Κορυφαία στελέχη ξένων και ελληνικών τραπεζών επισημαίνουν ότι μάλλον τα χειρότερα βρίσκονται πίσω για τις αγορές ωστόσο ακόμη η κρίση και οι παρενέργειες της δεν έχουν ολοκληρωθεί.
Το μείζον ερώτημα που ανακύπτει είναι ποιες μπορεί να είναι δυνητικά οι παρενέργειες στις οικονομίες και τα χρηματιστήρια τους επόμενους μήνες , πόσο θα επηρεαστεί η πραγματική οικονομία και πόσο θα επηρεαστούν τα κέρδη των τραπεζών και των επιχειρήσεων.
Με βάση την κοινή λογική αν βρίσκονται οι αγορές στα μέσα της κρίσης δηλαδή χρειάσθηκαν 10 με 11 μήνες ώστε να φθάσουν οι αγορές στα μισά αυτής της πρωτοφανούς κρίσης τότε αυτό συνεπάγεται ότι ακόμη απαιτούνται τουλάχιστον 6 με 8μήνες ακόμη ώστε να ξεδιπλωθεί όλο το φάσμα των παρενεργειών στις αγορές και στις οικονομίες.
Όπως έχει αναφέρει το ΔΝΤ οι απομειώσεις κεφαλαίων λόγω των ζημιών θα ανέλθουν στο 1 τρισ δολάρια και έως τώρα έχουν εμφανισθεί περίπου 450 με 480 δισ δολάρια.
Τα χρηματιστήρια τα οποία λειτουργούν ως προεξοφλητικός μηχανισμός των κακών και καλών νέων θα σπεύσουν κάποια στιγμή να προεξοφλήσουν το τέλος της κρίσης.
Όμως λόγω της υφής και των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών αυτής της κρίσης οι διεθνείς επενδυτές πρωτίστως θα επιδιώξουν την σταθεροποίηση των αγορών. Η σταθεροποίηση φαίνεται ότι θα κρατήσει μεγάλο χρονικό διάστημα καθώς κάθε φορά που θα γεννώνται αμφιβολίες νέες πιέσεις θα ασκούνται στα χρηματιστήρια.
Σε αυτή την συγκυρία φαίνεται ότι τα χρηματιστήρια αναζητούν κατεύθυνση αλλά σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να μιλήσει κανείς για σταθεροποίηση. Η διοίκηση της Εθνικής στην Ελλάδα εμφανίζεται πιο αισιόδοξη και υποστηρίζει ότι προς το τέλος του 2008 θα ξεκινήσει έστω και δειλά η ανάκαμψη των χρηματιστηρίων. Στελέχη της Citigroup αναφέρουν ότι οι παρενέργειες της κρίσης θα είναι εμφανείς και μέχρι τις αρχές του 2009 ενώ σχετικά παρόμοιες εκτιμήσεις διατυπώνουν και στελέχη της Morgan Stanley.
Όμως τι θα μπορούσε να συμβεί στο εγγύςή απώτερο μέλλον; Είναι προφανές ότι η περίοδος σταθεροποίησης όποτε ξεκινήσει θα έχει διάρκεια μεγαλύτερη αντίστοιχων περιόδων σταθεροποίησης του πρόσφατου παρελθόντος. Ο πλέον κρίσιμος μήνας για τις αγορές θα είναι ο Σεπτέμβριος και εν συνεχεία ο Νοέμβριος.
Τον Σεπτέμβριο κάποιοι υποστηρίζουν ότι θα εκδηλωθεί το τελευταίο κύμα διόρθωσης στα χρηματιστήρια και τον Σεπτέμβριο με βάση τα αποτελέσματα 9μηνου οι διεθνείς επενδυτές θα αρχίσουν να διαμορφώνουν μια πιο σαφή εικόνα για τις αγορές. Φαίνεται πάντως ότι και ο Φεβρουάριος και εν συνεχεία ο Μάιος του 2009 θα διαμορφώσουν τάση όχι μόνο λόγω των αποτελεσμάτων χρήσης 2008 αλλά και του α΄ τριμήνου του 2009 καθώς έως τότε αναμένονται οι κινήσεις από την ΕΚΤ ενώ θα έχουν ξεδιπλωθεί οι παρενέργειες τις διεθνούς κρίσης στις οικονομίες
Σε αυτή την συγκυρία πολύ ενθαρρυντικό είναι το γεγονός ότι το πετρέλαιο υποχωρεί άρα εκτονώνει σε κάποιο βαθμό τις πληθωριστικές πιέσεις. Στα 110 δολάρια το βαρέλι αναμένεται να δοθεί μάχη καθώς εκεί προσδιορίζεται ένα πολύ τεχνικό σημείο στήριξης για το πετρέλαιο.
Θετικό είναι και το γεγονός ότι το δολάριο ανατιμάται αλλά από την άλλη δεν θα πρέπει να υπάρξει μεγάλη διολίσθηση του ευρώ καθώς οι διεθνείς επενδυτές θα το μεταφράσουν αυτό ως απώλεια της ανταγωνιστικότητας της ΕΕ αλλά και ως αποτέλεσμα της διεθνούς κρίσης στην πραγματική οικονομία της Ευρώπης.
Π Λεωτσάκος
[email protected]
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr