Ακολουθήστε το reporter.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr
Σημειώνεται ότι η Αφρικανική Ένωση συγκάλεσε κατεπείγουσα σύνοδο για να συζητηθεί η κατάσταση στη Λιβύη εντός της ημέρας, ανέφεραν αξιωματούχοι της Επιτροπής της ΑΕ, καθώς οι εξεγερμένοι μοιάζουν να πλησιάζουν όλο και περισσότερο στην ανατροπή του καθεστώτος του συνταγματάρχη Μουάμαρ Καντάφι μετά από 42 χρόνια που βρίσκεται στην εξουσία ύστερα από 6 μήνες εμφυλίου πολέμου.
Η κατεπείγουσα σύνοδος του Συμβουλίου Ειρήνης και Ασφαλείας της Ένωσης πρόκειται να λάβει χώρα στις 16:30 (ώρα Ελλάδας) στην έδρα της ΑΕ στην πρωτεύουσα της Αιθιοπίας Αντίς Αμπέμπα.
Εξεγερμένοι συνεχίζουν να μάχονται με κυβερνητικές δυνάμεις στην πρωτεύουσα της Λιβύης σήμερα.
Στο μεταξύ, νωρίτερα, με σημαίες και πανηγυρισμούς έφτασαν στην Πράσινη Πλατεία, το κέντρο της Τρίπολης, οι δυνάμεις των Λίβυων εξεγερμένων, έπειτα από ένα εικοσιτετράωρο σφοδρών συγκρούσεων. Οι αντικαθεστωτικοί έχουν πιάσει τον γιο του Καντάφι, Σαΐφ, όπως ανακοίνωσε η Εισαγγελία του Διεθνούς Δικαστήριου στη Χάγη.
Σφοδρές ανταλλαγές πυρών μαίνονται γύρω από το συγκρότημα που είχε ως έδρα η κυβέρνηση του Καντάφι. Η μάχη έχει ξεκινήσει από τις 8:30 το πρωί. Όπως μετέδωσε το Al Jazeera, τανκ βγαίνουν από το συγκρότημα και ρίχνουν όλμους στη γύρω περιοχή.
Οι δυνάμεις των εξεγερμένων συνάντησαν σχετικά μικρή αντίσταση αφού κατάφεραν, έπειτα από δύσκολες μάχες, να περάσουν μέσα στην Τρίπολη. Το πού βρίσκεται ο ίδιος ο Καντάφι παραμένει ακόμη αδιευκρίνιστο, την στιγμή που τα ΜΜΕ συνέχιζαν να αναμεταδίδουν τις εκκλήσεις του στους κατοίκους της Τρίπολης να υπερασπιστούν το καθεστώς μέχρι τα ξημερώματα.
Σύμφωνα πάντως με διπλωμάτη που βρίσκεται στην λιβυκή πρωτεύουσα και τον συνάντησε τις δύο τελευταίες εβδομάδες, ο Μουάμαρ Καντάφι βρίσκεται ακόμα στην κατοικία του στην Τρίπολη. Ο διπλωμάτης θέλησε να κρατήσει την ανωνυμία του.
Ορισμένα σημεία της Τρίπολης παραμένουν ωστόσο υπό τον έλεγχο των δυνάμεων που πρόσκεινται στον συνταγματάρχη Καντάφι, ανάμεσα στις οποίες είναι και η έδρα της κυβέρνησης του Καντάφι στο νότιο τμήμα της πόλης.
Το καθεστώς είχε εφοδιάσει τις τελευταίες ημέρες κατοίκους της πόλης με όπλα, για να πολεμήσουν τους εξεγερμένους όταν εξαπέλυαν την επίθεση, ενώ από την πλευρά τους οι αντικαθεστωτικοί φαίνεται ότι είχαν καταφέρει να εξοπλίσουν μυστικά ομάδες «συμπαθούντων» μέσα στην πρωτεύουσα.
Οι σημαίες των αντικαθεστωτικών ανεμίζουν πλέον στην Πράσινη Πλατεία, την οποία έχουν ήδη αρχίσει να αποκαλούν «Πλατεία των Μαρτύρων»: Η κεντρική πλατεία της Τρίπολης ήταν το κεντρικό σκηνικό των διαδηλώσεων υπέρ του Λίβυου ηγέτη, στις οποίες το καθεστώς εξασφάλιζε εκτενή δημοσιογραφική κάλυψη, και εικόνες από τις οποίες μεταδίδονταν σ όλη τη λιβυκή επικράτεια κατά τον πολύμηνο εμφύλιο.
Ο μεγαλύτερος γιος του Καντάφι, Μοχάμαντ, τέθηκε επίσης υπό κράτηση στο σπίτι του στην λιβυκή πρωτεύουσα, όπως δήλωσε ο ίδιος τηλεφωνικά στο Al Jazeera. «Ένοπλοι έχουν περικυκλώσει το σπίτι μου... και έχουν λένε ότι εγγυώνται την ασφάλειά μου» είπε στο αραβικό δίκτυο πριν διακοπεί η επικοινωνία και ενώ στο βάθος ακούγονταν πυροβολισμοί
Για την επόμενη μέρα ετοιμάζεται η διεθνής κοινότητα
Το τέλος της εποχής του Καντάφι διαπιστώνουν, μετά την προέλαση των Λίβυων αντικαθεστωτικών στην Τρίπολη, η μία ξένη κυβέρνηση μετά την άλλη, καλώντας τον συνταγματάρχη να «παραδοθεί πριν να είναι αργά» ενώ μαίνονταν οι μάχες έξω από την έδρα του καθεστώτος.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση ανακοίνωσε ότι σχεδιάζει την στήριξή της στη χώρα στη μετά Καντάφι εποχή, ενώ η Ουάσινγκτον συγχαίρει του Λίβυους που «πήραν το μέλλον τους στα χέρια τους». Οι ξένες κυβερνήσεις επιμένουν στις συστάσεις τους στους αντικαθεστωτικούς να σεβαστούν, κατά την είσοδό τους στην Τρίπολη, τα ανθρώπινα δικαιώματα.
«Φαίνεται ότι είμαστε μάρτυρες των τελευταίων λεπτών ζωής του καθεστώτος Καντάφι, τον οποίο καλούμε να παραιτηθεί χωρίς άλλη καθυστέρηση και να αποτρέψει περαιτέρω αιματοχυσία» δήλωσε ο Μάικλ Μαν, εκπρόσωπος της επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Κάθριν Αστον.
Η ΕΕ, ανέφερε, επεξεργάζεται σχέδια «για την μετά-Καντάφι εποχή, υπάρχουν διάφορα σενάρια
που μελετούμε όσον αφορά τη βοήθειά μας σε μια Λιβύη μετά τον Καντάφι».
Ενδεικτική του έντονου διπλωματικού παρασκηνίου είναι η διάψευση που εξέδωσε η Νότιος Αφρική πως διευκολύνει τη διαφυγή του Καντάφι από την Τρίπολη, ανακοινώνοντας πως δεν έχει στείλει αεροπλάνο για να τον φυγαδεύσει.
Η Πρετόρια σημείωσε πάντως πως, εάν πέσει ο Καντάφι, δεν θα αναγνωρίσει κυβέρνηση των εξεγερμένων στη Λιβύη αμέσως, στην παρούσα φάση. Το υπουργείο Εξωτερικών της χώρας ανέφερε επίσης ότι ο Καντάφι δεν θα ζητήσει άσυλο στη Νότιο Αφρική.
Το πρωί της Δευτέρας, οι ΗΠΑ ανέφεραν πως η Λιβύη «γλιστρά από τα χέρια του τυράννου». Νωρίτερα, και με τις αναφορές των ξένων ανταποκριτών για προέλαση των εξεγερμένων, ο Λευκός Οίκος είχε επιφυλαχθεί να κάνει δηλώσεις «μέχρι να επιβεβαιωθεί πλήρως τι έχει συμβεί».
Ο Μουαμάρ Καντάφι «πρέπει να αναγνωρίσει ότι πλέον δεν ελέγχει τη Λιβύη και να παραδώσει άπαξ και διά παντός την εξουσία» ανέφερε η Ουάσινγκτον τα ξημερώματα της Δευτέρας. Ο Μπαράκ Ομπάμα αναγνώρισε πως «το μέλλον της Λιβύης βρίσκεται πια στα χέρια των Λίβυων», καλώντας τους αντικαθεστωτικούς να σεβαστούν τα ανθρώπινα δικαιώματα μετά την κατάληψη της Τρίπολης.
Και το Λονδίνο, διά στόματος του Βρετανού πρωθυπουργού Ντέβιντ Κάμερον, διαπίστωσε ως «ξεκάθαρο γεγονός πως το τέλος του Καντάφι είναι κοντά». Ο Λίβυος συνταγματάρχης «έχει διαπράξει αποτρόπαια εγκλήματα κατά του λαού της Λιβύης και πρέπει τώρα να αποτρέψει το να υποφέρει περισσότερα ο λαός του».
Ο υπουργός Εξωτερικών της Ιταλίας Φράνκο Φρατίνι έκρινε αποφασιστική εξέλιξη τη σύλληψη των γιων του Καντάφι, λέγοντας πως ο Καντάφι έχασε την ευκαιρία να οδηγηθεί στην εξορία και «η μοναδική λύση είναι να δικαστεί στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης».
Με ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών της, η Κίνα ανέφερε ότι «σέβεται την απόφαση του λιβυκού λαού». «Ελπίζουμε ότι η κατάσταση στη χώρα, η οποία έχει υποφέρει από τον πόλεμο, θα σταθεροποιηθεί σύντομα» σημείωσε το Πεκίνο.
«Να φύγει από τη μέση» είχε καλέσει νωρίτερα τον Καντάφι και η πρωθυπουργός της Αυστραλίας Τζούλια Γκιλάρντ, ζητώντας ο Λίβυος συνταγματάρχης να δικαστεί για τις κατηγορίες εγκλημάτων κατά τις ανθρωπότητας με τις οποίες βαρύνεται.
Από την πλευρά του, ωστόσο, ο πρόεδρος της Βενεζουέλας Ούγκο Τσάβες επανέλαβε τα ξημερώματα της Δευτέρας την καταδίκη του στην επέμβαση του ΝΑΤΟ στη Λιβύη. «Πρόκειται για δικαιολογία για να επέμβουν και να αρπάξουν μία χώρα και τα πλούτη της» είπε, αναφερόμενος στους πετρελαϊκούς πόρους της Λιβύης.
Το χρονικό της εξέγερσης
Σχεδόν έξι μήνες μετά τις πρώτες διαδηλώσεις κατά του Μουαμάρ Καντάφι στη Λιβύη, την αιματηρή καταστολή τους, τον εμφύλιο που ακολούθησε και την επέμβαση του ΝΑΤΟ, οι Λίβυοι εξεγερμένοι κατάφεραν να καταλάβουν το μεγαλύτερο μέρος της Τρίπολης, φέρνοντας τον κάποτε πανίσχυρο ηγέτη λίγο πριν το τέλος του.
Η «Αραβική Άνοιξη» έφτασε στη Λιβύη το Φεβρουάριο, όταν στα μέσα του μήνα ξέσπασαν άνευ προηγουμένου διαδηλώσεις εναντίον του καθεστώτος, που κατεστάλησαν βίαια, πρώτα στην Βεγγάζη και την αλ Μπάιντα.
Η εξέγερση πέρασε γρήγορα και σε άλλες πόλεις, ενώ στις 22 του μήνα, ο υπουργός Δικαιοσύνης Μουσταφά Αμπντελτζαλίλ και ο υπουργός Εσωτερικών Άμπντελ Φάταχ Γιούνες τάσσονται στο πλευρό των αντικαθεστωτικών. Ακολουθούν και άλλοι πολιτικοί και στρατιωτικοί.
Η ζώνη από τα αιγυπτιακά σύνορα ως την Ατζνταμπίγια, συμπεριλαμβανομένου του Τομπρούκ και της Βεγγάζης περνούν στα χέρια των αντικαθεστωτικών, ενώ στο τέλος του Φεβρουαρίου, μετά τον ΟΗΕ και τις ΗΠΑ, η ΕΕ επιβάλλει τις πρώτες κυρώσεις εναντίον του καθεστώτος Καντάφι.
Η Γαλλία αναγνωρίζει στις αρχές του Μαρτίου το Εθνικό Μεταβατικό Συμβούλιο, που συστάθηκε στα τέλη Φεβρουαρίου από τους αντικαθεστωτικούς στη Βεγγάζη, ως «το μόνο εκπρόσωπο» της Λιβύης. Από τότε το έχουν αναγνωρίσει περισσότερες από 25 χώρες.
Στις 17 Μαρτίου, μετά τη σταδιακή απομόνωση του Καντάφι από τη διεθνή κοινότητα, το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ δίνει την έγκρισή του για χρήση στρατιωτικής βίας κατά των δυνάμεων του Καντάφι για να προστατευτούν οι άμαχοι.
Οι κυβερνητικές δυνάμεις επιτίθενται στην Βεγγάζη, πρωτεύουσα των αντικαθεστωτικών. Το ΝΑΤΟ απαντά και οι πιστές στον Καντάφι δυνάμεις που υποχωρούν δυτικά, ενώ προς το τέλος του μήνα η Συμμαχία αναλαμβάνει τη διοίκηση της επιχείρησης «Ενωμένος Προστάτης».
Στα μέσα Απριλίου, η Ομάδα Επαφής για τη Λιβύη αναγνωρίζει το Εθνικό Μεταβατικό Συμβούλιο και ζητά την αποχώρηση του Καντάφι. Το ανατολικό μέτωπο σταθεροποιείται ανάμεσα στην Μπρέγκα και την Ατζνταμπίγια.
Μετά το Λονδίνο, το Παρίσι και η Ρώμη στέλνουν στρατιωτικούς συμβούλους στο Εθνικό Μεταβατικό Συμβούλιο. Ακολουθούν η Αίγυπτος και οι ΗΠΑ.
Την 1η Μαΐου, ένας από τους γιους και τρία εγγόνια του Καντάφι σκοτώνονται σε επιδρομή του ΝΑΤΟ, σύμφωνα με τη λιβυκή κυβέρνηση. Λίγες ημέρες αργότερα, οι αντικαθεστωτικοί παίρνουν τον έλεγχο του αεροδρομίου της Μιζουράτα και στις 27 του μήνα και η Μόσχα ζητά την αποχώρηση του Καντάφι.
Στην αρχή του Ιουνίου, το ΝΑΤΟ παρατείνει την αποστολή του ως τα τέλη Σεπτεμβρίου, έπειτα από το παρατεταμένο αδιέξοδο στο έδαφος της Λιβύης.
Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο εκδίδει εντάλματα σύλληψης για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας εναντίον του Καντάφι, του γιου του Σάιφ αλ-Ισλάμ και του επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών Αμπντάλα αλ-Σενούσι. Η Γαλλία παραδέχεται ότι έδωσε όπλα στους αντάρτες ρίχνοντάς τα με αλεξίπτωτα στα βουνά της Νεφούσα, νοτιοδυτικά της Τρίπολης.
Από εκεί ξεκινούν στις αρχές Ιουλίου επιθέσεις των αντικαθεστωτικών, ενώ λίγο αργότερα και η διεθνής ομάδα επαφής για τη Λιβύη αναγνωρίζει το Εθνικό Μεταβατικό Συμβούλιο ως «νόμιμη κυβερνητική αρχή». Στις 28 του μήνα δολοφονείται ο στρατηγός Γιούνες.
Στις 8 Αυγούστου, ο Μουσταφά Αμπντελτζαλίλ πρόεδρος του Εθνικού Μεταβατικού Συμβουλίου παύει την μεταβατική κυβέρνηση. Το καθεστώς κατηγορεί το ΝΑΤΟ ότι σκότωσε 85 αμάχους σε επιδρομές εναντίον χωριού κοντά στο Ζλίτεν.
Στα μέσα του μήνα, γίνονται μυστικές συνομιλίες αντικαθεστωτικών και εκπροσώπών του καθεστώτος στην Ντζέρμπα της Τυνησίας. Στην ανατολική Λιβύη οι αντικαθεστωτικοί ελέγχουν όλη την κατοικημένη ζώνη ανατολικά της Μπρέγκα.
Στις 18, το καθεστώς προτείνει εκεχειρία αποκλείοντας την πιθανότητα αποχώρησης του Καντάφι. Οι αντικαθεστωτικοί πέρνουν τον έλεγχο του διυλιστήριου της Ζαουίγια, καταλαμβάνουν τις πόλεις Ζλίτεν και Ζαουίγια και προχωρούν προς την Τρίπολη. Μπαίνουν στην πόλη τα ξημερώματα της Δευτέρας, 22 Αυγούστου.