Προσωπικά νομίζω, ότι η εφημερίδα από χρόνια έχει μεταβληθεί σε βιομηχανικό προϊόν και υπόκειται στους νόμους της προσφοράς και της ζήτησης. Ανάλογα με τις εκάστοτε συνθήκες της αγοράς, κάποιοι πετυχαίνουν προσωρινά μία ισορροπία, κάποιοι άλλοι πειραματίζονται, λοξοδρομούν, αλλάζουν κατεύθυνση, ή κοιμούνται τον ύπνο του δικαίου και τελικά υποκύπτουν στούς αδυσώπητους νόμους της. Οσον αφορά για το ποιά αγορά μιλάμε, σκεφτείτε μόνο πως υπάρχουν 20 καθημερινές εφημερίδες, πανελλαδικής εμβέλειας, άλλες τόσες Κυριακάτικες, ίσως και περισσότερες, χωρίς να λαμβάνουμε υπ΄όψη τις ευρείας κυκλοφορίας τοπικές.
Να διευκρινίσω, ώστε να μην υπάρξουν παρεξηγήσεις, στον όρο ζήτηση περιλαμβάνω και τον πολιτικό προσανατολισμό. Επίσης να διευκρινίσω ότι η κατά την άποψη μου η έννοια λειτούργημα αφορά πολύ περισσότερο τους δημοσιογράφους και είναι άλλη κουβέντα.
Θυμάμαι τον μακαρίτη τον Αλέκο τον Φιλιπόπουλο, τον οποίο έτυχε ως αμφιταλαντευόμενος νεοσσός να γνωρίσω σε μία παρέα, ένα Πάσχα, και μου είχε κάνει εντύπωση μία φράση του. Αυτήν την εποχή πουλάει η Σοβιετοπορνεία, εννοώντας ότι πουλούσε όποια είδηση είχε να κάνει με τη Ρωσία ( λόγω ψυχρού πολέμου) και όποια είδηση είχε να κάνει με κάποιο ροζ σκάνδαλο. Από τότε βέβαια πέρασαν ακριβώς 30 χρόνια και ο κόσμος έχει γίνει αγνώριστος.
Καλώς η κακώς λοιπόν σήμερα η ζήτηση βρίσκεται στο ναδίρ. Αυτό οφείλεται τόσο στον ραγδαίο πολιτικοκοινωνικό μετασχηματισμό, όσο και στο σε πολλές περιπτώσεις μέτριο έως κακό προϊόν το οποίο προσφέρεται στον αναγνώστη. Κατά τα φαινόμενα, οι εφημερίδες στην σημερινή τους μορφή και με τις κινήσεις που κάνουν μαθηματικά οδεύουν προς το τέλος τους όπως τουλάχιστον τις γνωρίζουμε. Το αστείο στα κιόσκια είναι Πίασε την τάδε ή την δείνα. Είναι τρία κιλά και κάτι να την αφήσω ή θες άλλη. Αυτό τα λέει όλα.
Το τι πραγματικά συμβαίνει, άλλα όπως όλα στην Ελλάδα μας αγγίζουν μετά από δεκαετίες, το έχει πει ήδη εδώ και δύο χρόνια ο κατ εξοχήν εφημεριδάς, εμβληματικός Ρούπερτ Μέρντοχ. ’σχετα αν μας είναι συμπαθής ή όχι, συμφωνούμε ή διαφωνούμε με τις πρακτικές του οφείλουμε τουλάχιστον να του αναγνωρίσουμε την οξυδέρκεια και το ένστικτο του αρπακτικού. Πριν δυο χρόνια ανοίγοντας στην Νέα Υόρκη το Παγκόσμιο Συνέδριο των ιδιοκτητών ΜΜΕ, ξεκίνησε την ομιλία του λέγοντας.
Κάποτε ξυπνούσαμε, κατεβαίναμε τις σκάλες, πηγαίναμε στην κουζίνα, βάζαμε καφέ, πηγαίναμε στην εξώπορτα, σκύβαμε, παίρναμε την εφημερίδα, γυρίζαμε στην κουζίνα, βάζαμε μία κούπα καφέ, και αρχίζαμε να διαβάζουμε. Σήμερα ξυπνάμε, γέρνουμε λίγο, προς το κομοδίνο, απλά πατάμε το on του laptop.
Νομίζω πως αυτή φράση του τα λέει όλα, και προς αυτή την κατεύθυνση πρέπει να κινηθεί η κάθε προσπάθεια να σωθεί ο Τύπος. Αν όσοι ασχολούνται με τον Έντυπο τύπο, συμφιλιωθούν με την ιδέα πως τα Εντυπα δεν είναι πλέον ο ομφαλός της ενημέρωσης και ότι η πληροφόρηση πλέον έχει ξεπεράσει έτη φωτός το οποιοδήποτε έντυπο, ίσως καταφέρουν να βρουν λύσεις ώστε το έντυπο τους να παραμείνει ζωντανό έστω και συμπληρωματικό των άλλων πηγών. Αλλιώς σιγά σιγά θα χαθούν σαν τους δεινόσαυρους.
Δεν είναι τυχαίο πως ένα κορυφαίο πολυτεχνείο του κόσμου το Stanford,έχει μία από τις καλύτερες σχολές δημοσιογραφίας και συνεργάζεται στενά, τόσο σε ερευνητικό όσο και σε διδακτικό επίπεδο, με επιφανές ίδρυμα για την διατήρηση των αρχών και των αξιών της δημοσιογραφίας, για τον απλούστατο λόγο ότι σήμερα δημοσιογραφία, νέες τεχνολογίες και πληροφόρηση κινούνται στην ίδια λεωφόρο.
Αυτές τις προοπτικές του κλάδου, υποθέτω πως θα εξετάσουνε με την δέουσα σοβαρότητα και νηφαλιότητα, οι Δημοσιογραφικές Ενώσεις, οι διαφημιστικές εταιρείες που σουσιατικά είναι οι "βασικοί μέτοχοι" της ενημέρωσης και φυσικά η Πολιτεία, και να φροντίσουν έγκαιρα και αποτελεσματικά να τεθούν οι βάσεις για έναν υγιή μετασχηματισμό του με τις λιγότερες δυνατές απώλειες.
Τάκης Λαϊνάς
[email protected]
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr