Ειδικότερα, ο κ. Χαρδούβελης επισημαίνει, ότι η Ελλάδα του 2009 μπορεί να ακολουθήσει δύο διαφορετικές πορείες, ανάλογα με την αντίδραση που θα επιδείξουν οι Αρχές στην εντεινόμενη και εισαγόμενη διεθνή κρίση. Η πρώτη πορεία είναι αυτή της ανάπτυξης με ένα ρυθμό της τάξης του 2%, ο οποίος στις σημερινές διεθνείς συνθήκες είναι ικανοποιητικός. Η δεύτερη πορεία είναι αυτή της ύφεσης, η οποία αναμένεται να ακολουθηθεί από μια μακρά περίοδο στασιμότητας.
Η ανάγκη για άμεση αντίδραση εξακολουθεί να μας υπεκφεύγει. Πιθανόν αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι έως σήμερα η διεθνής χρηματοπιστωτική κρίση δεν έχει επηρεάσει την ελληνική οικονομία τόσο έντονα όσο τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Η κρίση ξεκίνησε στο χρηματοοικονομικό τομέα, εκεί όπου η Ελλάδα έχει ισχυρό συγκριτικό πλεονέκτημα. Οι ελληνικές τράπεζες απορρόφησαν για πολύ καιρό το υψηλότερο διεθνές κόστος δανεισμού χωρίς να χρειαστούν βοήθεια και χωρίς να το μεταφέρουν εξ ολοκλήρου στους πελάτες τους. Όμως, η διάρκεια της διεθνούς κρίσης αποδείχτηκε πολύ μεγαλύτερη της αρχικά αναμενόμενης. Και η επιδείνωσή της από τον Σεπτέμβριο του 2008 ανάγκασε τις εγχώριες τράπεζες σε μείωση των χορηγήσεων και αύξηση των επιτοκίων. Συγχρόνως, η διεθνής οικονομική στασιμότατα επηρεάζει αρνητικά τη ναυτιλία, τον τουρισμό και τις εξαγωγές. Η κρίση μεταφέρεται σταδιακά και στην πραγματική οικονομία.
Το κακό σενάριο της ύφεσης δεν έχει αμελητέα πιθανότητα.Πρώτον, η έλλειψη ρευστότητας εξακολουθεί να βαραίνει τις διεθνείς αγορές και να επηρεάζει και τις υγιείς ελληνικές τράπεζες.Το πακέτο των 28 δις ευρώ αποτελεί ένα πρώτο θετικό βήμα, αλλά είναι πιθανόν να μην επαρκέσει, αν το πρόβλημα της έλλειψης εμπιστοσύνης στις διεθνείς αγορές δεν επιλυθεί με αποτέλεσμα να μη μπορούν να χρηματοδοτηθούν με χαμηλό κόστος όλες οι ανάγκες των τραπεζών.Η ρευστότητα λοιπόν θα εξακολουθήσει να είναι πρόβλημα, αλλά φυσικά όχι με την ένταση που είχε έως σήμερα.
Δεύτερον, η σημερινή κρίση απαιτεί κυρίως επεκτατική δημοσιονομική πολιτική, όμως η ελληνική δημοσιονομική πολιτική εμφανίζεται εγκλωβισμένη σε ακινησία από το υψηλό χρέος και τα υψηλά ελλείμματα. Αποτελεί μάλιστα ιδιαίτερα αρνητική έκπληξη το γεγονός ότι στον Προϋπολογισμό του 2009, οι δημόσιες επενδύσεις καθώς και οι εισροές από την ΕΕ μειώνονται.Έτσι, το δημοσιονομικό αναδεικνύεται πλέον σε μεγαλύτερο κίνδυνο από την έλλειψη ρευστότητας.
Τρίτον, αν η διεθνής κρίση συνεχιστεί με την ένταση των τελευταίων 10 εβδομάδων και πολλές χώρες -όπως τώρα η Ισλανδία, η Ουγγαρία ή η Ουκρανία, βρεθούν στα πρόθυρα της χρεοκοπίας, τίποτα δεν αποκλείει οι αγορές να επικεντρωθούν και στη χρηματοδότηση του τεράστιου ελληνικού ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών και να «επιτεθούν» στην Ελλάδα, δηλαδή να αρνηθούν τον δανεισμό, δυσχεραίνοντας ακόμα και την έκδοση κρατικών ομολόγων. ’λλωστε, ο εξωτερικός δανεισμός της χώρας μας στα μέσα του 2008 είχε ξεπεράσει το 138% του ΑΕΠ από 86% που ήταν προ πενταετίας. Σε ένα τέτοιο σενάριο, τα επιτόκια δανεισμού του κράτους θα εκτιναχθούν προς τα πάνω,θα υπάρξει έλλειψη κεφαλαίων και η ύφεση θα πάρει διαστάσεις εφιάλτη. Αυτό το εφιαλτικό σενάριο θεωρώ ότι έχει μικρή πιθανότητα, αλλά δεν μπορεί και να αποκλεισθείδιότι στη σημερινή διεθνή κρίση οι αρνητικές εκπλήξεις διαδέχονται η μία την άλλη. Σημειώνω, επίσης, ότι το 33% του εξωτερικού χρέους προέρχεται από τις τράπεζες και, έτσι, στη σημερινή κρίση το πρόβλημα της έλλειψης ρευστότητας και το πρόβλημα του υψηλού εξωτερικού χρέους αποκτούν χαρακτήρα συγκοινωνούντων δοχείων.
Ο κ. Χαρδούβελης θεωρεί ότι "το καλό σενάριο της ανάπτυξης είναι αυτό που θα επικρατήσει το 2009.Όμως, οιπιθανότητες του καλού ή του κακού σεναρίου μεταβάλλονται καθημερινά. Για παράδειγμα, ο αναιμικός ως προς τις δημόσιες επενδύσεις προϋπολογισμός του 2009 αύξησε τις πιθανότητες του κακού σεναρίου.Δεν πιστεύω, ωστόσο, ότι τελικά οι επενδύσεις θα παραμείνουν στα επίπεδα που σήμερα εκτιμούνται ή ότι η δημόσια κατανάλωση θα αυξηθεί μόνον 1%, όπως εμφανίζεται στον προϋπολογισμό. Θεωρώ, με άλλα λόγια, ότι η οικονομική πολιτική θα ευθυγραμμιστεί με την ανάγκη υπεράσπισης της οικον
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr