Αυτό δείχνουν τα στοιχεία των εργολάβων αλλά και η απτή πραγματικότητα στον τομέα των μεγάλων δημόσιων έργων, την ώρα που η κυβέρνηση ετοιμάζει θεσμικές παρεμβάσεις στις δημόσιες υποδομές χωρίς όμως να ανατρέπει το υφιστάμενο καθεστώς.
Οι εργολάβοι, τα μέλη του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Ανώτατης Τάξης (ΣΤΕΑΤ), υποστηρίζουν ότι σε αρκετές περιπτώσεις το τελικό κόστος υπερβαίνει κατά πολύ τον αρχικό προϋπολογισμό μέσω συμπληρωματικών συμβάσεων, εργολαβιών σκούπα και αυξημένου χρηματοοικονομικού κόστους. Η μη ολοκλήρωση εργολαβιών σε αρκετές περιπτώσεις οδηγεί σε νέες συμβάσεις τύπου «σκούπα», με σημαντικές αυξήσεις στο τελικό κόστος, ξεπερνώντας συνήθως τον προϋπολογισμό και με χρόνους υλοποίησης σημαντικά μεγαλύτερους από τους προγραμματισμένους.
Η Μειοδοσία, χωρίς υποστήριξη με κατάλληλα εργαλεία, προκαλεί μεγάλο πρόβλημα. Η αυξημένη εγγυοδοσία δεν αντιμετώπισε της υπέρμετρες εκπτώσεις, αντίθετα παρουσιάστηκαν υπερβάσεις κόστους - συμπληρωματικές συμβάσεις που χρησιμοποιούνταν για να καλυφθούν ατέλειες - προβλήματα σχεδιασμού (απαλλοτριώσεις, γεωτεχνικές - αρχαιολογικές έρευνες, αδειοδότηση χώρων εναπόθεσης προϊόντων, καθαιρέσεων & εκσκαφών, κ.λπ.). Η δε μη ολοκλήρωση εργολαβιών σε αρκετές περιπτώσεις οδηγεί σε νέες συμβάσεις τύπου «σκούπα», με σημαντικές αυξήσεις στο τελικό κόστος, ξεπερνώντας συνήθως τον προϋπολογισμό, και με χρόνους υλοποίησης σημαντικά μεγαλύτερους από τους προγραμματισμένους.
Υπάρχει πλήθος περιπτώσεων οδικών, σιδηροδρομικών και άλλων έργων στα οποία παρατηρήθηκε μεν μεγάλη έκπτωση, ακόμα και στο 50%, όμως τα έργα κόστισαν ακόμα και 2 ή 3 φορές τον αρχικό προϋπολογισμό, ενώ οι εργασίες ακόμα «σέρνονται» αν και έχουν περάσει ήδη 4-5 χρόνια από την θεωρητική ημερομηνία ολοκλήρωσης, βάσει της αρχικής σύμβασης!
Μάλιστα, σύμφωνα με μελέτη που βασίστηκε σε δείγμα 706 έργων που δημοπρατήθηκαν την τελευταία 15ετία, η οποία αποδεικνύει ότι ένα στα τρία έργα ανατέθηκε με έκπτωση από 40% έως 60%, δείχνει ότι όχι μόνο τα έργα δεν έγιναν με την έκπτωση που προσέφεραν οι όμιλοι, αλλά στο τέλος ξεπέρασαν και τον αρχικό προϋπολογισμό. Για παράδειγμα, σε ομάδα τεσσάρων οδικών έργων συνολικού προϋπολογισμού δημοπράτησης 526 εκατ. ευρώ τα οποία ανατέθηκαν με κόστος 384,2 εκατ. ευρώ λόγω της έκπτωσης που έδωσαν οι όμιλοι, τελικά, το κόστος για το δημόσιο εκτοξεύθηκε στα 555,7 εκατ. ευρώ μέσω δύο εργολαβιών – «σκούπα». Αν προστεθεί και το επιπλέον χρηματοδοτικό κόστος για το δημόσιο, τότε η συνολική δαπάνη αγγίζει τα 600 εκατομμύρια, χωρίς να έχει ολοκληρωθεί το έργο.
Στην περίπτωση ενός σιδηροδρομικού έργου, το δημόσιο πάλι βγήκε χαμένο τόσο σε χρήμα όσο και σε... χρόνο. Σιδηροδρομικό έργο ύψους 250 εκατ. ευρώ, με αρχικό συμβατικό κόστος ήταν 110 εκατ. ευρώ λόγω έκπτωσης 56%, χωρίς να έχει ολοκληρωθεί έχει κοστίσει μέχρι σήμερα 348 εκατ. ευρώ και από 44 μήνες που ήταν ο εκτιμώμενος χρόνος υλοποίησης έχει φτάσει τους 171 μήνες.
Γιώργος Παπακωνσταντίνου
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr