"Διαβολοδεκαπενθήμερο" (!) είναι αυτό που ξεκινάει από σήμερα για την Ελλάδα, αφού η κυβέρνηση καλεί και επισήμως τους ιδιώτες δανειστές της να διαγράψουν τα μισά οφειλόμενα και να πάρουν νέα ομόλογα για τα υπόλοιπα με ιδιαίτερα χαμηλά επιτόκια, μόλις 3,6%. Η συμμετοχή είναι το κλειδί, σχολιάζουν παράγοντες της αγοράς, αφού τυχόν ενεργοποίησης της ρήτρας συλλογικής ευθύνης μπορεί να έχει σαν αποτέλεσμα την πληρωμή των CDS των στοιχημάτων υπέρ της χρεοκοπίας της χώρας. Χρεοκοπία που όμως, θα συντελεστεί στα χαρτιά, αφού αναμένονται οι υποβαθμίσεις της Ελλάδας με σύσταση selective default" από τους οίκους αξιολόγησης.

Από εκεί και πέρα αρχίζει ο γολγοθάς των τραπεζών. Τι ζημιές θα γράψουν, τι ύψους θα είναι αυτές τελικά, πως θα τις καλύψουν οι τραπεζίτες και οι μέτοχοι μειοψηφίας, πότε θα περάσουν αυτές οι ζημιές, αν θα υπαχθούν στο ΤΧΣ εξ ολοκλήρου, που σημαίνει ότι θα χάσουν τον ιδιωτικό τους χαρακτήρα, είναι μρικοί από τους πονοκέφαλους που βασανίζουν τους τραπεζίτες.

Από την πλευρά του ο πρωθυπουργός κ. Λ. Παπαδήμος χαρακτήρισε τιτάνια, κατά την εισήγησή του στο Υπουργικό Συμβούλιο, την προσπάθεια που καταβάλλει η χώρα, προκειμένου να υλοποιηθούν οι ενέργειες που έχουν τεθεί ως προϋπόθεση για το PSI και τη νέα δανειακή σύμβαση. Συμπλήρωσε ότι το νομοθετικό έργο εξελίσσεται ικανοποιητικά, αλλά πρόσθεσε πως υπάρχουν ακόμη εκκρεμότητες.

Στις 9 Μαρτίου εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί η συμμετοχή στη δήμοσια προσφορά και θα εξετασθεί αν είναι ικανοποιητική και αν θα ενεργοποιηθούν οι ρήτρες που θα έχουν ήδη νομοθετηθεί και θα αφορούν ποσοστό συμμετοχής των δύο τρίτων (66,6%).

Σύμφωνα με την προγραμματιζόμενη διαδικασία, η ανταλλαγή των ομολόγων που διέπονται από το ελληνικό δίκαιο θα πραγματοποιηθεί στις 12 Μαρτίου και στις αρχές Απριλίου (5 ή 6 του μηνός) για τα ομόλογα που διέπονται από το αλλοδαπό, κυρίως, το αγγλικό, δίκαιο.

Το 93% των κρατικών ομολόγων σε κυκλοφορία διέπονται από το ελληνικό δίκαιο. Υπό το αγγλικό δίκαιο έχουν εκδοθεί ομόλογα ονομαστικής αξίας 17 δισ. ευρώ περίπου, σύμφωνα με πηγές της αγοράς.

Σημειώνεται ότι σε αυτά υπάρχουν ήδη ρήτρες συλλογικής δράσης (CACs). Σε κάποια αυτά, το όριο για την ενεργοποίηση της ρήτρας και την υποχρεωτική συμμετοχή όλων των ομολογιούχων σε αλλαγές των όρων των ομολόγων είναι 66% και σε άλλα 75%.

Από τη διαδικασία θα εξαιρεθούν οι τίτλοι μικρότερης διάρκειας των 12 μηνών (έντοκα γραμμάτια) και τα ομόλογα που διακρατεί η ΕΚΤ και ο εθνικές κεντρικές τράπεζες της Ευρωζώνης, συνολικής εκτιμώμενης ονομαστικής αξίας 60 δισ. ευρώ περίπου.

Η ΕΚΤ αναμένεται να ανταλλάξει τα ελληνικά ομόλογα που κατέχει με νέα ελληνικά ομόλογα ίσης ονομαστικής αξίας και να εξαιρεθεί από το PSI και ειδικότερα από τις ρήτρες συλλογικής δράσης.

Η ΕΚΤ και οι εθνικές κεντρικές τράπεζες θα περάσουν τα «κέρδη» τους, δηλαδή τη διαφορά της τιμής κτήσης από την ονομαστική αξία των ομολόγων, στα κράτη και οι κυβερνήσεις θα αποφασίσουν πως και πόσα απ' αυτά τα χρήματα θα δώσουν στην Ελλάδα στο πλαίσιο του νέου πακέτου στήριξης.

Το όφελος για την Ελλάδα είναι περίπου 12 δισ. ευρώ, αλλά ενδέχεται ένα μέρος απ' αυτό το ποσό να χρηματοδοτήσει (να συμψηφισθεί με) τη νέα βοήθεια των κρατών της Ευρωζώνης, δηλαδή να μην είναι καθαρό κέρδος για το Ελληνικό Δημόσιο.

Η ανταλλαγή δεν έχει γίνει ακόμα. Όταν θα γίνει, θα περάσει μέσα από το σύστημα Euro Clear και βεβαίως η ΕΚΤ θα (πρέπει να) κάνει επίσημη ανακοίνωση για την ανταλλαγή.

Οι ρήτρες συλλογικής δράσης

Στην τέταρτη παράγραφο του πρώτου άρθρου του νόμου για ανταλλαγή ομολόγων, που υπερψηφίσθηκε την Πέμπτη από την ΟΛομέλεια της Βουλής, καθορίζονται τα ποσοστά ανεξόφλητου κεφαλαίου που απαιτούνται για να υπάρξει απαρτία και μετά απόφαση.

Ειδικότερα: «Για να τροποποιηθούν οι επιλέξιμοι τίτλοι που ορίζονται σε πρόσκληση (σ.σ. την επίσημη πρόταση της Ελλάδας), απαιτείται συμμετοχή στη διαδικασία, τουλάχιστον του 1/2 του συνολικού ανεξόφλητου κεφαλαίου όλων των επιλέξιμων τίτλων («συμμετέχον κεφάλαιο»)».

«[...] Περαιτέρω, για την τροποποίηση όλων των επιλέξιμων τίτλων, που ορίζονται στην πρόσκληση, απαιτείται ενισχυμένη πλειοψηφία υπέρ της τροποποίησης τουλάχιστον των 2/3 του συμμετέχοντος κεφαλαίου».

Εάν υποθέσουμε ότι στη διαδικασία συμμετέχουν όλοι οι ομολογιούχοι («συνολικό ανεξόφλητο κεφάλαιο»), με ομόλογα ύψους 200 δισ. ευρώ περίπου, τότε για να αλλάξουν οι όροι των ομολόγων χρειάζεται η συμφωνία των επενδυτών που κατέχουν ομόλογα αξίας 132 εκατ. ευρώ.

Εάν όμως, συμμετέχει μόνο το 50% (δηλαδή τα 100 δισ.), τότε οι όροι της αναδιάρθρωσης μπορούν να γίνουν υποχρεωτικοί για όλους μόνο με τη συναίνεση των επενδυτών που κατέχουν ομόλογα 66,6 δισ. ευρώ.

Εφόσον οι ομολογιούχοι που κατέχουν τίτλους αξίας άνω του 50% των 206 δισ. ευρώ, αποδεχθούν την πρόταση του Ελληνικού Δημοσίου η πρόταση θα ενεργοποιείται και οι όροι έκδοσης των ομολόγων θα αλλάζουν εφόσον συμφωνήσουν τα 2/3 των ομολογιούχων που συμμετείχαν στην πρόταση.