύσφιξη της παγκόσμιας νομισματικής πολιτικής από το 2014, με επικεφαλής τις ΗΠΑ και την Fed.  Οι οικονομικές και νομισματικές συνθήκες έχουν ενταθεί σημαντικά και  το – ζωτικής σημασίας από παγκόσμια προοπτική - USD έχει εκτοξευθεί.

Η ιστορία έχει δείξει ότι ένα ισχυρό δολάριο έχει πάντα ως αποτέλεσμα τη μείωση των τιμών των βασικών εμπορευμάτων, κάτι το οποίο αποδείχθηκε ότι ισχύει και αυτή τη φορά. Επιπλέον, η άνοδος του δολαρίου οδηγεί σε μια μείωση των παγκόσμιων συναλλαγματικών αποθεμάτων και, κατά συνέπεια, σε συρρίκνωση της νομισματικής βάσης. Οι χώρες οι οποίες βλέπουν τα νομίσματά τους να υποτιμώνται μπορεί να υποστούν πληθωριστικά σοκ μέσα από τις τιμές εισαγωγής και ως αποτέλεσμα είτε να αυξήσουν τα επιτόκια (π.χ., Κολομβία) είτε να μην περικόψουν τα επιτόκια παρόλο που η εγχώρια δραστηριότητα υποδηλώνει ότι θα έπρεπε (π.χ., Καναδάς, Μεξικό τη Ρωσία). Επιπλέον, όσες  χώρες έχουν δανειστεί σε δολάρια προφανώς βλέπουν μία αύξηση στο ισόποσο σε τοπικό νόμισμα. Η BIS αναφέρει ότι μία 10% μεταβολή στο USD συνδέθηκε με μια αλλαγή 6% στο τριμηνιαίο ρυθμό αύξησης του διασυνοριακού δανεισμού σε δολάρια εκτός ΗΠΑ. Όταν το δολάριο ανεβαίνει σοβαρά, μία σοβαρή απομόχλευση αρχίζει στο χρέος εκτός συνόρων ΗΠΑ εκφρασμένο σε USD.

Η παγκόσμια οικονομική μεταβλητότητα έχει ασκήσει ανοδικές πιέσεις στο ευρώ και στο γιεν, εν μέρει επειδή έχει καταστήσει τις «μεταφορές συναλλαγών» (carry trades) πιο επικίνδυνες και, ως εκ τούτου, λιγότερο ελκυστικές. Η ΕΚΤ μείωσε το επιτόκιο καταθέσεων της σε -30 μονάδες βάσης το Δεκέμβριο του 2015, αλλά αυτό απογοήτευσε τις προσδοκίες της αγοράς. Βλέποντας το νόμισμά της να ανατιμάται έναντι του δολαρίου, το RMB και άλλα νομίσματα αναδυόμενων αγορών, η Τράπεζα της Ιαπωνίας περιέκοψε το επιτόκιο καταθέσεων της από 10 μ.β. σε -10 μ.β. στο τέλος του Ιανουαρίου. Το όφελος από ένα ασθενέστερο JPY διήρκησε όμως πολύ λίγο. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της ΒΝΡ Paribas το όφελος για την οικονομία δε θα είναι σημαντικό προβλέποντας την ανάπτυξη στην Ιαπωνία για το 2016 στα 0,3% και για το 2017 στα 0,2%.

Ακολουθήστε το reporter.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr