Του Νίκου Λιβανού
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο Reporter Magazine Τεύχος Ιουλίου 2022
Ένα ολοκληρωμένο τεχνολογικό άλμα που έχει ως βασικό μενού την ενίσχυση της ηλεκτρικής κινητικότητας και την ολοκλήρωση της αυτόνομης οδήγησης αναμένει τους αγοραστές αυτοκινήτου τα επόμενα χρόνια, με τις αυτοκινητοβιομηχανίες να συνάπτουν συμφωνίες-«μαμούθ» σε ολόκληρο τον κόσμο για να το πετύχουν. Σήμερα, σχεδόν όλες οι αυτοκινητοβιομηχανίες στον κόσμο έχουν εκπονήσει ένα πολυσχιδές master plan για την παραγωγή ηλεκτρικών αυτοκινήτων που θα απευθύνονται στους αγοραστές του αύριο. Οι στρατηγικές των εργοστασίων και των τεχνολογιών παραγωγής τους είναι προσανατολισμένες στην μεθοδική, καθολική μετάβαση στην ηλεκτροκίνηση και την μικροκινητικότητα: «Έξυπνα» οχήματα που θα προσαρμόζουν ακόμη και την λειτουργία του κινητήρα τους όταν κινούνται μέσα στην πόλη (με αυτοματοποιημένη απενεργοποίηση του υβριδικού συστήματος και την ενεργοποίηση μόνο του ηλεκτροκινητήρα), αλλά και ένα μεγάλο “χωροδικτύωμα” εφαρμογών, που θα συντελούν στην γρήγορη, απαλλαγμένη από τους ρύπους, «εξευγενισμένη» και οικολογικότερη μετακίνηση, με γνώμονα την ασφαλέστερη και πιο άνετη οδήγηση.
Κοινός παρονομαστής όλων των αυτοκινητοβιομηχανιών (από την Δύση έως την Ασία) οι καινοτόμες, ευέλικτες και αποδοτικές τεχνολογίες παραγωγής, για την κατασκευή οχημάτων με plug in υβριδικά σχήματα ή αμιγώς ηλεκτροκίνητα με μεγάλες αυτονομίες, μικρότερη επιβάρυνση του περιβάλλοντος από τη γραμμή παραγωγής έως ότου βγουν στους δρόμους και τεχνολογίες που θα συναρπάζουν τον οδηγό. Τόσο στο ταξίδι όσο και στις αστικές μετακινήσεις.
Ηλεκτροκίνηση: Στόχος η γρήγορη κερδοφορία
Σαφώς, η «βίαιη» μετάβαση στην ηλεκτροκίνηση έχει κοστίσει στις αυτοκινητοβιομηχανίες αρκετά δισεκατομμύρια από την έρευνα έως και την παραγωγή του τελικού προϊόντος. Για αυτό το λόγο και υπάρχει, πλέον, εντατική προσήλωση στα αμιγώς ηλεκτρικά μοντέλα, που θα φέρουν γρήγορα αποτελέσματα και στα «ταμεία» τους.
Το μεγάλο στοίχημα των μάνατζερ είναι να τεθούν άμεσα οι προϋποθέσεις για να μπορούν οι μελλοντικές γενιές οχημάτων να κατασκευάζονται αποδοτικά και σύμφωνα με τους στόχους κερδοφορίας και τα στάνταρ ποιότητας της κάθε εταιρείας.
Εργοστάσια με μηδενικό αποτύπωμα
Οι μεγαλύτερες αυτοκινητοβιομηχανίες επιθυμούν να αποφύγουν τις μεγάλες σπατάλες και έχουν ως βασικό στόχο την εξοικονόμηση πόρων χρησιμοποιώντας τεχνολογίες αιχμής. «Η περιβαλλοντική, οικονομική και κοινωνική ευθύνη είναι άρρηκτα συνδεδεμένες και προσπαθούμε να πετύχουμε και τα τρία, όχι μόνο στο προϊόν αυτό καθαυτό, αλλά και σε ολόκληρη την αξιακή αλυσίδα. Μέχρι το 2030 στοχεύουμε να μειώσουμε τις εκπομπές CO2 από την παραγωγή κατά 80% συγκριτικά με το 2019», αναφέρει κορυφαίο στέλεχος γερμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας. Στο ίδιο μήκος κύματος κινούνται ανά διαστήματα τα τελευταία δύο χρόνια και οι δηλώσεις - στόχοι όλων των αρμόδιων στελεχών. Ήδη τίθενται σε λειτουργία νέα εργοστάσια που είναι πλήρως απαλλαγμένα από ορυκτά καύσιμα ως πηγές ενέργειας στις διαδικασίες παραγωγής τους. Κοινώς, το ηλεκτρικό αυτοκίνητο παράγεται από εργοστάσιο με μηδενικό αποτύπωμα ρύπων.
2030: Χρονιά – ορόσημο
Οι πιο ευέλικτες αυτοκινητοβιομηχανίες έχουν θεσπίσει αυστηρότερους στόχους για σημαντική μείωση των εκπομπών CO2 και δεσμεύτηκαν για την επίτευξη στόχου των 1,5 βαθμών Κελσίου με σκοπό τον περιορισμό της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Στην πράξη έχουν δεσμευτεί να μειώσουν δραματικά τις εκπομπές CO2 στον κύκλο ζωής ανά όχημα κατά τουλάχιστον 40% μέχρι το 2030, με στόχο την κλιματική ουδετερότητα σε ολόκληρη την αξιακή αλυσίδα το αργότερο μέχρι το 2050. Πάνω από τα δύο τρίτα των τζίρων των περισσότερων αυτοκινητοβιομηχανιών απορροφούνται για την έρευνα και την ανάπτυξη ηλεκτρικών συστημάτων κίνησης για τα αμιγώς ηλεκτρικά μοντέλα επόμενης γενιάς αλλά και την επένδυση στις νέες πλατφόρμες.
Μπαταρίες για μια ...ζωή!
Σήμερα οι μπαταρίες των ηλεκτρικών αυτοκινήτων έχουν έναν τυποποιημένο κύκλο ζωής που κατά μέσο όρο είναι στα 8-10 χρόνια. Όπως αναφέρουν οι αυτοκινητοβιομηχανίες, κάθε χρόνο οι μπαταρίες των ηλεκτρικών οχημάτων απομειώνουν την αυτονομία τους κατά 3-5%. Συγκεκριμένα, οι μπαταρίες ηλεκτρικών αυτοκινήτων τελευταίας γενιάς «χάνουν» την ικανότητα φόρτισής τους από 15% έως και 20%, όσο πλησιάζουν στην πρώτη δεκαετία της ζωής τους.
Μια νέα έρευνα έδειξε, ότι στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα των εταιρειών χρονομίσθωσης, απομειώνεται η ικανότητα φόρτισης κατά 2 - 3% της χωρητικότητάς τους κάθε χρόνο και μέσα σε μια πενταετία μπορεί να αγγίζει το 10%.
Για αυτό το σκοπό, οι αυτοκινητοβιομηχανίες αναζητούν νέες τεχνολογίες ώστε να αυξηθεί σημαντικά η ενεργειακή πυκνότητα της επόμενης γενιάς κυψελών ιόντων λιθίου, και την ίδια στιγμή να μειωθεί το κόστος από τη χρήση υλικών και την παραγωγή. Ήδη η Tesla έχει θέσει ένα μεγαλεπήβολο σχέδιο: Οι μελλοντικές μπαταρίες των ηλεκτρικών οχημάτων τους να είναι για μια ζωή!
Όλα στην πρίζα
Τα ηλεκτρικά πατάνε γκάζι. Αδιάψευστος μάρτυρας σε αυτό, οι πωλήσεις τους, που παγκοσμίως σημείωσαν το 2021 ένα μεγάλο άλμα, ενώ το 2022, οι προβλέψεις – παρά τον πόλεμο στην Ουκρανία – αναμένεται να «κλέψουν» ένα αξιοζήλευτο μερίδιο από τις υπόλοιπες κατηγορίες. Σε αριθμούς, οι πωλήσεις ηλεκτρικών αυτοκινήτων (πλήρως ηλεκτρικά και plug-in υβριδικά) άγγιξαν το 2021 τα 6,6 εκατομμύρια οχήματα, ήτοι, διπλασίασαν το όγκο τους σε σχέση με το 2020. Και η ανοδική πορεία τους αναμένεται να συνεχιστεί και το 2022. Αρκεί οι ελλείψεις σε ημιαγωγούς να εξαλειφθούν, ο πόλεμος να σταματήσει και η παραγωγή των εργοστασίων (ιδίως στην Κίνα) να ομαλοποιηθεί.
Υπολογίζεται ότι το πρώτο τρίμηνο του 2022 οι πωλήσεις ηλεκτρικών άγγιξαν τα 2 εκατομμύρια οχήματα. Αν συνεχιστούν με αυτό το ρυθμό, έως τα τέλη του 2022, οι πωλήσεις εξηλεκτρισμένων οχημάτων θα ξεπεράσουν τα 8 εκατομμύρια μοντέλα. Υπολογίζεται ότι, πάνω από 17 εκατομμύρια ηλεκτρικά οχήματα κυκλοφορούν στους δρόμους, παγκοσμίως.
Αυτό το νούμερο μοιάζει μικρό, αλλά οι αυτοκινητοβιομηχανίες και με γνώμονα ότι έως το 2025 θα έχουν εξηλεκτρίσει σχεδόν όλη τη γκάμα τους (πιο απλά, όλα τα μοντέλα τους θα προσφέρονται είτε σε αμιγώς ηλεκτρική είτε σε plug in έκδοση), υπολογίζουν ότι σε λιγότερο από τρία με τέσσερα χρόνια οι πωλήσεις ηλεκτρικών θα έχουν υπερκεράσει αυτές των συμβατικών (βενζίνη, ντίζελ).
Η ελληνική αγορά
Στην ελληνική αγορά οι πωλήσεις ηλεκτρικών οχημάτων κινούνται σε ικανοποιητικούς ρυθμούς. Παρόλο, που το δεύτερο «πακέτο» της επιδότησης για τα ηλεκτρικά οχήματα άργησε να ενεργοποιηθεί, το πρώτο τετράμηνο του τρέχοντος έτους οι πωλήσεις ηλεκτρικών οχημάτων άγγιξαν τα 734 καινούργια ηλεκτρικά αυτοκίνητα, σημειώνοντας αύξηση 29,3% συγκριτικά με τα 569 ηλεκτρικά αυτοκίνητα που είχαν ταξινομηθεί το περσινό τετράμηνο. Τα τρία πρώτα μοντέλα που προτιμούν οι Έλληνες είναι το Model 3, της Tesla, το VW ID.4 και το Mercedes EQA. Μέσα στο 2022 η χώρα μας θα ενισχυθεί με εκατοντάδες νέους σταθμούς ταχείας φόρτισης, τόσο στο δίκτυο αυτοκινητοδρόμων όσο και στις πιο απομακρυσμένες πόλεις. Ταυτόχρονα, έως τα τέλη του 2022 η γκάμα ηλεκτρικών μοντέλων θα εμπλουτιστεί από νέες αφίξεις καινούργιων EV οχημάτων. Στα νέα SUV που θα δούμε να “προσεδαφίζονται” στην χώρα μας έως τα τέλη του έτους, η ηλεκτροκίνηση θα έχει δεσπόζουσα θέση κάτω από τα καπό τους. Είτε θα αφορά εκδόσεις με αμιγώς ηλεκτρικά μοτέρ (και αυτονομίες έως και 500 - 600 χλμ), είτε σε εκδόσεις εξηλεκτρισμένες με plug in (επαναφορτιζόμενα) τεχνολογία, που θα ξεχωρίζουν για τις εντυπωσιακά μικρές εκπομπές CO2, τις εκμηδενισμένες καταναλώσεις καυσίμου (ιδιαίτερα όταν κινούνται με αμιγώς ηλεκτρική ενέργεια) αλλά και με μηδενικά τέλη κυκλοφορίας.
Ιταλική επέλαση
Η Fiat αποτελεί μια από τις εταιρείες, που “τρέχουν” την ηλεκτροκίνηση με ταχείς ρυθμούς. Πρωταγωνιστής στη γκάμα των οχημάτων μηδενικών ρύπων είναι το ηλεκτρικό 500. Ειδικότερα, το αμιγώς ηλεκτρικό 500, ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στην ιστορία της ιταλικής φίρμας, με ένα μοντέλο που ήρθε με τη σειρά του να αλλάξει τα δεδομένα στη νέα εποχή της εξηλεκτρισμένης αυτοκίνησης. Ξεχωρίζει για την μοναδική του σχεδίαση, που είναι εμπνευσμένη από το 500αρακι της δεκαετίας του 60, αλλά και τις νέες εκδόσεις, όπως αυτή των τριών αμαξωμάτων (hatchback, cabrio και 3+1).
Επίσης, το μικρό ιταλικό μοντέλο προσφέρει τη δυνατότητα αυτόνομης οδήγησης επιπέδου 2, ενώ, μετά από μια πλήρη φόρτιση η αυτονομία του αγγίζει τα 460 χιλιόμετρα. Στα νέα του συστήματα εντάσσεται και το προηγμένο σύστημα πολυμέσων και έτσι το ηλεκτρικό 500 αποτελεί το πλέον ολοκληρωμένο μοντέλο μηδενικών ρύπων της κατηγορίας.
Σάρκα και οστά παίρνει το και το ιταλικό πρόγραμμα Atlante, το οποίο αφορά στην εγκατάσταση ταχυφορτιστών στη Ν. Ευρώπη. Το δίκτυο θα είναι το πρώτο του είδους που θα είναι 100% vehicle-grid-integrated (VGI) και θα χρησιμοποιεί ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και συστήματα αποθήκευσης. Επίσης, το ιταλικό ηλεκτρικό μοντέλο θα έχει πρόσβαση μέσα από το πρόγραμμα Atlante, στην Νότια Ευρώπη, στα πρώτα σημεία φορτιστών. Οι φορτιστές που θα τοποθετηθούν θα είναι δυναμικής από 100 kW έως και 175 kW . Το συγκεκριμένο πρότζεκτ είναι ο συνδυασμός ταχυφορτιστών με VehicleGrid-Integrated τεχνολογία και συστήματα αποθήκευσης ενέργειας. Αυτό το καινοτόμο χαρακτηριστικό –που είναι μοναδικό για αντίστοιχες εφαρμογές- είναι ιδανικό για την αξιοποίηση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, με τις θέσεις στάθμευσης/ φόρτισης να καλύπτονται από φωτοβολταϊκά στοιχεία.
Στο δια ταύτα, η ηλεκτροκίνηση είναι έτοιμη τα επόμενα χρόνια να “προσπεράσει” τα μοντέλα βενζίνης και ντίζελ, με τα τελευταία να συρρικνώνουν τα μερίδια τους στην παγκόσμια αγορά. Οι αυτοκινητοβιομηχανίες επιθυμούν να αποτάξουν πλήρως από τη γκάμα τους τα πετρελαιοκίνητα μοντέλα ενώ οι κινητήρες βενζίνης θα έχουν επικουρικό ρόλο, ιδίως στα στα plug in οχήματα. Ίσως, στο μέλλον, να δούμε και τα πλήρως αυτόνομα οχήματα, που ο οδηγός θα έχει τον ρόλο κομπάρσου.
Όμως το πάθος της οδήγησης αποτελεί μια γοητευτική διαδικασία και για αυτό και η αυτόνομη οδήγηση έχει και θα έχει για πολλά ακόμη χρόνια εποπτικό ρόλο ( και θα επεμβαίνει μόνο όταν υπάρχει κίνδυνος εμπλοκής σε τροχαίο συμβάν). Οπότε, είτε οδηγείτε ηλεκτρικό, είτε ένα σύγχρονο υβριδικό, το τιμόνι θα συνεχίζει ως στερεότυπο ενός και πλέον αιώνα να εκτελεί τις εντολές σας.
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr