Με τις ρυθμίσεις του νομοσχεδίου, το οποίο παρουσίασε ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης Γιώργος Κουτρουμάνης, δημιουργείται το πλαίσιο για τη λειτουργία των επιχειρήσεων κοινωνικής οικονομίας, θεσπίζεται ένας νέος τύπος επιχείρησης, η Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση (Κοι.Σ.Π.Ε.) ενώ αναγνωρίζονται και καταγράφονται οι φορείς που δραστηριοποιούνται ήδη στην Κοινωνική Οικονομία. 

Πρόκειται για επιχειρήσεις ειδικής νέας μορφής που δεν έχουν κερδοσκοπικό χαρακτήρα πέραν της αμοιβής για τα μέλη που προσφέρουν εργασία. Βασικό χαρακτηριστικό αυτών των επιχειρήσεων είναι η παροχή υπηρεσιών που αφορούν στο κοινωνικό σύνολο (περιβάλλον, πολιτισμός, παραδοσιακά προϊόντα, τοπική ανάπτυξη, φροντίδα ηλικιωμένων ή ατόμων με αναπηρία κλπ).

Με την αξιοποίηση της εμπειρίας των άλλων ευρωπαϊκών χωρών που έχουν θεσμοθετήσει αρκετά χρόνια πριν την κοινωνική επιχειρηματικότητα, το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης στοχεύει στην αξιοποίηση του νέου θεσμού για ενίσχυση της απασχόλησης και την παροχή σύγχρονων υπηρεσιών προς τους πολίτες και το κοινωνικό σύνολο. 

Σήμερα, περίπου το 10% των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων θεωρούνται κοινωνικές επιχειρήσεις και απασχολούν 11 εκατ. εργαζομένους. Το 10% των νέων θέσεων εργασίας που δημιουργήθηκαν τα τελευταία χρόνια στην Ε.Ε. αφορούν σε δραστηριότητες του τομέα της Κοινωνικής Οικονομίας και η Κοινωνική Οικονομία αντιπροσωπεύει το 5,9% της συνολικής απασχόλησης και το 6,7% της μισθωτής απασχόλησης με σημαντική τάση αύξησης στον τομέα αυτό.

Στην Ισπανία, τη δεκαετία 1990-2000, η αύξηση της απασχόλησης στον τομέα της κοινωνικής οικονομίας είναι της τάξης του 57,95% (από 224.000 θέσεις εργασίας σε περίπου 354.000 το 2000).

Στην Ιταλία, μεταξύ 1991 και 2001 η αύξηση στην απασχόληση για τους κοινωνικούς συνεταιρισμούς ανέρχεται στο 400% (από 27.000 θέσεις το 1991 σε 149.000 το 2001). Αντίστοιχα στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι υπάρχουν 8.400 περίπου συνεταιρισμοί με 950.000 περίπου μέλη και 1.500-2.000 οργανώσεις εθελοντισμού, από τις οποίες 200-300 έχουν ενεργό δράση, εκ των οποίων 115-200 δραστηριοποιούνται στο χώρο του περιβάλλοντος και της οικολογίας.

Υφίστανται ακόμη, εθελοντικές οργανώσεις ή εταιρικά σχήματα που αναπτύσσουν δραστηριότητες ένταξης αποκλεισμένων ομάδων του πληθυσμού, 71 γυναικείοι συνεταιρισμοί με 1.903 μέλη, 68 συνεταιριστικές θεραπευτικές μονάδες στα ψυχιατρικά νοσοκομεία και 15 Κοινωνικοί Συνεταιρισμοί Περιορισμένης Ευθύνης (ΚΟΙΣΠΕ) με αντικείμενο την κοινωνική επανένταξη των ψυχικά ασθενών.

Σύμφωνα με τις προβλέψεις του νομοσχεδίου, μπορούν την κρίσιμη τριετία 2012 - 2014 να δημιουργηθούν έως 60.000 βιώσιμες νέες θέσεις εργασίας στο χώρο της κοινωνικής οικονομίας. Ο νέος νόμος παρέχει κίνητρα για τη σύσταση και τη λειτουργία επιχειρήσεων Κοινωνικής Οικονομίας και δίδει τη δυνατότητα αξιοποίησης Κοινοτικών Πόρων, μέσω του Ταμείου Κοινωνικής Οικονομίας, ύψους 60 εκ. ευρώ με δυνατότητα αύξησης του ποσού σε 100 εκ. ευρώ, η αξιοποίηση του ΕΤΕΑΝ, η πρόσβαση σε όλα τα επιδοτούμενα προγράμματα για την ενίσχυση της απασχόλησης, καθώς και φορολογικές και ασφαλιστικές ελαφρύνσεις.