Η ευκολία με την οποία επικράτησε ο Ομπάμα δεν έχει να κάνει μόνο με την ξεκάθαρη υπεροχή του στην ευφράδεια του λόγου, έναντι του Ρόμνεϊ. Έχει να κάνει και με τον αντικειμενικό παράγοντα ότι στο θέμα της εξωτερικής πολιτικής ένας ρεπουμπλικανός πρέπει να ψάξει με τον μεγεθυντικό φακό, για να βρει κενά και αστοχίες στην πολιτική του Προέδρου των ΗΠΑ. Οι κύριες κριτικές που γίνονται στον Ομπάμα προέρχονται από την αριστερά, παρά από την δεξιά, για το ότι η εξωτερική του πολιτική είναι αρκετά σκληρή.
\
Και κυρίως η πολιτική του αυτή, πολύ περισσότερο από τις αναιμικές επιδόσεις του στην οικονομία, έχει αποδώσει ξεκάθαρα αποτελέσματα. Σε αντίθεση με τον Μπους, που έμπλεξε τις ΗΠΑ στην αιματοχυσία του Ιράκ, διασπώντας έτσι τις δυνάμεις του στρατού του σε δύο μέτωπα και γιγαντώνοντας το κόστος για τη χώρα του, ο Ομπάμα σταδιακά προχώρησε σε απαγκίστρωση από το ένα μέτωπο, που δεν είχε τελικά να κάνει με την Αλ Κάιντα και εστίασε τις προσπάθειες στο Αφγανιστάν και στο Πακιστάν. Και υπάρχει το απτό αποτέλεσμα της εξόντωσης του Οσάμα Μπιν Λάντεν.
Σε αυτές τις εκλογές η εξωτερική πολιτική δεν είναι τόσο ψηλά στην ατζέντα, όσο ήταν σε άλλες προεκλογικές εκστρατείες. Τα περισσότερα θέματα αφορούσαν την Μέση Ανατολή και δεν ενδιαφέρουν ιδιαίτερα το αμερικανικό κοινό. Το κύριο διακύβευμα και των δύο υποψηφίων είναι αν θα δείξουν ότι έχουν αυτό που χρειάζεται για να πείσουν ως ηγέτες. Γι' αυτό και κάθε τρεις και λίγο στο ντιμπέιτ επανερχόταν η φράση “πραγματική ηγεσία”. Ήταν μια ευκαιρία για τους δύο να δείχνουν αρκετά προεδρικοί και αρκετά ηγετικοί.
Ο Ομπάμα σε μία ακόμα εμφάνισή του σφυροκόπησε τον πολιτικό του αντίπαλο και με προσωπικές επιθέσεις. Αυτή τη φορά χρησιμοποίησε την δήλωση του Ρόμνεϊ στο παρελθόν, ότι δεν είναι ανάγκη να κινήσουν οι ΗΠΑ ουρανό και γη, μόνο και μόνο για να εντοπίσουν έναν άνθρωπο, ενώ θα πρέπει να γίνει ό,τι γίνει με την σύμφωνη γνώμη του Πακιστάν. “Αν περιμέναμε να μας δώσει το Πακιστάν την έγκριση” τόνισε ο Αμερικανός Πρόεδρος, “δεν θα είχαμε ποτέ εξοντώσει τον Οσάμα Μπιν Λάντεν”. Παράλληλα, ο Ομπάμα υποστήριξε ότι οι ΗΠΑ αυτήν την περίοδο έχουν πολύ καλύτερες διπλωματικές σχέσεις με τον υπόλοιπο κόσμο σε σχέση με την περίοδο Μπους, ότι έχει υποστεί τρομακτικά πλήγματα η Αλ Κάιντα, ενώ δήλωσε ότι θα πρέπει να είναι πολύ προσεκτική στο θέμα της Συρίας και του εξοπλισμού της αντιπολίτευσης με βαρέα όπλα, για να μην πέσουν στα χέρια τρομοκρατών. Όσο για το θέμα της Λιβύης, ο Ομπάμα δεν στάθηκε στο θάνατο των τεσσάρων αμερικανών πολιτών κατά την επίθεση εναντίον της πρεσβείας των ΗΠΑ στην Βεγγάζη, αλλά στο γεγονός ότι επιτεύχθηκε η πτώση του Καντάφι και η εξόντωσή του, χωρίς μάλιστα αμερικανικός στρατός να παρέμβει. Μάλιστα, για να υπογραμμίσει την επιτυχία του αυτή δήλωσε ότι ο Καντάφι είναι ο ηγέτης, που μετά τον Μπιν Λάντεν, είχε το περισσότερο αίμα αμερικανών πολιτών στα χέρια του.
Το Ιράν και το πυρηνικό του πρόγραμμα διαδραμάτισαν κεντρικό ρόλο στη συζήτηση. Ο Ομπάμα φάνηκε πρόθυμος να αφήσει ανοιχτά όλα τα χαρτιά στο τραπέζι, ακόμα κι αυτό της στρατιωτικής επέμβασης, τονίζοντας όμως ότι αυτό είναι το τελευταίο. Παράλληλα, κατηγόρησε τον αντίπαλο του ότι με κάποιες δηλώσεις του δείχνει πιο πρόθυμος από όσο πρέπει, να αναλάβει στρατιωτική δράση. Σε αυτό το θέμα ο Ρόμνεϊ, ο οποίος πήγε σε αυτό το ντιμπέιτ με κύριο στόχο να μην τρομάξει τους Αμερικανούς ότι σκοπεύει να κάνει πόλεμο εναντίον του Ιράν, υπογράμμισε ότι και αυτός θεωρεί τελευταία λύση την στρατιωτική επέμβαση. Και οι δύο υποψήφιοι συμφώνησαν ότι η συμμαχία με το Ισραήλ είναι αδιαπραγμάτευτη, ενώ ο Ρόμνεϊ συμφώνησε, έστω και απρόθυμα, ότι οι οικονομικές πιέσεις εναντίον του Ιράν αποδίδουν καρπούς. Απλά, πρέπει να γίνουν ακόμα σκληρότερες, σύμφωνα με τον αρχηγό των Ρεπουμπλικανών.
