Αγαπητές και αγαπητοί σύνεδροι,

Στην ακαδημαϊκή μου καριέρα, μια από τις μεγάλες αγωνίες και προκλήσεις ήταν πώς η επιστημονική γνώση θα βγει από τον δοκιμαστικό σωλήνα του Πανεπιστημίου, πώς θα βρει εφαρμογή στην πραγματική ζωή, θα γίνει χρήσιμη για τους ανθρώπους. Οι αγωνίες μου φαίνεται ότι εισακούστηκαν και από τα πανεπιστημιακά έδρανα βρέθηκα στον Δημαρχιακό θώκο της Αθήνας, στο πιο αυθεντικό πεδίο εφαρμοσμένης πολιτικής, που είναι η καθημερινότητα του πολίτη. Και εδώ όμως βιώνω τις ίδιες αγωνίες και προκλήσεις, αυτές δηλαδή που βιώνουμε όλοι μας, πως θα είμαστε χρήσιμοι στους ανθρώπους.

Ομολογώ ότι βρίσκομαι σε πιο προνομιακή θέση από αυτήν του ακαδημαϊκού. Ως Δήμαρχος, έχω δύναμη,  έστω και αν δεν είναι όσο ανεξάρτητη και ισχυρή, όσο απαιτούν οι περιστάσεις. Διαχειρίζομαι πόρους, παρότι όχι επαρκείς για να αντιμετωπίσουμε τα πολύ κρίσιμα προβλήματα. Συνεργάζομαι με την κεντρική διοίκηση αν και όχι με όρους θεσμικού συνομιλητή. Σε αυτό το δύσκολο περιβάλλον από την 1^η Ιανουαρίου, ξεκινήσαμε όλοι τις νέες Δημαρχιακές μας θητείες. Και θα μου επιτρέψετε να παρατηρήσω, ότι δεν θα είναι συνηθισμένες Δημαρχιακές θητείες. Αλήθεια…

Ποιός από μας δεν αναρωτήθηκε τον περασμένο Σεπτέμβρη, τι θα γινόταν αν ο Daniel, είχε χτυπήσει τις περιοχές μας. Ποιός από εμάς δεν αναρωτήθηκε, στους μήνες που ακολούθησαν, πώς, με ποια μέσα θα αντιμετώπιζε το βουνό των προβλημάτων που προέκυψαν, που ακόμα και σήμερα δεν έχει αντιμετωπιστεί για τις περιοχές, που έχουν πληγεί.

Ποιός από μας, όταν τον Αύγουστο, έβλεπε να καίγονται δάση και σπίτια στην Ανατολική Αττική, στη Ρόδο, στη Μαγνησία, όταν η φωτιά πέρναγε μέσα  από πόλεις και χωριά του Έβρου και κατέτρωγε το δάσος της Δαδιάς, δεν αναρωτήθηκε τι μας επιφυλάσσει το επόμενο καλοκαίρι; Πώς θα προστατεύσουμε τις πόλεις μας, τα χωριά μας, τα νησιά μας;

Ποιός από μας δεν αισθάνεται αδύναμος μπροστά στην λαίλαπα της ακρίβειας και της ενεργειακής φτώχειας, που πλήττει μεγάλες πληθυσμιακές ομάδες των δημοτών μας; Ποιός από μας δεν αισθάνεται αδύναμος, ενώπιον των αλλαγών που συντελούνται στα νησιά που βουλιάζουν από τον υπερτουρισμό, στις αγροτο-κτηνοτροφικές περιοχές που κινδυνεύουν να ερημοποιηθούν, στα μεγάλα αστικά κέντρα με τα κακοσχεδιασμένα και ανεπαρκή έργα;

Αντιλαμβανόμαστε όλοι ότι οι εξελίξεις είναι, και θα συνεχίσουν να είναι, ραγδαίες. Γι’ αυτό λέω ότι δεν έχουμε μπροστά μας μια συνηθισμένη Δημαρχιακή θητεία, που μπορεί και λίγο να περιμένουν τα πράγματα, μπορεί να μεταθέσουμε και κάποια άλλα στην επόμενη 5ετία ή μπορούμε να αναλωνόμαστε σε ατέρμονες συζητήσεις αναμεταξύ μας και με την κεντρική διοίκηση.

Και σας ρωτάω, σε αυτό το απαιτητικό περιβάλλον υπάρχουν ξεκάθαρα ερωτήματα που σήμερα πρέπει να απαντήσουμε:

- Μπορεί οι Δήμοι να μην λαμβάνουν ούτε τους θεσμοθετημένους πόρους από τον προϋπολογισμό; 6,5 δις ευρώ έπρεπε να δίνουν κάθε χρόνο και δίνουν 1,5 δις. Πού είναι τα υπόλοιπα 5 δις; Πήγαν σε καλύτερα δημόσια σχολεία, σε καλύτερη δημόσια υγεία;

-Μπορεί η αύξηση των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων να μην καλύπτει ούτε καν το κόστος της μισθοδοσίας των εργαζομένων;

-Μπορεί οι Δημοτικές αρχές τις παραμονές ανάληψης των καθηκόντων τους, να πληροφορούνται από τα μέσα ενημέρωσης ότι πρέπει να καταβάλουν 240 εκ. ευρώ για το τέλος ταφής των απορριμμάτων;

-Μπορεί να πληροφορούνται από τα μέσα ενημέρωσης ότι καταργούνται τα νομικά πρόσωπα των Δήμων, οι σχολικές επιτροπές, οι δημοτικές επιχειρήσεις ύδρευσης και αποχέτευσης;

-Μπορεί οι Δήμοι να είναι δέσμιοι των διαθέσεων ενός υπουργού, μιας απόφασης του, που μπορεί να τινάξει στον αέρα τη λειτουργία των παιδικών σταθμών;

-Μπορεί επιδεικτικά να αποκλείονται οι εκπρόσωποι της Αυτοδιοίκησης από φορείς σχεδιασμού και υλοποίησης σημαντικών έργων και να αποφασίζουν κάποιοι άλλοι κλεισμένοι σε γραφεία;

-Μπορεί οι Δήμοι να μην έχουν καθοριστικό λόγο για τις παραλίες, τα αυθαίρετα, την διαχείριση των υδάτων;

-Μπορεί να μην έχει εξασφαλιστεί η ισότιμη και χωρίς αποκλεισμούς πρόσβαση όλων των Δήμων στους ευρωπαϊκούς πόρους;

-Μπορεί οι εργαζόμενοι στους Δήμους, που τους ακούσαμε και σήμερα και δίνουν καθημερινό αγώνα, να παραμένουν όμηροι της γνωστής διάταξης Βορίδη; Να πηγαίνουμε στα δικαστήρια να τους κρατήσουμε και να μας κυνηγούν μετά με νομικές κυρώσεις;

Όλα αυτά συνέβησαν, λίγο πριν και λίγο μετά, αφού αναλάβαμε καθήκοντα. Ας είμαστε ειλικρινείς. η ΚΕΔΕ στέκεται απέναντι σε όλα αυτά τα προβλήματα που έχουν προκύψει με αντιλήψεις υποταγής, εκχωρώντας ακόμα κεκτημένα πολλών ετών. Αυτό δεν είναι επιτρεπτό. Υπάρχει τεράστια οπισθοδρόμηση σε σχέση με την Ευρώπη των Περιφερειών. Εμείς είμαστε αιρετοί, εκλεγμένοι, δεν είμαστε υπάλληλοι κανενός. Οφείλουμε να διεκδικήσουμε αυτά που μας αναλογούν.

Διάβασα πρόσφατα πώς πολλοί Δήμαρχοι διατύπωσαν την αγωνία τους. «Να σταματήσουν να αποφασίζουν για εμάς χωρίς εμάς», «τα συλλογικά όργανα της Αυτοδιοίκησης να παίξουν πιο ουσιαστικά τον ρόλο τους», «η νέα διοίκηση της ΚΕΔΕ να διεκδικήσει και να πετύχει τις μεγάλες μεταρρυθμίσεις», «ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ να γίνει η φωνή των Δημάρχων». Συμφωνώ και επαυξάνω.

Αυτές είναι οι αγωνίες που μας ενώνουν όλους. Η ενότητα δεν είναι ωραία λόγια και δεν πρέπει να τη μνημονεύουμε μόνο σε συνέδρια. Είναι κοινές αγωνίες, όπως κοινή πρέπει να είναι η προσπάθεια για να αλλάξουμε σελίδα. Όποιος πιστεύει ότι μπορεί να τα καταφέρει μόνος του, είτε γιατί κάποιος θα του κλείσει το μάτι, είτε γιατί μια υπουργική πόρτα θ’ ανοίξει για λίγο, είτε γιατί θα περάσει περισσότερες ώρες στον διάδρομο κάποιου υπουργείου ή περιφέρειας, κάνει λάθος. Δεν είμαστε και δεν πρέπει να μας θεωρούν δεδομένους, γιατί δεν θα μας υπολογίζουν.

Η Κεντρική μας Ένωση, δεν πρέπει να είναι ένας βολικός συνομιλητής, χρειάζεται να είναι ένας σοβαρός, θεσμικός συνομιλητής, έτοιμος να συνεργαστεί, αλλά και έτοιμος να διεκδικήσει. Είναι λάθος να επιτρέψουμε σχέσεις ομηρίας μεταξύ Αυτοδιοίκησης και κεντρικής διοίκησης. Και είναι ομηρία, να χρειάζεται να επαιτούμε για την έγκριση ενός έργου, για την χρηματοδότηση κάποιου προγράμματος. Η Αυτοδιοίκηση, πρέπει ν’ αλλάξει σελίδα και γι’ αυτό χρειάζεται ν’ αλλάξει σελίδα και το συλλογικό μας όργανο, η ΚΕΔΕ.

Σέβομαι τον Λάζαρο Κυρίζογλου, και την μακρόχρονη πορεία του στον θεσμό. Όμως το μέλλον έρχεται απαιτητικό. Απαιτεί νέες δυνάμεις, νέες συγκλίσεις, νέες αντιλήψεις για τον θεσμό, απαιτεί γενναίες μεταρρυθμίσεις και προτάσεις, απαιτεί πάνω απ’  όλα ισχυρή απόφαση για να γίνουν πράξη.

Όσοι ψιθυρίζουν στο αυτί, το αφήγημα ότι ηγεσία της ΚΕΔΕ, εάν είναι πολιτικά κοντά στην κυβέρνηση  μας προστατεύει και μας ευνοεί, έχουν ήδη διαψευστεί. Αυτή η δήθεν προνομιακή σχέση, δεν κατάφερε να αποτρέψει την μείωση των πόρων μας, δεν κατάφερε να αποτρέψει την επιβολή του νέου χαρατσιού, δεν κατάφερε να σταματήσει το ροκάνισμα των αρμοδιοτήτων μας, δεν απέτρεψε την απαξιωτική στάση απέναντι στους αιρετούς, δεν επηρέασε την κυβέρνηση, για  μια νέα μεταρρυθμιστική ατζέντα για τον θεσμό. Φοβάμαι ότι δεν προσπάθησε καν, για όλα αυτά. Δύο τυπικές ανακοινώσεις, ένα ψήφισμα, μια προσφυγή, δείχνουν ότι απλά έβγαλε την υποχρέωση. Δεν κερδίζονται έτσι οι μάχες που έχουμε να δώσουμε.

Σήμερα έχουμε ανάγκη από ένα συλλογικό όργανο, που να μπορεί να αφουγκράζεται με γνώση τις μεγάλες προκλήσεις του παρόντος και του μέλλοντος, να είναι απαλλαγμένο από δεσμεύσεις και κομματικές αγκυλώσεις και αποφασισμένο να απαιτήσει νέα εργαλεία για τους Δήμους. Να μπορεί να τα σχεδιάσει, να τα διαπραγματευτεί με σοβαρότητα και όταν χρειαστεί να τα διεκδικήσει αποφασιστικά. Γι’ αυτά θα αποφασίσουμε σήμερα, και θα κριθούμε όλοι για τις αποφάσεις μας. Δεν έχουμε 5 χρόνια για χάσιμο.

Σας ζητώ να με εμπιστευτείτε, να μας δώσετε την δύναμη για να προχωρήσουμε όλοι μαζί τις μεγάλες αλλαγές που έχει ανάγκη ο θεσμός, για να συγκροτήσουμε έναν νέο οδικό χάρτη για ισχυρούς, διοικητικά και οικονομικά, Δήμους,  για να  αποκαταστήσουμε τον ρόλο των αιρετών, που πολλοί χρησιμοποιούν ως αποδιοπομπαίους τράγοι διότι σε κάθε μεγάλη καταστροφή εμείς φταίμε ενώ κάθε μεγάλη επιτυχία την καρπώνονται οι υπουργοί και οι περιφερειάρχες, για να αναζωογονήσουμε την σχέση με τους δημότες μας, να δικαιώσουμε τις προσδοκίες τους ότι στα δύσκολα θα είμαστε παρόντες και αποτελεσματικοί. Σε αυτές τις προκλήσεις πρέπει να απαντήσουμε με επιτυχία. Πρέπει να διεκδικήσουμε Δήμους ισχυρούς, πρέπει να μην φοβόμαστε να σηκώσουμε ανάστημα σε όσους στέκονται εμπόδιο. Πολλοί λένε ότι «αυτά τα πράγματα δεν γίνονται», ότι υπάρχουν δεδομένοι νικητές. Έχουμε αποδείξει ότι δεν υπάρχουν δεδομένοι νικητές, υπάρχουν αγώνες που δίνονται.

Γι’ αυτό σας ζητώ να τιμήσουμε όσα μας ζήτησαν οι δημότες μας. Τους υποσχεθήκαμε ότι θα είμαστε εκεί, ως ο πρώτος βαθμός εγγύτητας με τους πολίτες, για να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα, την κλιματική κρίση, τις κοινωνικές ανισότητες. Έχουμε χρέος να τους δικαιώσουμε.

Διεκδικούμε Δήμους Ισχυρούς.

Σηκώνουμε ανάστημα απέναντι σε όσους στέκονται εμπόδιο.

Και θα τα καταφέρουμε.