Το ελληνικό μέλι θεωρείται ως το καλύτερο του κόσμου, δεδομένου ότι η ανωτερότητά του οφείλεται στη μεγάλη βιοποικιλότητα (μεγάλος αριθμός διαφορετικών φυτών), στις εδαφολογικές, κλιματικές συνθήκες της χώρας μας και στο υψηλό γνωστικό επίπεδο, επαγγελματισμό και μεράκι του Έλληνα μελισσοκόμου. Υστερεί όμως σε brand name. Η τυποποίηση -μεταποίηση αυτό το πρόβλημα έρχεται να λύσει. Το ελληνικό μέλι να αποκτήσει την προστιθέμενη αξία που του αναλογεί.

Οι Έλληνες παραγωγοί μπορούν λοιπόν να δημιουργήσουν συνεργαζόμενοι μεταξύ τους, σύγχρονες μονάδες μεταποίησης-τυποποίησης, καθώς με τον τρόπο αυτό θα πετύχουν τόσο την ευχερέστερη διάθεση των προϊόντων που παράγει η κυψέλη, όσο και την αύξηση της προστιθέμενης αξίας τους.

Συγκεκριμένα, το πρόγραμμα "Αλέξανδρος Μπαλτατζής" επιχορηγεί μεταποιητικές δραστηριότητες, με το ελάχιστο ποσό επένδυσης στα 100.000 ευρώ και την προϋπόθεση ότι το ποσοστό ιδίας συμμετοχής θα είναι 25% (αν υπάρξει τραπεζικός δανεισμός). Το ύψος της επιδότησης μπορεί να φτάσει και το 65% για μονάδες που θα δημιουργηθούν για παράδειγμα σε μικρά νησιά. Αιτήσεις γίνονται δεκτές μέχρι το τέλος του 2015 και μέχρι εξάντλησης του προϋπολογισμού του προγράμματος (100 εκατ. ευρώ), το οποίο αφορά όλους τους τομείς μεταποίησης.

Ιδιαίτερα σημαντική είναι η δυνατότητα που παρέχει το πρόγραμμα στους μελισσοκόμους να συνεταιρισθούν μεταξύ τους και να καταθέσουν από κοινού τις επενδυτικές τους προτάσεις. Δηλαδή το πρόγραμμα στόχο έχει να υπερκεράσει τυχόν εμπόδια, που δεν θα επέτρεπαν σε κάποιους μελισσοκόμους να καταθέσουν μόνοι τους επενδυτική πρόταση.

Το πρόγραμμα κινείται στη λογική να καταστεί εφικτή η επένδυση για όσο το δυνατόν μεγαλύτερη μερίδα μελισσοκόμων, καθώς το ελάχιστο όριο της επένδυσης είναι υψηλό, στα 100.000 ευρώ. Άλλωστε δεν πρέπει να ξεχνά κανείς ότι το πρόγραμμα απαιτεί από τον ιδιώτη- επενδυτή συμμετοχή στην επένδυση, με ποσοστό 25% εφόσον στο χρηματοδοτικό σχήμα της επένδυσης θα έχει προβλεφτεί και η λήψη μεσομακροπρόθεσμου δανείου.

Συνεπώς πρόκειται για χρηματοδοτικό εργαλείο που μέσα από τη σύμπραξη πολλών ανθρώπων μαζί ενισχύει τη δυνατότητα υποβολής επενδυτικών προτάσεων σε μεγάλο βαθμό δίνοντας ελπίδα πραγματοποίησης της κάθε σωστής οικονομοτεχνικής επενδυτικής πρότασης.

Δικαιολογητικά

Τα δικαιολογητικά που πρέπει να κατατεθούν για την άδεια ίδρυσης και λειτουργίας είναι εκτός από την αίτηση με τα στοιχεία της επιχείρησης, τοπογραφικό οικοπέδου, κάτοψη των εγκαταστάσεων με λεπτομερή απεικόνιση και περιγραφή των χώρων.

• Τεχνική περιγραφή του εξοπλισμού, με μνεία στη δυναμικότητα και την απαρίθμηση των μηχανημάτων και της τοποθέτησής τους στον χώρο.
• Περιγραφή παραγωγικής διαδικασίας, με μνεία στην ημερήσια δυναμικότητα, στις γραμμές παραγωγής και στο είδος της πρώτης ύλης και των τελικών προϊόντων. Μελέτη και εφαρμογή συστήματος HACCP.
• Μελέτη, έγκριση περιβαλλοντικών όρων.
• Άδεια διάθεσης λυμάτων.
• Βεβαίωση χρήσης χώρου (από την πολεοδομία).

Αφού εγκριθεί η άδεια ίδρυσης και λειτουργίας, στη συνέχεια απαιτείται η έγκριση κωδικού αριθμού της εγκατάστασης, που δίνεται από τον ΕΦΕΤ.

Οι δαπάνες και οι δικαιούχοι

Οι επενδυτικές προτάσεις που καλύπτει το νέο πρόγραμμα αφορούν:

• Τον εκσυγχρονισμό, χωρίς αύξηση δυναμικότητας, μονάδων τυποποίησης, επεξεργασίας, μεταποίησης και συσκευασίας μελιού.
• Την ίδρυση μικρών μονάδων τυποποίησης και συσκευασίας μελιού σε ορεινές και νησιωτικές περιοχές.
• Την ίδρυση, τον εκσυγχρονισμό και την επέκταση μονάδων για παραγωγή σακχαρωδών προϊόντων με βάση το μέλι.

Οι δικαιούχοι της ενίσχυσης πρέπει:

• Να μη βρίσκονται υπό πτώχευση, εκκαθάριση ή αναγκαστική διαχείριση.
• Να μην εκκρεμεί εις βάρος τους ανάκτηση ενίσχυσης για παραβάσεις σε ομοειδείς δραστηριότητες.
• Να μην είναι προβληματικές επιχειρήσεις κατά την έννοια των κοινοτικών κατευθυντήριων – γραμμών όσον αφορά κρατικές ενισχύσεις για τη διάσωση και την αναδιάρθρωση προβληματικών επιχειρήσεων.
• Να τηρούν βιβλία Β” ή Γ” κατηγορίας.
• Να υποβάλλουν στα επενδυτικά τους σχέδια δαπάνες που δεν έχουν υποβληθεί σε άλλο πρόγραμμα που χρηματοδοτείται από εθνικούς ή κοινοτικούς πόρους.
• Να δεσμευτούν ότι τα επενδυτικά τους σχέδια δεν έχουν υποβληθεί, ούτε θα υποβληθούν για ένταξη σε άλλο πρόγραμμα που χρηματοδοτείται από εθνικούς ή κοινοτικούς πόρους.
• Να υποβάλλουν αυτόνομα και λειτουργικά επενδυτικά σχέδια με ολοκληρωμένο χαρακτήρα.
• Να μπορούν να καταδειχθούν η φερεγγυότητα και η οικονομική βιωσιμότητα.
• Να περιγράφουν εκτενώς και με σαφήνεια τον τρόπο κάλυψης της ιδίας συμμετοχής, με ίδια κεφάλαια ή και δανεισμό. Σημειώνεται ότι το ύψος των ιδίων κεφαλαίων δεν μπορεί να είναι μικρότερο του 25% του αιτούμενου κόστους της επένδυσης.
• Να μην είναι υπό ίδρυση.

Με βασικό μάλιστα στόχο την άμεση υλοποίηση των επενδύσεων του νέου προγράμματος, κύριο χαρακτηριστικό της νέας κοινής υπουργικής απόφασης που διέπει το εν λόγω μέτρο 123Α «Αύξηση της αξίας των γεωργικών προϊόντων» είναι η επιτάχυνση διαδικασιών αξιολόγησης, έτσι ώστε να μην αντιμετωπιστούν ξανά φαινόμενα καθυστέρησης έγκρισης των αιτήσεων για χρηματοδοτήσεις των υποψήφιων επενδυτών.

Μια μονάδα τυποποίησης μελιού

Η ίδρυση μίας μεταποιητικής – τυποποιητικής μονάδας μελιού γίνεται στο πλαίσιο της καθετοποίησης της εκμετάλλευσης. Η εγκατάσταση και η λειτουργία των εργαστηρίων μπορεί να γίνει σε χώρο από 40 τ.μ. τουλάχιστον έως 100 τ.μ., σύμφωνα την παραγωγή, εφόσον βρίσκονται σε επαρχιακές πόλεις ή κωμοπόλεις, οι διαδικασίες παραγωγής απαιτούν απλές εγκαταστάσεις και εξοπλισμό και τα προϊόντα τους διαθέτονται χονδρικώς, εξ ολοκλήρου ή εν μέρει, σε καταστήματα λιανικής πώλησης αποκλειστικά της περιοχής τους.

Οι άδειες που απαιτούνται (άδεια ίδρυσης, λειτουργίας και αριθμός έγκρισης) για να λειτουργήσουν οι τυποποιητικές μονάδες μελιού εκδίδονται από τις περιφέρειες (πρώην νομαρχίες) και συγκεκριμένα από το Τμήμα Κτηνιατρικής της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της οικίας περιφερειακής ενότητας.

Για την έκδοση της άδειας απαραίτητη προϋπόθεση είναι η έγκριση των περιβαλλοντικών όρων και η άδεια εγκατάστασης από τη Διεύθυνση Ανάπτυξης της οικίας περιφερειακής ενότητας. Η άδεια χωρίζεται σε δύο στάδια: την άδεια εγκατάστασης και την άδεια λειτουργίας.

Η άδεια εγκατάστασης εκδίδεται πρώτα και ο επιχειρηματίας έχει τη δυνατότητα να εγκαταστήσει τον εξοπλισμό. Στο χρονικό διάστημα που ορίζει η άδεια εγκατάστασης, με τη μονάδα πλήρως εγκατεστημένη και μετά τη βεβαίωση καταλληλότητας από το Τμήμα Κτηνιατρικής της αρμόδιας Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας.

Το κόστος εγκατάστασης ενός μελισσιού

Το κόστος αγοράς ενός μελισσιού κυμαίνεται από 60 έως 100 ευρώ, ενώ το κόστος αγοράς της κυψέλης φτάνει τα 40 ευρώ. Δηλαδή το κόστος για 10 κυψέλες διαμορφώνεται από τα 1.000 – 1.400 ευρώ.

Για παράδειγμα, μία κυψέλη στην ηπειρωτική Ελλάδα μπορεί να δώσει μέχρι τρεις φορές τον χρόνο μέλι. Και κατά μέσον όρο 12 κιλά μέλι τη φορά. Δηλαδή 30 με 36 κιλά μέλι, με την τιμή του να κυμαίνεται από τα 10 ευρώ το κιλό (για τα συμβατικά μέλια) και να φτάνει τα 22 ευρώ το κιλό για τα βιολογικά μέλια. Ο απαραίτητος εξοπλισμός, που είναι η μάσκα, το καπνιστήρι, το ξέστρο, ο μελιτοεξαγωγέας και το δοχείο μελιού (ανοξείδωτο βαρέλι) κοστίζουν γύρω στα 1.000 ευρώ.