Επισήμως, το ελληνικό ζήτημα δεν βρίσκεται στην ατζέντα της Συνόδου, η οποία ξεκινάει το απόγευμα της Πέμπτης με την τοποθέτηση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Μάρτιν Σουλτζ, συνεχίζεται με δείπνο εργασίας επί των προτάσεων του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Χέρμαν βαν Ρόμπαϊ, για την εμβάθυνση της οικονομικής και νομισματικής ενοποίησης και ολοκληρώνεται την Παρασκευή, με συζήτηση επί θεμάτων εξωτερικής πολιτικής.
Ωστόσο, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα υπάρχει μία – έστω έμμεση – αναφορά στην Ελλάδα, στο κείμενο συμπερασμάτων της Συνόδου, όπου θα αναγνωρίζονται οι προσπάθειες που έχει καταβάλλει μέχρι στιγμής η χώρα μας και θα παροτρύνεται η Αθήνα να ολοκληρώσει το ταχύτερο δυνατόν τις διαπραγματεύσεις της με την Τρόικα. Πέραν αυτού, η Αθήνα δεν ελπίζει επισήμως σε κάτι παραπάνω, αν και η Σύνοδος του περασμένου Ιουνίου έδειξε ότι οι εκπλήξεις ποτέ δεν αποκλείονται. Εξάλλου, οι ελεγκτές της Τρόικας ανέφεραν στην ανακοίνωση της Τετάρτης ότι «η χρηματοδότηση του Προγράμματος θα συζητηθεί μεταξύ της Ελλάδας και των δανειστών της».
Πίσω από την ασαφή αυτή πρόταση κρύβονται οι δύο «παράφρονες μεταβλητές του ελληνικού ζητήματος». Ειδικότερα, αφού ξεκαθαριστεί ότι προϋπόθεση για οποιοδήποτε περαιτέρω βήμα είναι να τηρήσει η Αθήνα τις δεσμεύσεις της (δηλαδή να ψηφίσει το δημοσιονομικό πακέτο των 13,5 δισ. και τα «προαπαιτούμενα» διαρθρωτικά μέτρα), στη συνέχεια μένουν δύο εκκρεμότητες:
- Πρώτον, πώς και ποιος θα πληρώσει τη διετή επιμήκυνση που ζητάει η Αθήνα; Θα καλυφθεί το χρηματοδοτικό κενό με έντοκα γραμμάτια (μέσω του ELA ουσιαστικά, όπου τυπώνεται χρήμα για τις ελληνικές τράπεζες) και «μόχλευση» των διαθέσιμων πόρων του Προγράμματος; Ή θα προστεθούν νέα δάνεια; «Τεχνικές» λύσεις υπάρχουν, αλλά το πιθανότερο είναι ότι δεν θα συζητηθούν στη σημερινή σύνοδο, αλλά στο Eurogroup της 12ης Νοεμβρίου.
- Δεύτερον, τι θα γίνει με την έκθεση βιωσιμότητας; Υπενθυμίζεται ότι εκ του καταστατικού του, το ΔΝΤ δεν μπορεί να συμμετάσχει σε ένα πρόγραμμα που δεν είναι βιώσιμο. Και οι αριθμοί δείχνουν ότι λόγω των μικρότερων εσόδων απο ιδιωτικοποιήσεις, των καθυστερήσεων στις μεταρρυθμίσεις και της συνεπακόλουθης μεγαλύτερης ύφεσης, το ελληνικό χρέος δεν είναι βιώσιμο.
Το ερώτημα είναι λοιπόν τι θα γίνει: θα αποχωρήσει προσωρινά το ΔΝΤ από το ελληνικό πρόγραμμα και θα καταβάλλεται μόνο το μέρος των δόσεων που αναλογούν στην ευρωζώνη; Θα «πειραχτούν» τα νούμερα και οι υποθέσεις εργασίας, ώστε να «βγαίνει» η μελέτη βιωσιμότητας; Θα πουν οι δανειστές μας ότι ήταν αυθαίρετο το ταβάνι του 120% του ΑΕΠ χρέους μέχρι το 2020, για να χαρακτηριστεί βιώσιμο το πρόγραμμα;
Σημειώνεται ότι παρά τη συζήτηση περί «συνολικής διευθέτησης» του χρέους του Ευρωπαϊκού Νότου, η επίσημη θέση του Βερολίνου είναι ότι «κούρεμα» στα διακρατικά δάνεια που έχουν δοθεί από τους μηχανισμούς στήριξης, στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες, δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό από τη Γερμανική Βουλή και τις υπόλοιπες Βορειοευρωπαϊκές κυβερνήσεις.
Επίσης, η ΕΚΤ δεν μπορεί να συμμετάσχει σε αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, διότι κάτι τέτοιο απαγορεύεται από τη Συνθήκη της Λισσαβώνας. Και επιπλέον, η δυνατότητα απευθείας ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών από τους μηχανισμούς στήριξης, χωρίς να εγγράφονται τα δάνεια αυτά στο χρέος των οικείων κρατών, δεν έχει ακόμη θεσμοθετηθεί. Τουναντίον, το θέμα έχει κολλήσει, προκαλώντας την αντίδραση των Ισπανών και των Ιρλανδών, οι οποίοι θα το θέσουν μετ’ επιτάσεως στη σημερινή Σύνοδο Κορυφής.
Κατά τα άλλα, στη σημερινή συνάντηση θα συζητηθεί επίσης η τραπεζική ενοποίηση, στο πλαίσιο των προτάσεων της Κομισιόν, καθώς και οι προτάσεις βαν Ρόμπαϊ, για ξεχωριστό προϋπολογισμό της ευρωζώνης. Αν η πρόταση βαν Ρόμπαϊ προχωρήσει, τότε η Ελλάδα έχει να κερδίσει πολλά, αφού από τον προϋπολογισμό της ευρωζώνης θα μπορεί ουσιαστικά να διεκδικήσει ένα δεύτερο ΕΣΠΑ.
Το πρόβλημα είναι ότι υπάρχουν διαφωνίες μεταξύ Ευρωπαϊκού Βορρά και Νότου, για όλα τα ανοικτά ζητήματα που προαναφέρθηκαν. Κυρίως, η Γερμανία δεν συμμερίζεται καν τη βιασύνη «της ζώνης της ελιάς» να λυθούν οι εκκρεμότητες σήμερα και αύριο. Ήδη τα στοιχήματα πέφτουν βροχή στις Βρυξέλλες: θα είναι η σημερινή σύνοδος μία άσκηση ομαδικής ψυχοθεραπείας, μέχρι να λυθούν τα πάντα στη μεγάλη μάχη της Συνόδου του Δεκεμβρίου; Ή θα τα «στηλώσει» και πάλι ο Ιταλός πρωθυπουργός, Μάριο Μόντι, απαιτώντας λύσεις εδώ και τώρα;
Νικηφόρος Μαλεβίτης
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr