Από το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά, οι περισσότεροι άνθρωποι στις προηγμένες οικονομίες μεγάλωναν υποθέτοντας ότι θα μπορούν να είναι σε καλύτερη θέση από τους γονείς τους. Για ένα μεγάλο διάστημα η υπόθεση αυτή αποδείχθηκε σωστή, με μια σύντομη ανατροπή κατά τη δεκαετία του ’70. Η έντονη παγκόσμια ανάπτυξη της οικονομίας και η αύξηση της απασχόλησης κατά τα τελευταία 70 χρόνια οδήγησαν στην αύξηση των εισοδημάτων των νοικοκυριών, τόσο πριν όσο και μετά από τη φορολόγησή τους. Μεταξύ 1993 και 2005, με εξαίρεση ένα 2%, το σύνολο των νοικοκυριών σε 25 προηγμένες οικονομίες είχαν πραγματική αύξηση των εισοδημάτων τους.

Ωστόσο, αυτή η γραμμική ανάπτυξη των εισοδημάτων τελείωσε. Μια νέα έκθεση του McKinsey Global Institute, αναφέρει ότι σήμερα οι άνθρωποι είναι φτωχότεροι από τους γονείς τους, αφού διαπιστώνει ότι τα εισοδήματα στις προηγμένες οικονομίες, μεταξύ 2005 και 2014 παρέμειναν στάσιμα ή ακολούθησαν πτωτική τάση. Συγκεκριμένα, τα πραγματικά εισοδήματα σε αυτές τις προηγμένες οικονομίες ήταν στάσιμα ή μειώθηκαν για το 65% έως 70% των νοικοκυριών, ή για πάνω από 540 εκατομμύρια ανθρώπους. Και ενώ οι δημόσιες παροχές και οι χαμηλότεροι φορολογικοί συντελεστές μετριάζουν μερικές από τις επιπτώσεις, περισσότερο από το 1/4 του συνόλου των νοικοκυριών βλέπουν το διαθέσιμο εισόδημα τους να μειώνεται κατά την τελευταία δεκαετία.

Τα ευρήματα αυτά δίνουν μια νέα προοπτική στην εντεινόμενη συζήτηση σχετικά με την εισοδηματική ανισότητα στις προηγμένες οικονομίες, η οποία μέχρι σήμερα έχει επικεντρωθεί σε μεγάλο βαθμό στην δυσανάλογη αύξηση του εισοδήματος και του πλούτου στην κορυφή της εισοδηματικής πυραμίδας. Η ανάλυσή της McKinsey, δείχνει λεπτομερώς την απότομη αύξηση του ποσοστού των νοικοκυριών που κατηγοριοποιείται σε ομάδες χαμηλότερου εισοδήματος -ένα φαινόμενο που επηρεάζει τους ανθρώπους σχεδόν σε όλη την εισοδηματική κλίμακα. Και η μεγαλύτερη αρνητική επίδραση αφορά τους νέους και τους λιγότερο μορφωμένους εργαζόμενους, αυξάνοντας το φάσμα μιας γενιάς ανθρώπων που μεγαλώνουν φτωχότεροι από τους γονείς τους.

Και ενώ η ύφεση και η αργή ανάκαμψη από την παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008 έχουν συμβάλει σημαντικά σε αυτή την αρνητική εξέλιξη, άλλοι μακροχρόνιοι παράγοντες επέδρασαν επίσης και θα συνεχίσουν να επιδρούν στο μέλλον. Στους παράγοντες αυτούς περιλαμβάνονται οι δημογραφικές τάσεις της γήρανσης και της συρρίκνωσης του μεγέθους των νοικοκυριών, καθώς και οι αλλαγές στην αγορά εργασίας και η μείωση του μεριδίου των μισθών στο ΑΕΠ.

Καθένας μπορεί να αντιληφθεί πόσο διαβρωτικές μπορούν να είναι οι οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις αυτής της κατάστασης. Μια μελέτη που διεξήχθη παράλληλα, στο πλαίσιο της έρευνάς της McKinsey, διαπιστώνει ότι ένας σημαντικός αριθμός εκείνων των οποίων τα εισοδήματα δεν αυξάνονται, χάνουν την πίστη τους στο παγκόσμιο οικονομικό σύστημα. Σχεδόν το 1/3 των ατόμων που δεν αυξήθηκαν οι μισθοί τους, δήλωσαν ότι πιστεύουν πως και τα παιδιά τους θα έχουν αντίστοιχα προβλήματα στο μέλλον, εκφράζοντας αρνητικές απόψεις σχετικά με το ελεύθερο εμπόριο και τη μετανάστευση.

Εάν η χαμηλή οικονομική ανάπτυξη της τελευταίας δεκαετίας συνεχισθεί, το ποσοστό των νοικοκυριών με στάσιμη ή πτωτική τάση των εισοδημάτων τους, θα μπορούσε να φτάσει το 70% έως 80% κατά την επόμενη δεκαετία. Ακόμη και αν η οικονομική ανάπτυξη επιταχυνθεί, τα πράγματα δεν πρόκειται να βελτιωθούν. Διότι ναι μεν το ποσοστό των νοικοκυριών που πλήττονται θα μειωθεί, μεταξύ 10% και 20% περίπου, αλλά θα μπορούσε κάλλιστα να διπλασιαστεί εάν η ανάπτυξη συνοδεύεται από ταχεία αυτοματοποίηση στο χώρο εργασίας.

Υπάρχουν ενθαρρυντικές ενδείξεις ότι θα μπορούσε να μειωθεί ο αριθμός των ατόμων που δεν εξελίσσεται θετικά. Κάποιες πρακτικές στην αγορά εργασίας μπορούν να κάνουν τη διαφορά, όπως το ίδιο μπορεί να συμβεί με τους φόρους και τις παροχές, αν και αυτό δεν είναι καθόλου εύκολο σε μια εποχή που είναι πολλά τα κράτη με τα υψηλά επίπεδα χρέους.

Στη Σουηδία π.χ., όπου η κυβέρνηση παρενέβη για τη διατήρηση των θέσεων εργασίας κατά τη διάρκεια της παγκόσμιας ύφεσης, τα εισοδήματα μειώθηκαν ή παρέμειναν αμετάβλητα μόνο για το 20% των νοικοκυριών, ενώ το διαθέσιμο εισόδημα αυξήθηκε για όλους σχεδόν. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, η μείωση των φορολογικών συντελεστών μετέτρεψε τη μείωση των εισοδημάτων για τα 4/5 της εισοδηματικής κλίμακας, σε αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος για όλα σχεδόν τα νοικοκυριά. Προσπάθειες όπως αυτές, μαζί με κάποια πρόσθετα μέτρα, όπως η ενθάρρυνση των επιχειρηματικών ηγετών να υιοθετήσουν πιο μακροπρόθεσμη οπτική, μπορούν πραγματικά να βοηθήσουν στην αλλαγή της εικόνας αυτής. Για να ανατραπεί η τάση της πτώσης των πραγματικών εισοδημάτων απαιτούνται τολμηρά μέτρα από την πλευρά τόσο των κυβερνήσεων όσο και των επιχειρήσεων.

Και αν όλα αυτά επιδρούν αρνητικά σε άλλες οικονομίες, φανταστείτε πόσο οδυνηρή μπορεί να είναι η δική μας πορεία. Ποιο είναι το μέλλον των δικών μας νέων; Φοβόμαστε ότι μπορεί να είναι πολύ χειρότερο από των γονιών τους, δυστυχώς! 

Ακολουθήστε το reporter.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr