Μετά την εκλογή του νέου προέδρου του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, οι πρώτες εκτιμήσεις έκαναν λόγο για επικείμενη επιστροφή της Ν.Δ. στις «παραδοσιακές» της ρίζες και οριστική αποτυχία της φιλελεύθερων πειραματισμών που επιχειρήθηκαν από τη λεγόμενη «πτέρυγα Μητσοτάκη».  Το συμπέρασμα αυτό ενισχύθηκε και από τα πρόσωπα, τα οποία κλήθηκαν από τον κ. Σαμαρά να στελεχώσουν κρίσιμες θέσεις του κομματικού μηχανισμού (π.χ. ο Γιάννης Μανώλης ως υπεύθυνος συνδικαλιστικών φορέων). Ωστόσο, τους πρώτους μήνες της διακυβέρνησης ΠΑΣΟΚ, η νέα ηγετική ομάδα της Ν.Δ. δυσκολεύτηκε να αποσαφηνίσει το πολιτικό της στίγμα, ταλαντευόμενη μεταξύ της απολογίας για τα πεπραγμένα του κ. Καραμανλή και της επιθυμίας της να οικοδομήσει προφίλ «υπεύθυνης και εποικοδομητικής αντιπολίτευσης».

«Τα βαρίδια» και ο κ. Καραμανλής

Οι εξελίξεις των τελευταίων εβδομάδων δείχνουν ότι τελικά ο κύβος ερρίφθη: ο κ. Σαμαράς ήλθε σε οριστική ρήξη με την κ. Μπακογιάννη, τάχθηκε σαφώς κατά του μεικτού μηχανισμού Ε.Ε/Δ.Ν.Τ. (έστω και αν ήταν η μοναδική ορατή λύση για την αποτροπή της κήρυξης στάσης πληρωμών) και ξεκίνησε τις εκκαθαρίσεις στα λεγόμενα «βαρίδια του κόμματος» - τα πρόσωπα δηλαδή στα οποία επιρρίπτεται η κύρια ευθύνη για τη συντριβή της Ν.Δ. στις εκλογές του Οκτωβρίου. Προχθές μάλιστα, ανακοίνωσε ότι όσοι θα θελήσουν στο μέλλον να θέσουν υποψηφιότητα για βουλευτές, θα πρέπει να καταθέτουν σχετική αίτηση, η οποία θα εξετάζεται από ειδική επιτροπή. Σε ερώτηση δημοσιογράφου αν η διαδικασία αυτή ισχύει και για τον πρώην πρωθυπουργό, κ. Καραμανλή, η δημοτικότητα του οποίου έχει καταβαραθρωθεί, ο κ. Σαμαράς απάντησε επί λέξη ότι «η διαρκής αξιολόγηση ισχύει για τους πάντες».

Η προσέγγιση με την αριστερά

Πως εξηγούνται λοιπόν οι αποστάσεις που λαμβάνει εσχάτως ο κ. Σαμαράς, τόσο από την προηγούμενη κυβέρνηση της Ν.Δ, όσο και από την φιλελεύθερη πτέρυγα της Ν.Δ; Επισήμως, η απάντηση της Ρηγίλλης είναι ότι η χώρα «χρειάζεται θεσμική αντιπολίτευση» και όχι μόνο αντιπολίτευση «στους δρόμους». Ανεπισήμως, το αίνιγμα εξηγείται από τις δύο πρόσφατες συναντήσεις του κ. Σαμαρά με την κ. Παπαρήγα και τον κ. Τσίπρα. Είναι γνωστό άλλωστε ότι οι δημοσκοπήσεις των τελευταίων εβδομάδων δεν δείχνουν απλώς καθίζηση του δικομματισμού, αλλά θέτουν εν αμφιβόλω και το μέλλον του πολιτικού συστήματος της μεταπολίτευσης, όπως το γνωρίζουμε. Αντιθέτως, κέρδη καταγράφει η αριστερά –κυρίως δε το Κ.Κ.Ε – λόγω της δυσφορίας της κοινής γνώμης για τα επώδυνα μέτρα.

Αντιλαμβανόμενος την πορεία των πραγμάτων, ο κ. Σαμαράς επιχειρεί να ενισχύσει το φιλολαϊκό προφίλ της παραδοσιακής «δεξιάς», με ανοίγματα προς την αριστερά. Εξ ου και οι φιλοφρονήσεις του προς την κ. Παπαρήγα: «Σε μια εθνική συνεννόηση πρέπει να συμμετέχουν οι πάντες. Άλλωστε, συνεννόηση δεν σημαίνει κατ’ ανάγκην και συμφωνία.  Αλλά και διαφωνία δεν σημαίνει να υπάρχει, μεταξύ των κομμάτων, αποξένωση. Εμείς αυτό θα προσπαθήσουμε να το αποφύγουμε. Θέλω να ευχαριστήσω πολύ την κ. Παπαρήγα, για το γεγονός ότι μας δέχτηκε σε αυτή τη συνάντηση, την οποία θεωρώ χρήσιμη», δήλωσε μετά τη συνάντησή τους. Σε ανάλογο μήκος κύματος κινήθηκαν και οι δηλώσεις του μετά τις συνομιλίες που είχε με τον κ. Τσίπρα: «Η πολιτική -όπως ξέρετε- είναι τέχνη της συνεννόησης. Αλλά σε ώρες τέτοιας κρίσεως, η συνεννόηση είναι και πολιτική αρετή. Και πιστεύω, πραγματικά, ότι μπορεί να έχουμε διαφορές -και μεγάλες διαφορές μεταξύ μας- αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να συζητάμε ή ότι πρέπει να αποξενωθούμε. Γι΄ αυτό το λόγο, θεώρησα πολύ χρήσιμη τη σημερινή συνάντηση. Μιλήσαμε εφ’ όλης της ύλης. Και θέλω να ευχηθώ στον Αλέξη, για το γιο του, να είναι ευτυχισμένη η οικογένειά τους». Εν ολίγοις, ο πρόεδρος της Ν.Δ. προσπαθεί να πείσει ότι πρεσβεύει μία «φιλολαϊκή» κυβερνητική πρόταση και να διεμβολίσει έτσι το ΠΑΣΟΚ από τα αριστερά.

Οι επιπτώσεις

Είναι βέβαια πολύ νωρίς για να κρίνει κανείς την αποτελεσματικότητα της τακτικής του κ. Σαμαρά. Ήδη πάντως, ορισμένες παραδοξότητες έχουν γίνει εμφανείς: από τη μία πλευρά, το ρόλο της «αστικής» αντιπολίτευσης έχει αναλάβει ο ΛΑ.Ο.Σ. του κ. Καρατζαφέρη, ο οποίος στηρίζει τις βασικές επιλογές της οικονομικής πολιτικής που ακολουθεί η κυβέρνηση (σε αντίθεση μάλιστα με ορισμένα στελέχη του ΠΑΣΟΚ). Από την άλλη, μέρος του επιχειρηματικού κόσμου «σηκώνει δικό του μπαϊράκι», όπως διαφαίνεται και από τις οξείες φραστικές επιθέσεις των κυρίων Δασκαλόπουλου και Βγενόπουλου εναντίον του πολιτικού συστήματος. Στο μεταξύ, η κ. Μπακογιάννη παραμένει πολιτικά άστεγη. Απομένει να δούμε αν τα διάσπαρτα αυτά κομμάτια αποτελούν μέρος του ίδιου παζλ.

 Νίκος Χρυσολωράς

Ακολουθήστε το reporter.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr