Ενδεικτική είναι με βάση στοιχεία της Nielsen, η κίνηση με τις πωλήσεις του οργανωμένου λιανεμπορίου στην κατηγορία αλκοολούχων ποτών, όπου ανάλογα το προϊόν υπήρξε και αύξηση μεταξύ 30% και 70% (το ρούμι +67,7%, τα κρασιά +49,1%, το ουίσκι +43,6% αλλά και οι μπύρες +27,3%).
Συνολικά, ο επιπλέον τζίρος που απέσπασαν οι αλυσίδες supermarket στην πανδημία ξεπέρασε τα 900 εκατ. ευρώ ενώ η τάση αποτυπώνεται ειδικότερα στον κλάδο τροφίμων και ποτών με τζίρο 200 εκατ. ευρώ το 2020 από 40 εκατ. ευρώ το 2019.
Σε ποσοστό η αξία του τομέα τροφίμων και ποτών αυξήθηκε κατά 4,2% στα φυσικά καταστήματα σε αντίθεση π.χ. με τα προϊόντα προσωπικής περιποίησης ή τα καθαριστικά σπιτιού που έγραψαν αρνητικό πρόσημο συγκρινόμενα με το αντίστοιχο τρίμηνο πέρυσι.
Πάντως για φέτος όπως αναφέρθηκε χθες στο 11ο συνέδριο σελφ σέρβις Food Retail Forum, η IRI έχει επεξεργαστεί εναλλακτικά σενάρια με βάση το πώς και για πόσο θα υπάρξει επιστροφή στην κανονικότητα και προβλέπει ότι οι πωλήσεις των ταχυκίνητων καταναλωτικών προϊόντων θα υποχωρήσουν από 2,3% έως 5,4% σε σχέση με το 2020. Στην περίπτωση μάλιστα της επιστροφής στην κανονικότητα με ανοικτά τα μαγαζιά και την εστίαση τότε η πτώση των πωλήσεων θα διαμορφωθεί στο 5,4%.
Στον αντίποδα πάντως η NielsenIQ με βάση τις τελευταίες της ανακοινώσεις, θεωρεί ότι οι καταναλωτικές συνήθειες της πανδημίας έχουν παγιωθεί και προβλέπει με βάση τα δύο σενάρια που είχε παρουσιάσει στα τέλη Μαρτίου, ανάπτυξη 2,1% έως 6% με απόκλιση +/-1. Ήδη το πρώτο τρίμηνο οι πωλήσεις του οργανωμένου λιανεμπορίου κινήθηκαν θετικά σε αξία, στο +1,9% με τα FMCGs στο σύνολό τους παρουσιάζουν σχετικά πιο μετριοπαθή τάση, στο +1,2% ενώ τα φρέσκα και επί ζυγίω προϊόντα σημείωσαν αύξηση +1,5%.
Πέρα πάντως από τι σηματοδοτεί η επανεκκίνηση της αγοράς και της οικονομίας για την επόμενη ημέρα του οργανωμένου λιανεμπορίου η «κόντρα» με την εστίαση θα είναι από τα ενδιαφέροντα σημεία ανάλυσης για την αποτύπωση της επόμενης μέρας σε σχέση με τάσεις κατανάλωσης και συνήθειες. Κι αυτό αφορά βέβαια και πολλούς κλάδους στην όλη αλυσίδα αξίας.
Ειδικά τον κλάδο των αλκοολούχων η απώλεια του 60% των πωλήσεων πέρυσι λόγω του lockdown δεν μπορεί να υπερκαλυφθεί από τα σούπερ μάρκετ. Γι’ αυτό ο κλάδος προσδοκά πολλά για την επιβίωσή του από το άνοιγμα της αλυσίδας αξίας και πάλι με αιχμή την εστίαση. Ένα από αυτά είναι και η αντιμετώπιση του λαθρεμπορίου που σε περίπτωση ανοίγματος εκτιμάται ότι θα απλώσει τα πλοκάμια του.
Πάντως με εκτεταμένο στρατηγικό σχέδιο που περιλαμβάνει ένα κύκλο 78.400 ελέγχων σε τσιγάρα, καύσιμα και λαθραία οινοπνευματώδη αλλά και ενίσχυση 38 Τελωνείων σε όλη την Επικράτεια η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων σκοπεύει να απαντήσει στη μεγάλη πρόκληση αντιμετώπισης του λαθρεμπορίου.
Βέβαια η παρέμβαση στο μέτωπο των ελέγχων είναι η μία όψη μιας συγκρατημένης στρατηγικής. Η άλλη έχει να κάνει με το μέτωπο των φόρων καθώς εκεί κείται και το κίνητρο των λαθρεμπόρων. Χαρακτηριστικό είναι το τι συμβαίνει στα αλκοολούχα ποτά.
Η Ελλάδα κατατάσσεται στην 1η θέση στην ΕΕ-27 σε σχέση με το κατά κεφαλήν εισόδημα αναφορικά με το ύψος του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ) των αλκοολούχων ποτών, ενώ ταυτόχρονα ο ΕΦΚ είναι έως και 4,5 φορές υψηλότερος από το μέσο όρο γειτονικών και τουριστικά ανταγωνιστικών χωρών. Αυτή η συνθήκη έχει οδηγήσει τη χώρα σε δυσμενή θέση καθώς έχει αποδειχθεί ότι η υψηλή φορολογία αυξάνει σημαντικά τα κίνητρα λαθρεμπορίου και παραβατικότητας.
Έτσι στην ΑΑΔΕ, με βάση το Επιχειρησιακό Σχέδιο για φέτος προετοιμάζονται για το καλοκαίρι, αφού το άνοιγμα της εστίασης, της οικονομίας και των συνόρων, θα δώσει επιπλέον κίνητρα στα κυκλώματα λαθρεμπορίας.
Γιώργος Αλεξάκης
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr