Ευρώ

Κατ’ αρχήν μπήκαμε στο ευρώ. Έχουμε τη βεβαιότητα πως σωθήκαμε σαν χώρα. Εάν δεν είχαμε μπει, σήμερα, μεσούσης της οικονομικής κρίσης και δεδομένης της νοοτροπίας που έχουμε ως κοινωνία και τις από δεκαετιών, για να μην πω από γέννησης του ελληνικού κράτους, παθογένειες και στρεβλώσεις της οικονομίας, μάλλον θα ήμασταν κάπου ανάμεσα στη Μολδαβία και το Μπαγκλαντές. Ωστόσο, το ευρώ μπήκε στη ζωή μας τόσο βιαστικά, και χωρίς καμία προετοιμασία και ενημέρωση, που η κατάσταση ξέφυγε αμέσως. Εν μία νυκτί ο μαϊντανός από 50 δραχμές πήγε στα 150 λεπτά, δηλαδή στις 170 δραχμές, για να αναφέρω ένα ενδεικτικό αλλά αποκαλυπτικό παράδειγμα.

Μεγάλη η ευθύνη της Πολιτείας που άφησε, τότε απτόητη την αισχροκέρδεια και ακόμα μεγαλύτερη που δεν ενημέρωσε μεθοδικά τον κόσμο για την αξία του χρήματος. Ξαφνικά γίναμε όλοι large και δεν καταδεχόμαστε να πιάνουμε στα χέρια μας τα νίκελ των πέντε, δέκα και είκοσι σεντς. Αυτό ήταν η πρώτη βόμβα στα θεμέλια.

Ολυμπιακοί Αγώνες

Μετά το ευρώ είχαμε τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Δεν μπορούμε να αποφασίσουμε αν ήταν για καλό ή για κακό. Αν κρίνουμε εκ του αποτελέσματος, ήταν για κακό. Δανειστήκαμε άπειρα χρήματα, που δεν αντέχαμε να ξεπληρώσουμε.. Το θαύμα κράτησε είκοσι μέρες, αποκτήσαμε τα δεκαπέντε λεπτά φήμης που πράγματι μας άξιζαν, αλλά το μετέπειτα ήταν τραγικό. Καμία αξιοποίηση δεν έγινε , ούτε για τον τουρισμό, ούτε καν για την αξιοποίηση των Ολυμπιακών Ακινήτων, πολλά από τα οποία ρημάζουν για χρόνια. Από την άλλη έγιναν βέβαια σημαντικά έργα, όπως Μετρό, Αεροδρόμιο, Αττική Οδός, αλλά δεν νομίζουμε πως ήταν αρκετά για να σηματοδοτήσουν μια στιβαρή αναπτυξιακή τροχιά της χώρας όπως άλλωστε φάνηκε και στη συνέχεια.

Ειδικά ο τουρισμός μας αυτοκτόνησε. Κανένα μέτρο, καμία μέριμνα. Όλοι ανεξαιρέτως γνώριζαν πως η χώρα ως προορισμός ήταν και παραμένει πανάκριβη. Όλοι γνώριζαν πως τα πλοία των άγονων γραμμών και της «πειρατικής» ακτοπλοϊας, διέσυραν την χώρα. Όλοι γνώριζαν  πως  οι μαρίνες μας είναι εποχής μεσαίωνα. Όλοι σφύριζαν αδιάφορα. Το μόνο που μας ενδιέφερε ήταν « Να ζήσουμε το Μύθο μας».

Παρεπιπτόντως να πούμε εδώ, πως ένα από τα καλά της δεκαετίας, ήταν ο εκσυγχρονισμός της πραγματικής ακτοπλοϊας. Ανεβήκαμε σε πλοία που ντρεπόμασταν να πατήσουμε.

Ναυτιλία

Να θυμηθούμε και κάτι καλό ακόμη. Από τα μέσα της δεκαετίας ο μόνος  κλάδος που άγγιξε αυτό που λέμε sky is the Limit, ήταν η ναυτιλία μας. Οι «τρελοί» ναύλοι, έφεραν δισεκατομμύρια στα σεντούκια των πλοιοκτητών αλλά και στη χώρα, ο ελληνόκτητος στόλος εκσυγχρονίστηκε με νέες παραγγελίες και παραλαβές, σε εξαιρετικό βαθμό, και παραμένει πρώτη παγκόσμια δύναμη. Μπορεί τώρα με την κρίση κάποιοι να περνούν δύσκολες ώρες, αλλά όταν περάσει η κρίση και πάλι τα δολάρια θα ρέουν άφθονα. Ευτυχώς που υπήρχαν και αυτές οι συναλλαγματικές εισροές γιατί αυτά που τραβάμε σήμερα θα τα βιώναμε πολύ νωρίτερα.

Μια του κλέφτη δύο του κλέφτη

Την ίδια όμως ώρα «τραυματιζόταν» θανάσιμα η αξιοπιστία της χώρας. Για ακατανόητους λόγους, αυτομαστιγωθήκαμε μπροστά στους Ευρωπαίους εταίρους μας, κάνοντας λόγο για εθνικές λογιστικές αλχημείες. Ασ μην λέμε ονόματα μέρες που είναι.  Δυστυχώς από τότε και μετά δεν βάλαμε μυαλό. Επί πέντε χρόνια το κακό συνεχίστηκε έως πολύ πρόσφατα, και η χώρα παρέμενε έρμαιο των Κοντοπυράκιων στατιστικών ευρημάτων, με τα οποία προσπαθούσε να παραπλανήσει τους κουτόφραγκους εταίρους μας. Τα αποτελέσματα αυτής της νοοτροπίας και τακτικής τα βιώνουμε σήμερα στο πετσί μας -και μάλιστα πολύ άγρια.

Τράπεζες

Για να γυρίσουμε στα θετικά,  ένα από τα καλά της δεκαετίας θετικά ήταν η απελευθέρωση του τραπεζικού συστήματος.  Η όψη της Ελλάδας άλλαξε. Ενισχύθηκε η κατανάλωση, βελτιώθηκε η καθημερινή ζωή. Νέα αυτοκίνητα, νέες ηλεκτρικές συσκευές, νέες κατοικίες. Φυσικά με δανεισμό και φυσικά όχι χωρίς «τραυματικό» κόστος. Σίγουρα υπάρχει υπερδανεισμός, σίγουρα έγιναν ακρότητες και από τις δύο πλευρές δηλαδή και τις τράπεζες και τους καταναλωτές που αμφότερες βούτηξαν με βουλιμία στο βάζο με το μέλι. Οπωσδήποτε χρειάζεται κατεπείγουσα διόρθωση των κακώς κειμένων. Αλλά αυτές είναι οι... παιδικές ασθένειες, όπως συμβαίνει σε κάθε κοινωνική και οικονομική αναδιάταξη. Με το καλό στην νέα δεκαετία, θα μπει μία τάξη υπό την προϋπόθεση πως μάθαμε το μάθημα μας.

Τεχνολογία

Η τεχνολογική επανάσταση, που έφτασε κάποια στιγμή κι εδώ, βελτίωσε ίσως όχι τόσο την υφιστάμενη εικόνα της χώρας αλλά τις προοπτικές για τις γενιές που έρχονται. Η ευρυζωνικότητα είναι το πιο ισχυρό παράδειγμα, καθώς ο καθένας μας εύκολα πια μπορεί να αντιληφθεί τους ορίζοντες που ανοίγονται, Προϋπόθεση βέβαια πως βάλαμε μυαλό και θα αξιοποιηθεί σωστά. Το παρανοϊκό με το συγκεκριμένο θέμα είναι πως, ενώ περάσαμε στην τηλεϊατρική, δεν καταφέραμε να μηχανοργανώσουμε στοιχειωδώς τις πάσης φύσεως δημόσιες υπηρεσίες, είτε γιατί δεν μπορούσαμε λόγω ανικανότητας των κρατούντων, είτε γιατί δεν θέλαμε, αφού η καλά οργανωμένη διεφθαρμένη δημόσια διοίκηση και οι «τροφοδότες της» σταδιακά θα έχαναν το δημόσιο πλιάτσικο.

Αδιαφορία και Απαξίωση

Πάντως από τα πολύ άσχημα όμως της δεκαετίας, είναι οι χαμένες ευκαιρίες. Δεν έγινε καμία προσπάθεια να διορθωθούν οι πολύχρονες παθογένειες και στρεβλώσεις.  Τα όσα μέτρα πάρθηκαν ήταν αποσπασματικά, και σε μεγάλο βαθμό πρόχειρα, σε μια προσπάθεια να  μπαλώνονται τρύπες, σε ένα βαρέλι που έμπαζε από παντού. Η Γεωργία εγκαταλείφθηκε πλήρως. Η Παιδεία το ίδιο. Ειδικά για την Παιδεία είναι η δεκαετία, που ξεκίνησε το κτίσιμο των καθηγητών στα γραφεία τους ως ευγενής μορφή φοιτητικών αγώνων.

Γραφειοκρατία και διαφθορά  παρέμειναν ανίκητες, οδηγώντας μοιρολατρικά στην έκπτωση θεσμών, αξιών, ενισχύοντας παράλληλα την απογοήτευση και τον «ωχαδερφισμό».  Σήμερα τρέχουμε και δεν φθάνουμε.

Εν τω μεταξύ, κυρίως στο δεύτερο μισό της δεκαετίας, αλλεπάλληλα πολιτικά, σκάνδαλα σε συνδυασμό με  μια άνευ προηγουμένου κρατική αναλγησία,  για να μην ξεχνάμε και τη μνημειώδη φράση Αβραμόπουλου, πως στα νοσοκομεία δεν υπάρχουν ράντζα αλλά επικουρικές κλίνες, τραυμάτισαν βαριά την αξιοπιστία στους θεσμούς και απομάκρυναν την κοινωνία και τους πολίτες από κάθε συμμετοχική διαδικασία.  Από τις κορυφαίες υποθέσεις, οι Υποκλοπές, που ενώ επαρακολουθείτο ακόμη και το τηλέφωνο του Πρωθυπουργού της χώρας, δεν άνοιξε μύτη. Σήμερα το έχουμε σχεδόν ξεχάσει. Αρχής γενομένης, ακολούθησαν μία σειρά σκανδάλων που δεν είχαν προηγούμενο με αποκορύφωμα αυτό της Siemens. Κορυφαίο δε σκάνδαλο όλων, η περίπτωση του ΟΣΕ και τα διπλά βαγόνια φορτίου, που δείχνει το μέγεθος και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της σήψης, αφού σε αυτό το σκάνδαλο υπόλογο ως συμμετέχον, είτε έμπρακτα, είτε ανεχόμενο, είναι όλο το προσωπικό του Οργανισμού.

Όσον αφορά το ευρύτερο πολιτικό σκηνικό δύο τα αξιοσημείωτα. Πέρα από τις αδυναμίες των κομμάτων θα πρέπει να λάβουμε υπόψη πως είναι η δεκαετία που δημιουργήθηκε το ΛΑΟΣ, ένα κόμμα που εκφράζει ότι πιο συντηρητικό, ενώ στεγάζει πολλά ακροδεξιά στοιχεία με αποτέλεσμα  να γίνεται λόγος ακόμη και για το αυγό του φιδιού. Στην αντιπέρα όχθη, το τέλος της δεκαετίας βρίσκει ένα ΚΚΕ,, που αυτοαναιρείται ως δημοκρατικό κόμμα αφού αποκατέστησε τον Στάλιν, και προτρέπει τους οπαδούς τους σε απείθεια απέναντι σε όσους νόμους  χαρακτηρίζει αντιλαϊκούς. Επικίνδυνο ολίσθημα και κακό προηγούμενο για τα χρόνια που έρχονται αφού

Δημόσιες  Ανεξάρτητες Αρχές

Στον αντίποδα, δηλαδή στα καλά της δεκαετίας ήταν και η άνθιση των Ανεξάρτητων Αρχών. Μπορεί να μην είναι όλες  αξιόλογες ( ακόμη), αφού κάποιες λειτούργησαν οριακά, ωστόσο αρχές όπως ο Συνήγορος του Πολίτη, ο Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης, η Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων κράτησαν την αξιοπρέπεια τους.

Δυστυχώς για την, ανεξάρτητη Δικαιοσύνη δεν μπορούμε να πούμε το ίδιο. Μπορεί οι χαμηλόβαθμοι δικαστικοί να μοχθούν νυχθημερόν κάτω από τραγικές συνθήκες και ελλείψεις, προσπαθώντας να περιχαρακώσουν το κύρος της δικαιοσύνης, ωστόσο κάποιοι επικεφαλείς, φρόντισαν με αχαρακτήριστη συμπεριφορά να το στείλουν στα τάρταρα, προσκυνώντας την Εκτελεστική Εξουσία.

Εθνική Εθελοτυφλία

Είχαμε λοιπόν τα κουσούρια μας ως λαός και παραλίγο να μας αποτέλειωσουν.  Ο Πολίτης αφέθηκε στην τύχη του και αυτό ενίσχυσε τον ατομισμό και κατ’ επέκταση τις πάσης φύσεως συντεχνιακές συμπεριφορές που θα πάρει τώρα χρόνια να σπάσουν.  Κλασικό παράδειγμα, η συλλογική πανεθνική εθελοτυφλία όσον αφορά  την επίλυση του ασφαλιστικού προβλήματος.  Βλέπαμε ξεκάθαρα πως η χώρα πάει περίπατο, αφού για κάθε συνταξιούχο χρηματοδοτούν ήδη δύο εργαζόμενοι., ενώ για να επιβιώσει μακροχρόνια χρειάζονται εφτά εργαζόμενοι, ( σύμφωνα με τις νέες μετρήσεις και το αναθεωρημένο προσδόκιμο ζωής). Δυστυχώς η Πολιτεία δεν έκανε τίποτα και οι πολίτες δεν ήθελαν να ακούσουν το παραμικρό.

Περιβάλλον

Αλλά να μην μεμψιμοιρούμε. Ένα ακόμη από τα καλά της δεκαετίας, είναι η αφύπνιση της κοινωνίας για το Περιβάλλον. Είναι ενθαρρυντικό πως ο Ασωπός έγινε πρώτο θέμα.  Είναι ενθαρρυντικό πως η οικολογία και η προστασία του περιβάλλοντος μπήκε για τα καλά στη ζωή μας. Σαφώς και παραμένουμε ένας απέραντος σκουπιδότοπος αλλά το νερό μπήκε στο αυλάκι την δεκαετία αυτή.

Και μεταξύ αστείου και σοβαρού το καλύτερο απ΄ όλα. Στο παρά πέντε αυτής της δεκαετίας επιτέλους πουλήθηκε η Ολυμπιακή. Καταφέραμε και δαμάσαμε το τέρας που είχαμε θρέψει επί δεκαετίες.

Το ισοζύγιο πάντως είναι αρνητικό και αρκετά απογοητευτικό.  Αν όμως κάνουμε  μία ανατρεπτική προσέγγιση, μπορούμε να πούμε πως η κατάσταση αυτή μας κάνει καλό εν τέλει. Γιατί αφού φτάσαμε στον  πάτο του βαρελιού, συνειδητοποιούμε σιγά σιγά πως δεν μπορούμε να γυρίζουμε γύρω γύρω. Έτσι  έστω και δειλά δειλά, ετοιμαζόμαστε, όπως δείχνουν οι προσπάθειες που γίνονται στην εκπνοή της δεκαετίας, να ξεκινήσουμε μία ουσιαστική ανάταξη προκειμένου η δεκαετία που έρχεται να αποτελέσει σταθμό στον οικονομικό και πολιτικό μετασχηματισμό  της χώρας.

Ακολουθήστε το reporter.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr