Οι παραπάνω ερωτήσεις, δεν είναι ακαδημαϊκές. Η επιβίωση για πολλές ιαπωνικές επιχειρήσεις, ενδέχεται να εξαρτηθεί από την ικανότητα τους να αυξήσουν αρκετά τα έσοδα και κέρδη τους στο εξωτερικό, δεδομένων των δημογραφικών και οικονομικών τάσεων στην ιαπωνική αγορά. Ακόμα και καθιερωμένες διεθνώς ιαπωνικές επιχειρήσεις, αντιμετωπίζουν σήμερα εντονότερο ανταγωνισμό και ως εκ τούτου θα πρέπει να ανανεώσουν τα επιχειρηματικά τους μοντέλα στο εξωτερικό.
Σύμφωνα με τους Naoyuki Iwatani, Gordon Orr και Brian Salsberg, του McKinsey Institute, η οικοδόμηση μιας παγκόσμιας ιαπωνικής επιχείρησης απαιτεί από τα στελέχη της να ξανασκεφθούν και να επανεξετάσουν τόσο τη στρατηγική τους όσο και την οργάνωση, αλλά και το μάρκετινγκ. Οι επιτυχημένες προσεγγίσεις του παρελθόντος, όπως για παράδειγμα η αντιγραφή των ίδιων πρακτικών που χρησιμοποιούσαν στην ιαπωνική αγορά, στις αγορές του εξωτερικού, έχουν πλέον ξεπεραστεί.
Τα καλά νέα, είναι ότι ο κοιμισμένος γίγαντας που αποκαλείται «Japanese Inc» αρχίζει να αφυπνίζεται. Παρατηρείται μια άνοδος συγχωνεύσεων και εξαγορών, αλλά και μια νέα αίσθηση του επείγοντος στις συζητήσεις που γίνονται στις αίθουσες συσκέψεων, καθώς και μερικές τολμηρές κινήσεις, με τις πιο προοδευτικές επιχειρήσεις της Ιαπωνίας να χρησιμοποιούν την αγγλική ως παγκόσμια εταιρική γλώσσα και να προσλαμβάνουν ταλαντούχα στελέχη, που δεν είναι Ιάπωνες. Παρόλα αυτά, ο ρυθμός είναι αργός και η προσέγγιση είναι περισσότερο ευκαιριακή και μπερδεμένη παρά συνειδητή στρατηγική επιλογή.
Θέμα επιβίωσηςΟι μεγαλύτερες ιαπωνικές επιχειρήσεις, έχουν χάσει ικανό ποσοστό του μεριδίου αγοράς τους κατά τα τελευταία δέκα χρόνια. Το ποσοστό τους σε συνολικά έσοδα, σύμφωνα με το Fortune Global 500, μειώθηκε στο 13%, από το 35% που ήταν μεταξύ των ετών 1995 και 2009. Ένα από τα διαχρονικά δυνατά σημεία της Ιαπωνίας, είναι τα ηλεκτρονικά προϊόντα. Αλλά σύμφωνα με το Ιαπωνικό Υπουργείο Οικονομίας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, το μερίδιο τους στην παγκόσμια αγορά ηλεκτρονικών προϊόντων μειώθηκε από 30% το 1990 σε λιγότερο από 15% σήμερα. Πολλές ιαπωνικές επιχειρήσεις, δεν έχουν άλλη εναλλακτική λύση από την παγκοσμιοποίηση, αν θέλουν να ελπίζουν ότι θα συνεχίσουν να αναπτύσσονται.
Συρρικνωμένη καταναλωτική βάση και μειωμένη παραγωγικότηταΤα τελευταία 40 χρόνια οι ιαπωνικές επιχειρήσεις πρωτοπορούσαν σε παγκόσμιο επίπεδο και κυριαρχούσαν στην εγχώρια αγορά τους. Αλλά όχι πλέον. Ο πληθυσμός της Ιαπωνίας, αναμένεται να μειωθεί από 127 εκατομμύρια σήμερα, σε λιγότερο από 100 εκατομμύρια μεταξύ 2040 και 2050. Η μείωση του πληθυσμού, είναι σχεδόν βέβαιο, ότι μειώνει το συνολικό επίπεδο της ιδιωτικής κατανάλωσης σε συνδυασμό με τα φορολογικά έσοδα, και ενδεχομένως το ΑΕΠ. Η ιδιωτική κατανάλωση στην Ιαπωνία, στο τέλος του 2008 ανήλθε σε 220 τρισ. γιεν, δηλαδή στο 59% του ΑΕΠ. Η αισιόδοξη πρόβλεψη είναι πως θα φτάσει τα 293 τρισ. γιεν το 2040, με τη βασική παραδοχή ότι το κατά κεφαλήν ΑΕΠ, θα αυξηθεί πάνω από το 50%, κάτι που είναι δύσκολο να κατανοήσει κανείς στο σημερινό περιβάλλον αποπληθωρισμού.
Ένα άλλο οικονομικό ζήτημα, που προβληματίζει την οικονομία της Ιαπωνίας, είναι η μείωση της παραγωγικότητας. Παρά το γεγονός, ότι έχει κάποιες πρωτοπόρες, παγκοσμίως, επιχειρήσεις και βιομηχανίες, η Ιαπωνία έχει ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά παραγωγικότητας στην εργασία, από οποιαδήποτε άλλη μεγάλη και ανεπτυγμένη χώρα. Συνεπώς, οι ιαπωνικές επιχειρήσεις, είναι γενικά λιγότερο ανταγωνιστικές, και είναι πιο ευάλωτες στους ξένους ανταγωνιστές τους στην ίδια τους τη χώρα. Οι Ιάπωνες εργαζόμενοι, παρά το γεγονός ότι είναι από τους πιο επιμελείς στον κόσμο, είναι συλλογικά και ατομικά αναποτελεσματικοί, ιδιαίτερα εκείνοι που δεν εργάζονται στα εργοστάσια. Σε συζητήσεις που είχαν οι ερευνητές του McKinsey Institute με ανώτερα στελέχη, φαίνεται πως οι Ιάπωνες διευθυντές έχουν πλήρη επίγνωση ότι απασχολούν πλεονάζον προσωπικό στα κεντρικά τους γραφεία, αλλά και ότι οι εργαζόμενοι επικεντρώνονται περισσότερο στην ίδια την εργασία τους, από ότι στον αντίκτυπο και στα αποτελέσματα της εργασία τους στην επιχείρηση. Αναγνωρίζουν επίσης, οι επικεφαλής των ιαπωνικών επιχειρήσεων, πως οι επιχειρήσεις τους χωλαίνουν σε απόδοση, λόγω του ότι δεν χρησιμοποιούν αρκετά την εξωτερική ανάθεση εργασιών (outsourcing) και τη μετεγκατάσταση (offshoring), παρά μόνο σε ελάχιστες περιπτώσεις που σχετίζονται με τις τεχνολογίες πληροφορικής.
Όπως είναι λοιπόν αντιληπτό, οι καιροί αλλάζουν για όλους και όσο συντομότερα το κατανοήσουμε και προσαρμοστούμε στις αλλαγές, τόσο περισσότερες πιθανότητες επιβίωσης θα έχουμε.Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr