Διευκρινίζεται πως για τον προσδιορισμό του κέρδους που υπόκειται σε φορολογία, λαμβάνεται υπόψη η ζημία που προκύπτει εντός του ίδιου έτους από την ίδια αιτία.  Έναντι του φόρου που αναλογεί οι Ανώνυμες Εταιρείες Παροχής  Επενδυτικών Υπηρεσιών ή τα πιστωτικά ιδρύματα παρακρατούν φόρο με συντελεστή 15% επί του κέρδους με βάση τα στοιχεία του Συστήματος Άυλων Τίτλων και τον αποδίδουν εφάπαξ με δήλωση που υποβάλλουν στη Δ.Ο.Υ. που ανήκουν, εντός του πρώτου δεκαπενθημέρου των μηνών Απριλίου, Ιουλίου, Οκτωβρίου και  Ιανουαρίου, για τις πωλήσεις μετοχών που ενεργήθηκαν μέσα στο προηγούμενο τρίμηνο.

Χρόνος που προκύπτει το εισόδημα είναι ο χρόνος διακανονισμού της πώλησης των μετοχών, χωρίς να επηρεάζει την τιμή στην οποία έχει λάβει χώρα η πώληση. Όταν πραγματοποιείται ανοιχτή πώληση, το εισόδημα προκύπτει κατά το χρόνο διακανονισμού της αγοράς των απαιτούμενων μετοχών ή της μεταφοράς μετοχών στο λογαριασμό του επενδυτή.

Οι διατάξεις εφαρμόζονται και όταν διαπιστώνεται ότι τα κέρδη από την πώληση μετοχών αποκτώνται από αλλοδαπές εταιρείες που τελούν υπό τον άμεσο έλεγχο ή για λογαριασμό φυσικού προσώπου  κατοίκου Ελλάδας. Επίσης, εφαρμόζονται και για κατοίκους αλλοδαπής, με την επιφύλαξη των οριζομένων από τις Συμβάσεις Αποφυγής Διπλής Φορολογίας. Όμως στην περίπτωση αυτή με την παρακράτηση επέρχεται εξάντληση της φορολογικής υποχρέωσης του αλλοδαπού δικαιούχου.

Αναλυτικοτερα:

Κέρδη από την πώληση μετοχών εισηγμένων στο Χ.Α.

1. Με τις προτεινόμενες διατάξεις επιβάλλεται φορολογία στα κέρδη που αποκτούν φυσικά και νομικά πρόσωπα από την πώληση μετοχών εισηγμένων στο Χρηματιστήριο εντός τριών μηνών από την απόκτηση τους (βραχυπρόθεσμη επένδυση), ενώ εξακολουθούν να απαλλάσσονται από το φόρο τα κέρδη που προκύπτουν από μακροπρόθεσμες επενδύσεις. Με τον τρόπο αυτό ενθαρρύνονται οι μακροπρόθεσμες επενδύσεις, ενώ προστατεύεται το ΧΑ από κερδοσκοπικές κινήσεις.  Ειδικότερα, με τις διατάξεις της παραγράφου 1 αντικαθίστανται οι  παράγραφοι 3, 4 και 6 του άρθρου 38 του Κ.Φ.Ε, οι οποίες προστέθηκαν με το άρθρο 16 του ν. 3697/2008 και οι οποίες μετά από διαδοχικές αναβολές ουδέποτε εφαρμόστηκαν.

Συγκεκριμένα, με τη νέα παράγραφο 3 τα κέρδη που αποκτούν φυσικά πρόσωπα από την πώληση μετοχών εισηγμένων στο Χ.Α. εντός τριμήνου από την ημέρα απόκτησής τους φορολογούνται με τις γενικές διατάξεις. Η διάταξη αυτή εφαρμόζεται για μετοχές που αποκτώνται από 1.1.2011 και μετά.  

Περαιτέρω, για τον υπολογισμό του κέρδους προβλέπεται ότι ως κόστος κτήσης των μετοχών λαμβάνεται η μέση τιμή απόκτησης αυτών, ενώ προσδιορίζεται το κόστος απόκτησης των μετοχών σε ειδικότερες περιπτώσεις, πέραν της αγοράς αυτών (π.χ. κληρονομιά, split - reverse split, παράγωγα, κλπ.). Τυχόν ζημία που προκύπτει από την ίδια αιτία λαμβάνεται υπόψη.

Επίσης, με τις νέες διατάξεις ορίζεται ότι στα κέρδη αυτά ενεργείται παρακράτηση φόρου με συντελεστή 15%, με την οποία δεν εξαντλείται η φορολογική υποχρέωση του δικαιούχου. Ο φόρος αυτός παρακρατείται από την Α.Ε.Π.Ε.Υ. ή το πιστωτικό ίδρυμα που μεσολαβεί για τη συναλλαγή και αποδίδεται στη Δ.Ο.Υ. που ανήκει εφάπαξ, με δήλωση που υποβάλλεται μέσα στο πρώτο δεκαπενθήμερο μετά το κλείσιμο κάθε ημερολογιακού τριμήνου εντός του οποίου διενεργήθηκαν οι πιο πάνω συναλλαγές.

Με τη νέα παράγραφο 4 προβλέπεται ότι όταν επιχειρήσεις οποιασδήποτε μορφής και ανεξάρτητα από την κατηγορία των τηρούμενων βιβλίων (Α.Ε., Ε.Π.Ε., προσωπικές εταιρείες κλπ.) αποκτούν κέρδη από βραχυπρόθεσμες επενδύσεις (δηλ. εντός τριμήνου από την απόκτηση των μετοχών), αυτά φορολογούνται αυτοτελώς με συντελεστή 15%. Για τον υπολογισμό του κέρδους και την παρακράτηση του φόρου ισχύουν όσα ορίζονται με τη νέα παράγραφο 3.

Η επιχείρηση υποχρεούται εντός της προθεσμίας κλεισίματος του ισολογισμού να υποβάλλει στη Δ.Ο.Υ. που ανήκει δήλωση με την οποία δηλώνει το αποτέλεσμα που προέκυψε από την πώληση των πιο πάνω μετοχών με τα ποσά φόρου που παρακρατήθηκαν.  Τυχόν πιστωτικό υπόλοιπο επιστρέφεται. Όταν η επιχείρηση τηρεί βιβλία τρίτης κατηγορίας του Κ.Β.Σ., το κέρδος από την πώληση των πιο πάνω μετοχών, μετά την αφαίρεση ζημιών από την ίδια αιτία, εμφανίζεται σε λογαριασμό ειδικού αποθεματικού το οποίο σε περίπτωση μεταγενέστερης διανομής ή κεφαλαιοποίησής του, φορολογείται σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις και από τον οφειλόμενο φόρο εκπίπτει το ποσό του φόρου που παρακρατήθηκε.  Αν στη λήξη της διαχειριστικής περιόδου προκύπτει ζημία, ανεξάρτητα αν προέρχεται από την πώληση μετοχών εισηγμένων ή μη, αυτή μειώνει το πιο πάνω αποθεματικό και σε περίπτωση που αυτό δεν επαρκεί ή δεν υφίσταται, το υπόλοιπο της ζημίας ή ολόκληρο το ποσό αυτής, κατά περίπτωση, δεν εκπίπτει από τα ακαθάριστα έσοδα, αλλά μεταφέρεται σε ειδικό λογαριασμό προκειμένου να συμψηφιστεί με κέρδη που τυχόν θα προκύψουν στο μέλλον από την πώληση μετοχών εισηγμένων στο Χ.Α.

Εξακολουθούν να απαλλάσσονται από το φόρο τα κέρδη που αποκομίζουν οι επιχειρήσεις από την πώληση μετοχών μετά την παρέλευση τριμήνου από την απόκτησή τους. Για τα κέρδη αυτά έχουν εφαρμογή οι διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 38 του Κ.Φ.Ε.

Με τη νέα παράγραφο 6 ορίζεται ότι  οι διατάξεις των παραγράφων 1 έως και 5 όπως ισχύουν εφαρμόζονται και για πωλήσεις μετοχών εισηγμένων σε αλλοδαπό χρηματιστήριο αξιών ή σε άλλο διεθνώς αναγνωρισμένο χρηματιστηριακό θεσμό.

2. Με τις προτεινόμενες διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου αυτού γίνεται νομοτεχνική τακτοποίηση της παραγράφου 5 του άρθρου 38 του Κ.Φ.Ε.

3. Με τις προτεινόμενες διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου αυτού ορίζεται ότι οι διατάξεις των παραγράφων 1 και 2 εξακολουθούν να ισχύουν για εισηγμένες μετοχές οι οποίες έχουν αποκτηθεί μέχρι τις 31.12.2010 ανεξάρτητα από το χρόνο πώλησης αυτών.

4. Με τις διατάξεις αυτές ορίζεται ότι ο φόρος 1,5‰, όπως προβλέπεται από  την παράγραφο 2 του άρθρου 9 του ν. 2579/1998 και την παράγραφο 2 του άρθρου 27 του ν. 2703/1999,  εξακολουθεί να επιβάλλεται για εισηγμένες μετοχές που αποκτώνται μέχρι την 31^η Δεκεμβρίου 2010, καθώς και για εισηγμένες μετοχές οι οποίες αποκτώνται από την ημερομηνία αυτή και μετά και πωλούνται μετά την παρέλευση τριών μηνών από το χρόνο απόκτησής τους.

5. Με τη διάταξη αυτή γίνεται νομοτεχνική τακτοποίηση της παραγράφου 12 του άρθρου 106 του Κ.Φ.Ε.

6. Με τις διατάξεις αυτές προβλέπεται η επιβολή του φόρου 1,5‰  σε περίπτωση μεταφοράς μετοχών εισηγμένων στο Χ.Α. προς αλλοδαπό χρηματιστήριο στοοποίο είναι εισηγμένες μετοχές της ίδιας εταιρείας. Ο φόρος υπολογίζεται επί της τιμής κλεισίματος της μετοχής κατά την ημέρα της μεταφοράς.

Χαριστική βολή για τους Έλληνες επενδυτές που έχουν απομείνει στη χρηματιστηριακή αγορά, χαρακτηρίζει ο ΣΜΕΧΑ την  επιβολή φόρου υπεραξίας 15% στα βραχυπρόθεσμα κέρδη, επισημαίνοντας ότι σε μία περίοδο που οι Έλληνες επενδυτές καταγράφουν συνεχόμενες ζημιές και βλέπουν την αξία του χαρτοφυλακίου τους να έχει συρρικνωθεί από τα τραγικά πολιτικά  λάθη του παρελθόντος, το υπουργείο Οικονομικών τους αφαιρεί το δικαίωμα να καλύψουν μέρος των απωλειών από μία ενδεχόμενη αντίδραση της αγοράς. Επιπλέον ενώ γίνεται ξεκάθαρο πως τα βραχυχρόνια κέρδη είναι αυτά που πραγματοποιούνται εντός τριών μηνών, δεν είναι ξεκάθαρο τι θα ισχύσει με τις ζημιές και πως θα συμψηφίζονται.