Ο Ρόμνεϊ προσπάθησε να ασκήσει κάποια κριτική στον Ομπάμα στα θέματα της Μέσης Ανατολής, κυρίως λόγω της αναστάτωσης που επικρατεί στην ευαίσθητη και σημαντική για τα αμερικανικά συμφέροντα περιοχή. Εκεί που θα ανέμενε κανείς σκληρότερη αντιπαράθεση, ήταν στο θέμα της Κίνας. Όμως κι εκεί ο Ρόμνεϊ προσπάθησε να δείξει αρκετά διαλλακτικός. Τόνισε το θέμα της υποτίμησης του νομίσματος από τους Κινέζους, αλλά δεν υιοθέτησε μια σκληρή ρητορική εναντίον της Κίνας. Έτσι και σε αυτό το θέμα δεν υπήρχε μεγάλο περιθώριο για αντιπαράθεση. Από την πλευρά του, ο Ομπάμα υπογράμμισε ότι στάθηκε αρκετά σκληρός με την Κίνα, αλλά, όπως ο Ρόμνεϊ, τους χαρακτήρισε πολύ σημαντικό πόλο για την παγκόσμια οικονομική σταθερότητα και εν δυνάμει οικονομικό εταίρο. Δεν έχασε την ευκαιρία να αναφερθεί ακόμα μία φορά στο γεγονός ότι ο πολιτικός του αντίπαλος έχει μεταφέρει επιχειρήσεις του στην Κίνα. Ο Ρόμνεϊ- που μπήκε στο ντιμπέιτ με διάθεση να δείξει διαλλακτικός και κεντρώος- αντέτεινε ότι ο αντίπαλος του έχει μετατρέψει τις προσωπικές επιθέσεις σε πολιτική ατζέντα.
Ένα άλλο θέμα, που συζητήθηκε αρκετά ήταν η μείωση των στρατιωτικών δαπανών. Ο Ομπάμα υπεραμύνθηκε αυτής του της στόχευσης, καθώς θεωρεί ότι πρόσθετες στρατιωτικές δαπάνες δεν είναι απαραίτητες. Ο Ρόμνεϊ, αντίθετα, δηλώνει ότι θα ενισχύσει με νέα σημαντικά εξοπλιστικά προγράμματα τις ένοπλες δυνάμεις. Με δεδομένο πάντως ότι η εξωτερική πολιτική δεν είναι μείζον θέμα για τους αμερικανούς ψηφοφόρους αυτήν την περίοδο, και οι δύο υποψήφιοι επανέρχονταν συχνά στο νούμερο 1 ζήτημα της πολιτικής ατζέντας αυτών των εκλογών, δηλαδή το οικονομικό. Επανήλθαν σε θέσεις και επιχειρήματα, που είχαν εκτεθεί διεξοδικά και στις δύο προηγούμενες τηλεμαχίες, όπως οι φοροαπαλλαγές, το εξωτερικό χρέος, η δημιουργία εργασιών.
Στο τρίτο και τελευταίο ντιμπέιτ η επικράτηση του Ομπάμα ήταν ξεκάθαρη και ευκολότερη από ό,τι στο δεύτερο. Δεν χρειάστηκε μάλιστα να είναι αρκετά εριστικός με τον αντίπαλό του, καθώς στα θέματα της εξωτερικής πολιτικής δείχνει να έχει πολυ μεγαλύτερη άνεση από τον Ρόμνεϊ. Το σκορ των αναμετρήσεων, συνεπώς, γίνεται 2-1 υπέρ του Ομπάμα. Ο Ρόμνεϊ από αυτό το ντιμπέιτ κρατάει το ότι καθησύχασε τους αμερικανούς πως δεν σκοπεύει να ακολουθήσει επιθετικές πολιτικές τύπου Μπους, ιδίως στο θέμα του Ιράν. Κι επίσης, μπορεί να έχασε σε δύο ντιμπέιτ, αλλά να κέρδισε σε ένα μόνο, αλλά το πρώτο αφορούσε το πιο καυτό θέμα των αμερικανικών εκλογών.
Γεγονός είναι πάντως ότι ο Ομπάμα με τις δύο σερί καλές εμφανίσεις του ανέστρεψε την αρνητική εικόνα που είχε δημιουργήσει η πρώτη του εμφάνιση. Ωστόσο, το αποτέλεσμα δεν έχει καθορισθεί ακόμα, καθώς οι περισσότερες δημοσκοπήσεις δείχνουν μια κοντινή κούρσα των δύο αντιπάλων. Μένουν ακόμα δύο εβδομάδες σκληρού προεκλογικού αγώνα, με τα δύο κόμματα να ρίχνουν όλα τα όπλα τους. Όμως, με βάση τα όσα έγιναν στα 3 ντιμπέιτ συνολικά, μπορούμε να πούμε ότι αν ο Ομπάμα ηττηθεί σε αυτές τις εκλογές, αυτό δεν θα οφείλεται στα ντιμπέιτ.
Γιώργος Σμυρνής
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr