Πολύ υψηλές είναι οι προσδοκίες που έχουν διαμορφωθεί για τις σημερινές αποφάσεις της ΕΚΤ.

Η σημερινή συνεδρίαση της ΕΚΤ αναμένεται να είναι μια από τις πιο ενδιαφέρουσες των τελευταίων μηνών καθώς οι προσδοκίες που έχουν δημιουργηθεί είναι πολύ μεγάλες και η αλήθεια είναι ότι υπάρχουν βάσιμοι λόγοι για τους οποίους συμβαίνει αυτό. Τι να περιμένουμε από τη σημερινή απόφαση της ΕΚΤ;

Αρχικά θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι στις επίσημες εκτιμήσεις δεν υπάρχει πρόβλεψη για μείωση επιτοκίων κατά τη διάρκεια της σημερινής συνεδρίασης. Παρόλα αυτά, οι μεγάλες επενδυτικές τράπεζες εκτιμούν ότι μια μείωση θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη με βάση τις υπάρχουσες συνθήκες. Barclays, Commerzbank, Citigroup, BNP Paribas είναι μερικές από τις τράπεζες που κάνουν λόγο για μια μείωση των επιτοκίων μεταξύ 0,10%-0,15%. Σταθερά αντίθετη σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, παραμένει η Goldman Sachs.

Πολλοί θα θεωρήσουν ότι μια απόφαση για μείωση των επιτοκίων θα αποτελέσει έκπληξη, αλλά δεν είναι έτσι. Ο Mario Draghi ακολουθεί την αμερικανική τακτική της προετοιμασίας των αγορών και αυτό το έχει ήδη κάνει με τη σύνδεση της νομισματικής πολιτικής με τον πληθωρισμό. Ο πληθωρισμός σημείωσε πτώση, άρα τυπικά, έχει έρθει η ώρα του Mario Draghi.

Αρκεί όμως μια μείωση επιτοκίων; Θα σταματήσει εκεί ο Mario Draghi; Η έκπληξη θα είναι αν ο Mario Draghi αποφασίσει να κάνει κάτι άλλο εκτός από μείωση επιτοκίων. Έκπληξη θα είναι αν ο Mario Draghi μειώσει τα επιτόκια αλλά προχωρήσει και σε επιπλέον ενέργειες. Και όλα αυτά γιατί η ΕΚΤ δεν έχει να αντιμετωπίσει μόνο τον πληθωρισμό αλλά και την έλλειψη ρευστότητας.

Η πρακτική της ΕΚΤ να «αποστειρώνει» τις αγορές ομολόγων αφαιρεί ρευστότητα από το σύστημα. Την ίδια στιγμή «στεγνώνει» και τις τράπεζες αφού τα χρήματα που παίρνουν από την ΕΚΤ (από τα ομόλογα που πουλάνε) τα επιστρέφουν πάλι στην ΕΚΤ μέσω της overnight διαδικασίας καταθέσεων. Το αποτέλεσμα είναι η ρευστότητα του τραπεζικού συστήματος να έχει μειωθεί στα περίπου €180 δισ. από €800 δισ. που ήταν πριν από μερικούς μήνες.

Η πρακτική της «αποστείρωσης» είχε επιλεγεί με στόχο να καμφούν οι αντιρρήσεις της Γερμανίας, αλλά φαίνεται ότι οι καιροί αλλάζουν. Ήδη οι Γερμανοί δείχνουν διατεθειμένοι να τερματίσουν την «αποστείρωση». Αν αυτό συμβεί, το QE θα είναι γεγονός. Στην πραγματικότητα, το QE είναι ήδη εδώ. Στις τελευταίες τέσσερις δημοπρασίες, η ΕΚΤ απέτυχε (εσκεμμένα άραγε;) να «αποστειρώσει» το σύστημα. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, η ρευστότητα ήταν είδος προς εξαφάνιση στο τραπεζικό σύστημα.

Η πρακτική αυτή αναιρεί και το στόχο της μείωσης των επιτοκίων. Την ώρα που η ΕΚΤ μειώνει το βασικό επιτόκιο, οι τράπεζες δε βρίσκουν ρευστότητα στη διατραπεζική και το EONIA σημειώνει άνοδο, όπως φαίνεται και στο γράφημα.

Η μείωση του βασικού επιτοκίου δε μπορεί να έχει αποτέλεσμα γιατί το φθηνό κόστος δανεισμού δεν έχει νόημα όταν οι μικρές επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά δεν έχουν πρόσβαση στο δανεισμό και όταν οι τράπεζες δε βρίσκουν κεφάλαια όχι για να δανείσουν, αλλά για να λειτουργήσουν.

Λίγες ώρες έμειναν για να δούμε αν ο Mario Draghi θα αλλάξει την ιστορία της ΕΚΤ. Ενδιαφέρον έχει να δούμε αν θα επιλέξει μια λύση που θα «πληγώσει» πολύ το ευρώ ή μια λύση που θα το «πληγώσει» λιγότερο.