Η συμφωνία ήρθε μετά από περισσότερες από δύο εβδομάδες σκληρών διχασμών και σπασμωδικών διαπραγματεύσεων, που στιγματίστηκαν από μποϊκοτάζ, πολιτικούς καυγάδες και ανοιχτούς πανηγυρισμούς για τα ορυκτά καύσιμα.
Σε ορισμένα σημεία υπήρχε φόβος ότι οι συνομιλίες θα κατέρρεαν, καθώς ομάδες που εκπροσωπούσαν ευάλωτα μικρά νησιωτικά κράτη και τις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες αποχώρησαν από τις διαπραγματεύσεις το Σάββατο. Αλλά στις 2:40 τα ξημερώματα τοπική ώρα την Κυριακή, περισσότερες από 30 ώρες μετά τη λήξη της προθεσμίας, έκλεισε τελικά η συμφωνία μεταξύ σχεδόν 200 χωρών.
«Οι άνθρωποι αμφέβαλλαν ότι το Αζερμπαϊτζάν θα μπορούσε να τα καταφέρει. Αμφέβαλλαν ότι όλοι θα μπορούσαν να συμφωνήσουν. Έκαναν λάθος και στα δύο», είπε ο Μουχτάρ Μπαμπάγιεφ, βετεράνος της κρατικής εταιρείας πετρελαίου του Αζερμπαϊτζάν και πρόεδρος της COP29.
Τα 300 δισεκατομμύρια δολάρια θα διατεθούν σε ευάλωτα, φτωχότερα έθνη για να τα βοηθήσουν να αντιμετωπίσουν τις ολοένα και πιο καταστροφικές ακραίες καιρικές συνθήκες και να κατευθύνουν τις οικονομίες τους προς την καθαρή ενέργεια.
Το ποσό στο οποίο δεσμεύτηκαν, ωστόσο, επισημαίνει το CNN, είναι πολύ χαμηλότερο από τα 1,3 τρισεκατομμύρια δολάρια που λένε οι οικονομολόγοι ότι είναι απαραίτητα για να βοηθήσουν τις αναπτυσσόμενες χώρες να αντιμετωπίσουν μια κλιματική κρίση στην οποία έχουν ελάχιστα συμβάλλει οι ίδιες και υπήρξε οργισμένη αντίδραση από πολλές αναπτυσσόμενες χώρες.
Σε μια εν θερμώ ομιλία αμέσως μετά την απόφαση, ο εκπρόσωπος της Ινδίας Τσάντνι Ράινα χαρακτήρισε τα 300 δισεκατομμύρια δολάρια «αβυσσαλέα φτωχά» και ένα «αδύναμο ποσό», αποκαλώντας τη συμφωνία «τίποτα περισσότερο από μια οπτική ψευδαίσθηση» και ανίκανη «να αντιμετωπίσει το τεράστιο μέγεθος της πρόκλησης που αντιμετωπίζουμε όλοι».
«Φεύγουμε με ένα μικρό μέρος της χρηματοδότησης που χρειάζονται επειγόντως οι ευάλωτες στο κλίμα χώρες», δήλωσε από την πλευρά της η Τίνα Στέγκε, απεσταλμένη για το κλίμα των Νήσων Μάρσαλ.
Τα συμφέροντα των ορυκτών καυσίμων «είναι αποφασισμένα να εμποδίσουν την πρόοδο και να υπονομεύσουν τους πολυμερείς στόχους για τους οποίους έχουμε εργαστεί να οικοδομήσουμε», συμπλήρωσε σε δήλωσή της.
Τι προβλέπει η συμφωνία
Η COP29 επικεντρώθηκε σε μεγάλο βαθμό στα χρηματοοικονομικά, ένα ζωτικό ζήτημα για το κλίμα, αλλά ένα από τα πιο ακανθώδη πολιτικά.
Οι πλούσιες χώρες, οι οποίες είναι συντριπτικά υπεύθυνες για την κλιματική αλλαγή, συμφώνησαν το 2009 να παρέχουν 100 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως έως το 2020 στις αναπτυσσόμενες χώρες. Αυτή η υπόσχεση, που ήδη θεωρούνταν θλιβερά ανεπαρκής, εκπληρώθηκε μόλις το 2022, δύο χρόνια μετά την προθεσμία.
Η νέα συμφωνία που συμφωνήθηκε το Σάββατο απαιτεί από τις πλούσιες χώρες, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ και των ευρωπαϊκών χωρών, να παρέχουν 300 δισεκατομμύρια δολάρια κάθε χρόνο έως το 2035, που θα προέρχονται από δημόσια και ιδιωτική χρηματοδότηση.
Ενώ η συμφωνία αναφέρεται επίσης σε μια ευρύτερη φιλοδοξία να φτάσει τα 1,3 τρισεκατομμύρια δολάρια, οι αναπτυσσόμενες χώρες ήθελαν οι πλούσιες χώρες να δεσμευτούν να αναλάβουν πολύ μεγαλύτερο μερίδιο από αυτό, και τα χρήματα να έρθουν κυρίως με τη μορφή επιχορηγήσεων και όχι δανείων, φοβούμενες ότι θα τις παγιδεύσουν περαιτέρω στα χρέη.
Η ομάδα G77 των αναπτυσσόμενων χωρών είχε ζητήσει ένα ποσό 500 δισεκατομμυρίων δολαρίων, αλλά τα πλουσιότερα έθνη το απέρριψαν ως μη ρεαλιστικό δεδομένης της τρέχουσας οικονομικής συγκυρίας.
«Φτάσαμε στο όριο μεταξύ αυτού που είναι πολιτικά εφικτό σήμερα στις ανεπτυγμένες χώρες και αυτού που θα έκανε τη διαφορά στις αναπτυσσόμενες χώρες», δήλωσε ο Άβινας Περσό, ειδικός σύμβουλος για την κλιματική αλλαγή του προέδρου της Inter-American Development Bank.
Υπήρξε επίσης μια πίεση για πλουσιότερες αναδυόμενες οικονομίες όπως η Κίνα και η Σαουδική Αραβία να συνεισφέρουν στο πακέτο χρηματοδότησης για το κλίμα, αλλά η συμφωνία «ενθαρρύνει» τις αναπτυσσόμενες χώρες να κάνουν εθελοντικές συνεισφορές και δεν τους θέτει καμία υποχρέωση.
Ο Λι Σούο, διευθυντής του China Climate Hub στο Asia Society Policy Institute χαρακτήρισε τη συμφωνία «έναν ελαττωματικό συμβιβασμό» που αντανακλά το «σκληρότερο γεωπολιτικό έδαφος στο οποίο βρίσκεται ο κόσμος».
Η πιο «καυτή» στην ιστορία
Η σύνοδος κορυφής επιβεβαίωσε τις… προσδοκίες ότι θα ήταν η πιο «καυτή» που έχει καταγραφεί και η σύνοδος στην οποία ο κόσμος έχει χτυπηθεί από θανατηφόρα ακραία καιρικά φαινόμενα, συμπεριλαμβανομένων αλλεπάλληλων τυφώνων, καταστροφικών πλημμυρών, καταστροφικών τυφώνων και σοβαρής ξηρασίας στη νότια Αφρική.
Επίσης διεξήχθη στη σκιά της εκλογής του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ, με τη στάση του να προβληματίζει, αφού μεταξύ άλλων έχει πει ότι θα βγάλει τις ΗΠΑ από τη συμφωνία ορόσημο του Παρισιού που το 2015 δημιούργησε έναν οδικό χάρτη για τα έθνη για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Άλλωστε, ο ίδιος έχει χαρακτηρίσει την κλιματική κρίση «φάρσα».
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr