Όπως αναφέρει το υπ. Οικονομικών «το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 18.996  εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 3.903 εκατ. ευρώ ή 17,0% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2020, γεγονός που οφείλεται κυρίως στην μείωση της οικονομικής δραστηριότητας λόγω της υγειονομικής κρίσης, καθώς και στην επίπτωση από τη λήψη μέτρων για την αντιμετώπισή της.» Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 18.262 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 2.794 εκατ. ευρώ ή 13,3% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2020. Βέβαια τον Ιούνιο τα έσοδα επηρεάστηκαν και από την έκπτωση του 25% που ίσχυσε στον ΦΠΑ και τους βεβαιωμένους φόρους για τις επιχειρήσεις και τους επαγγελματίες

Μάλιστα 22 κατηγορίες βρίσκονται σε πτώση δείγμα του ότι ο ιός έχει κτυπήσει κάθε οικονομική δραστηριότητα, ειδικά σε τομείς συνδεόμενες με μεγάλα έργα όπως πχ το ΦΠΑ καυσίμων, το ΦΠΑ στην κατανάλωση, ή οι ειδικοί φόροι που συνδέονται με την εστίαση, (αλκοολούχα). Είναι προφανές ότι αυτή η κατάσταση απαιτεί άμεση δράση για στήριξη της ζήτησης ώστε να ανακάμψει το δημόσιο ταμείο. Και άλλο μέσα πέρα από τη μείωση των έμμεσων φόρων όπως το ΦΠΑ ή τους ΕΦΚ π.χ. στα αλκοολούχα δεν υπάρχει καθώς με αυτόν τον τρόπο μπορεί να πέσουν οι τιμές να αυξηθεί η ζήτηση και να στηθεί κι ένα ανάχωμα στο λαθρεμπόριο, όπου σε περιόδους δυσπραγίας καταφεύγει ο καταναλωτής.

Στο φόντο αυτό αξίζει να δει κανείς τις μειώσεις στις αποδόσεις όρων ανά κατηγορία:

α) ΦΠΑ στα πετρελαιοειδή και στα παράγωγα αυτών κατά 257 εκατ. ευρώ ή 26,1%,

β) ΦΠΑ καπνικών προϊόντων κατά 15 εκατ. ευρώ ή 5,0%,

γ) ΦΠΑ λοιπών προϊόντων και υπηρεσιών κατά 1.113 εκατ. ευρώ ή 15,3 %,

δ) ΕΦΚ ενεργειακών προϊόντων κατά 223 εκατ. ευρώ ή 10,6%,

ε) ΕΦΚ καπνικών προϊόντων κατά 49 εκατ. ευρώ ή 4,9%,

στ) ΕΦΚ λοιπών προϊόντων κατά 83 εκατ. ευρώ ή 28,8%,

ζ) Φόροι με μορφή χαρτοσήμου κατά 22 εκατ. ευρώ ή 21,3%,

η) Φόροι επί χρηματοοικονομικών και κεφαλαιακών συναλλαγών κατά 55 εκατ. ευρώ ή 24,6%,

θ)  Φόροι ταξινόμησης οχημάτων κατά 50 εκατ. ευρώ ή 33,2%,

ι) Λοιποί φόροι επί συγκεκριμένων υπηρεσιών κατά 149 εκατ. ευρώ ή 16,4%,

ια) Λοιποί φόροι επί αγαθών κατά 12 εκατ. ευρώ ή  34,0%,

ιβ) Φόροι και δασμοί επί εισαγωγών κατά 27 εκατ. ευρώ ή 18,1%,

ιγ) Τακτικοί φόροι ακίνητης περιουσίας κατά 80 εκατ. ευρώ ή 14,6%,

    εκ των οποίων : ΕΝΦΙΑ κατά 72 εκατ. ευρώ ή 14,0%,

ιδ) Λοιποί φόροι επί παραγωγής κατά 10 εκατ. ευρώ ή 1,6%,

ιε) Φόρος εισοδήματος πληρωτέος από Φυσικά Πρόσωπα (ΦΠ) κατά 439 εκατ. ευρώ ή 9,6%,

ιστ) Φόρος εισοδήματος πληρωτέος από εταιρίες (ΝΠ) κατά 38 εκατ. ευρώ ή 8,7%,

ιζ) Λοιποί φόροι εισοδήματος κατά 45 εκατ. ευρώ ή 8,3%,

ιη) Φόροι κεφαλαίου κατά 55 εκατ. ευρώ ή 42,8%,

ιθ) Λοιποί τρέχοντες φόροι κατά 70 εκατ. ευρώ ή 11,1%,

κ) Μεταβιβάσεις κατά 239 εκατ. ευρώ ή 10,9%,

κα) Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών κατά 144 εκατ. ευρώ ή 40,3%,

κβ) Πωλήσεις παγίων περιουσιακών στοιχείων κατά 316 εκατ. ευρώ ή 99,4%.

Στο μέτωπο του φόρου φόρο εισοδήματος, κρίσιμο είναι το επόμενο δίμηνο οπότε και θα φανεί πόσοι θα πληρώσουν έγκαιρα. Ήδη πάνω από 1,3 εκατ. φορολογικές δηλώσεις δεν έχουν ακόμη υποβληθεί και γιαυτό το υπουργείο Οικονομικών έδωσε παράταση στις προθεσμίες υποβολής έως τις 28 Αυγούστου.

Πάντως η πανδημία έχε δημιουργήσει ένα «απόθεμα» ανείσπρακτων οφειλών μεγέθους 3 δισ. ευρώ. Αυτές πάνε, με βάση τις εξαγγελίες για ρύθμιση, για είσπραξη το 2021 οπότε και υπάρχει ελπίδα για αλλαγή ρότας στην οικονομία. με τη νέα ευνοϊκή ρύθμιση που έχει προαναγγελθεί, αλλά η σχετική νομοθετική διάταξη δεν έχει ακόμη πάρει τον δρόμο προς τη Βουλή.

Στο μέτωπο των δαπανών ο προϋπολογισμός δέχεται επίσης πιέσεις με την υπέρβαση στο εξάμηνο να ξεπερνά τα 2,7 δισ. ευρώ, οδηγώντας τα συνολικά έξοδα του κράτους σε πάνω από 28,2 δισ. ευρώ έναντι στόχου για 25,5 δισ. ευρώ. Το κόστος των μέτρων για τη στήριξη εργαζομένων και επιχειρήσεων έχει αυξηθεί στα 6,654 δισ. ευρώ από 5,5 δισ. ευρώ που ήταν τον Μάιο. Τουλάχιστον 1 δισ. ευρώ τον μήνα θα πρέπει να εκταμιεύσει για να καλύψει υποχρεώσεις που έχει δημιουργήσει η πανδημική κρίση.

Μαξιλάρι

Σωσίβιο βέβαια ασφαλείας είναι το απόθεμα 37 δισεκ. που άφησε η προηγούμενη κυβέρνηση, το οποίο ο Χρήστος Σταίκούρας λελογισμένα διαχειρίζεται είτε για αποτροπή κερδοσκοπικών πιέσεων στα ομόλογα είτε για να στηρίξει ταμειακά τις δράσεις στήριξης της κοινωνίας καθώς οι πόροι από την ΕΕ έρχονται με πολύ αργούς ρυθμούς.

Πάντως με βάση τα όσα καταγράφονται μέχρι σήμερα φαίνεται ότι ο προϋπολογισμός θα κλείνει φέτος με δημοσιονομικό έλλειμμα που μπορεί να φτάσει σε δυσθεώρητα ύψη των 14 δισεκ  με το  πρωτογενές έλλειμμα να είναι πάνω από το 4-4,5% του ΑΕΠ.

Σύμφωνα πάντα με τα στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού, σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, μέχρι στιγμής,  για την περίοδο του Ιανουαρίου - Ιουνίου 2020, παρουσιάζεται έλλειμμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 9.232 εκατ. ευρώ έναντι στόχου για έλλειμμα 2.626 εκατ. ευρώ που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα του 2020 στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2020, και ελλείμματος 2.687 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2019. Το πρωτογενές αποτέλεσμα διαμορφώθηκε σε έλλειμμα ύψους 6.101 εκατ. ευρώ, έναντι στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 313 εκατ. ευρώ και πρωτογενούς πλεονάσματος 381 εκατ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2019.

Γιώργος Αλεξάκης