Το Reporter.gr απευθύνθηκε στον Burak Ünveren, συντάκτη στην τουρκική έκδοση της Deutsche Welle στη Γερμανία, ο οποίος μοιράζεται αποκλειστικά μαζί μας τις εκτιμήσεις του για το πολιτικό μέλλον του Εκρέμ Ιμάμογλου, την στάση της τουρκικής κοινότητας στη Γερμανία και τον αντίκτυπο των τελευταίων ημερών για τη θέση της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ αλλά και τις σχέσεις της με την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη του Burak Ünveren στον Γιώργο Ραυτόπουλο

Η σύλληψη του Δημάρχου Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου οδήγησε την Τουρκία σε μία βαθιά πολιτική κρίση. Πιστεύετε ότι θα υπάρξει μία γρήγορη εκτόνωση ή ανησυχείτε ότι θα υπάρξει περαιτέρω αποσταθεροποίηση; Ποιο εκτιμάτε είναι το μέλλον του ίδιου του Ιμάμογλου;

Κατά τη γνώμη μου, η αντιδημοκρατική δράση και οι τάσεις αποσταθεροποίησης δεν συμβαδίζουν απαραίτητα. Υπάρχουν αρκετά παραδείγματα αυταρχικών καθεστώτων στον κόσμο που είναι εξαιρετικά σταθερά.

Στην περίπτωση της Τουρκίας, δεν περιμένω αποσταθεροποίηση. Οι φοιτητές είναι στους δρόμους, όπως και οι πολίτες - αλλά θα μου προκαλούσε έκπληξη αν παρέμενε η σημερινή κατάσταση για μεγάλο χρονικό διάστημα. Εάν η κοινωνική αντίσταση των υποστηρικτών του Ιμάμογλου συνεχιστεί, η τουρκική κυβέρνηση πιθανόν να «ανεβάσει ταχύτητα».

Γενικότερα, είναι δύσκολο να προβλέψει κανείς πώς θα εξελιχθούν οι τρέχουσες εξελίξεις στο εγγύς μέλλον. Υπό τις παρούσες συνθήκες, κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα τι επιφυλάσσει το μέλλον για τον Ιμάμογλου. Στην καλύτερη περίπτωση, λίγοι εκπρόσωποι του δικαστικού σώματος που βρίσκονται κοντά στην κυβέρνηση γνωρίζουν την απάντηση σε αυτό το ερώτημα- αλλά εκτιμώ ότι ακόμη και αυτοί δεν έχουν πλήρη εικόνα.

Το ακριβές κίνητρο πίσω από τις τελευταίες εξελίξεις παραμένει προς το παρόν ασαφές. Έχω όμως την εξής υποψία: Πολλοί παρατηρητές έχουν αναγνωρίσει ένα είδος «απόπειρας εκδημοκρατισμού» στην Τουρκία κατά τη διάρκεια των τελευταίων μηνών. Το υπόβαθρο αυτής της προσπάθειας ήταν ότι η κυβερνητική συμμαχία του ΑΚΡ και του MHP είχε προχωρήσει μια διαδικασία συμφιλίωσης με το ΡΚΚ - με επίσημο στόχο το τελευταίο να καταθέσει τα όπλα μετά από δεκαετίες ένοπλης σύγκρουσης με το τουρκικό κράτος. Η κίνηση αυτή ήρθε από το πουθενά στα τέλη του περασμένου έτους - και μέχρι στιγμής κανείς δεν έχει καταφέρει να εξηγήσει πώς προέκυψε.

Η επιδίωξη συμφιλίωσης με μια ένοπλη τρομοκρατική οργάνωση και η σύλληψη του σημαντικότερου υποψηφίου προέδρου λίγες εβδομάδες αργότερα φαίνονται εκ πρώτης όψεως ως αντιφατικά γεγονότα. Ίσως όμως όλα αυτά να αποτελούν μέρος ενός ευρύτερου πολιτικού σκεπτικού, για να αποτραπεί ή να αποδυναμωθεί η ενότητα των δυνάμεων της αντιπολίτευσης. Και αυτό φαίνεται να έχει επιτευχθεί προς το παρόν.

Ως γνωστόν στη Γερμανία υπάρχει μία μεγάλη τουρκική κοινότητα. Πώς ερμηνεύει εκείνη τις τελευταίες εξελίξεις;

Οι εξελίξεις στην Τουρκία έχουν διασυνοριακή σημασία. Παρακολουθούνται στενά και συζητούνται έντονα και εδώ στη Γερμανία. Η Γερμανία παρακολουθεί γενικά τα γεγονότα στην Τουρκία με μεγάλη εγρήγορση. Τις τελευταίες ημέρες Γερμανοί πολιτικοί τουρκικής καταγωγής έχουν επίσης ασκήσει έντονη κριτική για τις τρέχουσες εξελίξεις. Μετά τη σύλληψη του Ιμάμογλου, εκατοντάδες άνθρωποι βγήκαν στους δρόμους στο Βερολίνο για να διαμαρτυρηθούν για την απόφαση αυτή.

Παρ' όλα αυτά, δεν μπορεί να γίνει λόγος για ενιαία στάση της τουρκικής κοινότητας στη Γερμανία. Διάφορες μελέτες και εκλογικά αποτελέσματα δείχνουν ότι η πλειονότητα των λεγόμενων Τουρκογερμανών υποστήριξε τον πρόεδρο Ερντογάν στις τελευταίες εκλογές. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι όλοι αυτοί θα συνεχίσουν να τον στηρίζουν. Υπάρχει επίσης μια μεγάλη ομάδα ανάμεσα στους Τούρκους της Γερμανίας που είναι επικριτική απέναντι στην τουρκική κυβέρνηση.

Θα επιβαρύνουν μακροπρόθεσμα τα τελευταία γεγονότα και η σύλληψη του Ιμάμογλου τη θέση της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ και τη σχέση της με την Ευρωπαϊκή Ένωση;

Οι σχέσεις της Τουρκίας με το ΝΑΤΟ μπορούν ουσιαστικά να επιβαρυνθούν σοβαρά μόνο από τη στενότερη συνεργασία με την Κίνα ή τη Ρωσία. Ούτε οι πολιτικές εξελίξεις στη χώρα ούτε οι εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο με τη νατοϊκή σύμμαχο Ελλάδα έχουν διαταράξει σημαντικά τη σχέση μέχρι σήμερα. Ειδικά υπό τις παρούσες συνθήκες, το ΝΑΤΟ φαίνεται όλο και περισσότερο να είναι μια «συναλλακτική συμμαχία» - και σχεδόν κανείς εκεί δεν ενδιαφέρεται για το τι συμβαίνει στην Τουρκία ή για την δημοκρατία στην χώρα. Εξάλλου, η Τουρκία διαθέτει τον δεύτερο μεγαλύτερο στρατό εντός του ΝΑΤΟ – και επομένως εκείνο δεν θέλει να την χάσει εξαιτίας «πολιτικών ευαισθησιών».

Η ΕΕ, ωστόσο, είναι μια διαφορετική ιστορία. Οι σχέσεις μεταξύ της Τουρκίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι από καιρό τεταμένες. Η τουρκική πλευρά συμπεριφέρεται σαν να πασχίζει ακόμη να ενταχθεί στην ΕΕ, ενώ η ευρωπαϊκή πλευρά συμπεριφέρεται σαν να είναι πράγματι εφικτό αυτό κάποια στιγμή.

Το γεγονός ότι η ΕΕ έχει επιδείξει ιδιαίτερη στάση στην περίπτωση του Ιμάμογλου οφείλεται εν μέρει στο γεγονός ότι οι Βρυξέλλες θα τον προτιμούσαν ως μελλοντικό πρόεδρο - και ακόμη και οι επικριτές και οι υποστηρικτές της κυβέρνησης στην Τουρκία θα συμφωνούσαν πιθανώς σε αυτό. Η συμπεριφορά του Ιμάμογλου στην εξωτερική πολιτική έχει ενισχύσει αυτή την εντύπωση: Για παράδειγμα, μέσω των επισκέψεών του στο Βερολίνο και το Μόναχο ή της συνάντησής του με τον Γερμανό πρόεδρο Steinmeier, ο οποίος μάλιστα τον υποδέχθηκε πριν από τον Ερντογάν πέρυσι. Το γεγονός ότι ο Ιμάμογλου αυτοπροβλήθηκε με τόση επιτυχία και αυτοπεποίθηση ως πιθανό εκπρόσωπο ολόκληρης της χώρας είναι πιθανώς ένας από τους λόγους για τους οποίους ο ρόλος του ενόχλησε την κυβέρνηση.

Παρά την επιθυμία της Δύσης να διαμορφώσει τον κόσμο σύμφωνα με τα δικά της συμφέροντα και τις δικές της ιδέες, η πολιτική πραγματικότητα στην Τουρκία δεν είναι άσπρη-μαύρη. Υπό μια πιθανή προεδρία του Ιμάμογλου, οι προτεραιότητες της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής θα μετατοπίζονταν πιθανώς και η Άγκυρα θα μπορούσε να επιδιώξει την εξομάλυνση των σχέσεων με τη Δύση. Αλλά θα ήταν λάθος να πιστέψουμε ότι ένας πρόεδρος Ιμάμογλου θα ήταν αυτομάτως 100% φιλοευρωπαϊκός. Σε αυτό ακριβώς το σημείο πολλοί Ευρωπαίοι παρατηρητές κάνουν το λάθος να βλέπουν την πολιτική μιας χώρας σε δυαδικές κατηγορίες.

Ανεξάρτητα από το ποιος θα κυβερνήσει την Τουρκία στο μέλλον, η Άγκυρα θα συνεχίσει να υπερασπίζεται ορισμένες γεωπολιτικές και στρατηγικές θέσεις, ακόμη και αν δεν αρέσουν στις Βρυξέλλες, το Βερολίνο, το Παρίσι ή την Ουάσινγκτον. Η Ευρώπη θα πρέπει να προετοιμαστεί γι' αυτό - αν βρίσκει ακόμα το χρόνο ανάμεσα στις υπόλοιπες παγκόσμιες προκλήσεις.

Ακολουθήστε το reporter.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr