Φάση πολύ πιο ήρεμη και πολιτισμένη (προς το παρόν!) από εκείνη της ακραίας οξύτητας που χαρακτήριζε τις ελληνοτουρκικές σχέσεις την τριετία 2020 – 2022, με την οποία είχαν συνδέσει το όνομά τους οι δύο τέως υπουργοί Εξωτερικών, όχι βέβαια ασκώντας προσωπική πολιτική, αλλά εκπροσωπώντας τις κυβερνήσεις τους.

 Άντε στην περίπτωση του Δένδια, να έπαιξε ρόλο και η προσπάθειά του να εμφανίζεται υπερήφανος και αδιάλλακτος απέναντι στην κυβέρνηση της Λιβύης με έδρα την Τρίπολη, ως ολίγον … Παυλοπουλικός  (αν και στην αρχή της θητείας του είχε επικρίνει έμμεσα αλλά σαφώς την στάση της ελληνικής αντιπροσωπείας γιατί υποτίθεται ότι δεν έδειξε ευελιξία σε προηγούμενες  ελληνολιβυκές διαπραγματεύσεις για τον καθορισμό υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ. Αυτή όμως είναι μία σκέψη που εκπορεύεται από την απόφαση της Αθήνας να προσεγγίσει την Τρίπολη μετά τις εκλογές στέλνοντας και πρεσβευτή εκεί, άρα παίρνοντας αποστάσεις από τον φοβερό Χαφτάρ, παρ’ όλο το χάος που επικρατεί.

Η υπόθεση για τον βασικό λόγο της αντικατάστασης  των Δένδια και Τσαβούσογλου από τα αντίστοιχα υπουργεία Εξωτερικών ενισχύεται από τα γεγονότα που ακολούθησαν. Οι αντικαταστάτες τους Γεραπετρίτης και Φιντάν (επικεφαλής των τουρκικών μυστικών υπηρεσιών από το 2015) είναι άνθρωποι απόλυτης εμπιστοσύνης των Μητσοτάκη και Ερντογάν, επικρατεί όντως αξιοσημείωτη γαλήνη στις ελληνοτουρκικές σχέσεις εδώ και αρκετούς μήνες, χωρίς επεισόδια, προκλήσεις και ρητορικές απειλές (άλλο το Κυπριακό) και προωθείται / γίνεται ένας διάλογος οικοδόμησης μέτρων εμπιστοσύνης και υλοποίησης μίας θετικής ατζέντας, μήπως οι δύο πλευρές συμφωνήσουν α καταφύγουν από κοινού στη Χάγη ώστε το Διεθνές Δικαστήριο διευθετήσει τις διαφορές τους σε θέματα καθορισμού χωρικών υδάτων, υφαλοκρηπίδας, ΑΟΖ και κυριαρχικών δικαιωμάτων. Στη συνάντηση που θα έχει αύριο / σήμερα ο Γεραπετρίτης  με τον Φιντάν  στην Άγκυρα έχει σαν αντικείμενο να βάλει τις βάσεις για συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν αργότερα στη Νέα Υόρκη, με αφορμή της Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών, μπας και εκεί προκύψει κάτι πιο θεαματικό και σαφές.

Μακάρι, αλλά όλα τα προηγούμενα περιλαμβάνουν πολλά «αν», «εφόσον» και «πρέπει», κυρίως γιατί δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι Αθήνα και Άγκυρα ξεκινούν από την ίδια αφετηρία, έχουν κατά νου τα ίδια θέματα που είναι αναγκαίο να επιλυθούν για να εδραιωθεί η ηρεμία στην περιοχή, εμφορούνται από την ίδια επιθυμία για να φτάσουν σε επίλυση και θέλουν να φτάσουν μαζί στο ίδιο τέρμα. Και κατ’ αρχήν, δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι η ηρεμία που επικρατεί σήμερα είναι αποτέλεσμα συνειδητοποίησης στις δύο πρωτεύουσες και ιδιαίτερα της τουρκικής κυβέρνησης ότι η συνεχής όξυνση κρύβει μεγάλους κινδύνους και ίσως να μην οδηγεί πουθενά. Κατά την άποψη του γράφοντος, είναι μάλλον αποτέλεσμα των τεραστίων προβλημάτων που προκάλεσαν στην τουρκική πλευρά οι σεισμοί, αλλά και της προσπάθειας των ΗΠΑ να επιβάλουν μία μορφή Pax Americana στην περιοχή για δικούς τους γαιοστρατηγικούς λόγους.

Οι δυσκολίες

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι για εμάς τους Έλληνες, η ηρεμία στα ελληνοτουρκικά είναι καλοδεχούμενη. Η αντικειμενική και ψύχραιμη ανάλυση των δεδομένων λέει ότι ο χρόνος δεν λειτουργεί υπέρ μας. Είμαστε πολύ μικρότεροι από την Τουρκία σε μέγεθος και πληθυσμό πάσχουμε από προϊούσα υπογεννητικότητα και γήρανση, φεύγουν ακόμη και οι Αλβανοί μετανάστες, εκτός από τον ανθό της χώρας που ψάχνει να βρει τύχη σε άλλες πολιτείες, δεν αντέχουμε απώλειες, ούτε σαν σκέψη, δεν διαθέτουμε πολεμική βιομηχανία, όπως η Τουρκία (4,7 δις οι εξαγωγές της σε πολεμικό υλικό και το 70% των εξοπλισμών της προέρχεται από δική της παραγωγή). Ο τίτλος της «Καθημερινής» το περασμένο Σάββατο «Λιγότεροι, κουρασμένοι και μόνοι» τα λέει όλα… Άρα, η συνεχής ένταση στα ελληνοτουρκικά  ισοδυναμεί με επίσης συνεχή προσπάθεια να διατηρούμε το κόστος υψηλό σε περίπτωση που ο γείτονας προκαλέσει θερμή αναμέτρηση. Μέχρι που μπορεί να πάει αυτό με δεδομένες τις αρνητικές συνέπειες στην οικονομία και την ελάττωση του πληθυσμού;

Ο Μητσοτάκης σίγουρα τα γνωρίζει όλα αυτά, όπως σίγουρη είναι και η φιλοδοξία του να μείνει στην ιστορία σαν νέος Ελευθέριος Βενιζέλος που κατάφερε να υπογράψει μία νέα συμφωνία ειρηνικής συμβίωσης με την Τουρκία. Τα πράγματα ωστόσο δεν είναι καθόλου εύκολα. Όπως είπαμε, η ελληνική πλευρά ελπίζει ότι τελικά η Τουρκία θα αποδεχθεί ότι τα νησιά έχουν υφαλοκρηπίδα  - αναγκαία συνθήκη για οποιαδήποτε διευθέτηση – και η Χάγη θα καθορίσει όρια και επήρεια ζωνών που θα περιλαμβάνουν και συμβιβασμούς. Έλα όμως ότι εκείνο που παρατηρείται είναι ότι Τούρκοι αξιωματούχοι – διάφοροι που παίζουν ρόλους βέβαια– θέτουν με ήπιους τόνους μεν, σαφώς δε, όλα τα θέματα της τουρκικής ατζέντας, που ξεκινούν από την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών και φτάνουν μέχρι τις γκρίζες ζώνες (αλήθεια, έστω ότι η Χάγη βγάζει απόφαση για υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ, τα Ίμια και τα άλλα νησάκια που διεκδικεί η Τουρκία που θα ανήκουν;), επισημαίνοντας ταυτόχρονα α) ότι πρέπει οι διαπραγματεύσεις να είναι διμερείς, β) το μέγεθος της χώρας τους, ως δικαίωμα και απειλή.  Και με εκείνο το δόγμα της «γαλάζιας πατρίδας» τι θα γίνει; Αφήστε το αγκάθι που λέγεται Κυπριακό…

Γι’ αυτό εγώ λέω μακάρι να διευθετηθούν ελληνοτουρκικές διαφορές και να εδραιωθεί η γαλήνη, αλλά κρατάτε μικρό σακούλι. Και αντιλαμβάνομαι γιατί ο Μητσοτάκης , όπως προηγουμένως ο Τσίπρας για να μη ξεχνιόμαστε, τα προσφέρει όλα στους Αμερικάνους και βουτάει όλο και βαθύτερα στον πόλεμο Δύσης (Ουκρανίας) – Ρωσίας, βλέπω όμως και πόσο πολύ Ουάσινγκτον και ΝΑΤΟ ποθούν τις καλύτερες των σχέσεων με την Τουρκία και την κανακεύουν. Ή όχι; Και πάντως, υπάρχουν και όρια που εξαιρετικά δύσκολα μπορεί να ξεπεράσει ένας πολιτικός σε εθνικά θέματα, όσο κυρίαρχος και να είναι στην εσωτερική πολιτική σκηνή. Προς το παρόν, η προσοχή μας στη συνάντηση Γεραπετρίτη – Φιντάν και βλέπουμε.

Ακολουθήστε το reporter.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr