Το πρόγραμμα διάσωσης ανάγκασε την Αθήνα να μειώσει τις δαπάνες και να αυξήσει τους φόρους, κάτι που προκαλεί ασφυξία στην οικονομία. Τώρα, η Ελλάδα κινδυνεύει να πέσει θύμα μιας πιθανής λύσης του προσφυγικού προβλήματος της Ευρώπης. Αν δεν μπορούν να εμποδιστούν οι πρόσφυγες να φτάνουν στην Ελλάδα από την Τουρκία και δεν μπορεί να τους επιτραπεί να φθάσουν στον «κορμό» της Ευρώπης λόγω των δραματικών πολιτικών προβλημάτων που προκαλούν, τότε ίσως η λύση είναι απλά να χτιστεί ένας μεταφορικός τοίχος γύρω από την Ελλάδα. Η πιθανότητα να συμβεί κάτι τέτοιο ενοχλεί ξεκάθαρα την Ελλάδα, ο πρωθυπουργός της οποίας, ο Αλέξης Τσίπρας, την Τετάρτη αρνήθηκε σθεναρά να επιτρέψει η χώρα του να μετατραπεί σε μια «αποθήκη ψυχών».

Από την άλλη, η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ καθώς και διάφοροι θεσμοί της ΕΕ εξακολουθούν να ελπίζουν πως θα λυθεί το πρόβλημα στην Τουρκία.

Ο ρόλος του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο

Παράλληλα, έχουν αναπτυχθεί πλοία του ΝΑΤΟ στα ύδατα μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας, σε μια άλλη προσπάθεια να υπάρξει λύση στο ζήτημα. Ο βασικός προσφυγικός δρόμος περνά μέσα από την υδάτινη έκταση που διαχωρίζει τα ελληνικά νησιά από την Τουρκία. Όμως οι προσπάθειες για να σταματήσουν οι βάρκες και να γυρίσουν πίσω στην Τουρκία περιπλέκονται λόγω των τεταμένων σχέσεων Ελλάδας-Τουρκίας αλλά και των εκκρεμών εδαφικών διαφορών των δύο χωρών για τα νησιά και τα ύδατα αυτά. Αυτό δημιουργεί εμπόδια στη συνεργασία μεταξύ των ακτοφυλακών της Ελλάδας και της Τουρκίας.

Ο επίσημος ρόλος των πλοίων του ΝΑΤΟ είναι να παράσχει πληροφορίες και συντονισμό, δημιουργώντας ένα «κανάλι» για τη ροή των πληροφοριών μεταξύ των δύο χωρών και πληροφορώντας τες για τον εντοπισμό μετακίνησης προσφύγων. Αυτά τα πλοία του ΝΑΤΟ θα μπορούν να κινούνται ελεύθερα τόσο στα ελληνικά όσο και στα τουρκικά ύδατα, ενώ οι εθνικές ναυτικές δυνάμεις θα περιορίζονται στα δικά τους χωρικά ύδατα.

Όμως ο βασικός ρόλος του ΝΑΤΟ δεν είναι να γυρίζει πίσω τα πλοία. Η Συμμαχία θα παρεμβαίνει άμεσα μόνο για να διασώζει τους επιβάτες πλοίων και να τους επιστρέφει στην Τουρκία, ασχέτως από τα ύδατα στα οποία έχουν διασωθεί.

Η Τουρκία αντιμετωπίζει αυτή τη στιγμή προβλήματα και στα τρία βασικά σύνορά της. Στα νότια έχει τον εμφύλιο πόλεμο της Συρίας, στα βόρεια την κλιμακούμενη αντιπαράθεση με τη Ρωσία και στα δυτικά την προσφυγική κρίση με την Ελλάδα και την Ευρώπη. Από τα τρία, η επίλυση της ευρωπαϊκής προσφυγικής κρίσης έχει ξεκάθαρα τη χαμηλότερη προτεραιότητα για την Άγκυρα.

Πράγματι, θα μπορούσε κανείς να υποστηρίξει πως όσο πιο πολύ κωλυσιεργεί η Τουρκία στο προσφυγικό πρόβλημα, τόσο περισσότερες παραχωρήσεις μπορεί να εξασφαλίσει από την Ευρώπη ως αντάλλαγμα για τη μελλοντική βοήθειά της.

Διχασμένη η Ευρώπη-Μονομερείς κινήσεις

Εν τω μεταξύ, με τη ροή των προσφύγων να αυξάνεται καθώς βελτιώνεται ο καιρός, και τις Βρυξέλλες και το Βερολίνο να παρακολουθούν χωρίς να μπορούν να αντιδράσουν, ορισμένες χώρες παίρνουν την κατάσταση στα χέρια τους.

Αυτήν την εβδομάδα, η Αυστρία οργάνωσε διάσκεψη στη Βιέννη και κάλεσε εννέα χώρες από τα Βαλκάνια, μέλη και μη της ΕΕ. Η σύγκληση της διάσκεψης έγινε με σκοπό να συμφωνηθούν οι βασικές αρχές αναφορικά με τη ροή των προσφύγων στα σύνορά τους. Η συμφωνία που προέκυψε είναι η επισημοποίηση ορισμένων μέτρων που έχουν ήδη ληφθεί -όπως για παράδειγμα να επιτρέπεται η είσοδος μόνο σε πρόσφυγες εμπόλεμων περιοχών. Η βασικότερη πτυχή, όμως, είναι πως υπήρξε κάποια συμφωνία.

Οι χώρες αυτές, ιδιαίτερα η ΠΓΔΜ, η Αλβανία και η Βουλγαρία, είναι γεωγραφικά σημαντικές, αφού είναι τα χερσαία σύνορα της Ελλάδας από την Αδριατική μέχρι την Ευρωπαϊκή Τουρκία. Αφού η συμφωνία αυτή επιτεύχθηκε εκτός δικαιοδοσίας της ΕΕ, η επιρροή των Βρυξελλών και του Βερολίνου είναι περιορισμένη. Ο κίνδυνος είναι μέχρι την επόμενη συνάντησή τους οι εννέα χώρες να συμφωνήσουν σε ένα ολοκληρωτικό lockdown. Αν και θεωρητικά οι πρόσφυγες ίσως επιχειρήσουν να προσπεράσουν τα χερσαία μπλόκα και να πάνε μέσω θαλάσσης στη νότια Ιταλία, η εξεύρεση πλοίων που θα τους μεταφέρουν θα ήταν δύσκολη.

Όταν το πρόβλημα είναι της Ευρώπης, η Ελλάδα έχει κάποιο «πάτημα». Για παράδειγμα, έχει γίνει λόγος για μια συμφωνία «μετρητών αντί μεταναστών», στο πλαίσιο της οποίας η ΕΕ θα ελαφρύνει κάπως τα οικονομικά προβλήματα της Ελλάδας, με αντάλλαγμα η Ελλάδα να ξεκαθαρίσει και να φροντίσει τους πρόσφυγες.

Όταν τα ηνία φεύγουν από τα χέρια του Βερολίνου και των Βρυξελλών, όμως, ο Τσίπρας χάνει την όποια δυνατότητα να διαμορφώσει τις εξελίξεις. 

Ακολουθήστε το reporter.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr