Όπως αναφέρεται σε ενημερωτικό σημείωμα του Γραφείου Οικονομικών κι Εμπορικών Υποθέσεων της Ελληνικής Πρεσβείας στη Μαδρίτη, ο  τουρισμός αποτελεί για την Ισπανία, τον σημαντικότερο τομέα της οικονομίας της, καθώς συμβάλλει στο 12% του ΑΕΠ της και απασχολεί περισσότερο από το 13,6% του εργατικού δυναμικού της χώρας. Υπενθυμίζεται ότι ο πληθυσμός της Ισπανίας ανέρχεται σε 47, 3 εκ. κατοίκους. Κατά τη διάρκεια της κατάστασης εκτάκτου ανάγκης, ο τουρισμός στην Ισπανία μειώθηκε ολοκληρωτικά, αναγκάζοντας την Κυβέρνηση να λάβει μέτρα για την στήριξη των επιχειρήσεων και τη διατήρηση των θέσεων εργασίας, τα οποία, στο σύνολό τους υπολογίζονται σε περισσότερα από 15,2 δις ευρώ. 

 

Στις 18 Ιουνίου, σε μία λιτή παρουσίαση, παρουσία πολλών μελών του Υπουργικού Συμβουλίου και εκπροσώπων των κλαδικών ενώσεων και σημαντικότερων θεσμικών και επιχειρηματικών οργανισμών της χώρας, η Κυβέρνηση ανήγγειλε το νέο πακέτο μέτρων για τον τουρισμό, προϋπολογισμού που ξεπερνά τα 4,26 δις ευρώ. Βασικοί στόχοι της Ισπανίας είναι η ενίσχυση των επιχειρήσεων του κλάδου, τόσο οικονομικά όσο και ποιοτικά, καθώς και η διαφήμιση της χώρας στη διεθνή κοινότητα ως ασφαλούς τουριστικού προορισμού. Όπως δήλωσε ο Ισπανός Πρωθυπουργός κ. Πέδρο Σάντσεθ, ο τουρισμός είναι ιδιαίτερης σημασίας για την εικόνα και τη φήμη της χώρας στο εξωτερικό. 

 

Το Σχέδιο Ώθησης του Τουριστικού Τομέα (Plan de Impulso del Sector Turístico) αποτελείται από πέντε βασικούς πυλώνες και 28 μέτρα, συνολικού ύψους 4.262.753.840 ευρώ. Ο πρώτος πυλώνας αφορά την επανάκτηση της εγχώριας και διεθνούς εμπιστοσύνης ως προς την επίσκεψη στην Ισπανία. Για το σκοπό αυτό, δίνονται 200.000 ευρώ, τα οποία προορίζονται για τη σύνταξη των αναγκαίων οδηγιών και την ενημέρωση για τα μέτρα και τη σωστή υγιεινή στον τομέα της εστίασης, την επιστροφή των πολιτών στη χρήση των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς καθώς και την εφαρμογή πιλοτικών προγραμμάτων από τις Κοινότητες της Ισπανίας, για την προσέλκυση τουριστών από χώρες με παρόμοιο επιδημιολογικό προφίλ. Σημειώνεται ότι οι Βαλεαρίδες Νήσοι έχουν εφαρμόσει από τις 15 Ιουνίου, πιλοτικό πρόγραμμα για την άφιξη Γερμανών τουριστών (έχει αναρτηθεί η σχετική ενημέρωση στη ΔΠ Αgora).

 

 Ο δεύτερος πυλώνας αφορά τα μέτρα για την επανεκκίνηση του τομέα του τουρισμού της χώρας. Στον άξονα αυτόν δίνεται και η μεγαλύτερη έμφαση καθώς το 79% του συνολικού ποσού, ήτοι 3,362 δις ευρώ, προορίζεται για αυτόν. Αναλυτικότερα, ο πυλώνας περιλαμβάνει τρεις υποκατηγορίες που αφορούν τη διατήρηση θέσεων εργασίας, τη βελτίωση, ανάπτυξη και εκπαίδευση των εργαζομένων και των επιχειρήσεων καθώς και την αύξηση της ρευστότητας και της φερεγγυότητας των τελευταίων. Σημειώνεται ότι, όσον αφορά τη διατήρηση των θέσεων εργασίας, δεν έχει υπάρξει ακόμη συμφωνία μεταξύ της Κυβέρνησης, της Ισπανικής Συνομοσπονδίας Επιχειρηματικών Οργανισμών (CEOE) και των εργατικών σωματείων CC OO και UGT για τους ακριβείς όρους του καθεστώτος προσωρινής διακοπής εργασίας (ERTE), καθώς οι τρεις τελευταίοι επιμένουν για παράταση του εν λόγω μέτρου για όλους τους εργαζομένους του κλάδου έως, τουλάχιστον, και τις 30 Σεπτεμβρίου. Αντίθετα, η Κυβέρνηση θέλει να προσφέρει τη δυνατότητα πληρωμής των ασφαλιστικών τους εισφορών, όπως γίνεται έως σήμερα, μόνον για τους εργαζομένους που έχουν υποστεί ERTE εξαιτίας ανωτέρου βίας και όχι για αυτούς που έχουν οδηγηθεί στο συγκεκριμένο καθεστώς εξαιτίας οικονομικής στενότητας της επιχείρησης. Δεδομένων των συνεχών μεταβολών των σύγχρονων αναγκών, προτύπων και ιδίως της τεχνολογίας, το Σχέδιο εστιάζει και στην κατάρτιση και εξέλιξη των επιχειρήσεων και των εργαζομένων του τουριστικού τομέα, διαθέτοντας 106,35 εκ. ευρώ. 

 

Σε αυτήν την υποκατηγορία, θα παρέχονται καταρτίσεις για την εξασφάλιση της υγιεινής και της προστασίας από τον SARS CoV-2, την κατάρτιση ανέργων και τελειόφοιτων του τουριστικού τομέα καθώς και την εξέλιξη και την επιχειρηματική καθοδήγηση των επιχειρήσεων. Τέλος, από το δεύτερο πυλώνα, τα 3,25 δις ευρώ αφορούν την αύξηση ρευστότητας και φερεγγυότητας των επιχειρήσεων, οι οποίες, εξαιτίας της πανδημίας, έχουν πληγεί σημαντικά έχοντας ουσιαστικά μηδενικά έσοδα για διάρκεια πολλών εβδομάδων. Οι ανωτέρω βοήθειες έρχονται με τη μορφή εγγυήσεων του κράτους, μέσω του Επίσημου Ινστιτούτου Πιστώσεων (ICO), το οποίο καλύπτει μεγάλο ποσό των δανείων των επιχειρήσεων. Έως και τις 3 Ιουνίου, 83.384 επιχειρήσεις του τομέα έχουν λάβει 10,53 δις ευρώ από το ICO, ενώ το νέο σχέδιο προσθέτει επιπλέον 2,5 δις ευρώ προς τον τομέα. Πέραν αυτού, δίνεται μορατόριουμ έως και 12 μήνες στην αποπληρωμή των στεγαστικών δανείων των επιχειρήσεων ή ελεύθερων επαγγελματιών που έχουν πληγεί από την κρίση της πανδημίας καθώς και στην εκμίσθωση λεωφορείων. 

 

Τέλος, στον συγκεκριμένο πυλώνα συμπεριλαμβάνονται και μειώσεις στους φόρους αεροδρομίου, από τη δημόσια εταιρία διαχείρισης αεροδρομίων Aena. Το τελευταίο μέτρο θεωρείται αναγκαίο καθώς οι αεροπορικές εταιρίες αναμένεται να μειώσουν δραστικά τα κέρδη τους, συγκρατώντας παράλληλα ότι στην Ισπανία το 80% των τουριστών, έως την απαρχή της υγειονομικής κρίσης, κατέφθανε με αεροπλάνο. 

 

O τρίτος άξονας επικεντρώνεται στη διατήρηση της ανταγωνιστικότητας της Ισπανίας στο διεθνή τουρισμό και διατήρηση της θέσης της, ως δεύτερης χώρας με τους περισσότερους τουρίστες και τα περισσότερα έσοδα από αυτούς. Για αυτόν, προορίζονται 889 εκ. ευρώ, από τα οποία, τα 515 εκ. ευρώ δίνονται με τη μορφή δανείων επιδοτούμενου επιτοκίου από το Κρατικό Κεφάλαιο για την Ανταγωνιστικότητα του Τουρισμού (FOCIT), ως προς την εξέλιξη και ανάπτυξη των επιχειρήσεων για την προσαρμογή της στις σύγχρονες απαιτήσεις και ανάγκες. 

 

Επιπλέον, 216 εκ. ευρώ αφορούν παρόμοια δάνεια για την καινοτομία, τη διεθνοποίηση και την ψηφιοποίηση των επιχειρήσεων. Επίσης, 53 εκ. ευρώ θα διατεθούν για το Πρόγραμμα Τουριστικής Βιωσιμότητας των Ισπανικών Προορισμών και αφορά τη συνεργασία του Κράτους, των Κοινοτήτων και των Τοπικών Αρχών για την ενίσχυση θεματικών μορφών τουρισμού, όπως του αγροτικού, πολιτισμικού, επιστημονικού κοκε, καθώς και τη διατήρηση της ανταγωνιστικότητας των υπολοίπων προορισμών. Παράλληλα, 75 εκ. ευρώ δίνονται για την περαιτέρω ανάπτυξη του δικτύου Destinos Turísticos Inteligentes (https://www.destinosinteligentes.es) για την προώθηση των τεχνολογικά ανεπτυγμένων προορισμών της Ισπανίας. Τέλος, θα δημιουργηθεί το πρόγραμμα Δίκαια Ξενοδοχεία, Εργασιακά Υπεύθυνα (Hoteles Justos, Laboralmente Rensponsables), σκοπός του οποίου είναι να σχεδιάσει ένα σύνολο παραμέτρων, με το οποίο αρχικά τα ξενοδοχεία θα μπορούν να γνωρίζουν τις ευθύνες τους έναντι των εργαζομένων, ενώ σε δεύτερο χρόνο, θα δημιουργηθεί μία πιστοποίηση για τα ξενοδοχεία που τηρούν τις εν λόγω παραμέτρους. Ο τέταρτος άξονας αφορά την ανάπτυξη ενός μοντέλου, με τη βοήθεια της τεχνολογίας, για τη συνεχή ενημέρωση, σε πραγματικό χρόνο, των τουριστικών προτιμήσεων για την σχεδίαση των κατάλληλων μελλοντικών προγραμμάτων. Ο άξονας αυτός χρηματοδοτείται με 3,1 εκ. ευρώ και θα διατεθούν στους οργανισμούς προώθησης τουρισμού Turespaña και τεχνολογικής ανάπτυξης τουρισμού Segittur. Στόχος είναι να συλλέγονται τα κατάλληλα δεδομένα, προκειμένου να παρακολουθείται η τάση, σε πρώτο στάδιο εντός της Ισπανίας και σε δεύτερο στάδιο σε παγκόσμιο επίπεδο. 

 

Τέλος, 38,1 εκ. ευρώ διατίθενται στη διαφήμιση για την προώθηση του ισπανικού τουρισμού παγκοσμίως. Το μεγαλύτερο ποσό, 33,3 εκ. ευρώ δίνεται στον οργανισμό Turespaña (ομόλογος οργανισμός του ΕΟΤ, ανήκει στο Ισπανικό Υπουργείο Βιομηχανίας, Εμπορίου και Τουρισμού), ο οποίος θα είναι υπεύθυνος να διαφημίσει και να προωθήσει την Ισπανία παγκοσμίως. Το πλάνο αφορά την περίοδο πενταετίας 2020-2024. 

 

Τα υπόλοιπα 4,8 εκ. ευρώ αφορούν τη βελτίωση των διαδικτυακών εργαλείων καθώς και άλλων μέσων προώθησης, όπως εκθέσεις, ενημερώσεις κοκε καθώς και τη δημιουργία του νέου ιστότοπου για την παροχή πληροφοριών στους τουρίστες. Παρά το φιλόδοξο σχέδιο της Κυβέρνησης, οι αρμόδιοι επιχειρηματικοί οργανισμοί δήλωσαν απογοητευμένοι με το συνολικό ποσό, το οποίο θεωρούν ότι δεν αρκεί για να καλύψει τις απώλειες που έχουν δημιουργηθεί στον τουριστικό τομέα, οι οποίες φθάνουν τα 80 δις ευρώ, σύμφωνα με την ένωση των μεγαλύτερων ισπανικών τουριστικών επιχειρήσεων, Exceltur (ανάλογος οργανισμός του ΣΕΤΕ). 

 

Συγκεκριμένα, από τα 140 δις ευρώ που αναμένεται να λάβει η Ισπανία από την Ε.Ε., οι περισσότεροι οργανισμοί και ενώσεις υποστηρίζουν ότι στον τομέα που συμβάλλει περισσότερο στην εθνική οικονομία και που έχει πληγεί βαριά από την κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, θα μπορούσε να αποδοθεί ένα πιο ευκαταφρόνητο ποσό. Για την ισχυρή Ισπανική Συνομοσπονδία Επιχειρηματικών Οργανισμών CEOE (ομόλογος οργανισμός του ΣΕΒ), το σημαντικότερο είναι η έναρξη της άφιξης των αλλοδαπών τουριστών, αν και, όπως προαναφέρθηκε, θεωρούν την παράταση των ERTE αναγκαιότητα. Όπως δήλωσε ο Γ.Γ. του εργατικού σωματείου UGT, ακόμη και αν το Σχέδιο δεν είναι τόσο φιλόδοξο όσο θα περίμεναν, το σημαντικότερο είναι να υπάρξει η επανεκκίνηση του τομέα του τουρισμού άμεσα.