Η Αθήνα και οι αρμόδιες υπηρεσίες ήταν πολύ συγκρατημένες μετά την επιβεβαίωση του διχαστικού αποτελέσματος, ένδειξη του προβληματισμού που επικρατεί και της προσπάθειας να μην υπάρξει κάποια αφορμή που θα έδινε αφορμές για σπασμωδικές αντιδράσεις από την πλευρά του Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας προσπάθησε πολλές φορές να πυροδοτήσει την ένταση με την Ελλάδα για μία σειρά θέματα - μεταξύ των οποίων και εθνικής κυριαρχίας.
Μία γενική αίσθηση που μεταδίδεται, πάντως, είναι πως μία επικράτηση του «Οχι» και μία αποδοκιμασία του Ερντογάν θα δημιουργούσε μεγαλύτερα προβλήματα, είτε επειδή ο Τούρκος Πρόεδρος θα έσπευδε να καλλιεργήσει εκ νέου την ένταση, είτε επειδή η πολιτική αστάθεια στην Τουρκία θα ενίσχυε άλλα κέντρα, τα οποία δεν είναι σαφές τι επιδιώκουν και πως θα προσπαθούσαν να πετύχουν τους σκοπούς τους. Υπό αυτήν την έννοια, η έστω οριακή επικράτηση του Ερντογάν κρίνεται ως «διαχειρίσιμη» εξέλιξη, καθώς υπάρχει έστω ένας δίαυλος επικοινωνίας με την Αθήνα.
Για την ελληνική πλευρά, τα μείζονα ζητήματα στα οποία αναμένονται ενδειξεις των διαθέσεων της τουρκικής προεδρίας, μετά το από πολιτικής άποψης «άκυρο» δημοψήφισμα, είναι το προσφυγικό, το Κυπριακό και το Αιγαίο.
Σε κάθε ένα από αυτά, ο Ερντογάν δέχεται πιέσεις και η - σε κάθε περίπτωση δύσκολα προβλέψιμη - αντίδραση του θα επηρεαστεί από πολλές παραμέτρους.
Σε ό,τι αφορά το προσφυγικό, το θέμα μετατοπίζεται πλέον ξεκάθαρα στις σχέσεις της Αγκυρας με την Ευρώπη. Μία ένταση εκτιμάται ότι μπορεί να ακυρώσει εν τέλει την συμφωνία για το προσφυγικό, κάτι που θα έχει άμεσες αρνητικές επιπτώσεις στην Ελλάδα, σε περίπτωση που αυξηθούν και πάλι οι ροές, ειδικώς εν όψει της τουριστικής περιόδου.
Στο θέμα του Κυπριακού, μία ενίσχυση της τουρκικής αδιαλλαξίας δεν μπορεί να αποκλειστεί. Μία εξέλιξη σε αυτήν την κατεύθυνση πιθανολογείται ότι θα μπορούσε να πυροδοτήσει αλυσιδωτές αντιδράσεις και σε άλλα πεδία των ελληνοτρικικών σχέσεων.
Μεταξύ αυτών και το Αιγαίο, όπου σε φραστικό και επιχειρησιακό επίπεδο η τουρκική προκλητικότητα έχει ενταθεί τους τελευταίους μήνες. Ο σοβαρότερος κίνδυνος σε αυτό το πεδίο εντοπίζεται στα ενδεχόμενα κάποιου «ατυχήματος» ή προβοκάτσιας, δεδομένου και το γεγονότος ότι οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις είναι πλέον επανδρωμένες από στελέχη χωρίς ιδιαίτερη εμπειρία.
Καθοριστική παράμερος ωστόσο για κάθε εξέλιξη θεωρείται η τακτική που θα ακολουθήσει ο Ερντογάν, στην προσπάθειά του να διαφυλάξει τον γεωπολιτικό ρόλο της χώρας του.
Οι σχέσεις του με τις μεγάλες δυνάμεις - ΗΠΑ και Ρωσία - δεν στηρίζονται σε κάποια στέρεη βάση και, όπως εκτιμάται, η στάση της Ουάσιγκτον και της Μόσχας θα καθορίσουν εν πολλοίς τις εξελίξεις.
Στο πεδίο αυτό, η προσοχή εστιάζεται στον συνδυασμό δύο παραμέτρων: α) των πιέσεων που θα δεχθεί ο Ερντογάν στο Κουρδικό και κατά πόσον αυτές θα απορροφήσουν όλες τις διπλωματικές και στρατιωτικές του δυνάμεις ή όχι. Αναλόγως της μίας ή της άλλης εξέλιξης, η Τουρκία θα μπορούσε είτε να στραφεί εξ ολοκλήρου στην Μέση Ανατολή και τα ΝΑ της σύνορα, είτε να αναζητήσει προσπάθειες αντιπερισπασμών στα δυτικά, κάτι που θα επηρεάσει άμεσα την Ελλάδα.
β) τις εξελίξεις στην Συρία, όπου η αμερικανική εμπλοκή και η ένταση με την Ρωσία δημιουργεί σημαντικά διλήμματα για την Αγκυρα, ο ρόλος της οποίας στην περιοχή έχει υποβαθμιστεί σημαντικά.
Οι συμμαχίες στις οποίες θα οδηγηθεί ο Ερντογάν, εκουσίως ή μη, θα κρίνουν πολλά και για τις εξελίξεις στα ελληνοτρουρκικά.
Υπό αυτήν την έννοια, καθοριστικές θεωρούνται και οι σχέσεις που θα πρέπει να εξετάσει η ελληνική κυβέρνηση με την Ουάσιγκτον και την Ρωσία - χωρίς να λησμονείται και η οικονομική παράμετρος, την οποία η αμερικανική κυβέρνηση επηρεάζει σε μεγάλη βαθμό.
Α.Κ.
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr