Η ευθύνη των καταναλωτών

Η αποτίμηση της ευθύνης των καταναλωτών υπολογίζεται σαν ένα σημαντικό μέρος του συνολικού αντίκτυπου, που έχουν στο περιβάλλον τα προϊόντα που χρησιμοποιούν, σε όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής τους, υποστηρίζουν, σωστά κατά την άποψή μου, οι ειδικοί. Π.χ. υπάρχουν προϊόντα, όπως απορρυπαντικά, σαπούνια και σαμπουάν, η χρήση των οποίων απαιτεί ενέργεια και νερό. Προφανώς δεν μπορούμε να σταματήσουμε να τα χρησιμοποιούμε. Αλλά, ο τρόπος χρήσης τους μπορεί να είναι πιο συνετός ως προς την κατανάλωση αυτών των πόρων. Από την άλλη πλευρά, οι βιομηχανίες μπορεί να σχεδιάζουν προϊόντα που διευκολύνουν τους καταναλωτές και καθιστούν πιο εύκολη τη μείωση χρήσης των πόρων αυτών, όπως τους εκτυπωτές που τυπώνουν και στις δύο πλευρές ενός φύλλου, ή τα καζανάκια τουαλέτας με ελεγχόμενο ρυθμιστή, ή τις έξυπνες ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές. Αλλά μόνο οι ίδιοι οι καταναλωτές μπορούν να κλείσουν τον διακόπτη της τηλεόρασης όταν δεν την παρακολουθούν, ή τις λάμπες που δεν χρειάζονται, ή να επιλέξουν τη χρήση κρύου νερού στο πλυντήριό τους.

Τα κίνητρα των επιχειρήσεων

Οι επιχειρήσεις παρέχουν πολλά κίνητρα, με τα οποία ενθαρρύνουν τη σωστή καταναλωτική συμπεριφορά και ορισμένες χρησιμοποιούν ήδη καινοτομικούς τρόπους, για να επιστρατεύσουν την υποστήριξη των καταναλωτών στην υπεύθυνη κατανάλωση. Κι αυτό γιατί, όταν οι αγορές αποτυγχάνουν να αυτορυθμιστούν ή να αντιμετωπίσουν περιβαλλοντικά δεινά, οι κυβερνήσεις έχουν την τάση να παρεμβαίνουν με νόμους και διατάξεις.

Ένα άλλο θέμα που πρέπει να λάβουν υπόψη τους οι βιομηχανικές επιχειρήσεις είναι το λεγόμενο «rebound effect» σύμφωνα με το οποίο οι καταναλωτές θα αγοράσουν ή θα χρησιμοποιήσουν περισσότερο ένα προϊόν, εάν το κόστος είναι μικρότερο λόγω καλύτερης απόδοσης. Ένα κλασικό παράδειγμα είναι τα αυτοκίνητα με καλή απόδοση στην κατανάλωση καυσίμου, με αποτέλεσμα ο καταναλωτής να τα οδηγεί περισσότερα χιλιόμετρα από τα λιγότερο αποδοτικά αυτοκίνητα.

Οι επιχειρήσεις πρέπει να ενθαρρύνουν τους καταναλωτές και οι κυβερνήσεις να προωθήσουν την ιδέα την υπεύθυνης κατανάλωσης. Αυτός είναι ο μόνος ασφαλής τρόπος, για να κτίσουμε υπεύθυνη καταναλωτική συμπεριφορά και να μειώσουμε τον κίνδυνο που ενέχει η αλόγιστη κατανάλωση και απόρριψη προϊόντων, η οποία απειλεί τόσο το περιβάλλον όσο και τη βιωσιμότητα των πηγών. Οι περισσότεροι καταναλωτές, θα μπορούσαν να ανταποκριθούν σε μια συντονισμένη προσπάθεια κυβερνήσεων και επιχειρήσεων ώστε να ξεπεράσουμε τη σημερινή περιβαλλοντική κρίση. Ακόμα και αν τα σουπερμάρκετ αλλάξουν τα προϊόντα στα ράφια τους με περισσότερο «πράσινα», αυτό από μόνο του δεν είναι αρκετό να «θεραπεύσει» το περιβάλλον.
.