Η διαδικασία ψήφισης γίνεται σε ένα δυσμενές περιβάλλον για τον κλάδο, που αποτελεί κομβικό σημείο για την εθνική ασφάλεια και την περιφερειακή ανάπτυξη, καθώς εξυπηρετεί 1.566.000  νησιώτες ή το 14,2% του πληθυσμού της χώρας και το 75% των τουριστών έχουν προορισμό τα νησιά. Ο ελληνικός επιβατηγός στόλος είναι από τους πλέον εκσυγχρονισμένους στην Ευρώπη και εκτελεί κάθε χρόνο 2,9 δισ. χιλιόμετρα μεταφέροντας 17 εκατ. επιβάτες, 570.000 βαρέα οχήματα και 1,6 εκατ. ΙΧ.  

 

Σε ασφυκτικό κλοιό ο κλάδος

 

Ωστόσο, ο διπλασιασμός της τιμής των καυσίμων τα τρία τελευταία χρόνια, η απουσία τραπεζικής χρηματοδότησης, η πτώση της επιβατικής κίνησης μετά το 2009 κατά 22,5% στην Ακτοπλοΐα και 39% στην δημιουργούν ένα ασφυκτικό περιβάλλον για τις εταιρίες, που αντιμετωπίζουν συσσωρευμένες ζημιές την περίοδο 2009 – 2012 ύψους 850 εκ ευρώ. Μόνο για το 2012 υπολογίζονται ζημιές 200 εκ ευρώ  οι οποίες για να καλυφθούν πρέπει να αυξηθεί η κίνηση κατά 40%, το οποίο  δεν αναμένεται να συμβεί σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ακτοπλόων.

 

Σημειώνεται ότι τις προηγούμενες ημέρες ο υπουργός Κωστής Μουσουρούλης είχε καταβάλει εργώδη προσπάθεια να πείσει φορείς που είχαν εκφράσει ενστάσεις για το νομοσχέδιο να συναινέσουν. Οι ακτοπλόοι, πάντως, στηρίζουν τις αλλαγές, καθώς είναι μία αρχή για μια πιο αποτελεσματική λειτουργία του κλάδου, ενώ αντιθέτως οι ναυτεργάτες απειλούν με νέες απεργιακές κινητοποιήσεις εν όψει της ψήφισης του σχεδίου νόμου στη Βουλή. 

 

Οι νέες ρυθμίσεις

 

Ειδικότερα σε ό,τι αφορά την ακτοπλοΐα, με το πολυνομοσχέδιο μεταξύ άλλων:

-Καθορίζεται με απόφαση του υπουργού Ναυτιλίας και Αιγαίου η οργανική σύνθεση του προσωπικού επιβατηγού ή επιβατηγού/οχηματαγωγού πλοίου.

-Μειώνεται η οργανική σύνθεση των επιβατηγών και επιβατηγών/ οχηματαγωγών πλοίων για τη χειμερινή περίοδο.

-Επιτρέπεται με απόφαση του υπουργού η αντικατάσταση πλοίου με άλλο μικρότερο σε μία γραμμή.

-Επιτρέπεται η δρομολόγηση ενός ακόμη πλοίου από τον ίδιο πλοιοκτήτη μόνο για τους θερινούς μήνες στην ίδια γραμμή.

-Μειώνεται ο χρόνος δρομολόγησης των ταχύπλοων πλοίων, στους τέσσερις μήνες, εκ των οποίων οι τρεις συνεχόμενοι.

-Επιτρέπεται η διακοπή εκτέλεσης δρομολογίων για διάστημα μέχρι 45 ημέρες, εφόσον οι ανάγκες της γραμμής καλύπτονται από τα ήδη δρομολογημένα πλοία.

-Διευρύνεται ο αριθμός των περιπτώσεων που η εταιρεία μπορεί να απολύσει το πλήρωμα.

-Επιβάλλεται τέλος υπέρ της χρηματοδότησης των άγονων γραμμών στους Φορείς Διοίκησης και Εκμετάλλευσης Λιμένων, μέχρι 10% των ετήσιων εσόδων τους. 

Αντιδρά η ΠΝΟ

Στο μεταξύ με 24ωρη πανελλαδική προειδοποιητική απεργία των πληρωμάτων σε όλες τις κατηγορίες πλοίων την Τετάρτη 3 Απριλίου 2013 με ώρα έναρξης την 06.00 απαντά η Πανελλήνια Ναυτική Ομοσπονδία στην κατάθεση στη Βουλή του νομοσχεδίου, όπως αποφάσισε σε συνεδρίαση που πραγματοποιήθηκε την Τρίτη το πρωί.

Ωστόσο, όπως διευκρίνιζαν πηγές της ΠΝΟ, σε περίπτωση που το νομοσχέδιο κατατεθεί νωρίτερα στην Ολομέλεια τότε η απεργία θα προκηρυχθεί άμεσα για την ημέρα εκείνη.

 

Στην ανακοίνωση η ΠΝΟ αναφέρει πως η απόφαση για την απεργία είχε ήδη ληφθεί από τις 6 Φεβρουαρίου και σημειώνει πως «το πολυνομοσχέδιο, αποτελεί ταφόπλακα σε ό,τι έχει απομείνει για τους Έλληνες ναυτεργάτες, ιδιαίτερα για εκείνους που απασχολούνται στην επιβατηγό ναυτιλία».

Όπως καταγγέλλουν οι συνδικαλιστικοί εκπρόσωποι των ναυτικών «το νεότερο σχέδιο νόμου που φέρει ο καθ΄ύλην αρμόδιος Υπουργός στη Βουλή για συζήτηση, επιδεινώνει έτι περαιτέρω τις διατάξεις που περιλαμβάνονταν στο αρχικό σχέδιο του ΥΝΑ και ειδικότερα καταργεί εκ βάθρων το ισχύον θεσμικό πλαίσιο, που αφορά, μεταξύ άλλων, τις οργανικές συνθέσεις των πλοίων και την δεκάμηνη απασχόληση στην Ακτοπλοΐα, ενώ προκειμένου για τα ποντοπόρα φορτηγά πλοία, κατεδαφίζει τον θεσμό της Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας, μια και εισάγεται στο χώρο της ναυτικής εργασίας η διαδικασία σύναψης ατομικών συμβάσεων εργασίας, που θα καταρτίζονται μεταξύ του πλοιοκτήτη και του Έλληνα ναυτικού για ναυτολόγηση σε θέση κατώτερου πληρώματος».

 

Στην ανακοίνωση επισημαίνεται ότι «το διεκδικητικό πλαίσιο της παραπάνω απεργίας περιλαμβάνει τα παρακάτω αιτήματα: Άμεση ανάκληση του παραπάνω νομοσχεδίου, επαναφορά των εργασιακών και κοινωνικοασφαλιστικών δικαιωμάτων των ναυτεργατών στο προ των Μνημονίων και των σχετικών Εφαρμοστικών Νόμων καθεστώς., υπογραφή Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας για όλες τις κατηγορίες πλοίων, εφαρμογή των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας και της κείμενης νομοθεσίας, άμεση εξόφληση δεδουλευμένων αποδοχών και αναδρομικών πολλών μηνών στα πληρώματα επιβατηγών πλοίων, ιδιαίτερα εκείνων της Ακτοπλοΐας, άμεση αντιμετώπιση της όξυνσης της ανεργίας στους Έλληνες ναυτεργάτες, καταπολέμηση της λεγόμενης «μαύρης» εργασίας, που ανέρχεται στο 50% του συνόλου των εργαζομένων και ανταπόκριση επιτέλους του Γραφείου Εύρεσης Ναυτικής Εργασίας (ΓΕΝΕ) στο ρόλο για τον οποίον ιδρύθηκε, επαναφορά των παροχών του Οίκου Ναύτου προς τους ναυτεργάτες και τις οικογένειές τους στο φυσικό τους φορέα, τον Οίκο Ναύτου, ώστε να σταματήσει η απαράδεκτη και ταπεινωτική ταλαιπωρία των ναυτεργατών, εν ενεργεία και συνταξιούχων, από τον ΕΟΠΥΥ για την προμήθεια των φαρμάκων τους».

 

Ανοίγει ο δρόμος για επιχειρηματικές ανακατατάξεις;

 

Αναμφισβήτητα το νομοσχέδιο φέρνει νέα δεδομένα για την ακτοπλοΐα, που αφορούν στο καθεστώς δρομολόγησης των πλοίων, την έκτακτη δρομολόγηση ενός επιπλέον πλοίου κατά τους θερινούς μήνες σε γραμμή στην οποία έχει παρουσία όλο το χρόνο, τη η μείωση του χρόνου δρομολόγησης των ταχυπλόων πλοίων.

 

Παράλληλα το σχέδιο νόμου παρεμβαίνει και στις οργανικές συνθέσεις των επιβατηγών οχηματαγωγών πλοίων, τις οποίες μειώνει τόσο στις διεθνείς γραμμές (γραμμές της Αδριατικής) καθ’ όλο το έτος, όσο και στην εσωτερική ακτοπλοΐα κατά τους χειμερινούς μήνες.

 

Εκτιμάται ότι οι προωθούμενες αλλαγές, ανοίγουν το δρόμο και για επιχειρηματικές εξελίξεις με συγχωνεύσεις και συμπράξεις, καθώς δίνεται η δυνατότητα για κοινή αξιοποίηση των επί μέρους στόλων. Ωστόσο τον τόνο για τυχόν συγχωνεύσεις κτλ θα δώσουν οι πιστώτριες τράπεζες (ΑΛΦΑ, Πειραιώς) καθώς αυτές κρταούν τα κλειδιά της όποιας χρηματοδότησης, αλλά και των αναδιαρθρώσεων των δανείων, που ξεπερνούν το ένα δισεκατομμύριο ευρώ. Στο πλαίσιο αυτό η ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών θα είναι ο καταλύτης των όποιων εξελίξεων, όπως άλλωστε θα συμβεί και σε άλλους κλάδους.

 

Πάντως το ότι θα επιτρέπεται π.χ. σε μία εταιρεία η έκτακτη δρομολόγηση ενός επιπλέον πλοίου κατά τους θερινούς μήνες σε γραμμή στην οποία έχει παρουσία όλο το χρόνο, ανοίγει το δρόμο στην εν λόγω εταιρία με την επιλογή κατάλληλων πλοίων να ισχυροποιήσει τη θέση σε μία γραμμή. Επίσης η μείωση του χρόνου δρομολόγησης των ταχυπλόων πλοίων αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο  συνεργασίας εταιρειών που έχουν δρομολογημένα συμβατικά πλοία με εταιρείες που έχουν ταχύπλοα με στόχο τη μείωση του κόστους, όπως άλλωστε ήδη συμβαίνει σε πολλά σημεία π.χ. Κρήτη - ΙταλίαSuperfast – ANEK.