Οι ροές αγαθών, υπηρεσιών και χρηματοδότησης έφθασαν στα 26 τρισεκατομμύρια δολάρια το 2012, ή το 36% του παγκόσμιου ΑΕΠ, 1,5 φορά πάνω από το επίπεδο του 1990. Σήμερα, ένα στα τρία προϊόντα διασχίζει τα εθνικά του σύνορα και περισσότερο από το ένα τρίτο των χρηματοοικονομικών επενδύσεων είναι διεθνείς συναλλαγές. Κατά την επόμενη δεκαετία, οι παγκόσμιες ροές θα μπορούσαν να τριπλασιαστούν, τροφοδοτούμενες από την αύξηση της ευημερίας και της συμμετοχής του αναδυόμενου κόσμου καθώς και από την εξάπλωση του Διαδικτύου και των ψηφιακών τεχνολογιών. Σενάρια μας δείχνουν ότι οι παγκόσμιες ροές θα μπορούσαν να φθάσουν από 54 έως 85 τρισεκατομμύρια δολάρια μέχρι το 2025, περισσότερο δηλαδή από το διπλάσιο ή τριπλάσιο του σημερινού τους επιπέδου.

Μια νέα έκθεση του McKinsey Global Institute (MGI), με τίτλο «οι παγκόσμιες ροές στην ψηφιακή εποχή» αναλύει πώς το εμπόριο, η χρηματοδότηση, οι άνθρωποι και τα δεδομένα συνδέουν την παγκόσμια οικονομία. Εξετάζει τις εισροές και εκροές των αγαθών, των υπηρεσιών, της χρηματοδότησης και των ανθρώπων, καθώς και των δεδομένων και της επικοινωνίας και πως όλα αυτά αποτελούν τη βάση ανάπτυξης της οικονομίας, περιλαμβάνοντας 195 χώρες σε όλο τον κόσμο .

Η έκθεση του MGI διαπιστώνει ότι οι ροές αυτές έχουν σημασία για την αύξηση του παγκόσμιου ΑΕΠ. Σήμερα δε, εκτιμά ότι προσθέτουν μεταξύ 250 και 450 τρισεκατομμύρια δολάρια για κάθε χρόνο, ή 15% έως 25% του συνόλου των παγκόσμιων ροών. Επιπλέον, διαπιστώνει ότι οι χώρες με το μεγαλύτερο αριθμό συνδέσεων στο παγκόσμιο δίκτυο των ροών αυξάνουν τον ρυθμό ανάπτυξης του ΑΕΠ τους έως και κατά 40% περισσότερο από τις λιγότερο συνδεδεμένες χώρες. Η «ποινή» για όποιους μένουν πίσω αυξάνεται.

Ο νέος Δείκτης Συνδεσιμότητας της MGI κατατάσσει 131 χώρες σε συνολικές ροές αγαθών, υπηρεσιών, χρηματοδότησης, ανθρώπων, καθώς και δεδομένων και επικοινωνίας. Ο δείκτης δείχνει ότι οι αναπτυγμένες οικονομίες παραμένουν περισσότερο συνδεδεμένες από τις αναδυόμενες: Η Γερμανία βρίσκεται στην κορυφή της λίστας, ακολουθούμενη από το Χονγκ Κονγκ και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι αναδυόμενες οικονομίες είναι λιγότερο συνδεδεμένες με τις παγκόσμιες ροές, αλλά ορισμένες από αυτές ανεβαίνουν γρήγορα: το Μαρόκο και ο Μαυρίκιος κέρδισαν αντίστοιχα 26 και 28 θέσεις, μεταξύ των ετών 1995 και 2012 (οι μεγαλύτερες αυξήσεις που παρουσιάζονται στον δείκτη). Η Σαουδική Αραβία ανέβηκε 19 θέσεις, αντικατοπτρίζοντας την αυξανόμενη αξία των εξαγωγών πετρελαίου και την ανακύκλωση του πλούτου του πετρελαίου στις παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές αγορές. Η Ινδία κέρδισε 16 θέσεις σε αυτό το χρονικό διάστημα, χάρη στην ανάπτυξη των ροών των υπηρεσιών, και η Βραζιλία ανέβηκε 15 θέσεις λόγω επέκτασης των υπηρεσιών και των χρηματοοικονομικών ροών.

Μέσα σε κάθε τύπο ροής, η McKinsey διαπιστώνει ότι αυτές όπως της έντασης της γνώσης αυξάνονται ταχύτερα από ό,τι οι εντάσεως εργασίας ή κεφαλαίου. Οι ανταλλαγές αγαθών, όπως τα αεροσκάφη και τα αυτοκίνητα, οι ημιαγωγοί, τα φαρμακευτικά προϊόντα και η μικροηλεκτρονική, καθώς και οι επαγγελματικές υπηρεσίες και οι άμεσες ξένες επενδύσεις, αυξάνονται ταχύτερα από ό,τι άλλες. Το 2012, οι ροές έντασης γνώσης έφτασαν τα 12 τρισεκατομμύρια δολάρια, σχεδόν το ήμισυ του συνόλου των ροών - περισσότερο από το συνδυασμένο ΑΕΠ της Κίνας και της Γερμανίας για το 2012. Ενώ η τελευταία εποχή της παγκοσμιοποίησης προήλθε σε μεγάλο βαθμό από την προμήθεια πρώτων υλών χαμηλού κόστους παραγωγής, η επόμενη εποχή θα επικεντρωθεί στην άνοδο της παγκόσμιας οικονομίας της γνώσης.

Η εξάπλωση του Διαδικτύου και των ψηφιακών τεχνολογιών αλλάζει όλους τους τύπους των ροών και δημιουργεί νέους. Η παγκόσμια online κυκλοφορία πέρα από τα σύνορα αυξήθηκε 18 φορές μεταξύ 2005 και 2012, και θα μπορούσε να αυξηθεί περισσότερο από οκτώ φορές μέχρι το 2025. Οι ψηφιακές τεχνολογίες, που μειώνουν το κόστος της παραγωγής και της διανομής, μετατρέπουν τις ροές με τρεις τρόπους:. Μέσω της δημιουργίας αμιγώς ψηφιακών αγαθών και υπηρεσιών, με τους «ψηφιακούς συσκευαστές» που ενισχύουν την αξία των φυσικών ροών, και με τις ψηφιακές πλατφόρμες που διευκολύνουν τη διασυνοριακή παραγωγή και ανταλλαγή. Ο αντίκτυπος των τεράστιων δυνατοτήτων  της ψηφιοποίησης έχει μόλις αρχίσει να αναδύεται. Σκεφθείτε ότι οι διεθνείς κλήσεις μέσω Skype αυξήθηκαν κατά 40% από το σημερινό επίπεδο των παραδοσιακών διεθνών κλήσεων μέσα σε μόλις μία δεκαετία. Ή ότι το διασυνοριακό ηλεκτρονικό εμπόριο έχει αναπτυχθεί ώστε να αντιπροσωπεύει περισσότερο από το 10% του εμπορίου αγαθών σε λιγότερο από μια δεκαετία .

Το δίκτυο των παγκόσμιων ροών επεκτείνεται με ταχείς ρυθμούς καθώς οι αναδυόμενες οικονομίες εντάσσονται σε αυτές Η αύξηση των εισοδημάτων στον αναπτυσσόμενο κόσμο δημιουργεί νέα τεράστια κέντρα καταναλωτικής ζήτησης, παγκόσμιας παραγωγής και εμπορίου εμπορευμάτων, ενώ στέλνει περισσότερους ανθρώπους διαμέσου των συνόρων για λόγους απασχόλησης ή αναψυχής. Οι υπάρχουσες διαδρομές των ροών διευκολύνονται και εμβαθύνονται ενώ αναδύονται νέες, καθώς συμμετέχουν περισσότερες χώρες. Οι αναπτυσσόμενες οικονομίες αντιπροσωπεύουν το 38% των παγκόσμιων ροών, σχεδόν τριπλασίασαν το μερίδιό τους από το 1990. Οι εμπορικές ροές προϊόντων των αναπτυσσόμενων οικονομιών του Νότου μεταξύ τους έχει αυξηθεί από περίπου 200 δισεκατομμύρια δολάρια το 1990, σε 4 τρισεκατομμύρια δολάρια (24%) το 2012 (δηλαδή 6% περισσότερες ροές εμπορευμάτων).

Όχι μόνο περισσότερες χώρες, αλλά και περισσότεροι παίκτες συμμετέχουν στις παγκόσμιες ροές. Οι κυβερνήσεις και οι πολυεθνικές εταιρείες ήταν κάποτε οι μοναδικοί φορείς που εμπλέκονταν σε διασυνοριακές ανταλλαγές. Αλλά σήμερα, οι ψηφιακές τεχνολογίες επιτρέπουν ακόμη και στη μικρότερη επιχείρηση ή έναν μεμονομένο επιχειρηματία να γίνει «μικροπολυεθνικός» πουλώντας και αγοράζοντας προϊόντα, υπηρεσίες και ιδέες πέρα από τα σύνορα του. Οι άνθρωποι μπορούν να εργάζονται εξ αποστάσεως μέσω κάποιας online πλατφόρμας, δημιουργώντας μια εικονική ροή απασχόλησης. Πλατφόρμες μικροχρηματοδοτήσεων παρέχουν στους επιχειρηματίες και τις κοινωνικές επιχειρήσεις που καινοτομούν τη δυνατότητα να συγκεντρώνουν χρήματα σε παγκόσμιο επίπεδο για όλο και μικρότερα ποσά.

Βέβαια, παίρνουμε σήμερα σαν δεδομένο ότι ζούμε σε έναν διασυνδεδεμένο κόσμο, αλλά μια πιο προσεκτική εξέταση ενός ευρύτερου φάσματος των παγκόσμιων ροών αποκαλύπτει ένα πιο σύνθετο και ταχέως αναπτυσσόμενο δίκτυο συνδέσεων από ό,τι κοινώς πιστεύεται. Το τοπίο προσφέρει τώρα περισσότερα σημεία εισόδου σε ένα πολύ ευρύτερο φάσμα παικτών από ό,τι στο παρελθόν. Δεν είναι μόνο οι μεγαλύτερες παγκόσμιες εταιρείες και επενδυτές, αλλά και οι αναδυόμενες χώρες, οι μικρές επιχειρήσεις, οι ιδιώτες και οι επιχειρηματίες οι οποίοι μπορούν να διαδραματίσουν μεγαλύτερο ρόλο. Για τους συμμετέχοντες όλων των τύπων: χώρες, πόλεις, επιχειρήσεις, κυβερνήσεις και ιδιώτες - που επωφελούνται των παγκόσμιων ροών, η ψηφιακή εποχή προσφέρει σημαντικές οικονομικές ευκαιρίες. Θα χρειαστούν όμως έξυπνες στρατηγικές και πολιτικές για να επωφεληθούν πλήρως και να αποφύγουν να μείνουν πίσω.

Ακολουθήστε το reporter.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr