Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr
![Reporter.gr on Google News](/images/google%20news/reporter%20news%20300x100.png)
Η μελέτη περιλαμβάνεται στο έβδομο τεύχος του τέταρτου τόμου της περιοδικής έκδοσης Οικονομία και Αγορές που εξέδωσε η Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών και Προβλέψεων της Eurobank EFG.
Το κεντρικό συμπέρασμα είναι ότι, ανεξαρτήτως της διεθνούς κρίσεως, το ελληνικό υπόδειγμα ανάπτυξης το οποίο βασίστηκε στην εσωτερική ζήτηση προκάλεσε μακροοικονομικές ανισσοροπίες και στρεβλώσεις που το καθιστούν μη διατηρήσιμο. Τα δίδυμα ελλείμματα, ήτοι το δημοσιονομικό και του Ισοζυγίου Τρεχουσών Συναλλαγών (ΙΤΣ), είναι η κορυφαία εκδήλωση της αλυσιτέλειας του συνδυασμού χαμηλή ανταγωνιστικότητα - υψηλή κατανάλωση.Η συνολική δαπάνη, κράτους και ιδιωτών, υπερβαίνει συστηματικά την εθνική παραγωγή με αποτέλεσμα τη συσσώρευση χρεών. Δεν πρόκειται απλώς για ένα ζήτημα οικονομικής διατηρησιμότητας αλλά, τελικώς, έχει και ηθική διάσταση: η γενεά η οποία είναι οικονομικώς δρώσα επί του παρόντος συντηρεί ένα επίπλαστο επίπεδο ευημερίας μετακυλίοντας το κόστος, δηλαδή καταδικάζοντας σε χαμηλότερη ευημερία τις επόμενες γενεές.
Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει δίλλημα μεταξύ πολιτικής σταθεροποίησης και αναπτυξιακής πολιτικής. Η επίτευξη και των δύο στόχων επιβάλλει την ταυτόχρονη επιδίωξή τους με μία στρατηγική διαρθρωτικών αλλαγών για την αύξηση της παραγωγικότητας. Κεντρικοί πυλώνες της προσπάθειας, οι παραγωγικές επενδύσεις και οι εξαγωγές προϊόντων και υπηρεσιών υψηλής ποιότητος. Πρόκειται για ένα νέο μοντέλο οικονομικής εξωστρέφειας. Δεδομένων των χαρακτηριστικών της ελληνικής οικονομίας, αυτή η επιδίωξη είναι αναπόδραστη. Ακόμη περισσότερο, εάν οι πρωτοβουλίες πολιτικής για τη διαρραγή του φαύλου κύκλου υπερχρέωσης καθυστερήσουν ή αποδειχτούν λιποβαρείς, το πρόβλημα θα λυθεί από μόνο του με την καθήλωση της χώρας σε πολυετή στασιμότητα, αν όχι ύφεση, και απόκλιση από τα ευρωπαϊκά επίπεδα ευημερίας. Μάλιστα, σε μία χώρα της οποίας τα χρέη είναι σε ατραπό εκτόξευσης, αυτό δεν είναι καν το χειρότερο σενάριο.
Η παγίωση υψηλού ρυθμού ανάπτυξης 4% την τελευταία δεκαετία, έναντι 2,1% του μέσου όρου της ΕΕ-16, οδήγησε σε πραγματική σύγκλιση (κατά κεφαλήν ΑΕΠ 90,5% μ.ο. Ευρωζώνης). Ωστόσο, το υπόδειγμα ανάπτυξης βασίστηκε σχεδόν αποκλειστικά στην ενίσχυση της εγχώριας ζήτησης και κυρίως της κατανάλωσης. Η ιδιωτική κατανάλωση η οποία συνιστά σήμερα ποσοστό 72% του ΑΕΠ (μ.ο. Ευρωζώνης 58,8%), αναμένεται ότι θα επιβραδυνθεί εφεξής. Ομοίως θα επιβραδυνθεί η δημόσια κατανάλωση και οι πιστώσεις προς τα νοικοκυριά. Οι συνολικές επενδύσεις στήριξαν και αυτές στο παρελθόν την ταχεία ανάπτυξη (23,4% του ΑΕΠ έναντι μ.ο. Ευρωζώνης 21,4%), αν και το 1/3 περίπου των επενδύσεων αφορούσε το λιγότερο παραγωγικό τμήμα τους, την κατασκευή κατοικιών. Η διεθνής κρίση επέτεινε την επιβράδυνση των επενδύσεων η οποία παρατηρείται ήδη από το 2006. Αντιθέτως, ο εξωτερικός τομέας της οικονομίας λειτουργεί ανασταλτικά στην ανάπτυξη. Αφενός, η Ελλάδα παραμένει σήμερα μία σχετικά κλειστή οικονομία. Αφετέρου, οι πόροι τους οποίους αφαιρούν οι εισαγωγές υπέρ-αντισταθμίζουν σημαντικά τη θετική συμβολή των εξαγωγών. Η διαρκής συσσώρευση ευμεγεθών εξωτερικών ελλειμμάτων (14% του ΑΕΠ ή 44 δις το 2007 και 2008, 11,5% του ΑΕΠ περίπου φέτος) οδήγησε το εξωτερικό χρέος της χώρας στο εξωφρενικό ποσοστό του 163% του ΑΕΠ. Παράλληλα, μεγεθύνεται και το δημόσιο χρέος. Στο τέλος του έτους θα έχει ανέλθει στο 113,4% του ΑΕΠ με τάση εκτόξευσης τα επόμενα έτη.
Η μελέτη υπολογίζει ότι, ακόμα και αν πραγματοποιηθούν διαρθρωτικές αλλαγές οι οποίες θα διπλασιάσουν τον πραγματικό (αποπληθωρισμένο) ρυθμό αύξησης των εξαγωγών στο 10%, εάν ο ρυθμός αύξησης των εισαγωγών παραμείνει στο 4% θα απαιτηθούν 8 έτη για να ισοσκελιστεί το ισοζύγιο αγαθών και υπηρεσιών. Αν συνυπολογιστούν και τα αυξανόμενα ελλείμματα του Ισοζυγίου Εισοδημάτων, ακόμα και η αισιόδοξη υπόθεση της ετήσιας αύξησης των εξαγωγών κατά 10% θα οδηγήσει σε αυξανόμενη απόκλιση του ελλείμματος του ΙΤΣ! Για να ισοσκελιστεί το Ισοζύγιο Πληρωμών σε 5 έτη, με δεδομένους τους ρυθμούς αύξησης των εισαγωγών και του ελλείμματος του Ισοζυγί